എസ്.പി. ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(S. P. Balasubrahmanyam എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
എസ്.പി. ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം
ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം 2019 ൽ
ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം 2019 ൽ
പശ്ചാത്തല വിവരങ്ങൾ
ജന്മനാമംശ്രീപതി പണ്ഡിതാരാധ്യുല ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം
ജനനം(1946-06-04)4 ജൂൺ 1946
നെല്ലൂർ (തമിഴ്‍ നാട്), മദ്രാസ് പ്രസിഡൻസി, ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ (ഇന്നത്തെ ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്)[1][2][3][4]
മരണം25 സെപ്റ്റംബർ 2020(2020-09-25) (പ്രായം 74)
മദ്രാസ്, തമിഴ് നാട്, ഇന്ത്യ
വിഭാഗങ്ങൾPlayback singing[3]
തൊഴിൽ(കൾ)
  • ഗായകൻ
    നടൻ
    സംഗീത സംവിധായകൻ
    ഡബ്ബിംഗ് ആർട്ടിസ്റ്റ്
    നിർമ്മാതാവ്
വർഷങ്ങളായി സജീവം1966–2020
Honours

ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്ര രംഗത്തെ ഒരു ഗായകനും നടനും സംഗീതസംവിധായകനും നിർമ്മാതാവുമായിരുന്നു എസ്. പി. ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം അഥവാ ശ്രീപതി പണ്ഡിതാരാധ്യുല ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം (തെലുഗു: శ్రీపతి పండితారాధ్యుల బాలసుబ్రహ్మణ్యం, തമിഴ്: ஸ்ரீபதி பண்டிதாராத்யுல பாலசுப்பிரமண்ணியம், കന്നഡ: ಶ್ರೀಪತಿ ಪಂಡಿತಾರಾಧ್ಯುಲ ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ) (ജനനം: ജൂൺ 4 1946 മരണം: സെപ്തംബർ 25 2020). എസ്.പി.ബി. എന്നും ബാലു എന്നും ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു. പത്മശ്രീ (2001), പത്മ ഭൂഷൺ (2011),[5] പത്മവിഭൂഷൻ (മരണാനന്തരം - 2021)[6] എന്നീ ബഹുമതികൾ അദ്ദേഹത്തിന് ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ നൽകിയിരുന്നു. ആറ് ദേശീയ അവാർഡുകൾ നേടിയ അദ്ദേഹം സമകാലികനായ യേശുദാസിനുശേഷം ഏറ്റവും കൂടുതൽ തവണ ഈ പുരസ്കാരം ലഭിച്ച വ്യക്തിയാണ്. 2020 സെപ്തബർ 25 ന് അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു.

ആദ്യകാല ജീവിതം[തിരുത്തുക]

ആന്ധ്രപ്രദേശിലെ നെല്ലൂരിനടുത്തുള്ള കൊനെട്ടമ്മപേട്ട എന്ന സ്ഥലത്ത് 1946 ജൂൺ 4-നാണ് എസ്.പി. ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം. ജനിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് അന്തരിച്ച എസ്. പി. സംബമൂർത്തി നാടകങ്ങളിലും അഭിനയിച്ചിരുന്ന ഒരു ഹരികഥാ കലാകാരനായിരുന്നു.[7] 2019 ഫെബ്രുവരി 4-ന് അന്തരിച്ച ശകുന്തളാമ്മയായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ മാതാവ്.[8] ഗായിക എസ്. പി. ഷൈലജ ഉൾപ്പെടെ രണ്ട് സഹോദരന്മാരും അഞ്ച് സഹോദരിമാണ് അദ്ദേഹത്തിനുള്ളത്.[9][10][11] തന്റെ കുട്ടിക്കാലത്ത് തന്നെ സംഗീതത്തോട് വലിയ താത്പര്യം പ്രകടിപ്പിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നത്, എസ്.പി.ബി. ഒരു എൻ‌ജിനീയർ ആവണമെന്നായിരുന്നു. അനന്തപൂരിലെ JNTU എൻ‌ജിനീയറിംഗ് കോളേജിൽ ചേർന്നുവെങ്കിലും ടൈഫോയിഡ് പിടിപെട്ടതിനാൽ അവിടുത്തെ വിദ്യാഭ്യാസം തുടരാൻ അദ്ദേഹത്തിന് സാധിച്ചില്ല. പിന്നീട് എസ്.പി.ബി. ചെന്നൈയിലെ ഇൻസ്റ്റിട്ട്യൂഷൻ ഓഫ് എൻജിനിയേഴ്സിൽ പ്രവേശനം നേടി.[12][13] പക്ഷേ അപ്പോഴൊക്കെയും സംഗീതത്തെ അദ്ദേഹം ഹൃദയത്തോടു ചേർത്തുപിടിച്ചിരുന്നു. പല ആലാപന മത്സരങ്ങളിൽ നല്ല ഗായകനായി അദ്ദേഹം തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.

1964 ൽ മദ്രാസ് ആസ്ഥാനമായുള്ള തെലുങ്ക് കൾച്ചറൽ ഓർഗനൈസേഷൻ സംഘടിപ്പിച്ച അമേച്വർ ഗായകർക്കുള്ള സംഗീത മത്സരത്തിൽ അദ്ദേഹം ഒന്നാം സമ്മാനം നേടി. അനിരുത്ത (ഹാർമോണിയം), ഇളയയരാജ (ഗിറ്റാറിലും പിന്നീട് ഹാർമോണിയത്തിലും), ഭാസ്കർ (കൊട്ടുവാദ്യത്തിൽ), ഗംഗൈ അമരൻ (ഗിറ്റാർ‌) എന്നിവരടങ്ങിയ ഒരു ലൈറ്റ് മ്യൂസിക് ട്രൂപ്പിന്റെ നായകനായിരുന്നു അദ്ദേഹം.[14] പ്രശസ്ത സംഗീതജ്ഞരായിരുന്ന എസ്. പി. കോദണ്ഡപാണിയും ഘണ്ടശാലയും വിധികർത്താക്കളായിരുന്ന ഒരു ആലാപന മത്സരത്തിൽ മികച്ച ഗായകനായി അദ്ദേഹം തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.[15][16] എസ്. പി. അവസരങ്ങൾ തേടി സംഗീതസംവിധായകരെ പലപ്പോഴും സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്ന കാലത്ത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യത്തെ ഓഡിഷൻ ഗാനം "നിലവേ എന്നിടം നെരുങ്കാതെ" ആയിരുന്നു. മുതിർന്ന പിന്നണി ഗായകനായിരുന്ന പി.ബി. ശ്രീനിവാസ് തെലുങ്ക്, തമിഴ്, ഹിന്ദി, കന്നഡ, മലയാളം, സംസ്‌കൃതം, ഇംഗ്ലീഷ്, ഉറുദു എന്നീ ഭാഷകളിൽ അദ്ദേഹത്തിന് ഗാനങ്ങൾ എഴുതി നൽകാറുണ്ടായിരുന്നു.[17]

ബാൻഡ്[തിരുത്തുക]

ചലച്ചിത്രപിന്നണിഗായകനാകും മുമ്പ് അദ്ദേഹം ഒരു ഗാനമേള ട്രൂപ്പിൽ അംഗമായിരുന്നു. ലളിത സംഗീതത്തിന്റെ ആലാപനത്തിലും ശ്രദ്ധേയനായി.[18]

ചലച്ചിത്ര ലോകത്ത്[തിരുത്തുക]

ചലച്ചിത്രപിന്നണിഗായക രംഗത്തേക്ക് അദ്ദേഹം വന്നത് 1966-ലെ ശ്രീ ശ്രീ ശ്രീ മര്യാദ രാമണ്ണ എന്ന ചിത്രത്തിൽ പാടിക്കൊണ്ടാണ്. അതിനു ശേഷം ഇതുവരെ അദ്ദേഹം 39,000 ലധികം ഗാനങ്ങൾ പതിനൊന്നോളം ഇന്ത്യൻ ഭാഷകളിലായി പാടിയിട്ടുണ്ട്.[19]. ഇതിൽ തെലുങ്ക്, തമിഴ്, കന്നഡ എന്നീ ഭാഷകളിലാണ് അദ്ദേഹം കൂടുതൽ പാടിയിട്ടുള്ളത്. ഇതിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ പാടിയിട്ടുള്ളത് തമിഴിലാണ്. ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ എല്ലാ പ്രമുഖ സംഗീതസംവിധായകരും അദ്ദേഹത്തെ ഉപയോഗിച്ച് ഗാനങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ ചലച്ചിത്രം പിന്നണിഗാനങ്ങൾ പാടിയ ഗായകൻ എന്ന ഗിന്നസ് ലോകറെകോർഡ് എസ്.പി.ബി ക്ക് സ്വന്തമാണ്. (ഗായിക എന്ന റെക്കോർഡ് ലതാ മങ്കേഷ്കർ).

ഗായകനെന്നതിന്റെയൊപ്പം നടൻ, സംഗീതസംവിധായകൻ, ഡബ്ബിങ് ആർട്ടിസ്റ്റ് എന്നീ നിലകളിലും എസ്.പി.ബി. ജനപ്രീതി പിടിച്ചുപറ്റിയിട്ടുണ്ട്. ഏറ്റവും നല്ല ഗായകനുള്ള ദേശീയ അവാർഡ് ആറു തവണ അദ്ദേഹത്തിന്‌ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കെ.ജെ. യേശുദാസിനുശേഷം ഈ അവാർഡ് ഏറ്റവുമധികം തവണ ലഭിച്ചിരിക്കുന്നത് അദ്ദേഹത്തിനാണ്‌.

സ്വകാര്യജീവിതം[തിരുത്തുക]

സാവിത്രിയാണ് എസ്.പി.ബി.യുടെ ഭാര്യ. ഇവർക്ക് പിന്നണി ഗായകനും സിനിമാ നിർമ്മാതാവുമായ എസ്.പി.ബി. ചരൺ എന്നൊരു മകനും[20][21] പല്ലവി എന്നൊരു മകളുമുണ്ട്.[22][23] എസ്.പി.ബി. ചരൺ അച്ഛന്റെ വഴി പിന്തുടർന്ന് ഗായകനും നടനുമായി ശ്രദ്ധേയനായി. ബാലസുബ്രഹ്മണ്യത്തിന്റെ മാതാവ് ശകുന്തളാമ്മ 2019 ഫെബ്രുവരി 4 ന് നെല്ലൂരിൽ വച്ച് 89 ആം വയസ്സിലാണ് അന്തരിച്ചത്.[24]

ഡബ്ബിംഗ് ആർട്ടിസ്റ്റ്[തിരുത്തുക]

കെ. ബാലചന്ദറിന്റെ മന്മഥ ലീല എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ അബദ്ധവശാൽ ഒരു ഡബ്ബിംഗ് ആർട്ടിസ്റ്റായിത്തീർന്ന ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം ഈ ചിത്രത്തിന്റെ തെലുങ്ക് മൊഴിമാറ്റത്തിൽ കമൽ ഹാസന് ശബ്ദം നൽകി.[25] കമൽ ഹാസൻ, രജനീകാന്ത്, വിഷ്ണുവർദ്ധൻ, സൽമാൻ ഖാൻ, കെ. ഭാഗ്യരാജ്, മോഹൻ, അനിൽ കപൂർ, ഗിരീഷ് കർണാട്, ജെമിനി ഗണേശൻ, അർജുൻ സർജ, നാഗേഷ്, കാർത്തിക്, രഘുവരൻ എന്നിങ്ങനെ വിവിധ കലാകാരന്മാർക്ക് വേണ്ടി വിവിധ ഭാഷകളിൽ അദ്ദേഹം ശബ്ദം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. തമിഴ് ചിത്രങ്ങളുടെ തെലുങ്ക് ഡബ്ബ് പതിപ്പുകളിൽ കമൽ ഹാസന്റെ സ്ഥിരം ഡബ്ബിംഗ് ആർട്ടിസ്റ്റായി അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. ദശാവതാരം എന്ന ചിത്രത്തിറെ തെലുങ്ക് പതിപ്പിനായി, കമൽ ഹാസൻ അവതരിപ്പിച്ച പത്ത് കഥാപാത്രങ്ങളിൽ ഏഴ് കഥാപാത്രങ്ങൾക്ക് (ഒരു സ്ത്രീ കഥാപാത്രമടക്കം) അദ്ദേഹം ശബ്ദം നൽകി.[26] അണ്ണാമയ്യ, ശ്രീ സായ് മഹിമ എന്നീ ചിത്രങ്ങൾക്ക് മികച്ച പുരുഷ ഡബ്ബിംഗ് ആർട്ടിസ്റ്റിനുള്ള നന്ദി അവാർഡും അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു.[27] 2012 ൽ ശ്രീരാമ രാജ്യം എന്ന സിനിമയുടെ തമിഴ് പതിപ്പിനായി നന്ദമുരി ബാലകൃഷ്ണയ്ക്കുവേണ്ട് ഡബ്ബ് ചെയ്തു.[28] ബെൻ കിംഗ്സ്ലിയുടെ ഗാന്ധി സിനിമയുടെ തെലുങ്ക് പതിപ്പിന് ശബ്ദം നൽകിയതും ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം ആയിരുന്നു.[29]

  • കമൽ ഹാസൻ (സാഗര സംഗമം, സ്വാതി മുത്യം എന്നിവ ഒഴികെ തമിഴിൽനിന്നു തെലുങ്കിലേയ്ക്ക് മൊഴിമാറ്റം ചെയ്ത എല്ലാ ' ചിത്രങ്ങളും).
  • കമൽ ഹാസൻ- സിപ്പിക്കുൽ മുത്ത് (1985) (സ്വാതി മുത്തിയത്തിന്റെ തമിഴ് ഡബ്ബിംഗ്) കൂടാതെ ചില നേരിട്ടുള്ള തെലുങ്ക് സിനിമകൾ.
  • രജനീകാന്ത് (തമിഴിൽനിന്ന് തെലുങ്കിലേയ്ക്ക് മൊഴിമാറ്റം ചെയ്ത ചില ചിത്രങ്ങൾ)

മരണം[തിരുത്തുക]

2020 ഓഗസ്റ്റ് 5-ന് കോവിഡ് -19 പോസിറ്റീവ് ഫലം ലഭിച്ചതിനെ തുടർന്ന് എസ്.പി.ബിയെ ചെന്നൈയിലെ എം‌ജി‌എം ഹെൽത്ത് കെയറിൽ പ്രവേശിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹം തന്നെയാണ് ഈ വിവരം അറിയിച്ചത്. തനിയ്ക്ക് കാര്യമായ പ്രശ്നങ്ങളില്ലെന്നും രണ്ടുദിവസത്തിനുള്ളിൽ താൻ ആശുപത്രി വിടുമെന്നുമായിരുന്നു അന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത്. എന്നാൽ, പിന്നീട് സ്ഥിതി വഷളാകുകയും അദ്ദേഹത്തെ തീവ്രപരിചരണവിഭാഗത്തിലേയ്ക്ക് മാറ്റുകയും ചെയ്തു. പ്രമേഹം അടക്കം ധാരാളം ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നതാണ് സ്ഥിതി വഷളാകാൻ കാരണമായതെന്ന് പറയുന്നു. വെന്റിലേറ്ററിന്റെ സഹായത്തോടെ ശ്വസിച്ചിരുന്ന എസ്.പി.ബി.യുടെ നില മാറ്റമില്ലാതെ തുടർന്നതിനെത്തുടർന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് എക്മോ ചികിത്സയും നൽകാൻ തീരുമാനിച്ചു. എസ്.പി.ബി.യുടെ രോഗമുക്തിയ്ക്കായി നിരവധി സ്ഥലങ്ങളിൽ പ്രാർത്ഥനായോഗങ്ങൾ നടന്നു. ഓഗസ്റ്റ് 20-ന് വൈകീട്ട് സൂം ആപ്ലിക്കേഷനിൽ നടന്ന അത്തരമൊരു യോഗത്തിൽ നിരവധി പ്രമുഖർ പങ്കെടുത്തു. എസ്.പി.ബി.യുടെ രോഗമുക്തിയ്ക്കായി ഓഗസ്റ്റ് 21-ന് ശബരിമല ക്ഷേത്രത്തിൽ തന്ത്രി കണ്ഠരര് രാജീവരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രത്യേകപൂജയും മൂന്ന് കലാകാരന്മാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നാദാർച്ചനയും നടത്തുകയുണ്ടായി. 1980-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ശങ്കരാഭരണം എന്ന ചിത്രത്തിനുവേണ്ടി എസ്.പി.ബി. പാടിയ ശങ്കരാ.. നാദശരീരാപരാ.. എന്ന ഗാനം നാദസ്വരത്തിൽ വായിച്ചുകൊണ്ടായിരുന്നു നാദാർച്ചന. ഇതിനിടയിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആരോഗ്യസ്ഥിതിയിൽ നേരിയ പുരോഗതിയുണ്ടാകുകയും ഓഗസ്റ്റ് 26-ന് അദ്ദേഹം ബോധം വീണ്ടെടുക്കുകയും ചെയ്തു.

തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ എസ്.പി.ബി.യുടെ ആരോഗ്യനില കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെട്ടുവന്നു. ആശുപത്രി അധികൃതരും എസ്.പി.ബി.യുടെ മകൻ ചരണും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആരോഗ്യസ്ഥിതി വിശദമാക്കുന്ന കുറിപ്പുകളും വീഡിയോകളുമായി രംഗത്തുവന്നു. സെപ്റ്റംബർ 4-ന് നടത്തിയ പരിശോധനയിൽ എസ്.പി.ബി. കോവിഡ് മുക്തനായതായി സെപ്റ്റംബർ 7-ന് ചരൺ അറിയിച്ചു. എന്നാൽ, ശ്വാസകോശസംബന്ധമായ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ അനുഭവപ്പെട്ടിരുന്നതിനാൽ അദ്ദേഹം വെന്റിലേറ്ററിൽ തന്നെ തുടർന്നു. തുടർന്നും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്ഥിതിയിൽ പുരോഗതി കാണുകയും സെപ്റ്റംബർ 19 ആയപ്പോഴേയ്ക്കും ഇരിയ്ക്കാൻ പറ്റുന്ന സ്ഥിതിയിലെത്തുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ, സെപ്റ്റംബർ 24-ന് വൈകീട്ട് ആശുപത്രി പുറത്തിറക്കിയ കുറിപ്പിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്ഥിതി വീണ്ടും മോശമാകുകയും ജീവൻ രക്ഷാ ഉപകരണങ്ങളുടെ സഹായം പൂർണ്ണതോതിൽ അദ്ദേഹത്തിന് നൽകാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തതായി അറിയിപ്പ് വന്നു. പിറ്റേന്ന് (സെപ്റ്റംബർ 25) രാവിലെ അദ്ദേഹത്തിന് ഹൃദയസ്തംഭനം സംഭവിയ്ക്കുകയും ഉച്ചയ്ക്ക് ഒരുമണിയോടെ മരണം സ്ഥിരീകരിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു.

എസ്.പി.ബി.യുടെ മൃതദേഹം ചെന്നൈ നുങ്കമ്പാക്കത്തെ വീട്ടിൽ പൊതുദർശനത്തിനു വച്ചശേഷം ചെന്നൈ നഗരത്തിന്റെ വടക്കുഭാഗത്തുള്ള തെങ്കുന്ട്രം (റെഡ് ഹിൽസ്) എന്ന സ്ഥലത്തെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഫാംഹൗസ് വളപ്പിൽ പൂർണ്ണ ഔദ്യോഗിക ബഹുമതികളോടെ സംസ്കരിച്ചു. കോവിഡ് മാനദണ്ഡങ്ങൾ പൂർണ്ണമായും പാലിച്ചുകൊണ്ടുനടത്തിയ ചടങ്ങിൽ 72 പോലീസുകാർ ആചാരവെടി മുഴക്കി.

മലയാള ഗാനങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

വർഷം സിനിമ ഗാനം സംഗീത സംവിധാനം രചയിതാവ് സഹ ഗയകൻ/ഗായിക കുറിപ്പുകൾ
1969 കടൽപ്പാലം "ഈ കടലും മറുകടലും" ദേവരാജൻ വയലാർ രാമവർമ്മ
1979 സർപ്പം "സ്വർണ്ണമീനിന്റെ ചേലൊത്ത" കെ.ജെ. ജോയ് ബിച്ചു തിരുമല കെ ജെ യേശുദാസ്, പി. സുശീല, വാണി ജയറാം
1981 മുന്നേറ്റം "ചിരികൊണ്ടു പൊതിയും" ശ്യാം ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി [30]
1981 തുഷാരം "മഞ്ഞേ വാ" ശ്യാം ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി കെ.ജെ. യേശുദാസ് [30]
1981 ആക്രമണം "ലില്ലി ലില്ലി" ശ്യാം ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി [30]
1983 യുദ്ധം "കന്യകമാർക്കൊരു", "താരുണ്യത്തിൻ" ശങ്കർ ഗണേഷ് പൂവച്ചൽ ഖാദർ വാണി ജയറാം [30]
1989 റാംജി റാവു സ്പീക്കിംഗ് "കലികാലം ഇത്" എസ്. ബാലകൃഷ്ണൻ പൂവച്ചൽ ഖാദർ [31]
1991 കിലുക്കം "ഊട്ടിപ്പട്ടണം" എസ്.പി. വെങ്കിടേഷ് ബിച്ചു തിരുമല എം.ജി. ശ്രീകുമാർ, ചിത്ര
1991 അനശ്വരം "താരാപഥം","കല്ലെല്ലാം" ഇളയരാജാ കെ.എസ്. ചിത്ര [31]
1993 ഓ ഫാബി "ഡിങ്കാരാ ഡിങ്കാരാ" ജോൺസൺ [31]
2000 ഡാർലിങ് ഡാർലിങ് ഡാർലിങ് ഡാർലിങ്" (Version I) ഔസേപ്പച്ചൻ
2001 ദോസ്ത് "വാനം പോലെ" വിദ്യാസാഗർ എസ്. രമേശൻ നായർ ബിജു നാരായണൻ
2003 സി.ഐ.ഡി. മൂസ "മേനേ പ്യാർ കിയാ" വിദ്യാസാഗർ [31]

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ[തിരുത്തുക]

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. Naidu, M. Venkaiah (25 September 2020). "Press Information bureau of India". Press Bureau of India (in Indian English). ISSN 0971-751X. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 25 September 2020.
  2. S., Murali (25 September 2020). "S.P. Balasubrahmanyam: The end of an era". The Hindu. Archived from the original on 26 September 2020. Retrieved 25 September 2020.
  3. 3.0 3.1 "SPB donates his ancestral home in Nellore to kanchi math". The Times of India. Archived from the original on 9 March 2020. Retrieved 25 September 2020.
  4. V, Narayana (24 September 2020). "SPB: The voice that captivated millions will never be stilled". The Hindu Businessline (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 27 September 2020. Retrieved 25 September 2020.
  5. DC Correspondent (26 January 2011). "SPB wins Padma Bhushan, no Bharat Ratna this year". Deccan Chronicle. Archived from the original on 30 April 2011. Retrieved 2 May 2011.
  6. Sharma, Priyanka (25 January 2021). "SPB honoured with Padma Vibhushan posthumously; KS Chithra gets Padma Bhushan". The Indian Express. Archived from the original on 2021-01-25. Retrieved 25 January 2021.
  7. Suganthy Krishnamachari (26 August 2010). "Arts / Music : Motivating, musically". The Hindu. Retrieved 2 May 2011.
  8. "SP Balasubrahmanyam loses his mother". The Times of India.
  9. "Kerala / Thiruvananthapuram News : S.P.Balasubramaniam shares memories with music buffs". The Hindu. 5 December 2005. Retrieved 2 May 2011.
  10. "Tamil Cinema news – Tamil Movies – Cinema seithigal".
  11. "Rumours Rife on SPB Health". 8 September 2017.
  12. "Singer S.P. Balasubrahmanyam honoured". The Hindu. 11 June 2012. Retrieved 22 July 2013.
  13. "SP.Balasubrahmanyam's 67th Birthday". 4 June 2013. Retrieved 22 July 2013. Today, S.P. Balasubrahmanyam is celebrating his 67th birthday. He was born on 4 June 1946 into a Brahmin family in Nellore. Balasubrahmanyam started singing from a very young age. After dropping out from an engineering program in JNTU, SPB got his first break in 1966, when he sang for Sri Sri Sri Maryada Ramanna and he has sung over 40,000 songs. The State Government of AP presented the Nandi Award to Balasubrahmanyam 25 times. The Govt. of India honoured him with a Padma Bhushan award in 2011 and also presented him with six National Awards.
  14. Dinathanthi, Nellai Edition, 11 August 2006, p. 11.
  15. "SP Balasubrahmanyam". Artistopia.com. Archived from the original on 2012-07-19. Retrieved 1 May 2011.
  16. "S. P. Balasubramanyam – Photos and All Basic Informations". Networkbase.info. Archived from the original on 2012-03-31. Retrieved 1 May 2011.
  17. "Arts / Music : An unsung genius". The Hindu. 23 September 2010. Retrieved 12 June 2011.
  18. Dinathanthi, Nellai Edition, Page 11 dated Aug 11,2006
  19. Welcome to S.P.Balasubrahmanyam (playback singer, producer, actor, music director) home page
  20. "The cup of joy called friendship". The Hindu. 13 January 2004. Retrieved 2 May 2011.
  21. "Metro Plus Madurai / Events : A medley of sorts". The Hindu. 26 November 2009. Archived from the original on 2014-04-07. Retrieved 12 June 2011.
  22. "Unnai Charan Adainthaen". The Hindu. 19 September 2003. Archived from the original on 2007-09-22. Retrieved 2 May 2011.
  23. "Tamil Cinema news – Tamil Movies – Cinema seithigal".
  24. "SP Balasubrahmanyam loses his mother". The Times of India.
  25. sales@andhravilas.net (26 March 2009). "Chit chat with S. P. Balasubramaniam – Andhravilas.com -Telugu Cinema, Telugu Movies, India News & World News, Bollywood, Songs". Andhravilas.com. Archived from the original on 2011-07-07. Retrieved 2 May 2011.
  26. Chit chat with S. P. Balasubramaniam – Andhravilas.com -Telugu Cinema, Telugu Movies, India News & World News, Bollywood, Songs : Archived 2011-07-07 at the Wayback Machine.. Andhravilas.com (26 March 2009). Retrieved 7 January 2012.
  27. "Telugu Cinema Etc - Idlebrain.com". www.idlebrain.com.
  28. "SPB and Chinmayi voice for Balakrishna and Nayanthara in Sri Rama Rajyam movie – Tamil Cinema News – Latest News on Kollywood". 2 April 2012.
  29. "SPB, naturally". The Hindu. 27 March 2009. Retrieved 4 April 2017.
  30. 30.0 30.1 30.2 30.3 "List of Malayalam Songs sung by SP Balasubrahmanyam".
  31. 31.0 31.1 31.2 31.3 "List of Malayalam Songs sung by SP Balasubrahmanyam".
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=എസ്.പി._ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം&oldid=3974788" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്