മഹേഷ് പ്രസാദ് മെഹ്‌റേ
മഹേഷ് പ്രസാദ് മെഹ്‌റേ Mahesh Prasad Mehray | |
|---|---|
| ജനനം | 1900 |
| മരണം | 1974 |
| തൊഴിൽ | Ophthalmologist |
| സജീവ കാലം | 1926–1974 |
| അറിയപ്പെടുന്നത് | Sitapur Eye Hospital |
| ജീവിതപങ്കാളി(കൾ) | Gopi Rani |
| പുരസ്കാരങ്ങൾ | Padma Bhushan Padma Shri Dr. B. C. Roy Award Rustom Merwaniji Alpaiwalla Award |
ഒരു ഇന്ത്യൻ നേത്രരോഗവിദഗ്ദ്ധനും സീതാപൂർ ഐ ഹോസ്പിറ്റലിന്റെ സ്ഥാപകനുമായിരുന്നു മഹേഷ് പ്രസാദ് മെഹ്‌റേ (1900–1974). ഉത്തർപ്രദേശിലും ഉത്തരാഞ്ചലിലും 32 ശാഖകളുള്ള 2500 കിടക്കകളുള്ള ആരോഗ്യസംരക്ഷണ ഗ്രൂപ്പാണ് സീതാപൂർ നേത്ര ആശുപത്രി.[1] മെഡിക്കൽ വിഭാഗത്തിലെ പരമോന്നത ഇന്ത്യൻ അവാർഡായ മെഡിക്കൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ ഡോ. ബിസി റോയ് അവാർഡിന് അർഹനായി. 1955 ൽ ഇന്ത്യാ സർക്കാർ അദ്ദേഹത്തിന് ഏറ്റവും ഉയർന്ന നാലാമത്തെ സിവിലിയൻ ബഹുമതിയായ പത്മശ്രീ നൽകി. മെഡിക്കൽ ശാസ്ത്രത്തിന് നൽകിയ സംഭാവനകൾക്ക് 1970 ൽ മൂന്നാമത്തെ പരമോന്നത ബഹുമതിയായ പത്മഭൂഷനും നൽകി. [2]
ജീവചരിത്രം[തിരുത്തുക]
ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ നോർത്ത് വെസ്റ്റേൺ പ്രവിശ്യകളിലാണ് മെഹ്രേ ജനിച്ചത് (ഇതിന്റെ പ്രസക്തമായ ഭാഗം ഇപ്പോൾ ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമായ ഉത്തർപ്രദേശിലാണ്).[3] ലഖ്‌നൗവിലെ കിംഗ് ജോർജ്ജ് മെഡിക്കൽ കോളേജിൽ നിന്ന് വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിൽ ബിരുദം നേടിയ അദ്ദേഹം സംസ്ഥാന തലസ്ഥാനമായ ലഖ്‌നൗവിൽ നിന്ന് 80 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള ഗ്രാമപ്രദേശമായ ഖൈരാബാദിലെ പ്രാഥമിക ആരോഗ്യ കേന്ദ്രമായ ജില്ലാ ബോർഡ് ഡിസ്പെൻസറിയിൽ മെഡിക്കൽ ഓഫീസറായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. കിലോമീറ്റർ. പിന്നീട് എഗ്മോർ ഒഫ്താൽമിക് ട്രെയിനിംഗ് സെന്റർ, ഇന്നത്തെ റീജിയണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഒഫ്താൽമോളജി, ഗവൺമെന്റ് ഒഫ്താൽമിക് ഹോസ്പിറ്റൽ എന്നിവയിൽ നേത്രരോഗത്തിൽ വിപുലമായ പരിശീലനം നേടി. 1935 ൽ വിയന്നയിൽ പഠനം പൂർത്തിയാക്കി. രാജ്യത്തെ ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിൽ ആരോഗ്യമേഖല ഇതുവരെ വികസിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ഒരു സമയത്ത്, 1926 ൽ ഖൈരാബാദിൽ ഒരു ചെറിയ നേത്ര ആശുപത്രി ആരംഭിച്ചു, അവിടെ നേത്ര സംരക്ഷണത്തിന് സൗകര്യമില്ലായിരുന്നു. രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതിനായി താൽക്കാലിക ഷെഡുകളിൽ നിന്ന് കേന്ദ്രം പ്രവർത്തിക്കാൻ തുടങ്ങി, താമസിയാതെ, വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന രോഗികൾക്ക് താമസിക്കാനുള്ള സൗകര്യം കുറഞ്ഞപ്പോൾ മെഹ്‌റേ ജില്ലാ ആസ്ഥാനമായ സീതാപൂരിലേക്ക് കേന്ദ്രം മാറ്റി.[4]
1943 ൽ ആശുപത്രി നിലവിലെ സ്ഥലത്ത് പ്രവർത്തിക്കാൻ തുടങ്ങി. [3] കാലക്രമേണ, ആശുപത്രി 1000 കിടക്കകളുള്ള ഒരു കേന്ദ്രമായി വളർന്നു. ഉത്തരാഞ്ചൽ, ഉത്തർപ്രദേശ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ വിവിധ സ്ഥലങ്ങളിൽ 32 ശാഖകളിൽ 1500 കിടക്കകളുണ്ട്. [5] മെഡിക്കൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് ഇന്ത്യ മെഹ്‌റെയെ പരമോന്നത ഇന്ത്യൻ മെഡിക്കൽ അവാർഡും ഡോ. ബിസി റോയ് അവാർഡും നൽകി. [6] 1955 ൽ പദ്മശ്രീയും[7] 1970 ൽ പത്മഭൂഷനും നൽകി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. [2] റസ്റ്റോം മെർവാനിജി അൽപൈവല്ല അവാർഡും റായ് സാഹിബ്, റായ് ബഹാദൂർ തുടങ്ങിയ ബഹുമതികളും അദ്ദേഹം നേടിയിട്ടുണ്ട്. ഗോപി റാണിയെ വിവാഹം കഴിച്ച മെഹ്രെ 1974 ൽ 74 ആം വയസ്സിൽ അന്തരിച്ചു. സീതാപൂർ ഐ ഹോസ്പിറ്റൽ അതിന്റെ സ്ഥാപകന്റെ സ്മരണയ്ക്കായി ഡോ. എംപി മെഹ്രേ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് കമ്മ്യൂണിറ്റി ഒഫ്താൽമോഗി എന്ന പേരിൽ ഒരു കമ്മ്യൂണിറ്റി സെന്റർ തുറന്നു.
ഇതും കാണുക[തിരുത്തുക]
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ "About Us". SEH. 2016. മൂലതാളിൽ നിന്നും 2016-04-01-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 27 March 2016.
- ↑ 2.0 2.1 "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2016. മൂലതാളിൽ (PDF) നിന്നും 15 November 2014-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 3 January 2016. ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ
<ref>ടാഗ്; "Padma Awards" എന്ന പേര് വ്യത്യസ്തമായ ഉള്ളടക്കത്തോടെ നിരവധി തവണ നിർവ്വചിച്ചിരിക്കുന്നു - ↑ 3.0 3.1 "Company Profile". India Mart. 2016. ശേഖരിച്ചത് 27 March 2016. ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ
<ref>ടാഗ്; "Company Profile" എന്ന പേര് വ്യത്യസ്തമായ ഉള്ളടക്കത്തോടെ നിരവധി തവണ നിർവ്വചിച്ചിരിക്കുന്നു - ↑ "Dr. Mahesh Prasad Mehray brief history (Founder of Sitapur Eye Hospital)". SEH. 2016. മൂലതാളിൽ നിന്നും 2016-03-13-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 27 March 2016.
- ↑ "CIPS presentation" (PDF). CIPS. 2016. മൂലതാളിൽ (PDF) നിന്നും 2016-04-27-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 28 March 2016.
- ↑ "Dr. Mahesh Prasad Mehray brief history (Founder of Sitapur Eye Hospital)". SEH. 2016. മൂലതാളിൽ നിന്നും 2016-03-13-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 27 March 2016.
- ↑ "Investiture ceremony" (PDF). Government of India. 1955. ശേഖരിച്ചത് 28 March 2016.