മധുബാല

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Madhubala

മധുബാല
ദുലാരിയിലെ മധുബാല (1949)
ജനനം	മുംതാസ് ജഹാൻ ബീഗം ദഹ്ലവി (1933-02-14)14 ഫെബ്രുവരി 1933 ദർഹി, ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ (present-day India)
മരണം	23 ഫെബ്രുവരി 1969(1969-02-23) (പ്രായം 36) Bombay, Maharashtra, India (present-day Mumbai)
മരണ കാരണം	Ventricular septal defect
അന്ത്യ വിശ്രമം	Juhu Cemetery, Santacruz, Mumbai, Maharashtra, India
ദേശീയത	British Indian (1933–1947) Indian (1947–1969)
മറ്റ് പേരുകൾ	ബേബി മുംതാസ്, മധു, ബോളിവുഡിലെ മർലിൻ മൺറോ, ദ ബ്യൂട്ടി വിത് ട്രാജഡി, അനാർക്കലി ഓഫ് ഹിന്ദി സിനിമ, ദ വീനസ് ഓഫ് ഇന്ത്യൻ സിനിമ.
തൊഴിൽ	Actress film producer singer (in some of her early films)
സജീവ കാലം	1942–1964
അറിയപ്പെടുന്ന കൃതി	Mahal (1949) Tarana (1951) Mr. & Mrs. '55 (1955) Kala Pani (1958) Howrah Bridge (1958) Phagun (1958) Chalti Ka Naam Gaadi (1958) Barsaat Ki Raat (1960) Mughal-e-Azam (1960) Half Ticket (1962)
ജീവിതപങ്കാളി(കൾ)	Kishore Kumar (വി. 1960; her death 1969)
ബന്ധുക്കൾ	See Ganguly family

ഹിന്ദി സിനിമയിലെ 1950 - 1960 കാലഘട്ടത്തിലെ ഒരു പ്രമുഖ നടിയായിരുന്നു മധുബാല (ഹിന്ദി: मधुबाला, ഉർദു مدھو بالا) (ഫെബ്രുവരി 14, 1933 – ഫെബ്രുവരി 23, 1969). ജനനനാമം മുംതാസ് ബേഗം ജെഹാൻ ദെഹ്‌ലവി. 1950 കാലഘട്ടത്തിലെ ത്രിസുന്ദരികളിൽ ഒരാളായിരുന്നു മധുബാല. നർഗീസ്, മീന കുമാരി എന്നിവരായിരുന്നു മറ്റു രണ്ടു പേർ.

ആദ്യകാല ജീവിതവും കുടുംബവും

കുട്ടിക്കാലവും ആദ്യകാല ജോലിയും (1933-46)

1933 ഫെബ്രുവരി 14 ന് ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ (ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യയിൽ) ദില്ലിയിൽ മാതാപിതാക്കളുടെ പതിനൊന്ന് മക്കളിൽ അഞ്ചാമത്തെയാളായി മുംതാസ് ജെഹാൻ ബീഗം ഡെഹ്‌ലവി എന്ന പേരിൽ മധുബാല ജനിച്ചു. അത്താഉള്ളാ ഖാൻ, ആയിഷ ബീഗം എന്നിവരായിരുന്നു മാതാപിതാക്കൾ. പത്ത് സഹോദരങ്ങളുണ്ടായിരുന്ന മുംതാസിന്റെ സഹോദരങ്ങളിൽ നാലുപേർ മാത്രമാണ് പ്രായപൂർത്തിയിലെത്തിയത്. പഷ്തൂണിലെ യൂസഫ്സായ് ഗോത്രത്തിൽ പെട്ടയാളും മർദാൻ, സ്വാബി എന്നീ മേഖലകൾ ഉൾപ്പെട്ട ഇന്നത്തെ പാകിസ്ഥാനിലെ പെഷവാർ താഴ്‌വരയിൽ കുടുംബത്തോടൊപ്പം താമസിച്ചിരുന്നയാളായിരുന്നു പിതാവ് അത്താഉള്ളാ ഖാൻ. പെഷവാറിലെ ഇംപീരിയൽ ടുബാക്കോ കമ്പനിയിലെ ജോലി നഷ്ടപ്പെട്ട അദ്ദേഹം കുടുംബത്തെ ആദ്യം ഡൽഹിയിലേക്കും പിന്നീട് ബോംബെയിലേക്കും മാറ്റി. കുടുംബം നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകളിലൂടെ കടന്നുപോയി. അഞ്ച്, ആറ് വയസുകളിൽ മധുബാലയുടെ മൂന്ന് സഹോദരിമാരും രണ്ട് സഹോദരന്മാരും മരണമടഞ്ഞു. 1944 ഏപ്രിൽ 14 ലെ ഡോക്ക് സ്ഫോടനവും തീയും അവരുടെ ചെറിയ വീട് നശിപ്പിച്ചു. ഒരു പ്രാദേശിക തീയറ്ററിൽ സിനിമ കാണാൻ പോയതുകൊണ്ടാണ് കുടുംബം ഈ ദുരന്തത്തിൽനിന്ന് രക്ഷപ്പെട്ടത്.

അവശേഷിക്കുന്ന ആറ് പെൺമക്കളെ പരിപാലിക്കുന്നതിനായി പിതാവും ബാലികയായ മധുബാലയും ജോലിയന്വേഷിച്ച് ബോംബെയിലെ ഫിലിം സ്റ്റുഡിയോകളിൽ പതിവായി സന്ദർശനം നടത്താൻ തുടങ്ങി. ഒൻപതാമത്തെ വയസ്സിൽ, സിനിമാ മേഖലയിലേയ്ക്കുള്ള മധുബാലയുടെ ആദ്യ പരിചയപ്പെടുത്തലായിരുന്ന ഈ സന്ദർശനങ്ങൾ അവളുടെ കുടുംബത്തിന് സാമ്പത്തിക സഹായം നൽകുമായിരുന്നു. ഭവനത്തിൽ തന്റെ മാതൃഭാഷയായ പാഷ്ടോ സംസാരിച്ചിരുന്ന മധുബാലയ്ക്ക് ഉറുദു, ഹിന്ദി ഭാഷകളിലും നൈപുണ്യമുണ്ടായിരുന്നു. അവൾക്ക് ഇംഗ്ലീഷ് വാക്കുകൾ സംസാരിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ലെങ്കിലും ആ ഭാഷ പഠിക്കാൻ അവൾ ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നു. പിന്നീട് അവൾ ഇംഗ്ലീഷ് ക്ലാസുകളിൽ പങ്കെടുക്കുകയും ആ ഭാഷയിൽ പ്രാവീണ്യം നേടുകയും ചെയ്തു. പന്ത്രണ്ടാം വയസ്സിൽ ഡ്രൈവിംഗ് പഠിച്ച മധുബാല പലപ്പോഴും ദൂരയാത്രകൾ ആസ്വദിച്ചിരുന്നു.തുടക്കം മുതലേ കടുത്ത സിനിമാപ്രേക്ഷകയായ അവൾ തന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട ചിത്രമായ സൊഹ്‌റാബ് മോദിയുടെ പുകാർ (1939) എന്ന ചിത്രത്തിലെ രംഗങ്ങൾ അമ്മയുടെ മുന്നിൽ അവതരിപ്പിക്കുകയും നൃത്തം ചെയ്യുകയും സിനിമാ കഥാപാത്രങ്ങളെ അനുകരിക്കുകയും ചെയ്തു. അവളുടെ കുടുംബത്തിന്റെ യാഥാസ്ഥിതിക ആശയങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, ഒരു അഭിനേത്രിയെന്ന നിലയിൽ ഒരു കരിയർ പിന്തുടരാൻ അവൾ തീരുമാനിച്ചു-അച്ഛൻ ആദ്യം അതിനെ എതിർത്തിരുന്നു.

1940-ൽ ഒരു മുതിർന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥനോട് മോശമായി പെരുമാറിയതിന് ജീവനക്കാരുടെ കമ്പനിയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കപ്പെട്ടപ്പോൾ ഖാൻ തന്റെ തീരുമാനം മാറ്റി. തങ്ങളുടെ ഇളയ മകളെ വിനോദ വ്യവസായത്തിൽ ജോലി ചെയ്യാൻ അനുവദിച്ചതിന് അവർ പുറത്താക്കപ്പെടുമെന്ന് മധുബാലയുടെ അമ്മ ഭയപ്പെട്ടു, എന്നാൽ ഖാൻ ഉറച്ചുനിന്നു, ഉടൻ തന്നെ ആകാശവാണി നിലയത്തിലെ കുട്ടികളുടെ പ്രോഗ്രാമുകൾക്കായി പാട്ടുകൾ (ഖുർഷിദ് അൻവർ രചിച്ചത്) പാടാൻ മധുബാലയെ പ്രേരിപ്പിച്ചു. അവിടെ ഏഴുവയസ്സുകാരൻ മാസങ്ങളോളം ജോലിയിൽ തുടരും. ജോലിസ്ഥലത്ത്, ഖാനും മധുബാലയും ബോംബെയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന രാജ്യത്തെ പ്രമുഖ ഫിലിം സ്റ്റുഡിയോകളിലൊന്നായ ബോംബെ ടാക്കീസിന്റെ ജനറൽ മാനേജരായ റായ് ബഹദൂർ ചുന്നിലാലുമായി പരിചയപ്പെട്ടു. ചുന്നിലാൽ മധുബാലയോട് പെട്ടെന്ന് ഇഷ്ടപ്പെടുകയും അവളോടൊപ്പം ബോംബെ സന്ദർശിക്കാൻ ഖാനോട് നിർദ്ദേശിക്കുകയും ചെയ്തു.

ബേബി മുംതാസ് (മധുബാല) ബോംബെ ടാക്കീസിന്റെ നിർമ്മാണത്തിൽ ഒരു ചെറിയ വേഷം ചെയ്തു, മുംതാസ് ശാന്തിയും (ഇടത്) ഉല്ലാസും (വലത്ത്) അഭിനയിച്ച ബസന്ത് (1942).

1941-ലെ വേനൽക്കാലത്ത് ഖാനും മധുബാലയും മറ്റ് കുടുംബാംഗങ്ങളും ബോംബെയിലേക്ക് താമസം മാറുകയും ബോംബെയിലെ മലാഡ് പ്രാന്തപ്രദേശത്തുള്ള ഒരു ഗോശാലയിൽ താമസമാക്കുകയും ചെയ്തു. സ്റ്റുഡിയോ എക്സിക്യൂട്ടീവുകളിൽ നിന്നുള്ള അംഗീകാരത്തെത്തുടർന്ന്, ബോംബെ ടാക്കീസിന്റെ നിർമ്മാണം, ബസന്ത് (1942) എന്ന സിനിമയിൽ 150 രൂപ ശമ്പളത്തിൽ മധുബാലയെ ഒരു ജുവനൈൽ റോളിലേക്ക് ചുണ്ണിലാൽ ഒപ്പിട്ടു. 1942 ജൂലൈയിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ബസന്ത് വാണിജ്യപരമായി വൻ വിജയമായി, എന്നാൽ മധുബാലയുടെ പ്രവർത്തനം അഭിനന്ദനം നേടിയെങ്കിലും, ആ സമയത്ത് ഒരു ബാലതാരത്തെ ആവശ്യമില്ലാത്തതിനാൽ സ്റ്റുഡിയോ അവരുടെ കരാർ ഉപേക്ഷിച്ചു. നിരാശനായ ഖാന് തന്റെ കുടുംബത്തെ ഒരിക്കൽ കൂടി ഡൽഹിയിലേക്ക് തിരിച്ചയക്കേണ്ടി വന്നു. പിന്നീട് നഗരത്തിൽ കുറഞ്ഞ ശമ്പളമുള്ള താത്കാലിക ജോലികൾ അദ്ദേഹം കണ്ടെത്തി, പക്ഷേ സാമ്പത്തികമായി ബുദ്ധിമുട്ട് തുടർന്നു.

1944-ൽ ബോംബെ ടാക്കീസിന്റെ മേധാവിയും മുൻ നടിയുമായ ദേവിക റാണി, ജ്വാർ ഭട്ടയിൽ (1944) അഭിനയിക്കാൻ മധുബാലയെ വിളിക്കാൻ ഖാനെ വിളിച്ചു. മധുബാലയ്ക്ക് ആ സിനിമ ലഭിച്ചില്ല, എന്നാൽ സിനിമയിലെ സാധ്യത കണ്ട് ബോംബെയിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കാൻ ഖാൻ ഇപ്പോൾ തീരുമാനിച്ചു. കുടുംബം വീണ്ടും മലാഡിലെ അവരുടെ താൽക്കാലിക വസതിയിലേക്ക് മടങ്ങി, ഖാനും മധുബാലയും ജോലി തേടി നഗരത്തിലുടനീളമുള്ള ഫിലിം സ്റ്റുഡിയോകളിൽ ഇടയ്ക്കിടെ സന്ദർശിക്കാൻ തുടങ്ങി. ചന്ദുലാൽ ഷായുടെ സ്റ്റുഡിയോ രഞ്ജിത് മൂവിടോണുമായി 300 രൂപ പ്രതിമാസ പേയ്‌മെന്റിൽ മധുബാല ഉടൻ തന്നെ മൂന്ന് വർഷത്തെ കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ചു. അവളുടെ വരുമാനം ഖാൻ കുടുംബത്തെ മലാഡിലെ ഒരു വാടക വീട്ടിലേക്ക് മാറ്റുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു.

1944 ഏപ്രിലിൽ, ഒരു ഡോക്ക് സ്‌ഫോടനത്തിൽ വാടക വീട് തകർന്നു; നാട്ടിലെ ഒരു തിയേറ്ററിൽ പോയതുകൊണ്ടുമാത്രമാണ് മധുബാലയും കുടുംബവും രക്ഷപ്പെട്ടത്. സുഹൃത്തിന്റെ വീട്ടിലേക്ക് താമസം മാറിയതിന് ശേഷം, മധുബാല തന്റെ സിനിമാ ജീവിതം തുടർന്നു, രഞ്ജിത്തിന്റെ അഞ്ച് സിനിമകളിൽ ചെറിയ വേഷങ്ങൾ ചെയ്തു: മുംതാസ് മഹൽ (1944), ധനാ ഭഗത് (1945), രജപുതാനി (1946), ഫൂൽവാരി (1946), പൂജാരി (1946); അവയിലെല്ലാം അവൾ "ബേബി മുംതാസ്" ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഈ വർഷങ്ങളിൽ അവൾ നിരവധി പ്രശ്നങ്ങൾ നേരിട്ടു; 1945-ൽ ഫൂൽവാരിയുടെ ഷൂട്ടിംഗിനിടെ, മധുബാല രക്തം ഛർദ്ദിച്ചു, ഇത് പതുക്കെ വേരൂന്നിയ അവളുടെ അസുഖത്തെ മുൻകൂട്ടി അറിയിച്ചു. 1946ൽ ഗർഭിണിയായ അമ്മയുടെ ചികിത്സയ്ക്കായി ഒരു സിനിമാ നിർമ്മാതാവിൽ നിന്ന് പണം കടം വാങ്ങേണ്ടി വന്നു. വ്യവസായത്തിൽ കാലുറപ്പിക്കാനുള്ള ആകാംക്ഷയോടെ, 1946 നവംബറിൽ, മോഹൻ സിൻഹയുടെ രണ്ട് സംവിധാന സംരംഭങ്ങളായ ചിത്തോർ വിജയ്, മേരെ ഭഗവാൻ എന്നിവയുടെ ഷൂട്ടിംഗ് മധുബാല ആരംഭിച്ചു.

ഒരു മുൻനിര വനിതയായി സ്ഥാപിക്കൽ (1947-52)

സൊഹ്‌റാബ് മോദിയുടെ ദൗലത്ത് ആയിരുന്നു മധുബാലയുടെ ആദ്യ പ്രോജക്റ്റ്, പക്ഷേ അത് അനിശ്ചിതകാലത്തേക്ക് മാറ്റിവച്ചു (അടുത്ത വർഷം വരെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കില്ല). കിദാർ ശർമ്മയുടെ നീൽ കമൽ എന്ന നാടകത്തിലൂടെയാണ് നായികയായി അവളുടെ അരങ്ങേറ്റം, അതിൽ നവാഗതനായ രാജ് കപൂർ, ബീഗം പാര എന്നിവരോടൊപ്പം അഭിനയിച്ചു. ശർമ്മയുടെ ആദ്യ ചോയ്‌സായ നടി കമല ചാറ്റർജിയുടെ മരണശേഷം അവൾക്ക് സിനിമ വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. 1947 മാർച്ചിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ നീൽ കമൽ പ്രേക്ഷകർക്കിടയിൽ ജനപ്രിയനായിരുന്നു, മധുബാലയ്ക്ക് വ്യാപകമായ പൊതു അംഗീകാരം ലഭിച്ചു. 1947-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചിത്തോർ വിജയ്, ദിൽ കി റാണി എന്നിവയിലും അടുത്ത വർഷം പുറത്തിറങ്ങിയ അമർ പ്രേമിലും അവർ കപൂറിനൊപ്പം വീണ്ടും അഭിനയിച്ചു. ഈ സിനിമകൾ അവളുടെ കരിയറിനെ മുന്നോട്ട് നയിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ട സംരംഭങ്ങളായിരുന്നു. ഈ കാലയളവിൽ, കൂടുതൽ ഓഫറുകൾ ആകർഷിക്കാൻ അവൾക്ക് അവളുടെ സാധാരണ ഫീസിനേക്കാൾ താരതമ്യേന കുറഞ്ഞ തുക ഈടാക്കേണ്ടി വന്നു. കുടുംബത്തെ സാമ്പത്തികമായി സുരക്ഷിതമാക്കാൻ മധുബാല 24 സിനിമകളിൽ ഒപ്പിട്ടു.

മധുബാലയെ "മുംതാസ്" എന്ന് വിളിക്കുന്ന നീൽ കമൽ എന്ന ചിത്രത്തിലെ അഭിനയത്തിൽ ആകൃഷ്ടയായ ദേവിക റാണി അവളെ "മധുബാല" എന്ന് തന്റെ പ്രൊഫഷണൽ നാമമായി എടുക്കാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു. ലാൽ ദുപ്പട്ട എന്ന നാടകത്തിലൂടെ മധുബാല തന്റെ ആദ്യ നിരൂപണപരവും വാണിജ്യപരവുമായ വിജയം കണ്ടെത്തി, ദി ഇന്ത്യൻ എക്‌സ്പ്രസ് അവളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഇത് ഒരു വഴിത്തിരിവായി പരാമർശിച്ചു. "സ്ക്രീൻ അഭിനയത്തിലെ അവളുടെ പക്വതയുടെ ആദ്യ നാഴികക്കല്ല്" എന്നാണ് നിരൂപകൻ ബാബുറാവു പട്ടേൽ ചിത്രത്തെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്. പാരായ് ആഗ് (1948), പരാസ്, സിംഗാർ (രണ്ടും 1949) എന്നീ ചിത്രങ്ങളിലെ പിന്തുണാ ഭാഗങ്ങൾക്ക് അവർക്ക് കൂടുതൽ നല്ല അവലോകനങ്ങൾ ലഭിച്ചു. 1949-ൽ, കമൽ അംരോഹിയുടെ മഹൽ എന്ന ചിത്രത്തിൽ മധുബാല ഒരു സ്ത്രീയെ അവതരിപ്പിച്ചു-ഇന്ത്യൻ സിനിമയിലെ ആദ്യത്തെ ഹൊറർ സിനിമ. സുരയ്യ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി നടിമാരെ ഈ കഥാപാത്രത്തിലേക്ക് പരിഗണിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും മധുബാലയെ കാസ്റ്റ് ചെയ്യണമെന്ന് അമ്രോഹി നിർബന്ധിച്ചു. സാമ്പത്തിക ഞെരുക്കം കാരണം മിതമായ ബജറ്റിലാണ് ചിത്രം നിർമ്മിച്ചത്, പാരമ്പര്യേതര വിഷയം കാരണം ട്രേഡ് അനലിസ്റ്റുകൾ പരാജയപ്പെടുമെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നു.

മഹൽ 1949 ഒക്ടോബറിൽ പുറത്തിറങ്ങി, പ്രേക്ഷകർക്കിടയിൽ വളരെ ജനപ്രിയമായ ഒരു ചിത്രമായി മാറി. ബിയോണ്ട് ദ ബൗണ്ടറീസ് ഓഫ് ബോളിവുഡിൽ, തന്റെ തോട്ടക്കാരനായ പിതാവിന്റെ തൊഴിലുടമയുടെ സ്‌നേഹം നേടുന്നതിനായി ഒരു പ്രത്യക്ഷനായി നടിക്കുന്ന കാമിനി എന്ന കഥാപാത്രത്തിന്റെ ദുരൂഹമായ സ്വഭാവം മധുബാലയുടെ പ്രേക്ഷകർക്കിടയിലുള്ള അജ്ഞത കൂട്ടിച്ചേർത്തതായി റേച്ചൽ ഡ്വയർ കുറിച്ചു. നടനും ഭാര്യാസഹോദരനുമായ അശോക് കുമാറുമായുള്ള മധുബാലയുടെ ആദ്യ കൂട്ടുകെട്ടുകളിൽ ഒന്നായ ഈ ചിത്രം, ഈ വർഷത്തെ മൂന്നാമത്തെ വലിയ ബോക്‌സ് ഓഫീസ് വിജയമായി മാറി, അതിന്റെ ഫലമായി മുൻനിര താരങ്ങൾക്കൊപ്പം അഭിനയിച്ച ഒരു നിര തന്നെ അഭിനയിച്ചു. സമയം.

ദുലാരി (1949) എന്ന ചിത്രത്തിലെ മറ്റൊരു ബോക്‌സ് ഓഫീസ് ഹിറ്റിനെ തുടർന്ന്, കെ. അമർനാഥിന്റെ സാമൂഹിക നാടകമായ ബെഖാസൂരിൽ (1950) അജിത്തിന്റെ പ്രണയിനിയായി മധുബാല അഭിനയിച്ചു. ഈ ഫീച്ചറിന് പോസിറ്റീവ് അവലോകനങ്ങൾ ലഭിക്കുകയും ഈ വർഷത്തെ ഏറ്റവും മികച്ച വരുമാനം നേടിയ ബോളിവുഡ് പ്രൊഡക്ഷനുകളിൽ ഇടം നേടുകയും ചെയ്തു. 1950-ൽ, ഹാൻസ്‌റ്റെ ആൻസൂ എന്ന ഹാസ്യ-നാടകത്തിലും അവർ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു, 1949 ഡിസംബറിൽ യഥാർത്ഥ ഇന്ത്യൻ സിനിമാട്ടോഗ്രാഫ് ആക്ടിന്റെ (1918) ഭേദഗതിയെത്തുടർന്ന് മുതിർന്നവർക്കുള്ള സർട്ടിഫിക്കേഷൻ ലഭിക്കുന്ന ആദ്യ ഇന്ത്യൻ സിനിമയായി ഇത് മാറി. അടുത്ത വർഷം മധുബാല അഭിനയിച്ചു. അമിയ ചക്രവർത്തി സംവിധാനം ചെയ്ത ആക്ഷൻ ചിത്രം ബാദൽ (1951), ദി അഡ്വഞ്ചേഴ്സ് ഓഫ് റോബിൻ ഹുഡിന്റെ റീമേക്ക്. പ്രേംനാഥിന്റെ കഥാപാത്രത്തെ അറിയാതെ പ്രണയിക്കുന്ന ഒരു രാജകുമാരിയുടെ അവളുടെ ചിത്രത്തിന് സമ്മിശ്ര അവലോകനങ്ങൾ ലഭിച്ചു; ഒരു നിരൂപകൻ അവളുടെ രൂപത്തെ പ്രശംസിച്ചുവെങ്കിലും "അവളുടെ വരികളിലൂടെ ഏകതാനമായ ശബ്ദത്തിൽ മുഴങ്ങുന്നതിനുപകരം അവളുടെ സംഭാഷണം സാവധാനത്തിലും വ്യക്തമായും ഫലപ്രദമായും സംസാരിക്കാൻ പഠിക്കാൻ" അവളെ ഉപദേശിച്ചു. അവർ പിന്നീട് എം. സാദിഖിന്റെ റൊമാൻസ് സയാൻ എന്ന ചിത്രത്തിലെ ടൈറ്റിൽ റോൾ അവതരിപ്പിച്ചു, സിംഗപ്പൂർ ഫ്രീ പ്രസ്സിലെ റോജർ യു അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. ബാദലും സയാനും വലിയ ബോക്‌സ് ഓഫീസ് വിജയങ്ങളാണെന്ന് തെളിയിച്ചു. മധുബാല പിന്നീട് നടൻ ദിലീപ് കുമാറുമായി തുടർച്ചയായി രണ്ടുതവണ സഹകരിച്ചു, 1951-ലെ കോമഡി തരാനയിലും 1952-ലെ നാടകമായ സാംഗ്ദിലും. ഈ സിനിമകൾ സാമ്പത്തികമായും മികച്ച പ്രകടനം കാഴ്ചവച്ചു, ഓൺ സ്‌ക്രീൻ ജോഡികളെ വിശാലമായ പ്രേക്ഷകർക്കിടയിൽ ജനപ്രിയമാക്കി. തരണയെക്കുറിച്ചുള്ള ബാബുറാവു പട്ടേലിന്റെ ഫിലിംഇന്ത്യ റിവ്യൂ ഇങ്ങനെ, "ആകസ്മികമായി, ഈ ചിത്രത്തിൽ മധുബാല തന്റെ സ്‌ക്രീൻ കരിയറിലെ ഏറ്റവും മികച്ച പ്രകടനമാണ് കാണിക്കുന്നത്. ഒടുവിൽ അവൾ തന്റെ ആത്മാവിനെ കണ്ടെത്തിയതായി തോന്നുന്നു. ദിലീപ് കുമാറിന്റെ കമ്പനിയിൽ."

കരിയർ വെല്ലുവിളികളും പുനരുജ്ജീവനവും (1953–57)

1950-കളുടെ മധ്യത്തിൽ മധുബാലയുടെ വിജയത്തിൽ ഇടിവ് സംഭവിച്ചു, അവളുടെ റിലീസുകളിൽ ഭൂരിഭാഗവും വാണിജ്യപരമായി പരാജയപ്പെട്ടതിനാൽ അവളെ "ബോക്‌സ് ഓഫീസ് വിഷം" എന്ന് ലേബൽ ചെയ്തു. കാമിനി കൗശൽ പകരം വയ്ക്കുന്നതിന് മുമ്പ് മധുബാല വേഷവിധാനം ചെയ്ത ഷഹെഷാഹ് (1953) എന്ന നാടകത്തിൽ അഭിനയിച്ചു. 1953 ഏപ്രിലിൽ, മധുബാല മധുബാല പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് എന്ന പേരിൽ ഒരു നിർമ്മാണ കമ്പനി സ്ഥാപിച്ചു. അടുത്ത വർഷം, എസ്. എസ്. വാസന്റെ ബഹുത് ദിൻ ഹ്യൂവെ (1954) എന്ന ചിത്രത്തിന്റെ ഷൂട്ടിംഗ് മദ്രാസിൽ വെച്ച് നടക്കുമ്പോൾ, ഹൃദ്രോഗം മൂലം അവർക്ക് വലിയ ആരോഗ്യപ്രശ്നമുണ്ടായി. സിനിമ പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം അവർ ബോംബെയിലേക്ക് മടങ്ങി, ജോലിയിൽ നിന്ന് ഒരു ഹ്രസ്വകാല മെഡിക്കൽ ലീവ് എടുത്തു, ഇത് ഉറാൻ ഖട്ടോലയിൽ (1955) അവളെ മാറ്റി (നിമ്മിയാൽ) നയിച്ചു. മധുബാല പിന്നീട് 1954-ലെ മറ്റൊരു സിനിമയിൽ അഭിനയിച്ചു-മെഹബൂബ് ഖാന്റെ അമർ, ദിലീപ് കുമാറിനും നിമ്മിക്കുമൊപ്പം ത്രികോണ പ്രണയത്തിൽ ഉൾപ്പെട്ട ഒരു സാമൂഹിക പ്രവർത്തകയെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. മധുബാല സിനിമയിലെ ഒരു രംഗം മെച്ചപ്പെടുത്തി; അത് ബോക്സോഫീസിൽ പരാജയപ്പെട്ടു. എന്നിരുന്നാലും, മധുബാല തന്റെ സഹനടന്മാരെ മറികടന്നുവെന്നും "സൂക്ഷ്മമായ പ്രകടനത്തിലൂടെ തന്റെ റോളിനെ മികച്ചതാക്കുകയായിരുന്നു" എന്നും ഫിലിംഫെയറിലെ രചിത് ഗുപ്ത പറഞ്ഞു. 2002-ൽ Rediff.com-ന് വേണ്ടി എഴുതിയ ദിനേശ് രഹേജ, അമരിനെ "മധുബാലയുടെ ആദ്യത്തെ പക്വതയുള്ള പ്രകടനം" എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുകയും ദിലീപിനൊപ്പം അവളെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന നാടകീയമായ ഒരു രംഗം പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കുകയും ചെയ്തു. മധുബാലയുടെ അടുത്ത റിലീസ് അവളുടെ സ്വന്തം നിർമ്മാണ സംരംഭമായ നാട (1955) ആയിരുന്നു, അതിൽ അവളുടെ യഥാർത്ഥ സഹോദരി ചഞ്ചലിനൊപ്പം അഭിനയിച്ചു. സിനിമയ്ക്ക് മോശം പ്രതികരണം ലഭിക്കുകയും ധാരാളം പണം നഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്തു, നഷ്ടപരിഹാരം നൽകാൻ മധുബാല തന്റെ ബംഗ്ലാവ് കിസ്മത്ത് വിൽക്കാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു.

സമീപകാല പരാജയങ്ങളിൽ തളരാതെ, 1955-ൽ ഗുരു ദത്തിന്റെ കോമഡി മിസ്റ്റർ & മിസിസ് '55 എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ മധുബാല ഒരു തിരിച്ചുവരവ് നടത്തി, അത് ആ വർഷത്തെ ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായും ആ സമയത്ത് അവളുടെ ഏറ്റവും വലിയ വിജയമായും മാറി. തന്റെ സ്പിൻസ്റ്റർ അമ്മായി (ലളിതാ പവാർ) ദത്തിന്റെ കഥാപാത്രവുമായി വ്യാജ വിവാഹത്തിന് നിർബന്ധിതയായ അനിത വർമ്മ എന്ന നിഷ്കളങ്കയായ അനന്തരാവകാശിയായി മധുബാല അഭിനയിക്കുന്നത് ഈ സിനിമയിൽ കണ്ടു. ദി ഇന്ത്യൻ എക്‌സ്‌പ്രസിലെ ഹർനീത് സിംഗ് മിസ്റ്റർ & മിസിസ്‌സ് '55-നെ "ഒരു മികച്ച യാത്ര" എന്ന് വിളിക്കുകയും മധുബാലയുടെ "അതിശയകരമായ ചാരുതയും കാറ്റ് നിറഞ്ഞ കോമിക് സമയവും" അതിന്റെ പ്രധാന നേട്ടങ്ങളിലൊന്നായി അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. മധുബാല-ഖാനും സംവിധായകൻ ബി.ആർ. ചോപ്രയും തമ്മിൽ 1956-ന്റെ മധ്യത്തിൽ നയാ ദൗറിന്റെ ലൊക്കേഷൻ ചിത്രീകരണത്തെച്ചൊല്ലി സംഘർഷം ഉടലെടുത്തു, അതിൽ മധുബാലയെ സ്ത്രീകഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ചു. അവരെ സഹകരിക്കുന്നില്ലെന്നും പ്രൊഫഷണലല്ലെന്നും ചൂണ്ടിക്കാട്ടി ചോപ്ര മധുബാലയ്ക്ക് പകരം വൈജയന്തിമാലയെ നിയമിക്കുകയും 30,000 രൂപ നഷ്ടപരിഹാരം നൽകുകയും ചെയ്തു. നയാ ദൗറിനെ മോചിപ്പിച്ചതിന് ശേഷം ചോപ്ര അത് പിൻവലിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് വ്യവഹാരം ഏകദേശം എട്ട് മാസത്തോളം തുടർന്നു.

1956-57 വർഷങ്ങളിൽ, കേസും ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളും കാരണം മധുബാല തന്റെ ജോലിഭാരം ചെറുതായി കുറച്ചു. അവളെയും നർഗീസിനെയും ഗുരു ദത്ത് തന്റെ നിർമ്മാണമായ പ്യാസയിൽ (1957) രണ്ട് സ്ത്രീ കഥാപാത്രങ്ങളിൽ ഒന്നിനെ (അവിശ്വസ്തയായ കാമുകി അല്ലെങ്കിൽ സ്വർണ്ണ ഹൃദയമുള്ള ഒരു വേശ്യ) അവതരിപ്പിക്കാൻ സമീപിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, രണ്ട് പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ ഒന്ന് തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ കഴിയാതെ, നടിമാർ ചിത്രം പുതുമുഖങ്ങളായ മാലാ സിൻഹയ്ക്കും വഹീദ റഹ്മാനിനും കൈമാറി. 1956-ൽ മധുബാല രണ്ട് കാലഘട്ട ചിത്രങ്ങളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു, രാജ് ഹത്ത്, ഷിറിൻ ഫർഹാദ്, നിരൂപണപരവും വാണിജ്യപരവുമായ വിജയങ്ങൾ. അടുത്ത വർഷം, ഓം പ്രകാശിന്റെ ഗേറ്റ്‌വേ ഓഫ് ഇന്ത്യയിൽ (1957) അവൾ ഓടിപ്പോയ ഒരു അനന്തരാവകാശിയെ അവതരിപ്പിച്ചു, ഇത് അവളുടെ കരിയറിലെ ഏറ്റവും മികച്ച പ്രകടനങ്ങളിലൊന്നാണെന്ന് നിരൂപക ദീപ ഗഹ്‌ലോട്ട് വിശ്വസിച്ചു. മധുബാല പിന്നീട് ഏക് സാൽ (1957) എന്ന നാടകത്തിൽ അഭിനയിച്ചു, അത് അശോക് കുമാറിന്റെ കഥാപാത്രവുമായി പ്രണയത്തിലായ മാരകരോഗിയായ ഒരു (മധുബാല അവതരിപ്പിച്ചത്) തുടർന്ന്. ഈ ചിത്രം പ്രേക്ഷകർക്കിടയിൽ ജനപ്രിയമാവുകയും ബോക്‌സ് ഓഫീസ് ഹിറ്റായി മാറുകയും അതുവഴി മധുബാലയുടെ താരമൂല്യം പുനഃസ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു.

സ്വകാര്യ ജീവിതം

ഒരു യാഥാസ്ഥിതിക കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ച മധുബാല, കുട്ടിക്കാലം മുതൽ ഇസ്ലാം മതത്തിൽ അഗാധമായ മതവിശ്വാസിയായിരുന്നു. 1940-കളുടെ അവസാനത്തിൽ അവളുടെ കുടുംബത്തെ സാമ്പത്തികമായി സുരക്ഷിതമാക്കിയ ശേഷം, ബോംബെയിലെ ബാന്ദ്രയിലെ പെദ്ദാർ റോഡിൽ അവൾ ഒരു ബംഗ്ലാവ് വാടകയ്‌ക്കെടുക്കുകയും അതിന് "അറേബ്യൻ വില്ല" എന്ന് നാമകരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. മരണം വരെ അവളുടെ സ്ഥിര താമസമായി. മൂന്ന് ഹിന്ദുസ്ഥാനി ഭാഷകൾ സംസാരിക്കുന്ന മധുബാല, 1950-ൽ മുൻ നടി സുശീല റാണി പട്ടേലിൽ നിന്ന് ഇംഗ്ലീഷ് പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി, മൂന്ന് മാസം കൊണ്ട് ഭാഷയിൽ പ്രാവീണ്യം നേടി. അവൾ 12 വയസ്സിൽ ഡ്രൈവിംഗ് പഠിച്ചു, പ്രായപൂർത്തിയായപ്പോൾ അഞ്ച് കാറുകളുടെ ഉടമയായിരുന്നു: ഒരു ബ്യൂക്ക്, ഒരു ഷെവർലെ, സ്റ്റേഷൻ വാഗൺ, ഹിൽമാൻ, ടൗൺ ഇൻ കൺട്രി (ഇത് അക്കാലത്ത് ഇന്ത്യയിൽ രണ്ട് പേരുടെ ഉടമസ്ഥതയിലായിരുന്നു, മഹാരാജാവ്. ഗ്വാളിയോറും മധുബാലയും). അറേബ്യൻ വില്ലയിൽ വളർത്തുമൃഗങ്ങളായി പതിനെട്ട് അൽസേഷ്യൻ നായ്ക്കളെയും അവൾ വളർത്തി. 1950-ന്റെ മധ്യത്തിൽ, വൈദ്യപരിശോധനയ്ക്കിടെ മധുബാലയുടെ ഹൃദയത്തിലെ വെൻട്രിക്കുലാർ സെപ്റ്റൽ വൈകല്യം ഭേദമാക്കാൻ കഴിയാത്തതായി കണ്ടെത്തി; അവളുടെ കരിയറിനെ അപകടത്തിലാക്കാൻ സാധ്യതയുള്ളതിനാൽ രോഗനിർണയം ഒരു പൊതു വിവരമാക്കിയില്ല.

സൗഹൃദങ്ങൾ

പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത സമയത്തും ഡൽഹിയിൽ ആയിരുന്നപ്പോഴും മധുബാലയ്ക്ക് ലത്തീഫ് എന്നു പേരുള്ള ഒരു ഉറ്റസുഹൃത്തുണ്ടായിരുന്നു, കുടുംബം ബോംബെയിലേക്ക് താമസം മാറുന്നതിന് മുമ്പ് അവൾ ഒരു റോസാപ്പൂ ഉപേക്ഷിച്ചു. 1940-കളുടെ മധ്യത്തിൽ ഒരു ബാലകലാകാരിയായി പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ, അക്കാലത്തെ മറ്റൊരു ബാലതാരമായ ബേബി മഹ്ജബീനുമായി മധുബാല സൗഹൃദത്തിലായി, പിന്നീട് നടി മീനാകുമാരിയായി വളർന്നു. പ്രൊഫഷണൽ വൈരാഗ്യം ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, മധുബാല കുമാരിയുമായും മറ്റ് സ്ത്രീ താരങ്ങളായ നർഗീസ്, നിമ്മി, ബീഗം പാര, ഗീതാ ബാലി, നിരുപ റോയ്, നാദിര എന്നിവരുമായും നല്ല ബന്ധം പങ്കിട്ടു. 1951-ൽ, മാധ്യമങ്ങളുമായുള്ള ഒരു വലിയ സംഘർഷത്തെത്തുടർന്ന്, മധുബാല പത്രപ്രവർത്തകനായ ബി.കെ. കരഞ്ജിയയുമായി സൗഹൃദം സ്ഥാപിച്ചു, അറേബ്യൻ വില്ലയ്ക്കുള്ളിൽ തന്റെ തൊഴിലിൽ അനുവദനീയമായ ഏറ്റവും കുറച്ച് ആളുകളിൽ ഒരാളായി അദ്ദേഹം മാറി. മധുബാലയുമായി പ്രത്യേക ബന്ധമുണ്ടായിരുന്ന ഭരത് ഭൂഷന്റെ ഭാര്യ സരള ഭൂഷൺ, 1957-ൽ പ്രസവ പ്രശ്‌നങ്ങളെത്തുടർന്ന് മരണമടഞ്ഞിരുന്നു. തന്റെ ആദ്യകാല സംവിധായകരിൽ കിദാർ ശർമ്മ, മോഹൻ സിൻഹ, കമൽ അംരോഹി എന്നിവരുമായി മധുബാലയ്ക്ക് അടുപ്പമുണ്ടായിരുന്നു, എന്നിരുന്നാലും ഈ ബന്ധങ്ങളുടെ സ്വഭാവം സംശയാസ്പദമായി തുടരുന്നു; അവരുമായി വൈകാരികമായി ഇടപഴകുന്നതായി കിംവദന്തികൾ പ്രചരിക്കുമ്പോൾ, അവളുടെ ഇളയ സഹോദരി മധുര് ഭൂഷൺ അത്തരം അവകാശവാദങ്ങൾ നിഷേധിച്ചു.

ബന്ധങ്ങളും വിവാഹവും

1951-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ ബാദൽ സഹനടനായ പ്രേംനാഥുമായായിരുന്നു മധുബാലയുടെ ആദ്യ ബന്ധം. മതപരമായ ഭിന്നതകൾ കാരണം അവർ ആറുമാസത്തിനുള്ളിൽ വേർപിരിഞ്ഞു. നാഥ് പിന്നീട് നടി ബീനാ റായിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും ജീവിതകാലം മുഴുവൻ മധുബാലയുമായും പിതാവ് അതാവുള്ള ഖാനുമായി അടുത്തു. ജ്വാർ ഭട്ടയിൽ (1944) അഭിനയിച്ച നടൻ ദിലീപ് കുമാറിനെയാണ് മധുബാല ആദ്യമായി കാണുന്നത്. എന്നിരുന്നാലും, അവരുടെ പ്രണയം തരാനയുടെ (1951) സെറ്റിൽ ആരംഭിച്ച് ദശാബ്ദത്തിലുടനീളം മാധ്യമശ്രദ്ധ നേടുകയും ചെയ്തു. ഈ ബന്ധം മധുബാലയിൽ നല്ല സ്വാധീനം ചെലുത്തി, തുടർന്നുള്ള കുറച്ച് വർഷങ്ങൾ അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും സന്തോഷകരമായ വർഷങ്ങളായി അവളുടെ സുഹൃത്തുക്കൾ ഓർക്കുന്നു.

അഭിനയിച്ച ചിത്രങ്ങൾ

വർഷം	പേര്	കഥാപാത്രം	കുറിപ്പുകൾ
1942	ബസന്ത്	മഞ്ജു	ബേബി മുംതാസ് എന്ന പേരിലാണ് അന്ന് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്
1944	മുംതാസ് മഹൽ
1945	ധന്ന ഭഗത്
1946	രജ്പുത്താനി
1946	പൂജാരി
1946	ഫൂൽവാഡി
1947	സാത് സമുന്ദ്രോം കി മല്ലിക
1947	മേരേ ഭഗ്വാൻ
1947	ഖൂബ്സൂരത് ദുനിയാ
1947	ദിൽ-കി-റാണി	രാജ് കുമാരി സിങ്
1947	ചിത്തോർ വിജയ്
1947	നീൽ കമൽ	ഗംഗ
1948	പരായ് ആഗ്
1948	ലാൽ ദുപട്ട
1948	ദേശ് സേവ
1948	അമർ പ്രേം
1949	സിപാഹിയ
1949	സിങ്കാർ
1949	പരസ്	പ്രിയ
1949	നേകി ഓർ ബഡി
1949	മഹൽ	കാമിനി
1949	ഇംതിഹാൻ
1949	ദുലാരി	ശോഭ/ദുലാരി
1949	ദോലത്
1949	അപ്‌രാധി	ഷീലാ റാണി
1950	പർദേസ്	ചന്ദ
1950	നിശാന	ഗീത
1950	നിരാല	പൂനം
1950	മധുബാല
1950	ഹങ്സ്തെ ആൻസൂ
1950	ബേഖസൂർ	ഉഷ
1951	തരാന	തരാന
1951	സായിയാൻ	സായിയാൻ
1951	നസ്നീൻ
1951	നദാൻ
1951	ഖജാന
1951	ബാദൽ	രത്ന
1951	ആരാം	ലീല
1952	സാഖി	രുഖ്സാന
1952	സംഗ്ദിൽ
1953	റെയിൽ കാ ഡിബ്ബ	ചന്ദ
1953	അർമാൻ
1954	ബഹുത് ദിൻ ഹുയെ	ചന്ദ്രകാന്ത
1954	അമർ	അഞ്ജു
1955	തീരന്ദാസ്
1955	നഖബ്
1955	നാട്ട	താര
1955	മിസ്റ്റർ ആൻഡ് മിസിസ് 55	അനിത വർമ്മ
1956	ഷിറിൻ ഫർഹദ്	ഷിറിൻ
1956	രാജ് ഹാഠ്	രാജകുമാരി
1956	ധാക്കെ കി മൽമൽ
1957	യഹൂദി ലഡ്കി
1957	ഗേറ്റ്വേ ഓഫ് ഇന്ത്യ	അഞ്ജു
1957	എക് സാൽ	ഉഷ സിൻഹ
1958	പോലീസ്
1958	ഫഗുൻ	ബനാനി
1958	കാലാപാനി	ആശ
1958	ഹൗറ ബ്രിഡ്ജ്	എഡ്ന
1958	ചൽത്തി കാ നാം ഗാഡി	രേണു
1958	ബഘി സിപായി
1959	കൽ ഹമാരാ ഹേ	മധു/ബേല
1959	ഇൻസാൻ ജാഗ് ഉഠാ	ഗൗരി
1959	ദോ ഉസ്താദ്	മധു ശർമ്മ
1960	മേളോം കേ ഖ്വാബ്	ആശ
1960	ജാലി നോട്ട്	രേണു/ബീന
1960	ബർസാത് കി രാത്	ശബ്നം
1960	മുഗൾ-ഇ-അസം	അനാർക്കലി
1961	പാസ്പോർട്ട്	റീത്ത ഭഗ്വൻദാസ്
1961	ഝുമ്രൂ	അഞ്ജന
1961	ബോയ്ഫ്രെണ്ട്	സംഗീത
1962	ഹാഫ് ടിക്കറ്റ്	രജ്നീദേവി/ആശ
1964	ശരാബി	കമല
1971	ജ്വാല

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ

• മധുബാലയെക്കുറിച്ച് റെഡ്ഡിഫ്.കോം ൽ
• ഇന്റർനെറ്റ് മൂവി ഡാറ്റാബേസിൽ നിന്ന് Madhubala