Jump to content

സോഡിയം അസറ്റേറ്റ്

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
Sodium acetate
Skeletal formula of sodium acetate
Sodium acetate
Names
IUPAC name
Sodium acetate
Systematic IUPAC name
Sodium ethanoate
Other names
Hot ice (sodium acetate trihydrate)
Identifiers
3D model (JSmol)
Beilstein Reference 3595639
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.004.386 വിക്കിഡാറ്റയിൽ തിരുത്തുക
EC Number
  • anhydrous: 204-823-8
E number E262 (preservatives)
Gmelin Reference 20502
KEGG
RTECS number
  • anhydrous: AJ4300010 (anhydrous)
    AJ4580000
UNII
InChI
 
SMILES
 
Properties
തന്മാത്രാ വാക്യം
Molar mass 0 g mol−1
Appearance White deliquescent powder
Odor Vinegar (acetic acid) odor when heated to decomposition[1]
സാന്ദ്രത 1.528 g/cm3 (20 °C, anhydrous)
1.45 g/cm3 (20 °C, trihydrate)[2]
ദ്രവണാങ്കം
ക്വഥനാങ്കം
Anhydrous:
119 g/100 mL (0 °C)
123.3 g/100 mL (20 °C)
125.5 g/100 mL (30 °C)
137.2 g/100 mL (60 °C)
162.9 g/100 mL (100 °C)
Trihydrate:
32.9 g/100 mL (-10 °C)
36.2 g/100 mL (0 °C)
46.4 g/100 mL (20 °C)
82 g/100 mL (50 °C)[3]
Solubility Soluble in alcohol, hydrazine, SO2[4]
Solubility in methanol 16 g/100 g (15 °C)
16.55 g/100 g (67.7 °C)[4]
Solubility in ethanol Trihydrate:
5.3 g/100 mL
Solubility in acetone 0.5 g/kg (15 °C)[4]
അമ്ലത്വം (pKa) 24 (20 °C)[4]
4.75 CH3COOH[5]
Basicity (pKb) 9.25
−37.6·10−6 cm3/mol
Refractive index (nD) 1.464
Structure
Monoclinic
Thermochemistry
Std enthalpy of
formation
ΔfHo298
−709.32 kJ/mol (anhydrous)[4]
−1604 kJ/mol (trihydrate)[2]
Standard molar
entropy
So298
138.1 J/mol·K (anhydrous)[6]
262 J/mol·K (trihydrate)[2]
Specific heat capacity, C 100.83 J/mol·K (anhydrous)[6]
229 J/mol·K (trihydrate)[7]
Hazards
Main hazards Irritant
Safety data sheet External MSDS
Flash point {{{value}}}
Lethal dose or concentration (LD, LC):
3530 mg/kg (oral, rat)
Related compounds
Other anions Sodium formate
Sodium propionate
Other cations Potassium acetate
Calcium acetate
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
| colspan=2 |  ☒N verify (what ischeckY/☒N?)

അസെറ്റിക് ആസിഡിന്റെ സോഡിയം ലവണമാണ് സോഡിയം അസറ്റേറ്റ് (CH3COONa). NaOAc എന്നും ചുരുക്കെഴുത്ത് നൽകാറുണ്ട്. മണമില്ലാത്ത ഈ ലവണത്തിന് വൈവിധ്യമാർന്ന ഉപയോഗങ്ങൾ ഉണ്ട്.

ഉപയോഗങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

ബയോടെക്നോളജിക്കൽ

[തിരുത്തുക]

ബാക്ടീരിയ കൾച്ചർ ചെയ്യുന്നതിന് കാർബൺ ഉറവിടമായി സോഡിയം അസറ്റേറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു.

വ്യാവസായികം

[തിരുത്തുക]

ടെക്സ്റ്റൈൽ വ്യവസായത്തിൽ സൾഫ്യൂറിക് ആസിഡ് മാലിന്യങ്ങൾ നിർവീര്യമാക്കുന്നതിനും അനിലിൻ ഡൈകൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ ഒരു ഫോട്ടോറെസിസ്റ്റായും സോഡിയം അസറ്റേറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. ക്രോം ടാനിംഗിലും സിന്തറ്റിക് റബ്ബർ ഉൽപാദനത്തിലും ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഡിസ്പോസിബിൾ കോട്ടൺ പാഡുകൾക്കായി കോട്ടൺ പ്രോസസ് ചെയ്യുന്നതിലും ഉപയോഗിക്കുന്നു.

ഭക്ഷണം

[തിരുത്തുക]

സോഡിയം ഡൈഅസറ്റേറ്റ് രൂപത്തിൽ, ഉരുളക്കിഴങ്ങ് ചിപ്സിന് ഉപ്പും വിനാഗിരി സ്വാദും നൽകാൻ ഇത് പലപ്പോഴും ഉപയോഗിക്കുന്നു. [8]

ബഫർ ലായനി

[തിരുത്തുക]

സോഡിയം അസറ്റേറ്റ്, അസറ്റിക് ആസിഡ് എന്നിവയുടെ ലായനി താരതമ്യേന സ്ഥിരമായ പി.എച്ച് നില നിലനിർത്താൻ ഒരു ബഫറായി പ്രവർത്തിക്കും. ലഘുവായ അസിഡിക് ശ്രേണിയിൽ (പി‌എച്ച് 4–6) പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്ന ബയോകെമിക്കൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇത് ഉപയോഗപ്രദമാണ്.

തപീകരണ പാഡ്

[തിരുത്തുക]
ക്രിസ്റ്റലൈസേഷനിൽ ചൂട് പുറപ്പെടുവിക്കുന്ന സോഡിയം അസറ്റേറ്റിന്റെ സൂപ്പർസാച്ചുറേറ്റഡ് ലായനി അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ഒരു തപീകരണ പാഡ്

ചൂടാക്കൽ പാഡുകൾ, ഹാൻഡ് വാമറുകൾ എന്നിവയിലും സോഡിയം അസറ്റേറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. [9]

തയ്യാറാക്കൽ

[തിരുത്തുക]
സോഡിയം അസറ്റേറ്റ് ട്രൈഹൈഡ്രേറ്റിന്റെ ഒരു ക്രിസ്റ്റൽ (നീളം 1.7 സെന്റീമീറ്റർ)

അസെറ്റിക് ആസിഡിന്റെ പ്രതിപ്രവർത്തനത്തിലൂടെ ഇത് ചിലപ്പോൾ ഒരു ലബോറട്ടറി പരീക്ഷണത്തിൽ ഉൽ‌പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. സാധാരണയായി വിനാഗിരി എന്നറിയപ്പെടുന്ന 5–8% ലായനിയിൽ സോഡിയം കാർബണേറ്റ് ("വാഷിംഗ് സോഡ"), സോഡിയം ബൈകാർബണേറ്റ് ("ബേക്കിംഗ് സോഡ") അല്ലെങ്കിൽ സോഡിയം ഹൈഡ്രോക്സൈഡ് ( "ലൈ", അല്ലെങ്കിൽ "കാസ്റ്റിക് സോഡ") പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ ഇത് ഉണ്ടാവുന്നു. ഈ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ സോഡിയം അസറ്റേറ്റും ജലവും ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു.

CH3COOH + NaHCO3 → CH3COONa + H2CO
3
H2CO
3
CO
2
+ H
2
O

വ്യാവസായികമായി സോഡിയം അസറ്റേറ്റ് ട്രൈഹൈഡ്രേറ്റ് തയ്യാറാക്കുന്നത് അസറ്റിക് ആസിഡ് സോഡിയം ഹൈഡ്രോക്സൈഡ് ലായനിയിൽ പ്രവർത്തിപ്പിച്ചാണ്.

CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. "Sodium Acetate". International Chemical Safety Cards. National Institute of Occupational Safety and Health. 2018-09-18.
  2. 2.0 2.1 2.2 "sodium acetate trihydrate". chemister.ru. Archived from the original on 2014-05-25. Retrieved 2020-09-03.
  3. Seidell, Atherton; Linke, William F. (1952). Solubilities of Inorganic and Organic Compounds. Van Nostrand.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 "sodium acetate". chemister.ru. Archived from the original on 2014-05-25. Retrieved 2020-09-03.
  5. 5.0 5.1 5.2 Sigma-Aldrich Co., Sodium acetate. Retrieved on 2014-06-07.
  6. 6.0 6.1 Acetic acid, sodium salt in Linstrom, P.J.; Mallard, W.G. (eds.) NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database Number 69. National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg MD. http://webbook.nist.gov (retrieved 2014-05-25)
  7. Acetic acid, sodium salt, hydrate (1:1:3) in Linstrom, P.J.; Mallard, W.G. (eds.) NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database Number 69. National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg MD. http://webbook.nist.gov (retrieved 2014-05-25)
  8. AG, Jungbunzlauer Suisse. "Sodium Diacetate – Jungbunzlauer". www.jungbunzlauer.com. Archived from the original on 2010-10-12. Retrieved 2020-09-03.
  9. "How do sodium acetate heat pads work?". HowStuffWorks. April 2000. Retrieved 2007-09-03.

ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ

[തിരുത്തുക]
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=സോഡിയം_അസറ്റേറ്റ്&oldid=4086087" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്