ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ
| ഇന്ത്യൻ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ | |
| ഏജൻസി അവലോകനം | |
|---|---|
| രൂപപ്പെട്ടത് | 25 ജനുവരി 1950 (ദേശീയ വോട്ടർ ദിനം) |
| അധികാരപരിധി | നിയമ-നീതി മന്ത്രാലയം, ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് |
| ആസ്ഥാനം | ന്യൂ ഡെൽഹി |
| ജീവനക്കാർ | ഏകദേശം 300 |
| മേധാവി/തലവൻs | രാജീവ് കുമാർ , IAS (Retd.) , ചീഫ് ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണർ അനുപ് ചന്ദ്ര പാണ്ഡെ, IAS, ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ |
| വെബ്‌സൈറ്റ് | |
| eci | |
 ഭാരതം:രാഷ്ട്രതന്ത്രവും സർക്കാരും |
|
|
ഇന്ത്യാ കവാടം · രാഷ്ട്രീയം കവാടം |
ഇന്ത്യയിലെ ഭരണകൂടങ്ങളെയും ജനപ്രതിനിധികളെയും തിരഞ്ഞെടുക്കുന്ന ഭരണഘടന അംഗീകൃത സ്ഥാപനമാണ് "ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ". ഇന്ത്യയിലെ നിയമസഭകളിലേക്കും പാർലമെന്റിലേക്കും തദ്ദേശ ഭരണ സ്ഥാപനങ്ങളിലേയ്ക്കും നടക്കുന്ന തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടത്താനായി വിപുലമായ അധികാരങ്ങളാണ് ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനുള്ളത്.[1] 1950 ജനുവരി 25-ന് ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ അനുഛേദം 324 അനുസരിച്ചാണ് ഇത് രൂപീകൃതമായത്.[2]
ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ നിയമ-നീതി മന്ത്രാലയത്തിന്റെ (Ministry of Law and Justice) ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഒരു ഭരണഘടനാ സ്ഥാപനമാണ് ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ (ഇസിഐ). രാജ്യത്ത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തുന്നതിനും നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനുമായി ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന സ്ഥാപിച്ചതാണ് ഇത്. പാർലമെന്റ്, സംസ്ഥാന നിയമസഭകൾ, ഇന്ത്യൻ പ്രസിഡന്റിന്റെ ഓഫീസ്, ഇന്ത്യൻ വൈസ് പ്രസിഡന്റിന്റെ ഓഫീസ് എന്നിവയിലേക്കുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളുടെ മേൽനോട്ടം, നിർദ്ദേശം, നിയന്ത്രണം എന്നിവയുടെ അധികാരം തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനിൽ നിക്ഷിപ്തമാണെന്ന് ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 324 അനുശാസിക്കുന്നു. അങ്ങനെ, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ ഒരു അഖിലേന്ത്യാ സ്ഥാപനമാണ്, അത് കേന്ദ്ര സർക്കാരിനും സംസ്ഥാന സർക്കാരുകൾക്കും പൊതുവായതാണ്.
ലോക്‌സഭ, രാജ്യസഭ, സംസ്ഥാന നിയമസഭകൾ, സംസ്ഥാന ലെജിസ്ലേറ്റീവ് കൗൺസിലുകൾ, രാജ്യത്തിന്റെ രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി എന്നിവരുടെ ഓഫീസുകളിലേക്കുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ ഈ ബോഡി നിയന്ത്രിക്കുന്നു. ആർട്ടിക്കിൾ 324 പ്രകാരമുള്ള ഭരണഘടനയുടെ അധികാരത്തിന് കീഴിലാണ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ പ്രവർത്തിക്കുന്നത്, തുടർന്ന് ജനപ്രാതിനിധ്യ നിയമം (Representation of the People Act) നടപ്പിലാക്കി . ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തുമ്പോൾ ഒരു നിശ്ചിത സാഹചര്യം കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ നിയമങ്ങൾ അപര്യാപ്തമായ വ്യവസ്ഥകൾ ഉണ്ടാക്കുമ്പോൾ ഉചിതമായ രീതിയിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ കമ്മിഷന് ഭരണഘടന പ്രകാരം അധികാരമുണ്ട്. ഒരു ഭരണഘടനാപരമായ അധികാരം എന്ന നിലയിൽ, രാജ്യത്തെ ഉന്നത നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ, യൂണിയൻ പബ്ലിക് സർവീസ് കമ്മീഷൻ, കൺട്രോളർ ആൻഡ് ഓഡിറ്റർ ജനറൽ ഓഫ് ഇന്ത്യ എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം സ്വയംഭരണവും സ്വാതന്ത്ര്യവും ഒരുപോലെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ചുരുക്കം ചില സ്ഥാപനങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ. അതൊരു സ്ഥിരമായ ഭരണഘടനാ സ്ഥാപനമാണ്.
ഘടന[തിരുത്തുക]
1950-ൽ സ്ഥാപിതമായ ഈ കമ്മീഷൻ യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ മാത്രമായിരുന്നു. 1989 ഒക്ടോബർ 16-ന് (1989 പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ തലേന്ന്) രണ്ട് അധിക കമ്മീഷണർമാരെ കമ്മീഷനിലേക്ക് ആദ്യമായി നിയമിച്ചു, എന്നാൽ അവർക്ക് വളരെ ചെറിയ കാലാവധി മാത്രമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ, 1990 ജനുവരി 1 ന് അവസാനിച്ചു.
"തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ ഭേദഗതി നിയമം, 1989" ( "The Election Commissioner Amendment Act, 1989") 1990 ജനുവരി 1-ന് അംഗീകരിച്ചു, അത് കമ്മീഷനെ ഒരു മൾട്ടി-അംഗ ബോഡിയാക്കി മാറ്റി: അതിനുശേഷം 3 അംഗ കമ്മീഷൻ പ്രവർത്തിക്കുന്നു, കമ്മീഷൻ തീരുമാനങ്ങൾ ഭൂരിപക്ഷ വോട്ടിലൂടെയാണ് എടുക്കുന്നത്.
ചീഫ് ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണറും രണ്ട് ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണർമാരും, സാധാരണയായി വിരമിച്ച ഐഎഎസ് ഓഫീസർമാരാണ്, ചീഫ് ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണറുടെയും മറ്റ് ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണർമാരുടെയും (സേവന വ്യവസ്ഥകൾ) റൂൾസ്, 1992 പ്രകാരം ഇന്ത്യൻ സുപ്രീം കോടതിയിലെ ജഡ്ജിമാർക്ക് തുല്യമായ ശമ്പളവും അലവൻസുകളും ആണ് .
ഒരു മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറും രണ്ട് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരുമാണ് കമ്മീഷനിലെ അംഗങ്ങൾ.
ന്യൂഡൽഹിയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സെക്രട്ടേറിയറ്റാണ് കമ്മീഷനെ സേവിക്കുന്നത്. പൊതുവെ ഐഎഎസ് ഓഫീസർമാരായ ഡെപ്യൂട്ടി ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണർമാരാണ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരെ സഹായിക്കുന്നത്. ഡയറക്ടർ ജനറൽ, പ്രിൻസിപ്പൽ സെക്രട്ടറിമാർ, സെക്രട്ടറിമാർ, അണ്ടർ സെക്രട്ടറിമാർ എന്നിവർ അവരെ കൂടുതൽ സഹായിക്കുന്നു.
സംസ്ഥാന തലത്തിൽ, പ്രിൻസിപ്പൽ സെക്രട്ടറി റാങ്കിലുള്ള ഐഎഎസ് ഉദ്യോഗസ്ഥനായ, സംസ്ഥാന ചീഫ് ഇലക്ടറൽ ഓഫീസറാണ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനെ സഹായിക്കുന്നത്. ജില്ലാ, നിയോജക മണ്ഡലം തലങ്ങളിൽ, ജില്ലാ മജിസ്‌ട്രേറ്റുകൾ (ജില്ലാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഓഫീസർമാർ എന്ന നിലയിൽ), ഇലക്ടറൽ രജിസ്ട്രേഷൻ ഓഫീസർമാർ, റിട്ടേണിംഗ് ഓഫീസർമാർ എന്നിവർ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ജോലികൾ ചെയ്യുന്നു.
കാലാവധി[തിരുത്തുക]
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരുടെ കാലാവധി ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന അനുശാസിക്കുന്നില്ല. എന്നിരുന്നാലും, 1991 ലെ ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷൻ (ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണർമാരുടെ സേവന വ്യവസ്ഥകളും ബിസിനസ്സ് ഇടപാടുകളും) ആക്‌ട് അനുസരിച്ച്, ചീഫ് ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണർ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ തന്റെ ചുമതല ഏറ്റെടുക്കുന്ന തീയതി മുതൽ ആറ് വർഷത്തേക്ക് ഓഫീസിൽ തുടരും.
ഓഫീസിൽ നിന്ന് നീക്കം[തിരുത്തുക]
ഇന്ത്യയുടെ സുപ്രിം കോടതിയിലെ ഒരു ജഡ്ജിയെ നീക്കം ചെയ്യുന്നതു പോലെ ഇന്ത്യയുടെ മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറെ അവരുടെ ഓഫീസിൽ നിന്ന് നീക്കം ചെയ്യാവുന്നതാണ്. തെളിയിക്കപ്പെട്ട മോശം പെരുമാറ്റത്തിന്റെയോ കഴിവില്ലായ്മയുടെയോ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ലോക്‌സഭയിലും രാജ്യസഭയിലും മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭൂരിപക്ഷത്തോടെ ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ് പാസാക്കിയ പ്രമേയം ആവശ്യമാണ്. മറ്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരെ ചീഫ് ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണറുടെ ശുപാർശ പ്രകാരം ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതിക്ക് നീക്കം ചെയ്യാം. ഇന്ത്യയിൽ ഇതുവരെ ഒരു മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറെ ഇംപീച്ച് ചെയ്തിട്ടില്ല.
2009-ൽ, 2009-ലെ ലോക്‌സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് തൊട്ടുമുമ്പ്, മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ എൻ ഗോപാലസ്വാമി, ഉടൻ തന്നെ മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറായി ചുമതലയേൽക്കാനിരുന്ന തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ നവീൻ ചൗളയെ പുറത്താക്കാനും തുടർന്ന് ലോക്‌സഭാ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ മേൽനോട്ടം വഹിക്കാനും രാഷ്ട്രപതി പ്രതിഭാ പാട്ടീലിന് ശുപാർശ അയച്ചു. , അദ്ദേഹത്തിന്റെ പക്ഷപാതപരമായ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടി പെരുമാറ്റം പരിഗണിച്ച് താൽപ്പര്യ വൈരുദ്ധ്യം ഉണ്ടാകാം. ഇത്തരമൊരു ശിപാർശ രാഷ്ട്രപതിക്ക് ബാധകമല്ലെന്നും അതിനാൽ അത് നിരസിച്ചെന്നും രാഷ്ട്രപതി അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. തുടർന്ന്, അടുത്ത മാസം ഗോപാൽസ്വാമി വിരമിച്ചതിന് ശേഷം, ചൗള മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറായി മാറുകയും 2009 ലെ ലോക്‌സഭാ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ മേൽനോട്ടം വഹിക്കുകയും ചെയ്തു.
നിയമനം[തിരുത്തുക]
ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിയാണ് ഇവരെ നിയമിക്കുന്നത്. പദവിയിൽ തുടർച്ചയായി ആറ് വർഷമോ 65 വയസ്സോ ഇതിലേതാണോ ആദ്യം വരുന്നത് അതാണ് ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണർമാരുടെ കാലാവധി.[3] ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണർമാർ സുപ്രീം കോടതി ജഡ്‌ജിമാരുടെ അതേ പദവിയും ശമ്പളവും വഹിക്കുന്നു.
ചീഫ് ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണറെ തൽസ്ഥാനത്ത് നിന്നും നീക്കണമെങ്കിൽ പാർലമെന്റിൽ ഇമ്പീച്ച്മെന്റ് പാസ്സാക്കേണ്ടിവരും.
സെക്രട്ടറിയേറ്റ്[തിരുത്തുക]
300 ഓളം ഉദ്യോഗസ്ഥരടങ്ങുന്ന ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷന്റെ സെക്രട്ടറിയേറ്റ് ന്യൂ ഡെൽഹിയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.ഇവരുടെ ഓഫീസ് നിർവാചൻ സദൻ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.
പ്രവർത്തനങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ മാതൃകാ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം
ഇന്ത്യയിലെ ജനാധിപത്യ നയത്തിന്റെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട സവിശേഷതകളിലൊന്ന് കൃത്യമായ ഇടവേളകളിലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളാണ്. കാലാനുസൃതവും സ്വതന്ത്രവും നീതിയുക്തവുമായ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തുന്നത് ഒരു ജനാധിപത്യ സംവിധാനത്തിനും ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്ഥാന ഘടനയുടെ ഭാഗവുമാണ്. രാജ്യത്ത് തിരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ കാവൽക്കാരായാണ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനെ കണക്കാക്കുന്നത്. എല്ലാ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിലും, രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്കും സ്ഥാനാർത്ഥികൾക്കും സ്വതന്ത്രവും നീതിയുക്തവുമായ രീതിയിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്താൻ ഇത് ഒരു മാതൃകാ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം പുറപ്പെടുവിക്കുന്നു.
അഞ്ചാം ലോക്‌സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിനായി 1971-ൽ ആദ്യമായി പെരുമാറ്റച്ചട്ടം കമ്മീഷൻ പുറപ്പെടുവിക്കുകയും കാലാകാലങ്ങളിൽ അത് പരിഷ്‌കരിക്കുകയും ചെയ്തു. തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കാലത്ത് രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുടെയും സ്ഥാനാർത്ഥികളുടെയും പെരുമാറ്റം സംബന്ധിച്ച മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ ഇത് നൽകുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, സ്ഥാനാർത്ഥികൾ ഔദ്യോഗിക സംവിധാനങ്ങൾ ദുരുപയോഗം ചെയ്തതിന് വിവിധ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ കോഡ് ലംഘനം നടത്തിയ സംഭവങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. കോഡിന് പ്രത്യേക നിയമപരമായ അടിസ്ഥാനമൊന്നുമില്ല, എന്നാൽ അനുനയിപ്പിക്കുന്ന പ്രഭാവം മാത്രം. അതിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സദാചാര നിയമങ്ങൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിയമപരമായ പിന്തുണയുടെ അഭാവം കമ്മീഷനെ അത് നടപ്പിലാക്കുന്നതിൽ നിന്ന് തടയുന്നില്ല.
രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുടെ രജിസ്ട്രേഷൻ നടപടിക്രമങ്ങൾക്കായി 1989-ൽ ഒരു നിയമം നിലവിൽ വന്നു, കൂടാതെ നിരവധി പാർട്ടികൾ കമ്മീഷനിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. രജിസ്ട്രേഷൻ ആശയക്കുഴപ്പം ഒഴിവാക്കാനും രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളെ കമ്മീഷന്റെ പരിധിയിൽ കൊണ്ടുവരുമെന്ന് ഉറപ്പാക്കാനും സഹായിക്കുന്നു.
രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് ചിഹ്നം അനുവദിക്കാൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മിഷന് അവകാശമുണ്ട്. ദേശീയ പാർട്ടികൾക്കും സംസ്ഥാന പാർട്ടികൾക്കും പ്രാദേശിക പാർട്ടികൾക്കും ഇത് അംഗീകാരം നൽകുന്നു. ഇത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ചെലവുകൾക്ക് പരിധി നിശ്ചയിക്കുന്നു. കമ്മീഷൻ വോട്ടർ പട്ടിക തയ്യാറാക്കുകയും കാലാകാലങ്ങളിൽ വോട്ടർ പട്ടിക പുതുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നാമനിർദ്ദേശ പത്രിക സമർപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പ് തീയതികളുടെയും ഷെഡ്യൂളുകളുടെയും അറിയിപ്പുകൾ കമ്മീഷൻ പുറപ്പെടുവിക്കും. രണ്ട് പ്രാദേശിക രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ ഒരേ സംസ്ഥാനത്ത് ഇല്ലെങ്കിലും ഒരേ ചിഹ്നം നൽകാൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന് കഴിയില്ലെന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. അഭിപ്രായ വോട്ടെടുപ്പുകളിലൂടെയോ എക്‌സിറ്റ് പോൾകളിലൂടെയോ വോട്ടർമാരെ സ്വാധീനിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്ന വോട്ടിംഗ് പ്രവണതകൾ പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നതും നിരോധിക്കാൻ കമ്മീഷനു അധികാരമുണ്ട്.
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കാലത്ത് വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന പണത്തിന്റെ സ്വാധീനം തടയാൻ, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ ഇക്കാര്യത്തിൽ നിരവധി നിർദ്ദേശങ്ങളും മാറ്റങ്ങളും വരുത്തിയിട്ടുണ്ട്. കമ്മീഷൻ ആദായനികുതി വകുപ്പിലെ IRS ഉദ്യോഗസ്ഥരെ എല്ലാ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളുടെയും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നിരീക്ഷകരായി (ചെലവ്) നിയമിക്കുകയും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രചാരണങ്ങളിൽ ഒരു സ്ഥാനാർത്ഥിക്ക് ചെലവഴിക്കാവുന്ന പണത്തിന് നിയമപരമായ പരിധി നിശ്ചയിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഈ പരിധികൾ കാലക്രമേണ പരിഷ്കരിക്കപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യൻ റവന്യൂ സർവീസിൽ നിന്ന് ചെലവ് നിരീക്ഷകരെ നിയമിക്കുന്നതിലൂടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ചെലവുകളുടെ വ്യക്തിഗത അക്കൗണ്ടിൽ നിരീക്ഷിക്കുന്നു. നാമനിർദ്ദേശ പത്രിക സമർപ്പിക്കുന്ന സമയത്ത് സ്ഥാനാർത്ഥിയുടെ സ്വത്തുക്കളുടെ വിശദാംശങ്ങൾ കമ്മീഷൻ സത്യവാങ്മൂലത്തിൽ എടുക്കുന്നു, ഫലപ്രഖ്യാപനം കഴിഞ്ഞ് 30 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ അവർ അവരുടെ ചെലവുകളുടെ വിശദാംശങ്ങൾ നൽകേണ്ടതുണ്ട്. തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ചെലവ് ചുരുക്കുന്നതിനായി ലോക്‌സഭാ, നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളുടെ പ്രചാരണ കാലയളവ് 21- ൽ നിന്ന് 14 ദിവസമായി കമ്മീഷൻ കുറച്ചു.
രാഷ്ട്രീയത്തെ ക്രിമിനൽ രഹിതമാക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിൽ, കുറ്റക്കാരായ രാഷ്ട്രീയക്കാരെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് ആജീവനാന്ത വിലക്ക് ഏർപ്പെടുത്തണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ സുപ്രീം കോടതിയെ സമീപിച്ചു.
വോട്ടർ ഐഡി[തിരുത്തുക]
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് തട്ടിപ്പ് തടയാനുള്ള ശ്രമത്തിൽ, 1993-ൽ, EPIC-കൾ അല്ലെങ്കിൽ ഇലക്‌ടേഴ്‌സ് ഫോട്ടോ ഐഡന്റിറ്റി കാർഡുകൾ വിതരണം ചെയ്തു, അത് 2004-ലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പോടെ നിർബന്ധിതമായി. എന്നിരുന്നാലും, ചില പ്രത്യേക സാഹചര്യങ്ങളിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ആവശ്യങ്ങൾക്കായി റേഷൻ കാർഡുകൾ അനുവദിച്ചിട്ടുണ്ട്.
RONET[തിരുത്തുക]
01 സിനർജി (01 Synergy) വഴി ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനുവേണ്ടി വികസിപ്പിച്ച സോഫ്റ്റ്‌വെയർ മൊബൈൽ ആപ്ലിക്കേഷൻ, വോട്ടിംഗ് പ്രക്രിയയെ ബുദ്ധിമുട്ടുള്ളതാക്കുകയും തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ സ്ഥാനാർത്ഥികളെക്കുറിച്ച് പൊതുജനങ്ങൾക്ക് ബോധവാന്മാരാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വെബ്, മൊബൈൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളുടെ റോനെറ്റ് സ്യൂട്ട് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന എല്ലാ പങ്കാളികൾക്കും വേണ്ടിയുള്ളതാണ്. തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സുഗമമായി നടത്തുന്നതിന് എല്ലാ തലങ്ങളിലും ഏൽപ്പിച്ച ജോലികൾ നിരീക്ഷിക്കാൻ ഇത് അവരെ സഹായിക്കും.
ECI360[തിരുത്തുക]
ECI 360 മൊബൈൽ ആപ്ലിക്കേഷൻ പൊതുജനങ്ങൾക്കായി വികസിപ്പിച്ചതാണ് - അതിൽ മത്സരിക്കുന്ന സ്ഥാനാർത്ഥികളുടെ ഒപ്പിട്ടതും സത്യപ്രതിജ്ഞ ചെയ്തതുമായ സത്യവാങ്മൂലങ്ങൾ, നിരസിച്ച സ്ഥാനാർത്ഥികളുടെ പട്ടിക, സ്ഥാനാർത്ഥികളുടെ അന്തിമ ലിസ്റ്റ്, അംഗവൈകല്യമുള്ള വോട്ടർമാർക്കുള്ള പിക്കപ്പ് അഭ്യർത്ഥനകൾ, ക്യൂ നില (കാസ്റ്റ് ചെയ്യാൻ വരിയിൽ നിൽക്കുന്ന ആളുകൾ) എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. വോട്ടുകൾ), തത്സമയ പോൾ ബൂത്ത് തിരിച്ചുള്ള പോളിംഗ് ശതമാനം, പരാതി പരിഹാരവും ഫലങ്ങളും. ECI360-ന്റെ കാൻഡിഡേറ്റ് ആപ്പ്, റാലികൾക്കുള്ള അനുമതികൾ അഭ്യർത്ഥിക്കാൻ അവരെ അനുവദിക്കുന്നു, കൂടാതെ എല്ലാ പ്രശ്നങ്ങളും എത്രയും വേഗം നടപ്പാക്കുമെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്ന പരിഹാര സംവിധാനങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് മാപ്പ് ചെയ്തിരിക്കുന്നു.
വോട്ടിംഗ് നടപടിക്രമം[തിരുത്തുക]
ഇലക്ട്രോണിക് വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകളോ ഇവിഎമ്മുകളോ ഉപയോഗിച്ചാണ് ഇന്ത്യയിൽ വോട്ടിംഗ് നടക്കുന്നത്, ഇന്ത്യയിൽ തപാൽ വോട്ടിംഗിനും വികലാംഗരായ വോട്ടർമാർക്കുള്ള പ്രത്യേക ക്രമീകരണങ്ങളും ഉണ്ട്.
ഇലക്ട്രോണിക് വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകൾ (EVM)[തിരുത്തുക]
ഇത്രയും വലിയ തോതിൽ ഇലക്ട്രോണിക് വോട്ടിംഗ് സ്വീകരിച്ച ആദ്യ രാജ്യമാണ് ഇന്ത്യ. ക്രമക്കേടുകൾ കുറയ്ക്കുന്നതിനും കാര്യക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുമാണ് ഇലക്ട്രോണിക് വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകൾ (ഇവിഎം) തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ അവതരിപ്പിച്ചത്. 1982-ലെ കേരള സംസ്ഥാന നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പരീക്ഷണാടിസ്ഥാനത്തിൽ അവരെ ആദ്യമായി പരീക്ഷിച്ചു. വിജയകരമായ പരിശോധനകൾക്കും നിയമപരമായ അന്വേഷണങ്ങൾക്കും ശേഷം ഈ വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകളുടെ ഉപയോഗം ആരംഭിക്കാൻ കമ്മീഷൻ തീരുമാനിച്ചു.
2014-ലെ ഇന്ത്യൻ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ എട്ട് ലോക്‌സഭാ മണ്ഡലങ്ങളിൽ വോട്ടർ വെരിഫൈഡ് പേപ്പർ ഓഡിറ്റ് ട്രയൽ (വിവിപിഎടി) (Voter-verified paper audit trail (VVPAT) അവതരിപ്പിച്ചത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മിഷന്റെ വലിയ നേട്ടമായിരുന്നു. 2013 സെപ്റ്റംബറിൽ നാഗാലാൻഡിലെ നോക്‌സണിൽ ( Noksen) (അസംബ്ലി മണ്ഡലം) നടന്ന ഉപതെരഞ്ഞെടുപ്പിലും, 2013 സെപ്തംബർ മുതലുള്ള എല്ലാ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിലും രാജ്യത്തെ വിവിധ നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിലും ഈ വോട്ടർ വെരിഫൈഡ് പേപ്പർ ഓഡിറ്റ് ട്രയൽ (VVPAT) സംവിധാനം ഇവിഎമ്മുകൾക്കൊപ്പം ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചു.
2015 - ലെ ബിഹാർ നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിലാണ് ഇവിഎമ്മുകളിൽ സ്ഥാനാർത്ഥികളുടെ ഫോട്ടോകളുള്ള ഫോട്ടോ വോട്ടർ പട്ടിക ആദ്യമായി അവതരിപ്പിച്ചത്.
2014-ൽ, മുകളിൽ പറഞ്ഞവയോ നോട്ടയോ (NOTA) ഒന്നും തന്നെ വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകളിൽ ഒരു ഓപ്ഷനായി ചേർത്തിട്ടില്ല, അത് ഇപ്പോൾ ഏത് തിരഞ്ഞെടുപ്പിലും നൽകേണ്ട നിർബന്ധമായ ഓപ്ഷനാണ്. നോട്ടയ്‌ക്ക് കുറുകെ കറുത്ത കുരിശുള്ള ബാലറ്റ് പേപ്പറായ പ്രത്യേക ചിഹ്നം 2015 സെപ്‌റ്റംബർ 18-ന് അവതരിപ്പിച്ചു. അഹമ്മദാബാദിലെ നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡിസൈനാണ് ഈ ചിഹ്നം രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌തിരിക്കുന്നത്.
വിവിധ ഇന്ത്യൻ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ കമ്മീഷൻ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഇലക്ട്രോണിക് വോട്ടിംഗ് മെഷീൻ ഹാക്ക് ചെയ്യാനുള്ള ശ്രമത്തിനായി 2017 ജൂൺ 3-ന് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ ഒരു ഓപ്പൺ ഹാക്കത്തോൺ സംഘടിപ്പിച്ചു. NCP and CPI(M) മാത്രമാണ് പരിപാടിയിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തതെങ്കിലും അവരാരും പങ്കെടുത്തില്ല. ഇവിഎം ഹാക്കിംഗ് ക്ലെയിമുകൾ ആരോപണങ്ങളായി മാത്രം അവശേഷിക്കുന്നു, തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പരാജയപ്പെട്ട പാർട്ടികൾ സാധാരണയായി അവ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. ഇവിഎമ്മുകളുടെയും വിവിപാറ്റ് (EVMs & VVPAT ) മെഷീനുകളുടെയും പ്രവർത്തനം ടീമുകൾക്ക് കാണിച്ചുകൊടുത്തു.
തപാൽ വോട്ടിംഗ്[തിരുത്തുക]
ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ "ഇലക്ട്രോണിക് ട്രാൻസ്മിറ്റഡ് പോസ്റ്റൽ ബാലറ്റ് പേപ്പറുകൾ (ഇടിപിബി)" / "Electronically Transmitted Postal Ballot Papers (ETPB)" സംവിധാനത്തിലൂടെ മാത്രമാണ് ഇന്ത്യയിൽ തപാൽ വോട്ടിംഗ് നടത്തുന്നത്, വോട്ടുകൾ തപാൽ വഴി തിരികെ നൽകുന്ന രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത യോഗ്യരായ വോട്ടർമാർക്ക് ബാലറ്റ് പേപ്പറുകൾ വിതരണം ചെയ്യുന്നു. ഇവിഎമ്മിൽ നിന്ന് വോട്ടെണ്ണുന്നതിന് മുമ്പ് തപാൽ വോട്ടുകളാണ് ആദ്യം എണ്ണുന്നത്. തപാൽ വോട്ടർമാരായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്യാൻ ചില വിഭാഗത്തിലുള്ള ആളുകൾക്ക് മാത്രമേ അർഹതയുള്ളൂ. യൂണിയൻ സായുധ സേനയിലും സംസ്ഥാന പോലീസിലും ജോലി ചെയ്യുന്ന ജീവനക്കാർക്കും അവരുടെ ജീവിതപങ്കാളികൾക്കും വിദേശത്ത് ഔദ്യോഗികമായി നിയമിതരായ ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർക്കും തപാൽ വോട്ടിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്യാം, ഇവരെ "സർവീസ് വോട്ടർമാർ" എന്നും വിളിക്കുന്നു. പ്രതിരോധ തടങ്കലിൽ (preventive detention ) കഴിയുന്നവർക്ക് തപാൽ വോട്ട് ഉപയോഗിക്കാം. "പ്രിവന്റീവ് തടങ്കൽ" എന്നത് ശിക്ഷാനുസൃതമല്ലാത്ത ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ന്യായീകരിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു തടവാണ്, മിക്കപ്പോഴും (കൂടുതൽ) ക്രിമിനൽ പ്രവൃത്തികൾ തടയുന്നതിന്. പ്രിവന്റീവ് തടങ്കൽ, കുറ്റാരോപിതരായ വ്യക്തികളെ അവരുടെ മോചനം സമൂഹത്തിന്റെ നല്ലതായിരിക്കില്ല എന്ന അനുമാനത്തിൽ തടവിലിടുന്ന രീതിയാണ്-പ്രത്യേകിച്ച്, അവർ വിട്ടയച്ചാൽ അവർ കൂടുതൽ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ ചെയ്യാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. തടവുകാർക്ക് വോട്ട് ചെയ്യാൻ കഴിയില്ല.
വൈകല്യമുള്ള ഇലക്‌ടർമാർ[തിരുത്തുക]
2014 - ലെ ലോക്‌സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വികലാംഗരായ വോട്ടർമാരെ സംരക്ഷിക്കാനുള്ള കമ്മിഷന്റെ അപാകതയെക്കുറിച്ച് ആക്ടിവിസ്റ്റ് ഡോ. സതേന്ദ്ര സിംഗ് സമർപ്പിച്ച വിവരാവകാശ അപേക്ഷയിൽ വെളിപ്പെടുത്തിയതോടെ ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ കടുത്ത വിമർശനത്തിന് വിധേയമായി. 2014 മുതൽ വികലാംഗരെ നിയമിക്കണമെന്ന സുപ്രീം കോടതി ഉത്തരവിന്റെ ലംഘനങ്ങൾ നിരവധിയാണ്.
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ http://eci.nic.in/eci_main1/the_setup.aspx#introduction
- ↑ "How to Vote in English".
- ↑ "ഇലകഷൻ കമ്മീഷണറുടെ കാലാവധി". ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷണർ ഓഫ് ഇന്ത്യ. ശേഖരിച്ചത് 2013 ജൂലൈ 16.
|first=missing|last=(help); Check date values in:|accessdate=(help)
