ഉപയോക്താവ്:Irshadpp/ട്വൈലൈറ്റ്

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
പുലരി (Dawn) മുതൽ സൂര്യോദയം (Sunrise) വരെയുള്ള സമയവും സൂര്യാസ്തമയം മുതൽ ഇരുട്ടുന്നത് (Dusk) വരെയുള്ള സമയവുമാണ് ട്വൈലൈറ്റ് എന്ന പദം കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്.
പ്രഭാതത്തിലെ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ ഘട്ടങ്ങൾ: * സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ് * നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ് * ആസ്ട്രണോമിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ്എന്നിവയുടെ ചിത്രീകരണം[1].
സായാഹ്നത്തിലെ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ ഘട്ടങ്ങൾ: * സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ് * നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ് * ആസ്ട്രണോമിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ്എന്നിവയുടെ ചിത്രീകരണം[1].

പുലരി, സന്ധ്യ എന്നീ നേരങ്ങളിൽ (സൂര്യൻ ചക്രവാളത്തിന് താഴെയായിരിക്കുമ്പോൾ) ഉള്ള പ്രകാശത്തെ സൂചിപ്പിക്കാനായി ട്വൈലൈറ്റ് എന്ന സംജ്ഞ ഉപയോഗിക്കുന്നു. പ്രകാശത്തെ മാത്രമല്ല, ആ പ്രകാശം ഉണ്ടാകുന്ന സമയങ്ങളെയും ഈ പദം പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുണ്ട്[2]. സൂര്യൻ ചക്രവാളത്തിന് താഴെയാണെങ്കിലും, അതിന്റെ പ്രകാശം ചരിഞ്ഞുകൊണ്ട് അന്തരീക്ഷത്തിൽ എത്തുകയും അതുവഴി വെളിച്ചം ലഭിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

സൂര്യൻ ചക്രവാളത്തിന് കീഴോട്ട് എത്രത്തോളം പോകുന്നു എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ച് പ്രകാശത്തിന്റെ അളവ് വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കും. 18° വരെ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ വെളിച്ചം ഉണ്ടാകുമെന്നാണ് കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. 18°-യിലെത്തുമ്പോൾ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ പ്രകാശം പൂജ്യത്തിലെത്തുന്നു. സൂര്യാസ്തമയത്തെത്തുടർന്ന് 18° കഴിയുമ്പോൾ (Evening twilight കഴിയുന്നതോടെ) രാത്രി ആരംഭിക്കുന്നു. സൂര്യോദയത്തിന് മുൻപുള്ള 18° മുതൽ രാത്രി അവസാനിച്ച് പുലരി (Morning twilight) ആരംഭിക്കും. നിഴലുകളില്ലാത്ത വെളിച്ചവും വസ്തുക്കളുടെ നിഴൽച്ചിത്രരൂപവും മൂലം ചിത്രകാരന്മാർക്കും ഛായാഗ്രാഹകർക്കും ഇഷ്ടപ്പെട്ട സമയങ്ങളാണ് ട്വൈലൈറ്റുകൾ. ബ്ലൂ അവർ എന്ന പേരിലും ഈ സമയം അറിയപ്പെട്ടുവരുന്നു.

പുലരിയും സന്ധ്യയും ട്വൈലൈറ്റിന്റെ ഭാഗങ്ങളാണെങ്കിലും പലപ്പോഴും സന്ധ്യയുടെ പര്യായമായി ട്വൈലൈറ്റ് ഉപയോഗിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. ശക്തി ക്ഷയിച്ച് അവസാനഘട്ടത്തിലെത്തുന്നതിനെ സൂചിപ്പിക്കാനായി ഭാഷയിൽ ട്വൈലൈറ്റ് എന്നുപയോഗിക്കാറുണ്ട്. സന്ധ്യാസമയത്തോ പുലർച്ചെയോ കൂടുതൽ സജീവമാകുന്ന ചില ജന്തുക്കളെ സൂചിപ്പിക്കുന്ന ക്രെപ്യുസ്കുലർ എന്ന വാക്ക് ട്വൈലൈറ്റിന്റെ പര്യായമാണ്.

ജ്യാമിതീയമായ നിർവചനങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

ചക്രവാളവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യൻ എത്ര ഡിഗ്രി താഴെയാണ് എന്നതിനെ ആസ്പദമാക്കി ട്വൈലൈറ്റിനെ മൂന്നായി തിരിക്കുന്നു.

  • സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ്

ചക്രവാളത്തോട് ചേർന്നുള്ള 6° വരെ സൂര്യൻ താഴുമ്പോൾ

  • നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ്

ചക്രവാളത്തോട് ചേർന്നുള്ള 6° മുതൽ 12° വരെ സൂര്യൻ താഴുമ്പോൾ

  • ആസ്ട്രണോമിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ്

ചക്രവാളത്തോട് ചേർന്നുള്ള 12° മുതൽ 18° വരെ സൂര്യൻ താഴുമ്പോൾ[2]

സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ്[തിരുത്തുക]

സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ് സമയത്ത് മിഡ്‌ടൗൺ മാൻഹട്ടൻ

പ്രഭാതത്തിലോ പ്രദോഷത്തിലോ സൂര്യന്റെ സ്ഥാനം ചക്രവാളത്തിന് തൊട്ടുതാഴെ ആറ് ഡിഗ്രി വരെയുള്ള സമയമാണ് സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ്[3][4][5]. ആറാമത്തെ ഡിഗ്രി എത്തുന്ന സമയത്തെ സിവിൽ ഡസ്ക് (പ്രദോഷത്തിൽ) എന്നോ സിവിൽ ഡൗൺ (പ്രഭാതത്തിൽ) എന്നോ വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ഈ ഘട്ടത്തിൽ കൃത്രിമമായ വെളിച്ചത്തിന്റെ ആവശ്യം വരുന്നില്ല.

അമേരിക്കൻ സൈന്യത്തിൽ BMCT, EECT എന്നീ ചുരുക്കപ്പേരുകൾ യഥാക്രമം

  • Begin morning civil twilight, i.e. civil dawn (പ്രഭാതത്തിലെ സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ തുടക്കം)
  • End evening civil twilight, i.e. civil dusk (പ്രദോഷത്തിലെ സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ അവസാനം)

എന്നിവയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നതാണ്. പ്രഭാതത്തിൽ സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റിന് മുൻപായും പ്രദോഷത്തിൽ അതിന് ശേഷമായും നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ് എന്ന ഘട്ടം കടന്നുവരുന്നു.

മൊജാവേ മരുഭൂമിയിലെ ഒരു ചെറിയ പട്ടണം സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ് സമയത്ത്

തെളിഞ്ഞ കാലാവസ്ഥയിലായിരിക്കുമ്പോൾ അസ്തമന ശേഷവും ഉദയത്തിന് മുൻപും, വസ്തുക്കളെ വ്യക്തമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന സമയത്താൽ സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ് നിർവ്വചിക്കപ്പെടുന്നു. തിളക്കമുള്ള പല നക്ഷത്രങ്ങളും ഗ്രഹങ്ങളും ഈ സമയത്ത് ആകാശത്തിൽ ദൃശ്യമാകാറുണ്ട്[6].


നിയമനിർവ്വഹണരംഗത്ത് സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ് എന്ന സംജ്ഞ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. ജ്യാമിതീയമായ നിർവ്വചനങ്ങൾക്കപ്പുറം ഉദയാസ്തമയങ്ങൾക്ക് ഇത്ര മിനുട്ട് മുൻപ്-പിൻപ് (സാധാരണയായി 20-30 മിനിറ്റ്) എന്നിങ്ങനെ ഇത് നിയതമാക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. വാഹനങ്ങളുടെ ഹെഡ്‌ലൈറ്റുകൾ ഓണാക്കാനുള്ള സമയം (യു.കെയിൽ ലൈറ്റിങ് അപ്പ് ടൈം എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു), വേട്ടയാടൽ നിയന്ത്രണം, മോഷണത്തിന്റെ തരം (രാത്രിയാണെങ്കിൽ കടുത്തശിക്ഷ ലഭിക്കാവുന്ന നിയമങ്ങളും ഉണ്ട്) എന്നിവയൊക്കെ സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റിനെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു.

വ്യോമയാനരംഗത്തിലും ഇത് പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നു. പല രാജ്യങ്ങളിലും ഏവിയേഷൻ റെഗുലേഷന്റെ ഭാഗമായി സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റിനെ നിർവ്വചിക്കുന്നതായി കാണാം[7][8][9].

നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ്[തിരുത്തുക]

ഒന്റാറിയോ തടാകത്തിലെ സായാഹ്നം. നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ് സമയത്തിലെ ദൃശ്യം

പ്രഭാതത്തിലോ പ്രദോഷത്തിലോ സൂര്യന്റെ സ്ഥാനം ചക്രവാളത്തിന് താഴെ ആറ് ഡിഗ്രിക്കും 12 ഡിഗ്രിക്കും ഇടയിൽ വരുന്ന സമയമാണ് നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ് [10][3][5]. പന്ത്രണ്ട് ഡിഗ്രി എത്തുന്ന സമയത്തെ നോട്ടിക്കൽ ഡസ്ക് (പ്രദോഷത്തിൽ) എന്നോ നോട്ടിക്കൽ ഡൗൺ (പ്രഭാതത്തിൽ) എന്നോ വിളിക്കപ്പെടുന്നു.

മൊജാവേ മരുഭൂമിയിലെ ഒരു ഗ്രാമം നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ് സമയത്തെ ചിത്രം

പ്രഭാതത്തിൽ സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റിന് മുൻപും, പ്രദോഷത്തിൽ സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റിന് ശേഷവും നാവികർക്ക് ചക്രവാളം കാണാൻ സാധിക്കുന്ന സമയപരിധിയാണ് നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ്[1]. പ്രഭാതത്തിൽ നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ തുടക്കം കുറിക്കുന്ന നിമിഷമാണ് നോട്ടിക്കൽ ഡൗൺ. പ്രദോഷത്തിൽ നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ അവസാന നിമിഷം നോട്ടിക്കൽ ഡസ്ക് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഈ സമയങ്ങളിൽ (നോട്ടിക്കൽ ഡൗൺ, നോട്ടിക്കൽ ഡസ്ക്) സൂര്യന്റെ ഉദയാസ്തമന ബിന്ദുക്കളെ നേരിയ വെളിച്ചത്താൽ തിരിച്ചറിയാൻ സാധിക്കേണ്ടതാണെങ്കിലും പലപ്പോഴും സാധിക്കാറില്ല.

നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, ഭൗമ വസ്തുക്കളെ വ്യക്തമായി കാണാൻ കൃത്രിമ വിളക്കുകൾ ഉപയോഗിക്കണം.

നാവികർക്ക് അറിയപ്പെടുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വിശ്വസനീയമായ നക്ഷത്ര കാഴ്ചകൾ എടുക്കാൻ കഴിയും, നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ ഘട്ടത്തിൽ, അവർക്ക് ഒരു ദൃശ്യ ചക്രവാളം റഫറൻസിനായി വേർതിരിച്ചറിയാൻ കഴിയും (അതായത് ജ്യോതിശാസ്ത്ര പ്രഭാതത്തിന് ശേഷമോ ജ്യോതിശാസ്ത്ര സന്ധ്യയ്ക്ക് മുമ്പോ).

മറ്റ് പ്രകാശത്തിന്റെ അഭാവത്തിൽ നല്ല അന്തരീക്ഷത്തിൽ, നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ് സമയത്ത്, മനുഷ്യന്റെ കണ്ണിന് ഭൂഗർഭ വസ്തുക്കളുടെ പൊതുവായ രൂപരേഖകൾ വേർതിരിച്ചറിയാൻ കഴിയും, പക്ഷേ വിശദമായ ബാഹ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കാൻ കഴിയില്ല. [11]

നോട്ടിക്കൽ ട്വിലൈറ്റിന് സൈനിക പരിഗണനയും ഉണ്ട്. സൈനിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ ആസൂത്രണം ചെയ്യുമ്പോൾ ബിഎംഎൻടി (രാവിലെ നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റ് ആരംഭിക്കുക, അതായത് നോട്ടിക്കൽ ഡോൺ), EENT (അവസാന സായാഹ്ന നോട്ടിക്കൽ ട്വിലൈറ്റ്, അതായത് നോട്ടിക്കൽ സന്ധ്യ) എന്നീ ഇനീഷ്യലിസങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുകയും പരിഗണിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒരു സൈനിക യൂണിറ്റ് BMNT, EENT എന്നിവയെ ഉയർന്ന സുരക്ഷയോടെ കൈകാര്യം ചെയ്തേക്കാം, ഉദാ: "നിൽക്കുക", അതിൽ എല്ലാവരും ഒരു പ്രതിരോധ സ്ഥാനം ഏറ്റെടുക്കുന്നു.

ജ്യോതിശാസ്ത്ര ട്വൈലൈറ്റ്[തിരുത്തുക]

മൊജാവേ മരുഭൂമിയിലെ ഒരു ചെറിയ പട്ടണത്തിൽ ജ്യോതിശാസ്ത്ര ട്വൈലൈറ്റിന്റെ ദീർഘമായ എക്സ്പോഷർ
മലേഷ്യയിലെ ക്വാലാലംപൂരിൽ നിന്ന് കാണുന്നത് പോലെ ചന്ദ്രക്കലയുള്ള ജ്യോതിശാസ്ത്ര ട്വൈലൈറ്റ് ( ട്വൈലൈറ്റ് )

സൂര്യന്റെ ജ്യാമിതീയ കേന്ദ്രം ചക്രവാളത്തിന് താഴെ 18 ° നും 12 ° നും ഇടയിലായിരിക്കുമ്പോൾ ജ്യോതിശാസ്ത്ര ട്വൈലൈറ്റ് നിർവചിക്കപ്പെടുന്നു. [3] [4] [2] ജ്യോതിശാസ്ത്ര ട്വൈലൈറ്റിന്റെ സമയത്ത്, പ്രകാശ മലിനീകരണം, ചന്ദ്രപ്രകാശം, അറോറകൾ, മറ്റ് പ്രകാശ സ്രോതസ്സുകൾ എന്നിവ കാരണം കൂടുതൽ തീവ്രമായ സ്കൈഗ്ലോ ഉള്ള പ്രദേശങ്ങളിലൊഴികെ, നക്ഷത്രങ്ങൾ പോലുള്ള പ്രകാശ സ്രോതസ്സുകളുടെ ജ്യോതിശാസ്ത്ര നിരീക്ഷണം അനുവദിക്കുന്ന തരത്തിൽ ആകാശം ഇരുണ്ടതാണ്. നെബുലകൾ, ഗാലക്സികൾ തുടങ്ങിയ മങ്ങിയ ചിതറിക്കിടക്കുന്ന വസ്തുക്കൾ പോലെയുള്ള ചില നിർണായക നിരീക്ഷണങ്ങൾക്ക് ജ്യോതിശാസ്ത്ര ട്വൈലൈറ്റിന്റെ പരിധിക്കപ്പുറം നിരീക്ഷണം ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. സൈദ്ധാന്തികമായി, നഗ്നനേത്രങ്ങൾ കൊണ്ട് കണ്ടെത്താവുന്ന ഏറ്റവും മങ്ങിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ (ഏകദേശം ആറാമത്തെ കാന്തിമാനം ഉള്ളവ) വൈകുന്നേരം ജ്യോതിശാസ്ത്ര ടൈലൈറ്റിൽ ദൃശ്യമാകും, കൂടാതെ ജ്യോതിശാസ്ത്രപരമായ പ്രഭാതത്തിൽ അദൃശ്യമാകും. [12]

പ്രകാശ മലിനീകരണം കാരണം, ചില പ്രദേശങ്ങളിലെ നിരീക്ഷകർക്ക്, പൊതുവെ വലിയ നഗരങ്ങളിലും സമീപത്തും, ഏതെങ്കിലും ട്വൈലൈറ്റിന്റെ സാന്നിധ്യം പരിഗണിക്കാതെ, ഏറ്റവും തിളക്കമുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളെ അല്ലാതെ മറ്റൊന്നും കാണാൻ അവസരം ലഭിച്ചേക്കില്ല. .

സംഭവ സമയങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

സോളിസ്റ്റിസുകളിൽ ഓരോ തരത്തിലുള്ള ട്വൈലൈറ്റിന്റെയും പരിമിതിയുള്ള അക്ഷാംശങ്ങൾ കാണിക്കുന്ന ലോക ഭൂപടം

പകലിനും രാത്രിക്കും ഇടയിൽ[തിരുത്തുക]

ഭൂമധ്യരേഖയുടെ 48°34' ഉള്ളിലുള്ള നിരീക്ഷകർ (മെയ് അല്ലെങ്കിൽ നവംബറിൽ ഭൂമധ്യരേഖയുടെ 50° ഉള്ളിൽ, ഏപ്രിൽ അല്ലെങ്കിൽ ഒക്ടോബറിൽ ഭൂമധ്യരേഖയുടെ 57° ഉള്ളിൽ, ജനുവരി അല്ലെങ്കിൽ ജൂലൈ മാസങ്ങളിൽ ഭൂമധ്യരേഖയുടെ 48°42' ഉള്ളിൽ, 53°45' ഉള്ളിൽ ഭൂമധ്യരേഖയുടെ ഫെബ്രുവരിയിലോ ആഗസ്‌റ്റിലോ, അതുപോലെ തന്നെ മാർച്ചിലോ സെപ്‌റ്റംബറിലോ ഭൂമധ്യരേഖയുടെ 63°45'-നുള്ളിലും, മധ്യരേഖയുടെ 72°യ്‌ക്കുള്ളിൽ, വിഷുദിനങ്ങളിൽ ഓരോ ദിവസവും ജ്യോതിശാസ്ത്രപരമായ പ്രഭാതത്തിനും ഇടയിലുള്ള എല്ലാ തീയതികളിലും ട്വൈലൈറ്റിന്റെ സമയം രണ്ടുതവണ കാണാൻ കഴിയും. നോട്ടിക്കൽ ഡോൺ, അല്ലെങ്കിൽ സിവിൽ ഡോൺ, സൂര്യോദയം, അതുപോലെ സൂര്യാസ്തമയത്തിനും സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ്യ്ക്കും ഇടയിൽ, നോട്ടിക്കൽ ഡസ്ക് അല്ലെങ്കിൽ ജ്യോതിശാസ്ത്ര ട്വൈലൈറ്റ്[വ്യക്തത വരുത്തേണ്ടതുണ്ട്] വേനൽക്കാല അറുതിക്ക് ചുറ്റുമുള്ളവ ഒഴികെ, വർഷം മുഴുവനും പല തീയതികളിലും ഉയർന്ന അക്ഷാംശങ്ങളിൽ മിക്ക നിരീക്ഷകർക്കും ഇത് സംഭവിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ധ്രുവത്തോട് 9 ഡിഗ്രി (81° നും 90° നും ഇടയിൽ) അടുത്ത് വരുന്ന അക്ഷാംശങ്ങളിൽ, സൂര്യന് ചക്രവാളത്തിന് മുകളിൽ ഉയരാനോ 18 ഡിഗ്രിയിൽ കൂടുതൽ താഴേക്ക് താഴാനോ കഴിയില്ല, അതിനാൽ ഒരു തീയതിയിലും സൂര്യന്റെ ഈ ഉദാഹരണം ഉണ്ടാകില്ല. കാരണം സോളാർ നൂണും സോളാർ അർദ്ധരാത്രിയും തമ്മിലുള്ള കോണീയ വ്യത്യാസം 18 ഡിഗ്രിയിൽ താഴെയാണ്.

ഒരു ദിവസം മുതൽ അടുത്ത ദിവസം വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും[തിരുത്തുക]

2021 ഫെബ്രുവരിയിൽ ഗ്ജോവിക്കിലെ ട്വൈലൈറ്റിന്റെയും സൂര്യോദയത്തിന്റെയും ടൈംലാപ്‌സ് വീഡിയോ

48°34'-ൽ കൂടുതൽ വടക്കോ തെക്കോ അക്ഷാംശങ്ങളിൽ, വേനൽക്കാല അറുതിക്ക് സമീപമുള്ള തീയതികളിൽ, ട്വൈലൈറ്റ് സൂര്യാസ്തമയം മുതൽ സൂര്യോദയം വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും, കാരണം സൂര്യൻ ചക്രവാളത്തിൽ നിന്ന് 18 ഡിഗ്രിയിൽ കൂടുതൽ മുങ്ങുന്നില്ല, അതിനാൽ സൗരയൂഥത്തിൽ പോലും പൂർണ്ണമായ ഇരുട്ട് സംഭവിക്കുന്നില്ല. അർദ്ധരാത്രി. ഈ അക്ഷാംശങ്ങളിൽ ഭൂമിയിലെ ജനസാന്ദ്രതയുള്ള നിരവധി പ്രദേശങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു, മുഴുവൻ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡവും വടക്കൻ യൂറോപ്പിലെ മറ്റ് രാജ്യങ്ങളും മധ്യ യൂറോപ്പിന്റെ ചില ഭാഗങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. അർദ്ധരാത്രി സൂര്യന്റെ കാലഘട്ടത്തിന് തൊട്ടുമുമ്പും തൊട്ടുപിന്നാലെയും ധ്രുവവൃത്തങ്ങൾക്കുള്ളിലെ അക്ഷാംശങ്ങളിൽ ഒരു ദിവസത്തിനും അടുത്ത ദിവസത്തിനും ഇടയിൽ ഇത്തരത്തിലുള്ള ട്വൈലൈറ്റ്യും സംഭവിക്കുന്നു.

ഒരു രാത്രിക്കും അടുത്ത രാത്രിക്കും ഇടയിൽ[തിരുത്തുക]

ശൈത്യകാലത്ത് ആർട്ടിക്, അന്റാർട്ടിക്ക് അക്ഷാംശങ്ങളിൽ, ധ്രുവരാത്രി അപൂർവ്വമായി മാത്രമേ 24 വരെ പൂർണ്ണമായ ഇരുട്ട് സൃഷ്ടിക്കുകയുള്ളൂ. ഓരോ ദിവസവും മണിക്കൂറുകൾ. 5.5-നുള്ളിൽ മാത്രമേ ഇത് സംഭവിക്കൂ ധ്രുവത്തിന്റെ അക്ഷാംശത്തിന്റെ ഡിഗ്രികൾ, അവിടെ ശീതകാല അറുതിയോട് അടുത്ത തീയതികളിൽ മാത്രം. മറ്റെല്ലാ അക്ഷാംശങ്ങളിലും തീയതികളിലും, ധ്രുവ രാത്രിയിൽ, സൂര്യൻ ചക്രവാളത്തിന് താഴെയല്ലാത്ത ദിവസേനയുള്ള ട്വൈലൈറ്റിന്റെ കാലഘട്ടം ഉൾപ്പെടുന്നു. ശീതകാല അറുതിയിൽ, സൗരശോഷണം സാവധാനത്തിൽ മാറുമ്പോൾ, ധ്രുവത്തിൽ തന്നെ പൂർണ്ണമായ ഇരുട്ട് ആഴ്ചകളോളം നീണ്ടുനിൽക്കും, ഉദാ, മെയ് 11 മുതൽ ജൂലൈ 31 വരെ ആമുണ്ട്സെൻ-സ്കോട്ട് ദക്ഷിണധ്രുവ സ്റ്റേഷനിൽ . [i] നവംബർ 13 മുതൽ ജനുവരി 29 വരെ ഉത്തരധ്രുവത്തിന് ഇതിന്റെ അനുഭവമുണ്ട്.

ധ്രുവ രാത്രിയിൽ സിവിൽ ടൈലൈറ്റിൽ സൗര ഉച്ച: 67°24'നും 72°34'നും ഇടയിൽ വടക്കോ തെക്കോ.

ഒരു ധ്രുവ രാത്രിയിൽ നോട്ടിക്കൽ ടൈലൈറ്റിൽ സൗര ഉച്ച: 72°34'നും 78°34'നും ഇടയിൽ വടക്കോ തെക്കോ.

ഒരു ധ്രുവ രാത്രിയിൽ ജ്യോതിശാസ്ത്ര ടൈലൈറ്റിൽ സൗര ഉച്ച: 78°34'നും 84°34'നും ഇടയിൽ വടക്കോ തെക്കോ.

ഒരു ധ്രുവ രാത്രിയിൽ രാത്രിയിൽ സൗരയൂൺ: 84°34' നും 90° നും ഇടയിൽ വടക്കോ തെക്കോ.

24 മണിക്കൂർ നീണ്ടുനിൽക്കും[തിരുത്തുക]

ഒന്നുകിൽ ധ്രുവത്തിന്റെ 9 ഡിഗ്രിക്കുള്ളിലെ അക്ഷാംശങ്ങളിൽ, സൂര്യന്റെ കോണീയ ഉയരവ്യത്യാസം 18 ഡിഗ്രിയിൽ കുറവായതിനാൽ, ട്വൈലൈറ്റ് 24 മണിക്കൂർ മുഴുവൻ നീണ്ടുനിൽക്കും. ഇത് ധ്രുവത്തിൽ നിന്ന് 9 ഡിഗ്രിക്ക് സമീപമുള്ള അക്ഷാംശങ്ങളിൽ ഒരു ദിവസത്തേക്ക് സംഭവിക്കുകയും ധ്രുവത്തിലേക്ക് പോകുമ്പോൾ ആഴ്ചകൾ വരെ നീളുകയും ചെയ്യുന്നു. കാനഡയിലെ അലേർട്ട്, നുനാവുട്ട് എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഫെബ്രുവരി അവസാനത്തിലും ഒക്‌ടോബർ അവസാനത്തിലും ഒരാഴ്‌ചയോളം ഈ അവസ്ഥ അനുഭവപ്പെടുന്നു.

ദൈർഘ്യം[തിരുത്തുക]

പകൽ സമയങ്ങളുടെ എണ്ണം വർഷത്തിലെ അക്ഷാംശത്തെയും സമയത്തെയും ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു. ഓരോ ധ്രുവത്തിനും അതിന്റെ വേനൽക്കാല അറുതിക്ക് സമീപം തുടർച്ചയായ പകൽ വെളിച്ചമുണ്ട്.
70° വടക്ക് അക്ഷാംശത്തിൽ സൂര്യപ്രകാശത്തിന്റെ പരവതാനി പ്ലോട്ട്
50° വടക്ക് അക്ഷാംശത്തിൽ സൂര്യപ്രകാശത്തിന്റെ പരവതാനി പ്ലോട്ട്
ഭൂമധ്യരേഖയിൽ സൂര്യപ്രകാശത്തിന്റെ പരവതാനി പ്ലോട്ട്
ചിലിയിലെ പാരനൽ ഒബ്സർവേറ്ററിയിലെ ട്വൈലൈറ്റ് [14]

ട്വൈലൈറ്റിന്റെ ദൈർഘ്യം അക്ഷാംശത്തെയും വർഷത്തിലെ സമയത്തെയും ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു. സൂര്യന്റെ പ്രകടമായ യാത്ര മണിക്കൂറിൽ 15 ഡിഗ്രി (പ്രതിദിനം 360 °) എന്ന നിരക്കിലാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, എന്നാൽ സൂര്യോദയവും സൂര്യാസ്തമയവും സാധാരണയായി ചക്രവാളത്തിലേക്കുള്ള ചരിഞ്ഞ കോണുകളിൽ സംഭവിക്കുന്നു, ഏത് ട്വൈലൈറ്റിന്റെ കാലഘട്ടത്തിന്റെയും യഥാർത്ഥ ദൈർഘ്യം ആ കോണിന്റെ പ്രവർത്തനമായിരിക്കും, കൂടുതൽ ചരിഞ്ഞ കോണുകൾക്ക് ദൈർഘ്യമേറിയതാണ്. ചക്രവാളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സൂര്യന്റെ ചലനത്തിന്റെ ഈ കോണിൽ അക്ഷാംശവും വർഷത്തിന്റെ സമയവും മാറുന്നു (സൂര്യനുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഭൂമിയുടെ അച്ചുതണ്ടിന്റെ കോണിനെ ബാധിക്കുന്നു).

ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഗ്രീൻവിച്ചിൽ (51.5°N), സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ ദൈർഘ്യം വർഷത്തിലെ സമയം അനുസരിച്ച് 33 മിനിറ്റ് മുതൽ 48 മിനിറ്റ് വരെ വ്യത്യാസപ്പെടും. ഭൂമധ്യരേഖയിൽ, സിവിൽ ട്വിലൈറ്റ് 24 മിനിറ്റ് വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും. താഴ്ന്ന അക്ഷാംശങ്ങളിൽ സൂര്യന്റെ പ്രകടമായ ചലനം നിരീക്ഷകന്റെ ചക്രവാളത്തിന് ലംബമായതിനാൽ ഇത് ശരിയാണ്. എന്നാൽ ധ്രുവങ്ങളിൽ, സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ് 2-3 ആഴ്ച വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും. ആർട്ടിക്, അന്റാർട്ടിക്ക് പ്രദേശങ്ങളിൽ, ട്വൈലൈറ്റ് (എന്തെങ്കിലും ഉണ്ടെങ്കിൽ) മണിക്കൂറുകളോളം നീണ്ടുനിൽക്കും. ശീതകാല അറുതിക്ക് സമീപമുള്ള ധ്രുവങ്ങളിൽ ജ്യോതിശാസ്ത്രപരമായ ട്വൈലൈറ്റ്യില്ല (ഉത്തരധ്രുവത്തിൽ ഏകദേശം 74 ദിവസവും ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ ഏകദേശം 80 ദിവസവും). ആർട്ടിക്, അന്റാർട്ടിക്ക് സർക്കിളുകളോട് അടുക്കുമ്പോൾ, സൂര്യന്റെ ഡിസ്ക് ഒരു താഴ്ന്ന കോണിൽ നിരീക്ഷകന്റെ ചക്രവാളത്തിലേക്ക് നീങ്ങുന്നു. നിരീക്ഷകന്റെ ഭൗമിക സ്ഥാനം വ്യത്യസ്ത ട്വൈലൈറ്റിന്റെ മേഖലകളിലൂടെ നേരിട്ട് കടന്നുപോകും, കൂടുതൽ സമയമെടുക്കും.

ധ്രുവവൃത്തങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, വേനൽക്കാലത്ത് ഇരുപത്തിനാല് മണിക്കൂർ പകൽ വെളിച്ചം കാണപ്പെടുന്നു, ധ്രുവങ്ങളോട് വളരെ അടുത്തുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ, വിഷുദിനത്തിന്റെ ശൈത്യകാലത്ത് ആഴ്ചകളോളം ട്വൈലൈറ്റ് നിലനിൽക്കും. പോളാർ സർക്കിളുകൾക്ക് പുറത്ത്, ധ്രുവ വൃത്തത്തിൽ നിന്നുള്ള കോണീയ ദൂരം ട്വൈലൈറ്റ്യെ നിർവചിക്കുന്ന കോണിനേക്കാൾ കുറവായിരിക്കും (മുകളിൽ കാണുക), വേനൽക്കാല അറുതിക്ക് സമീപമുള്ള പ്രാദേശിക അർദ്ധരാത്രി വരെ ട്വൈലൈറ്റിന് തുടരാം. പോളാർ സർക്കിളുകളുടെ കൃത്യമായ സ്ഥാനവും പ്രാദേശിക അർദ്ധരാത്രി വരെ ട്വൈലൈറ്റ് തുടരാൻ കഴിയുന്ന പ്രദേശങ്ങളും ഭൂമിയുടെ അച്ചുതണ്ടിന്റെ ചരിവ് അനുസരിച്ച് വർഷം തോറും അല്പം വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. പ്രാദേശിക അർദ്ധരാത്രി വരെ വിവിധ ട്വൈലൈറ്റുകൾക്ക് തുടരാൻ കഴിയുന്ന ഏറ്റവും താഴ്ന്ന അക്ഷാംശങ്ങൾ സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റിന് ഏകദേശം 60.561° (60°33′43″), നോട്ടിക്കൽ ട്വൈലൈറ്റിന് 54.561° (54°33′43″), 48.5361° എന്നിവയാണ്. 43″) ജ്യോതിശാസ്ത്ര ട്വൈലൈറ്റിന്. [15] [16]

മാസത്തിൽ പ്രാദേശിക അർദ്ധരാത്രിയിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന ഏറ്റവും താഴ്ന്ന അക്ഷാംശ ട്വൈലൈറ്റ്
മാസം പാതിരാ സൂര്യന് സിവിൽ നോട്ടിക്കൽ ജ്യോതിശാസ്ത്രം
ജനുവരി 65º55′S 60°45′S 54°45′S 48°45′S
ഫെബ്രുവരി 70º55′S 65°45′S 59°45′S 53°45′S
മാർച്ച്



</br> (വിഷുവത്തിനു മുമ്പ്)
80º55′S 75°45′S 69°45′S 63°45′S
മാർച്ച്



</br> (വിഷുവത്തിനു ശേഷം)
84º10′N 79ºN 73ºN 67ºN
ഏപ്രിൽ 74º'10′N 69°N 63°N 57°N
മെയ് 67º'10′N 62°N 56°N 50°N
ജൂൺ 65°43′43″N 60°33′43″N 54°33′43″N 48°33′43″N
ജൂലൈ 65°55′N 60°45′N 54°45′N 48°45′N
ഓഗസ്റ്റ് 70°55′N 65°45′N 59°45′N 53°45′N
സെപ്റ്റംബർ



</br> (വിഷുവത്തിനു മുമ്പ്)
80°55′N 75°45′N 69°45′N 63°45′N
സെപ്റ്റംബർ



</br> (വിഷുവത്തിനു ശേഷം)
84º10′S 79ºS 73ºS 67ºS
ഒക്ടോബർ 74°10′S 69°S 63°സെ 57°സെ
നവംബർ 67°10′S 62°സെ 56°സെ 50°S
ഡിസംബർ 65°53′43″S 60°33′43″S 54°33′43″S 48°33′43″S

പ്രാദേശിക സോളാർ അർദ്ധരാത്രിയിൽ വിവിധ ട്വൈലൈറ്റുകൾ തുടരാൻ കഴിയുന്ന അതാത് രാജ്യങ്ങളിലെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരങ്ങൾ ഇവയാണ്:

ഹെൽസിങ്കി, ഓസ്‌ലോ, സ്റ്റോക്ക്‌ഹോം, ടാലിൻ, സെന്റ് പീറ്റേഴ്‌സ്ബർഗ് എന്നിവയും സൂര്യാസ്തമയത്തിനു ശേഷം നോട്ടിക്കൽ സന്ധ്യയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, മുകളിൽ പറഞ്ഞിരിക്കുന്ന വിഭാഗത്തിൽ സൂചിപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന മറ്റ് സ്ഥലങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് വേനൽക്കാലത്ത് രാത്രിയിൽ അവയ്ക്ക് നേരിയ ആകാശം ഉണ്ടാകും, കാരണം അവ നോട്ടിക്കൽ സന്ധ്യയിലേക്ക് അധികം പോകില്ല. . സൂര്യാസ്തമയം മുതൽ സൂര്യോദയം വരെ നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റ് മാത്രമുള്ള രാത്രിയാണ് വെളുത്ത രാത്രി . [17]

ധ്രുവ വൃത്തത്തിനുള്ളിലെ ശീതകാല അറുതിയിൽ, സിവിൽ ട്വൈലൈറ്റിന് 72.561° (72°33′43″), നോട്ടിക്കൽ ട്വിലൈറ്റിന് 78.561° (78°33′43″), കൂടാതെ 84 നും താഴെയുള്ള അക്ഷാംശങ്ങളിൽ സൗരമധ്യാഹ്നത്തിലൂടെ ട്വൈലൈറ്റിന് വ്യാപിക്കാം. ജ്യോതിശാസ്ത്ര ട്വൈലൈറ്റിന് 84°33′43″).

മറ്റ് ഗ്രഹങ്ങളിൽ[തിരുത്തുക]

ചൊവ്വയിലെ ട്വൈലൈറ്റ് ഭൂമിയേക്കാൾ ദൈർഘ്യമേറിയതാണ്, സൂര്യോദയത്തിന് മുമ്പോ സൂര്യാസ്തമയത്തിന് ശേഷമോ രണ്ട് മണിക്കൂർ വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും. അന്തരീക്ഷത്തിലെ ഉയർന്ന പൊടി ഗ്രഹത്തിന്റെ രാത്രി ഭാഗത്തേക്ക് പ്രകാശം പരത്തുന്നു. വലിയ അഗ്നിപർവ്വത സ്ഫോടനങ്ങളെത്തുടർന്ന് സമാനമായ സന്ധ്യകൾ ഭൂമിയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. [18]

മതത്തിൽ[തിരുത്തുക]

ക്രിസ്തുമതം[തിരുത്തുക]

അമേരിക്കൻ ബെനഡിക്റ്റൈൻ സന്യാസിമാർ ഈസ്റ്റർ തീയ്‌ക്ക് ചുറ്റും ഈസ്റ്റർ വിജിൽ കുർബാനയ്ക്ക് മുമ്പ് പാസ്ചൽ മെഴുകുതിരി കത്തിക്കാൻ തയ്യാറെടുക്കുന്നു

ക്രിസ്ത്യൻ സമ്പ്രദായത്തിൽ, പ്രധാന പെരുന്നാൾ ദിവസങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ അവധി ദിവസങ്ങൾക്ക് മുമ്പുള്ള സായാഹ്നത്തിൽ " ജാഗ്രത " ആചരണങ്ങൾ പലപ്പോഴും സംഭവിക്കാറുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, വിശുദ്ധ ശനിയാഴ്ചയിലെ സൂര്യാസ്തമയത്തിനും ഈസ്റ്റർ ദിനത്തിലെ സൂര്യോദയത്തിനും ഇടയിലുള്ള ഇരുട്ടിന്റെ സമയത്താണ് ഈസ്റ്റർ വിജിൽ നടക്കുന്നത് - സാധാരണയായി വിശുദ്ധ ശനിയാഴ്ചയോ അർദ്ധരാത്രിയോ വൈകുന്നേരങ്ങളിൽ - ഇത് ഈസ്റ്ററിന്റെ ആദ്യ ആഘോഷമാണ്, പരമ്പരാഗതമായി ആരംഭിക്കുന്ന ദിവസങ്ങൾ. സൂര്യാസ്തമയം.

ഹിന്ദുമതം[തിരുത്തുക]

ഹിന്ദുമതത്തിൽ ട്വൈലൈറ്റ് വിശുദ്ധമാണ്. ഇതിനെ സംസ്കൃതത്തിൽ गोधूळिवेळ gōdhūḷivēḷ എന്നും ഹിന്ദിയിൽ ഗോധൂളിവേല godhūlivelā എന്നും, തെലുങ്കിൽ "cow dust" എന്ന അക്ഷരാർത്ഥത്തിൽ "godhoolivela" എന്നും വിളിക്കുന്നു. ട്വൈലൈറ്റിന്റെവന്ദനം, പൂജ എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി ആചാരങ്ങൾ ട്വൈലൈറ്റിന്റെ സമയത്താണ് നടത്തുന്നത്. ഈ സമയത്ത് ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നത് ശുപാർശ ചെയ്യുന്നില്ല. ചിലപ്പോൾ ഇതിനെ അസുരട്വൈലൈറ്റ് വേല എന്നും വിളിക്കാറുണ്ട്. ഈ സമയങ്ങളിൽ അസുരന്മാർ സജീവമാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരങ്ങളിലൊന്നായ നരസിംഹം ട്വൈലൈറ്റിന്റെ കാലഘട്ടവുമായി അടുത്ത ബന്ധമുള്ളതാണ്. ഹിന്ദു മതഗ്രന്ഥങ്ങൾ അനുസരിച്ച്, ഹിരണകശിപ എന്ന പൈശാചിക രാജാവ് തപസ്സനുഷ്ഠിക്കുകയും, പകലോ രാത്രിയോ, മനുഷ്യനോ മൃഗമോ, വീടിനകത്തോ പുറത്തോ കൊല്ലപ്പെടാൻ പാടില്ലെന്നുള്ള അനുഗ്രഹം ബ്രഹ്മാവിൽ നിന്ന് വാങ്ങി. മഹാവിഷ്ണു ഒരു അർദ്ധ-മനുഷ്യന്റെ അർദ്ധ സിംഹ രൂപത്തിൽ (മനുഷ്യനോ മൃഗമോ അല്ല) പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു, ട്വൈലൈറ്റിന്റെ സമയത്ത് (പകലും രാത്രിയും അല്ല) വാതിൽപ്പടിയിൽ (അകത്തോ പുറത്തോ അല്ല) ഇരിക്കുന്ന ഹിരണകശിപന്റെ ജീവിതം അവസാനിപ്പിച്ചു. [19]

ഇസ്ലാം[തിരുത്തുക]

സാർവത്രികമായി നിർബന്ധിതമായ ചില പ്രാർത്ഥനകൾ എപ്പോൾ ചൊല്ലണമെന്ന് നിർണ്ണയിക്കുന്നതിനാൽ ഇസ്‌ലാമിൽ ട്വൈലൈറ്റ് പ്രധാനമാണ്. പ്രഭാത നമസ്കാരം ( ഫജ്ർ ) നടത്തുമ്പോൾ പ്രഭാത സന്ധ്യയാണ്, സായാഹ്ന ട്വൈലൈറ്റ് എന്നത് സായാഹ്ന പ്രാർത്ഥനയുടെ ( മഗ്രിബ് പ്രാർത്ഥന ) സമയമാണ്. കൂടാതെ റമദാനിൽ, സുഹൂറിന്റെ സമയം (ഉപവാസത്തിന് മുമ്പുള്ള പ്രഭാതഭക്ഷണം) പ്രഭാത ടൈലൈറ്റിൽ അവസാനിക്കുന്നു, അതേസമയം ഉപവാസം സൂര്യാസ്തമയത്തിന് ശേഷം അവസാനിക്കുന്നു. ഇസ്‌ലാമിക കർമ്മശാസ്ത്രത്തിൽ "യഥാർത്ഥ പ്രഭാതത്തിനും" " തെറ്റായ പ്രഭാതത്തിനും " ഇടയിൽ ഒരു പ്രധാന ചർച്ചയുണ്ട്.

യഹൂദമതം[തിരുത്തുക]

യഹൂദമതത്തിൽ, ഈനെനെട്വൈലൈറ്റ് പകലോ രാത്രിയോ അല്ല കണക്കാക്കുന്നത്; തൽഫലമായി, ഒന്നുകിൽ കയ്യേറ്റത്തിനെതിരെയുള്ള ഒരു സംരക്ഷണമായി ഇതിനെ കണക്കാക്കുന്നു. ഇത് പരിമിതമായ സമയമായി കണക്കാക്കാം. ഉദാഹരണത്തിന്, വെള്ളിയാഴ്ചയുടെ ഈനെനെട്വൈലൈറ്റ് ശബ്ബത്ത് ഈവ് ആയും ശനിയാഴ്ചയെ ശബത്ത് ദിവസമായും കണക്കാക്കുന്നു; ഉത്സവ ദിവസങ്ങളിലും ഇതേ നിയമം ബാധകമാണ്. [20]

ഇതും കാണുക[തിരുത്തുക]

  • ശുക്രന്റെ ബെൽറ്റ്
  • നീല മണിക്കൂർ
  • വ്യാപിക്കുന്ന ആകാശ വികിരണം
  • ഭൂമിയുടെ നിഴൽ, ട്വൈലൈറ്റിന്റെസമയത്ത് ദൃശ്യമാണ്
  • ഇരുട്ട്
  • പച്ച ഫ്ലാഷ്
  • ധ്രുവ രാത്രി

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. 1.0 1.1 1.2 Van Flandern, T.; K. Pulkkinen (1980). "Low precision formulae for planetary positions". Astrophysical Journal Supplement Series. 31 (3): 391. Bibcode:1979ApJS...41..391V. doi:10.1086/190623.
  2. 2.0 2.1 2.2 "Definitions from the US Astronomical Applications Dept". USNO. Archived from the original on 2019-09-27. Retrieved 2011-07-22.
  3. 3.0 3.1 3.2 https://flaterco.com/files/xtide/Bowditch.pdf#238[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി] The American Practical Navigator, 2002; page 238
  4. 4.0 4.1 http://msi.nga.mil/MSISiteContent/StaticFiles/NAV_PUBS/APN/Gloss-1.pdf#9 Archived 2017-08-29 at the Wayback Machine. Glossary of Marine Navigation
  5. 5.0 5.1 http://www.ast.cam.ac.uk/public/ask/2445 University of Cambridge – Institute of Astronomy – Ask an Astronomer [NB: questionable source as its sources refer back to Wikipedia]
  6. "What Is Civil Twilight?". www.timeanddate.com.
  7. 14 C.F.R. 121.323
  8. "Title 14: Aeronautics and Space PART 1 – Definitions". ELECTRONIC CODE OF FEDERAL REGULATIONS. U.S. Government Publishing Office.
  9. "The Air Almanac". aa.usno.navy.mil.
  10. "What Is Nautical Twilight?". www.timeanddate.com.
  11. "Rise, Set, and Twilight Definitions". Archived from the original on 2015-08-14. Retrieved 2007-09-06.
  12. "What Is Astronomical Twilight?". www.timeanddate.com.
  13. "Sunrise and sunset times in Saint-Petersburg". www.timeanddate.com (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2023-08-26.
  14. "Venus and the Moon strike a pose". Retrieved 18 April 2016.
  15. "Length of Day and Twilight (Formulas)". www.gandraxa.com. Retrieved 2011-08-26.
  16. Herbert Glarner's website, reference 2. "Civil Twilight" "6°", "Nautical Twilight" "12°". "90° − Axis(23.439°) − 12° = 54.561°.
  17. "white night". Wiktionary. 4 May 2022.
  18. NASA-Jet Propulsion Laboratory: Winter Solstice on Mars: Rovers Look Forward to A Second Martian Spring, August 07, 2006.
  19. Jossleyn Hennessy (1955). "ch. VII Education in the villages "Cow-dust time"". India democracy and education. Orient Longmans. p. 127.
  20. "SUN, RISING AND SETTING OF THE - JewishEncyclopedia.com". www.jewishencyclopedia.com.

[[വർഗ്ഗം:ദിവസത്തിന്റെ ഭാഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:രാത്രി]] [[വർഗ്ഗം:ഭൗമ പ്രതിഭാസങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]]
ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: <ref> റ്റാഗുകൾ "lower-roman" സംഘത്തിൽ ഉണ്ട്, പക്ഷേ ബന്ധപ്പെട്ട <references group="lower-roman"/> റ്റാഗ് കണ്ടെത്താനായില്ല