കൃഷൻ ഖന്ന
പാകിസ്താനിലെ ഫൈസലാബാദിലെ ല്യാല്പൂരിൽ ജനിച്ച ഒരു ഇന്ത്യൻ കലാകാരനാണ് കൃഷൻ ഖന്ന (Krishen Khanna)[1] (ജനനം 1925). ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഇംപീരിയൽ സർവീസ് കോളേജിൽ ചേർന്ന അദ്ദേഹം സ്വയം പഠിച്ച കലാകാരനാണ്.[2] അദ്ദേഹത്തിന് 1962 ൽ റോക്ഫെല്ലർ ഫെലോഷിപ്പും 1990 -ൽ പത്മശ്രീയും 2011 -ൽ പത്മഭൂഷനും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.[3]
മുൻകാലജീവിതം[തിരുത്തുക]
1938 ൽ ഖന്ന ബോംബെയിൽ നിന്ന് ബ്രിട്ടനിലേക്ക് ആർ‌എം‌എസ് സ്ട്രാത്ത്മോറിൽ യാത്ര ചെയ്തു.[4] 1938 മുതൽ 1942 വരെ ഇംപീരിയൽ സർവീസ് കോളേജിൽ ചേർന്ന ശേഷം ഖന്ന 1942 മുതൽ 1944 വരെ ലാഹോറിലെ ഗവൺമെന്റ് കോളേജിൽ ചേർന്നു. 1946 മുതൽ 14 വർഷം അദ്ദേഹം ഗ്രിൻഡ്ലേസ് ബാങ്കിൽ ജോലിചെയ്തശേഷം 1961 ൽ ബാങ്കിൽ നിന്ന് രാജിവച്ച് തന്റെ മുഴുവൻ സമയവും കലയ്ക്കായി നീക്കിവച്ചു.[5]
ഒരു വിദൂര സായാഹ്നം (A Far Afternoon) : കൃഷൻ ഖന്ന (2015) വരച്ച ഒരു ഇതിഹാസം[തിരുത്തുക]
പിരമൽ ആർട്ട് ഫൗണ്ടേഷൻ നിർമ്മിച്ച ശ്രുതി ഹരിഹര സുബ്രഹ്മണ്യൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ഫീച്ചർ ഡോക്യുമെന്ററിയായ എ ഫാർ ആഫ്റ്റർനൂൺ - എ പെയിന്റഡ് സാഗ ബൈ കൃഷൻ ഖന്ന[6]യ്ക്ക് ഈയിടെ മികച്ച കല/സാംസ്കാരിക ചിത്രത്തിനുള്ള ദേശീയ അവാർഡ്, മികച്ച സംഗീതത്തിനുള്ള ദേശീയ അവാർഡ് (നോൺ-ഫീച്ചർ) എന്നീ വിഭാഗങ്ങളിൽ രണ്ട് ദേശീയ അവാർഡുകൾ ലഭിച്ചു. മുതിർന്ന കലാകാരൻ കൃഷൻ ഖന്നയുടെ കലാസൃഷ്‌ടി സൃഷ്ടിക്കുന്നതിൽ ഉൾപ്പെട്ടിട്ടുള്ള കലാപരമായ പ്രക്രിയയെ സ്മരിക്കുന്നതിനും കലാകാരനെ സ്വാധീനിച്ച ചിലരെ കണ്ടെത്തുന്നതിനുമുള്ള ഒരു ചലച്ചിത്രകാരന്റെ ശ്രമമാണ് ഡോക്യുമെന്ററി. അഞ്ച് ഭാഗങ്ങളുള്ള ഒരു സിനിമ, എ ഫാർ ആഫ്റ്റർനൂൺ, ക്യാൻവാസിൽ സ്വയം പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട ആ സ്വാധീനങ്ങളെക്കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കുന്നു. ബോംബെ, കൃഷൻ ഖന്നയെ പ്രോഗ്രസീവ് ആർട്ടിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ നഗരം; ഇന്ത്യൻ വിവാഹങ്ങളിൽ സ്ഥിരമായി നടക്കുന്ന ബറാത്ത് (വിവാഹ ഘോഷയാത്ര); മഞ്ഞ, നീല, വെള്ള എന്നീ നിറങ്ങളുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്; മറ്റ് കലാകാരന്മാർ, മറ്റ് കലാസൃഷ്ടികൾ അദ്ദേഹത്തെ ഈ സ്ഥലത്തേക്കു കൊണ്ടുവന്നിട്ടുണ്ട്. എ ഫാർ ആഫ്റ്റർനൂണിന്റെ സംഗീതസംവിധായകരായ അരവിന്ദ്-ജയ്ശങ്കർ ഇന്ത്യയിലെ ചെന്നൈയിൽ നിന്നാണ്. ദേശീയ അവാർഡ് നേടിയ സിനിമകൾ, ഡോക്യുമെന്ററികൾ, പരസ്യ പരസ്യങ്ങൾ, കമ്പ്യൂട്ടർ, മൊബൈൽ ഉപകരണ ഗെയിമുകൾ, സംഗീതം, ശബ്‌ദ രൂപകൽപ്പന, ഓഡിയോ നിർമ്മാണം എന്നിവ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നിരവധി പ്രോജക്ടുകളിൽ അവർ പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.
ഫെസ്റ്റിവലുകൾ/പുരസ്കാരങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
- 63 മത് ദേശീയ ചലച്ചിത്ര അവാർഡുകൾ - മികച്ച കല / സാംസ്കാരിക ചിത്രം
- 63 മത് ദേശീയ ചലച്ചിത്ര അവാർഡുകൾ - മികച്ച സംഗീതം (നോൺ ഫീച്ചർ ഫിലിം വിഭാഗം)
- ന്യൂയോർക്ക് ഇന്ത്യൻ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവൽ - മികച്ച ഡോക്യുമെന്ററിക്ക് നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ടു - മെയ് 2016
- മൂന്നാം സിനിമാ ഇൻഡ്യൻ, സ്റ്റോക്ക്ഹോം - ഔദ്യോഗിക തിരഞ്ഞെടുപ്പ് - ഏപ്രിൽ 2016
- ഓൾ ലൈറ്റ്സ് ഇന്ത്യ അന്താരാഷ്ട്ര ചലച്ചിത്രമേള - ഔദ്യോഗിക തിരഞ്ഞെടുപ്പ് - നവംബർ 2015
അവാർഡുകൾ, ഫെലോഷിപ്പുകൾ, ബഹുമതികൾ[തിരുത്തുക]
- റോക്ക്ഫെല്ലർ ഫെലോഷിപ്പ് (1962)
- ദേശീയ അവാർഡ് ലളിത്കലാഅക്കാദമി (1965)
- കൗൺസിൽ ഓഫ് ഇക്കണോമിക്സ് ആന്റ് കൾച്ചറൽ അഫയേഴ്സിന്റെ ഫെലോഷിപ്പ്, ന്യൂയോർക്ക് (1965)
- സമകാലികലോകകലയുടെ ആദ്യ മൂവർഷ സ്വർണ്ണമെഡൽ, ന്യൂഡൽഹി (1968)
- രാഷ്ട്രപതിയുടെ അവാർഡ്, ഇന്റർനാഷണൽ ഫെസ്റ്റിവൽ ഓഫ് ആർട്ട്, ബാഗ്ദാദ്, ഇറാഖ് (1986)
- ഗോൾഡ് മെഡൽ ഫസ്റ്റ് ബിനാലെ ഓഫ് ആർട്ട്, ലാഹോർ, പാകിസ്ഥാൻ (1986)
- ഗവൺമെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ നൽകിയ പത്മശ്രീ (1990)
- ഗവൺമെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ നൽകിയ പദ്മഭൂഷൺ (2011)
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ "A Studio Tete~A~Tete With Krishen Khanna". Friday Gurgaon. മൂലതാളിൽ നിന്നും 2020-02-22-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 19 October 2016.
- ↑ "krishen khanna". artnet. ശേഖരിച്ചത് 15 December 2012.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. മൂലതാളിൽ (PDF) നിന്നും November 15, 2014-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് July 21, 2015.
- ↑ Gayatri Sinha, Krishen Khanna, a critical biography (2001)
- ↑ "Krishen Khanna". indianarticle. മൂലതാളിൽ നിന്നും 2018-09-19-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 15 December 2012.
- ↑ Subramanian, Sruti Harihara (2000-01-01), A Far Afternoon: a Painted Saga by Krishen Khanna, ശേഖരിച്ചത് 2016-05-18