ഘരാന
| ഹിന്ദുസ്ഥാനി ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം | |
|---|---|
| Concepts | |
| Shruti · Swara · Alankar · രാഗം | |
| Tala · ഘരാന · Thaat | |
| Instruments | |
| Indian musical instruments | |
| Genres | |
| Dhrupad · Dhamar · ഖയാൽ · Tarana | |
| Thumri · Dadra · Qawwali · ഗസൽ | |
| ഥാട്ടുകൾ | |
| Bilaval · Khamaj · Kafi · Asavari · Bhairav | |
| Bhairavi · Todi · Purvi · Marwa · Kalyan |
ഒരു സംഗീത പാരമ്പര്യത്തെ അഥവാ കുടും‌ബപാരമ്പര്യത്തെയാണ് ഘരാന എന്നതുകൊണ്ട് സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നത്. വീട് എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഘർ എന്ന ഹിന്ദുസ്ഥാനി പദത്തിൽ നിന്നുമാണ് ഘരാന എന്ന വാക്കുത്‌ഭവിച്ചത്. ഏതെങ്കിലും ഒരു സംഗീത വിഭാഗത്തിലോ നൃത്തരൂപത്തിലോ അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു വിഭാഗം കലാകാരൻമാരെ/കലാകാരികളെ ഒരുമിപ്പിക്കുന്ന ഒരിടം എന്ന അർത്ഥത്തിൽ ഘരാന എന്ന പദം ഉത്തരേന്ത്യയിൽ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു.[1]
വിവിധതരം ഘരാനകൾ[തിരുത്തുക]
ഖയാൽ ഘരാന[തിരുത്തുക]
മനോധർ‌മ്മത്തിന് കൂടുതൽ പ്രാധാന്യം നൽകി 4 മുതൽ 8 വരെ വരികളും കൃത്യമായ ഈണവും ഉള്ള വായ്പ്പാട്ടാണ് ഖയാൽ. അടിസ്ഥാനവരികൾ മുൻ‌നിർത്തി ഗായകർ മനോധർ‌മ്മം നടത്തുന്നു.
ഗ്വാളിയോർ ഘരാന[തിരുത്തുക]
ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന ഘരാനയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ആരം‌ഭത്തോടു കൂടിയാണ് ഇത് കീർ‌ത്തി പ്രാപിച്ചത്. ഈ ശൈലി പിന്തുടർ‌ന്നവരിൽ പ്രമുഖൻ താൻ‌സെൻ ആണ്. രാഗവിസ്താരവും രാഗാലങ്കാരവും ഈ ഘരാനയുടെ സവിശേഷതകളാണ്. പ്രധാനമായും യമൻ, ഭൈരവ്, സാരം‌ഗ്, ശ്രീ, ഹാമിർ തുടങ്ങിയ രാഗങ്ങളാണ് ആലപിച്ചുവരുന്നത്. കൃഷ്ണറാവു ശങ്കർ പണ്ഡിറ്റ് ആണ് ഇതിൽ പ്രശസ്തൻ.
ആഗ്ര ഘരാന[തിരുത്തുക]
അലാവുദ്ദീൻ ഖിൽ‌ജിയുടെ ഭരണകാലത്താണ് ഈ ഘരാന ഉത്‌ഭവിച്ചത്. ഈ ശൈലിയിൽ നായക് ഗോപാൽ പ്രശസ്തനാണ്. അക്കാലത്ത് സ്വീകരിച്ചിരുന്നത് ദ്രുപദ്-ധമർ എന്ന രീതിയായിരുന്നു.ശേഷം ഗ്വാളിയോർ ഘരാനയുടെ ശൈലി ഇതിലേയ്ക്ക് ചേർ‌ക്കപ്പെട്ടു. ഉസ്താദ് ഫയാസ് ഹുസൈൻ ഖാൻ ഇതിൽ പ്രമുഖനാണ്.
ജയ്പൂർ ഘരാന[തിരുത്തുക]
ഉസ്താദ് അല്ലാദിയാ ഖാനിനെ തുടർ‌ന്ന് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട ഘരാനയാണ് ജയ്പൂർ ഘരാന.പ്രധാനമായും ഉപയോഗിയ്ക്കുന്ന രാഗങ്ങൾ ബസന്തി കേദാര്‍, ബസന്ത് ബാഹർ, കാനഡ, നാട് കാമോദ് ഇവയാണ്.
കിരാന ഘരാന[തിരുത്തുക]
ഈ ശൈലിലെ പ്രമുഖനെന്ന് വിശേഷിപ്പിയ്ക്കപ്പെടുന്ന ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരിം ഖാനിന്റെ ജന്മസ്ഥലമാണ് ഹരിയാനയിലെ കിരാന അഥവാ കൈരന. ഈ പേരിൽ നിന്നും കിരാന എന്ന് ഘരാനയ്ക്ക് പേർ നൽകി. ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതത്തിന്റെ ആചാര്യന്മാരായ ഗുലാം അലി, ഗുലാം മൗല എന്നിവരാണ് ഈ ശൈലിയുടെ തുടക്കക്കാർ.കർ‌ണാടക സംഗീതത്തിൽനിന്നും പ്രചോദനമുൾ‌ക്കൊണ്ടിട്ടുണ്ട്.
തു‌‌മ്‌‌രി ഘരാന[തിരുത്തുക]
1847-1856 കാലത്ത് നാടുവാണിരുന്ന നവാബ് വാജിദ് അലിഷായുടെ സദസ്സിൽ തുടങ്ങിയെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്ന അനൗപചാരികവും ലളിതവുമായ ഗാനരൂപം. ബ്രജ്‌ഭാഷയിൽ കാൽ‌പനികതയ്ക്ക് ഊന്നൽ നൽകുന്ന വരികളാവും ഇതിലുണ്ടാവുക. ഈ ശൈലിയിൽ പ്രധാനം ബനാറസ് ഘരാന, ലഖ്‌നൗ ഘരാന, പട്യാല ഘരാന ഇവയാണ്.
രാംപൂർ-സഹസ്വാൻ ഘരാന[തിരുത്തുക]
ഇനായത്ത് ഹുസൈൻ ഖാൻ(1849-1919) തുടക്കമിട്ട ഇതിൽ പ്രശസ്തരാണ്‌ ഉസ്താദ് നിസ്സാർ ഹുസൈൻ ഖാൻ, ഗുലാം മുസ്തഫ ഖാൻ, ഗുലാം സാദിക് ഖാൻ, ഉസ്താദ് റഷീദ് ഖാൻ, ഗുലാം അബ്ബാസ് ഖാൻ എന്നിവർ[2]
തബലയിലെ ഘരാനകൾ[തിരുത്തുക]
ഡൽഹി ഘരാന[തിരുത്തുക]
ഡൽഹി ഘരാന തബലയിലെ ഘരാനകളിൽ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയതാണ്. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ സിദ്ധർ ഖാൻ ആണ് ആരംഭിച്ചത്. പഖ്‌വാജ് വായനക്കാരനായിരുന്ന ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വാധീനം ഈ ഘരാനയിൽ കാണാം. ഇപ്പോൾ തബലയാണ് ഡൽഹി ഘരാനയിൽ പ്രധാനമായും ഉപയോഗിയ്ക്കുന്നത്. അജ്‌രദ ഘരാന, ലഖ്‌നൗ ഘരാന, ഫറൂഖാബാദ് ഘരാന, ബനാറസ് ഘരാന, പഞ്ചാബ് ഘരാന ഇവയും ഈ ശ്രേണിയിൽ പെട്ടവയാണ്.
സിത്താറിലെ ഘരാനകൾ[തിരുത്തുക]
ജയ്പൂർ ഘരാന[തിരുത്തുക]
പ്രഗൽ‌ഭൻ ഉസ്താദ് അല്ലാദിയാഖാൻ
മഹിയാർ ഘരാന[തിരുത്തുക]
പ്രശസ്തൻ പണ്ഡിറ്റ് രവിശങ്കർ
ഇംദാദ് ഖാൻ ഘരാന[തിരുത്തുക]
പ്രശസ്തൻ ഉസ്താദ് വിലായത്ത് ഖാൻ
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ Think IAS Think Drishti Hindustani Music
- ↑ "Rampur Sahaswan Gharana at HindustaniClassical.com". Retrieved നവംബർ 10, 2009.
{{cite web}}: Cite has empty unknown parameters:|month=and|coauthors=(help)[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
|
സംഗീതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഈ ലേഖനം അപൂർണ്ണമാണ്‌. ഇതു വികസിപ്പിക്കുവാൻ സഹായിക്കുക. |