പ്രൊപ്പഗാണ്ടയും ഇന്ത്യയും: രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധകാലത്ത്

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
സുഭാഷ് ചന്ദ്രബോസ് നയിച്ച ആസാദ് ഹിന്ദിന്റെ പതാക

രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിലുടനീളം, ഇന്ത്യൻ സിവിലിയന്മാരുടെയും സൈനികരുടെയും അഭിപ്രായങ്ങളെ സ്വാധീനിക്കാൻ അച്ചുതണ്ട് ശക്തികളും സഖ്യകക്ഷികളും പ്രൊപ്പഗാണ്ട അഥവാ ആശയപ്രചാരണം ഉപയോഗിച്ചു, അതേസമയം ഇന്ത്യൻ ദേശീയവാദികൾ ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ പ്രചാരണത്തിനായി ഇന്ത്യയ്ക്കകത്തും പുറത്തും പ്രചരണം നടത്തി.

ഇന്ത്യയിലെ സഖ്യകക്ഷി പ്രൊപ്പഗാണ്ട[തിരുത്തുക]

ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് പ്രചാരണം[തിരുത്തുക]

ഐ‌എൻ‌എഫ് 3/318 ഒരുമയുടെ കരുത്ത് (ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യ സൈനികർ)

ബ്രിട്ടീഷ് ഗവണ്മെന്റിന്റെ ഇന്ത്യയിലെ എല്ലാ പരസ്യ പ്രചാരണങ്ങൾക്കും ലഘുലേഖകളും പത്രങ്ങളും അച്ചടിക്കുന്നതിനും ഫാർ ഈസ്റ്റേൺ ബ്യൂറോ ആണ് ഉത്തരവാദിയായിരുന്നത്. [1] ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കുള്ള മുൻ‌നിര പ്രൊപ്പഗാണ്ട ജനറൽ ഹെഡ്ക്വാർട്ടേഴ്സ് ഓഫ് ഇന്ത്യ (ജിഎച്ച്ക്യു) നടത്തി. [2]

ബ്രിട്ടീഷ് പ്രചാരണത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പത്രം, റേഡിയോ, അച്ചടിച്ച ന്യൂസ് ഷീറ്റുകൾ, ലഘുലേഖകൾ എന്നിവയിലൂടെയാണ് പ്രചരിപ്പിച്ചത്. ഒരു വാർത്താ ഷീറ്റിന്റെ പേര് "ഹമാര ഹിന്ദുസ്ഥാൻ" എന്നായിരുന്നു, യൂറോപ്പിലെയും ഏഷ്യയിലെയും യുദ്ധത്തിലെ പുരോഗതിയുടെ കഥകളും മാപ്പുകളും ചിത്രങ്ങളും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നാല് പേജുള്ള ഒരു പത്രമാണിത്. ഈ പത്രം ഉറുദുവിൽ അച്ചടിച്ചു, 1944 ന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ജിഎച്ച്ക്യു പ്രചരിപ്പിച്ചു. [3] യുദ്ധത്തിന്റെ അവസാനകാലത്ത് പല ലഘുലേഖകളും പത്രങ്ങളും പ്രത്യേകിച്ചും ഇന്ത്യൻ സൈനികരെ മാത്രം കേന്ദ്രീകരിച്ചായിരുന്നു.

ഇന്ത്യയിലെഅച്ചുതണ്ടു ശക്തികളുടെ പ്രൊപ്പഗാണ്ട[തിരുത്തുക]

ഇന്ത്യയിലെ ജർമ്മൻ പ്രചാരണം[തിരുത്തുക]

രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗമായതിനാൽ ഇന്ത്യയുമായി ബന്ധപ്പെടാൻ നാസി ജർമ്മനി മടിച്ചിരുന്നു. [4] ജർമ്മനികൾക്കും അച്ചുതണ്ടു ശക്തികൾക്കും അവിടെ പ്രചാരണ പരിപാടികൾ ആരംഭിക്കാനുള്ള പ്രധാന പ്രേരണയായിരുന്നു സുഭാഷ് ചന്ദ്രബോസ്. രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത് ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ നിന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കുമെന്ന പ്രതീക്ഷയിൽ അച്ചുതണ്ടു ശക്തികളുടെ സഹായം തേടിയ ഒരു പ്രമുഖ ഇന്ത്യൻ ദേശീയ നേതാവായിരുന്നു ബോസ്. നാസികളുടെ സഹായത്തോടെ ബോസ് ആസാദ് ഹിന്ദ് റേഡിയോ അഥവാ 'ഫ്രീ ഇന്ത്യ റേഡിയോ' എന്ന പേരിൽ ഒരു പ്രൊപ്പഗാൻഡിസ്റ്റ് റേഡിയോ സ്റ്റേഷൻ സൃഷ്ടിച്ചു. [5] 1942 ഫെബ്രുവരി 28നാണ് ആസാദ് ഹിന്ദ് റേഡിയോയിൽ ബോസിന്റെ ആദ്യ പ്രസ്താവന. ഈ പ്രക്ഷേപണത്തിന്റെ പ്രധാന വിഷയം ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധതയും ദേശീയ അനുകൂലവുമായിരുന്നു, “മറ്റ് രാജ്യങ്ങളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്വം ഇന്നത്തെ ശത്രുവായിരിക്കാം, പക്ഷേ ഇന്ത്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അത് ശാശ്വത ശത്രുവാണ്…. ലോകചരിത്രത്തിന്റെ ഒരു ക്രോസ് റോഡിൽ നിൽക്കുമ്പോൾ, ഇന്ത്യയിലെയും വിദേശത്തെയും സ്വാതന്ത്ര്യസ്നേഹികളായ എല്ലാ ഇന്ത്യക്കാർക്കുമായി ഞാൻ ആത്മാർത്ഥമായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു, ഇന്ത്യ വീണ്ടും സ്വന്തം വിധിയുടെ യജമാനത്തിയാകുന്നതുവരെ ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരെ പോരാടുന്നത് തുടരുമെന്ന്. ഈ പോരാട്ടത്തിനിടയിലും തുടർന്നുള്ള പുനർനിർമ്മാണത്തിലും, പൊതുശത്രുവിനെ അട്ടിമറിക്കാൻ ഞങ്ങളെ സഹായിക്കുന്ന എല്ലാവരുമായും ഞങ്ങൾ ഹൃദ്യമായി സഹകരിക്കും…. ഇന്ത്യയുടെ രക്ഷയുടെ സമയം അടുത്തിരിക്കുന്നു. ” [6] ഈ പ്രക്ഷേപണത്തെത്തുടർന്ന്, ഹിറ്റ്ലറിൻറെ റെയ്ച്ച് മന്ത്രിസഭയിലെ പ്രൊപ്പഗാണ്ടയുടെ ചുമതലയുള്ള ജോസഫ് ഗോബെൽസ് എഴുതി, "ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ ഇന്ത്യയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് ഔദ്യോഗിക പോരാട്ടം ആരംഭിക്കും." [7] ലോകമെമ്പാടുമുള്ള നാസി-അച്ചുതണ്ട് റേഡിയോ സ്റ്റേഷനുകളിലും ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ഡസൻ അച്ചുതണ്ട് സ്റ്റേഷനുകളിലും ഈ ആശയങ്ങൾ ആവർത്തിച്ചു സംപ്രേഷണം ചെയ്തു. [8] ബോസ് ആസാദ് ഹിന്ദ് റേഡിയോയിൽ പ്രക്ഷേപണം തുടർന്നു, പ്രധാനമായും ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യവും ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധ, സഖ്യവിരുദ്ധപ്രമേയങ്ങളും കേന്ദ്രീകരിച്ചു.

ബോസിനെ മാറ്റിനിർത്തിയാൽ, ജർമ്മനി അവരുടെ ആശയങ്ങളോട് എന്തു തരം സഹതാപമുണ്ടായാലും അത് കൃത്യമായി ഉയോഗിച്ചിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് ബംഗാളിൽ. [9] ജർമ്മൻകാർ ഹിറ്റ്‌ലറുടെ ആത്മകഥയായ മെയിൻ കാംഫ് തങ്ങളുടെ വിശ്വാസങ്ങൾ പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി എല്ലാ പ്രധാന ഇന്ത്യൻ ഭാഷകളിലേക്കും വിവർത്തനം ചെയ്തിരുന്നു. അവർ നാസി അനുകൂല രചനകൾ പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളിലേക്കും ജർമ്മൻ ക്ലബ്ബുകളിലേക്കും അയച്ചുകൊടുത്തു. [10]

ഇന്ത്യയിലെ ജാപ്പനീസ് പ്രചാരണം[തിരുത്തുക]

സഖ്യകക്ഷി നേതാകളായ റൂസ്വെൽറ്റ്, ചിയാങ് കൈ-ഷെക്, ചർച്ചിൽ എന്നിവർ 1943 ൽ ജപ്പാനിക്കെതിരായ പോരാട്ടത്തിലേക്ക് ഒരു ഇന്ത്യക്കാരനെ തള്ളിവിടാനോ വലിച്ചിടാനോ ശ്രമിക്കുന്നതായി കാണിക്കുന്ന ജാപ്പനീസ് പ്രൊപ്പഗാണ്ട ലഘുലേഖ
ഐ‌എൻ‌എ ചിഹ്നമുള്ള ഒരു ഇന്ത്യൻ ആനയെ ചിത്രീകരിക്കുന്ന ലഘുലേഖ ജോൺ ബുളിനെ (ബ്രിട്ടന്റെ ചിഹ്നം) തലയ്ക്ക് മുകളിലേക്ക് ഉയർത്തുന്നു.

ജപ്പാൻകാർ ഇന്ത്യയെ തങ്ങളുടെ വിപുലീകരിച്ച പശ്ചിമേഷ്യൻ സഹ-അഭിവൃദ്ധി മേഖലയുടെ ഭാഗമാകാൻ സാധ്യതയുള്ളതായികണക്കാക്കിയിരുന്നു. യുദ്ധത്തിന്റെ ആരംഭം മുതൽ തന്നെ ഇന്ത്യൻ സൈനികരെ പാളയം മാറ്റുവാൻ പദ്ധതിയിട്ടു. അമേരിക്കയെ ആക്രമിക്കുമ്പോഴേക്കും ഒരു ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രസ്ഥാനം തങ്ങൾക്കൊപ്പം ഉണ്ടാവണമെന്ന് അവർ ആഗ്രഹിക്കുകയും, അത് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ ആർമി (ഐ‌എൻ‌എ) സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന് സഹായിക്കുകയും ചെയ്തു. [11] ഐ‌എൻ‌എ സൃഷ്ടിക്കുമ്പോൾ, ജപ്പാനീസ് പൂർണ്ണഹൃദയത്തോടെയുള്ള സഹായത്തിനും സഹകരണത്തിനും സഖ്യത്തിനും സമ്മതിച്ചു. [12] ഐ‌എൻ‌എയുടെ നേതാവാകാൻ സാധ്യതയുള്ളയാളായിജപ്പാൻകാർ സുഭാഷ് ചന്ദ്രബോസിനെ കണക്കാക്കി.

ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കുള്ള ജാപ്പനീസ് പ്രചാരണം പ്രധാനമായും ലഘുലേഖകളിലൂടെയും റേഡിയോയിലൂടെയും ആണ് നടപ്പാക്കിയത്. ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്ക് വിതരണം ചെയ്ത ലഘുലേഖകൾ, പ്രത്യേകിച്ച് അതിർത്തി പ്രദേശത്ത്,ജപ്പാൻകാർക്കൊപ്പം ചേരാനും ഇന്ത്യയെ മോചിപ്പിക്കാൻ സഹായിക്കാനും ആവശ്യപ്പെട്ടു. [13] സൈഗോണിൽ ഒരു “ഫ്രീ ഇന്ത്യ” റേഡിയോ സ്റ്റേഷൻ സ്ഥാപിച്ചു, ബ്രിട്ടീഷുകാർ ദുർബലരും മറ്റിടങ്ങളിൽതിരക്കിലും ആയിരിക്കുമ്പോൾഅധിനിവേശശക്തിക്കെതിരെ ഉയർന്നുവരാൻ ഇന്ത്യക്കാരെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. “ഇന്ത്യൻ മുസ്ലീം സ്റ്റേഷൻ” പോലെ ബാങ്കോക്കിലും സിംഗപ്പൂരിലും “ഇന്ത്യൻ ഇൻഡിപെൻഡൻസ്” ട്രാൻസ്മിറ്ററുകൾ സ്ഥാപിച്ചു. [14]

ഇന്ത്യയ്ക്ക് പുറത്ത്[തിരുത്തുക]

ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കെതിരായ ബ്രിട്ടീഷ് പ്രചാരണം[തിരുത്തുക]

ഇന്ത്യൻ സൈനികരെ ലക്ഷ്യം വച്ചുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് പ്രചാരണത്തിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം ഇന്ത്യൻ മനോവീര്യം നിലനിർത്തുക [15],അച്ചുതണ്ട് പ്രചാരണത്തെ ചെറുക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു. ഇന്ത്യൻ സൈനികരുടെ മേൽ പതിച്ച അച്ചുതണ്ട് പ്രചാരണ ലഘുലേഖകളെ പ്രതിരോധിക്കാൻ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ നാസിജർമനിക്കും ജപ്പാനുമൊപ്പം ചേർന്ന ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കായി പ്രത്യേകം ലഘുലേഖകളും റേഡിയോ പ്രക്ഷേപണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുത്തി ഒരു പ്രചാരണ പരിപാടി വികസിപ്പിച്ചു. [16] പ്രത്യേകിച്ചും ലഘുലേഖ പ്രചാരണം വിജയകരമായിരുന്നു, നാസി-ജപ്പാൻ സേനയുടെയൊപ്പം സഖ്യകക്ഷികൾക്കെതിരെ പോരാടിയ പല ഇന്ത്യൻ സൈനികരും ലഘുലേഖകളുടെ ഫലമായി കീഴടങ്ങുകയും ചെയ്തു. 1944 ൽ, പ്രചാരണം പ്രതിമാസം 15 ദശലക്ഷം ലഘുലേഖകളായി ഉയർന്നു. [17] അച്ചുതണ്ടുശക്തികൾക്കുവേണ്ടി യുദ്ധം ചെയ്തിരുന്ന ഇന്ത്യക്കാർ കീഴടങ്ങുകയാണെങ്കിൽ സുഗമമായി കടന്നുപോകാമെന്ന് ഉറപ്പുനൽകുന്നതിനും ശത്രുക്കളുമായി സഹകരിക്കുന്നതിന്റെ അപകടങ്ങളെക്കുറിച്ച് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുന്നതിനും നിരവധി ലഘുലേഖകൾ വിതരണം ചെയ്തു. [18]

ജാപ്പനീസ് തോൽവിയുടെ റിപ്പോർട്ടുകൾ, മരുഭൂമിയിലേക്കുള്ള വിളികൾ എന്നിവയോടൊപ്പം ഉച്ചഭാഷിണികളിൽ ജാപ്പനീസ് സംഗീതം ആലപിച്ചുകൊണ്ട് ജാപ്പനീസുമായി യുദ്ധം ചെയ്യുന്ന ഇന്ത്യൻ സൈനികരെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ സ്വാധീനിച്ചു. ലഘുലേഖകളിൽ, ജാപ്പനീസുമായി സഖ്യമുണ്ടാക്കിയ ഇന്ത്യൻ സൈനികരെ നിരാശപ്പെടുത്താൻ ബ്രിട്ടീഷുകാർ കിംവദന്തികളും വ്യംഗ്യയോക്തികളും ഉപയോഗിച്ചു. [19]

ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കെതിരായ അച്ചുതണ്ട് പ്രൊപ്പഗാണ്ട[തിരുത്തുക]

ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിന്റെ ഇന്ത്യൻ സൈനികർക്കെതിരെ നാസികൾ നിരവധി ലഘുലേഖകൾ തയ്യാറാക്കി. ബ്രിട്ടീഷുകാർ സ്വദേശത്ത് നടത്തിയ പീഡനത്തെക്കുറിച്ച് ഓർമ്മപ്പെടുത്തുന്നതിലും അച്ചുതണ്ട് ഭാഗത്തേക്ക് ആകർഷിക്കുന്നതിലുമാണ് ഇവ പ്രധാനമായും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചത്. [20] ഈ ലഘുലേഖകൾ ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ പല ഭാഷകളിലും വിതരണം ചെയ്തു.

അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ ഇന്ത്യൻ വിരുദ്ധ ദേശീയ പ്രചാരണം[തിരുത്തുക]

രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിന്റെ തുടക്കത്തിനുശേഷം, വിദേശ പ്രചാരണങ്ങളെ അമേരിക്ക നല്ലവണ്ണം എതിർത്തിരുന്നു. ഇന്ത്യയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് അമേരിക്കയിൽ പ്രചാരണ പരിപാടി നടത്തുന്നതിൽ നിന്ന് ഗ്രേറ്റ് ബ്രിട്ടനെ ഇത് തടഞ്ഞില്ല. [21]

ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ മുൻ കോളനി എന്ന നിലയിൽ, ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങളോട് അമേരിക്ക സ്വാഭാവികമായി അനുഭാവം പുലർത്തി. 1941 പകുതി മുതൽ പ്രസിഡന്റ് റൂസ്വെൽറ്റ് ഇന്ത്യയുമായി ഒരു രാഷ്ട്രീയ ഒത്തുതീർപ്പിലെത്താൻ പ്രധാനമന്ത്രി ചർച്ചിലിൽ നിരന്തരം സമ്മർദ്ദം ചെലുത്തി. [22] ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി, ചൈന, ബ്രിട്ടനിലെ ലേബർ പാർട്ടി എന്നിവയിൽ നിന്നും ചർച്ചിൽ സമ്മർദ്ദം നേരിട്ടു.

അമേരിക്കയിൽ ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് പ്രചാരണം പ്രസിഡന്റ് ഫ്രാങ്ക്ലിൻ ഡെലാനോ റൂസ്‌വെൽറ്റിനെ ഇന്ത്യയുടെ ഭരണകാര്യത്തിൽ പ്രായോഗിക ബദലില്ലെന്ന് ബോധ്യപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു. [23]

1942 ലാണ് കാമ്പയിൻ ആരംഭിച്ചത്. 1942 ജനുവരി മുതൽ വാഷിംഗ്ടൺ ഡിസിയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് എംബസിയും ബ്രിട്ടീഷ്, ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ സ്രോതസ്സുകളും അമേരിക്കൻ മാധ്യമങ്ങൾക്ക് പ്രചാരണ സാമഗ്രികൾ പുറത്തിറക്കി. ഇന്ത്യൻ സ്വയംഭരണത്തിനുള്ള നിരുപാധികമായ നിർദ്ദേശമായ ക്രിപ്‌സ് നിർദേശങ്ങൾ പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിനുള്ള തയ്യാറെടുപ്പിലാണ് ഈ പ്രചരണം ആരംഭിച്ചത്. [24]

പ്രചാരണ കാമ്പെയ്‌നിലെ പ്രമേയങ്ങളിൽ ചിലത് :

  • ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് മേധാവികളുടെ വൈദഗ്ദ്ധ്യം
  • ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടന്റെ റെക്കോർഡും രാജ്യവുമായുള്ള ചരിത്രപരമായ ബന്ധങ്ങളും
  • ഇന്ത്യൻ സമൂഹത്തിന്റെ സങ്കീർണ്ണതകൾ
  • ഇന്ത്യയ്ക്ക് ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിന് ബദലില്ലെന്ന ആശയം
  • ഇന്ത്യയോടും ജനങ്ങളോടും ബ്രിട്ടീഷ് ഉത്തരവാദിത്തം
  • ഇന്ത്യയ്ക്ക് ഒരു പരിധിവരെ സ്വയംഭരണം നൽകാനുള്ള ബ്രിട്ടന്റെ ശ്രമം
  • ഇന്ത്യൻ ദേശീയ നേതൃത്വത്തെ അവഹേളിക്കൽ. പ്രത്യേകിച്ചും നെഹ്‌റുവിനെപ്പോലുള്ള നേതാക്കളെ അനുഭവപാടവമില്ലാത്ത രാഷ്ട്രീയക്കാരും ചിന്തകരും അല്ലെങ്കിൽ മോഹൻ‌ദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി മൂലം തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കപ്പെട്ട നേതാക്കളായും ചിത്രീകരിക്കൽ.
  • മോഹൻ‌ദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധിയെ അപകീർത്തിപ്പെടുത്തുക.

അമേരിക്കൻ മാധ്യമങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് ഇന്ത്യൻ ദേശീയ സമര വിരുദ്ധ ആശയങ്ങൾ പ്രചരിപ്പിക്കുക, ഇന്ത്യൻ വിരുദ്ധ ദേശീയ പുസ്തകങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണം അല്ലെങ്കിൽ സബ്സിഡി നൽകൽ, പ്രധാനമന്ത്രി ചർച്ചിലുമായി ദീർഘകാല ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്ന പ്രസിഡന്റ് റൂസ്വെൽറ്റ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള പ്രധാന രാഷ്ട്രീയ നേതാക്കളെ സ്വാധീനിക്കുക തുടങ്ങിയ മാർഗങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷ് ഗവണ്മെന്റ് സ്വീകരിച്ചു.

ഗാന്ധി പ്രചോദിത ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ പ്രസ്ഥാനത്തെ അടിച്ചമർത്തുന്നതിനെത്തുടർന്ന് ബ്രിട്ടനെതിരായ ശക്തമായ തിരിച്ചടിയാണ് അമേരിക്കയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് പ്രചാരണത്തിന്റെ ഒരു ഫലം. ആത്യന്തികമായി, അമേരിക്കൻ പൊതുജനാഭിപ്രായം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് അനുകൂലമായതിനാൽ പ്രചരണംപരാജയമായിരുന്നു.

അമേരിക്കയിൽ ഇന്ത്യൻ ദേശീയവാദ പ്രചാരണം[തിരുത്തുക]

പ്രധാനമായും ലഘുലേഖകൾ, മാസികകൾ, പത്രങ്ങളിലെ ലേഖനങ്ങൾ, സംഭവങ്ങൾ എന്നിവ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതിലൂടെ അമേരിക്കയിലെ ബ്രിട്ടന്റെ പ്രചാരണത്തെ ഇന്ത്യൻ ദേശീയ നേതാക്കൾ വെല്ലുവിളിച്ചു. ഇന്ത്യാ ലീഗ് ഓഫ് അമേരിക്ക പുറത്തിറക്കിയ ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിമാസ ലഘുലേഖയുടെ പേര് “ഇന്ത്യ ടുഡേ” എന്നായിരുന്നു. ഈ ലഘുലേഖ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പാർട്ടിയുടെയും പ്രത്യേകിച്ച് നേതാവ് ജവഹർലാൽ നെഹ്‌റുവിന്റെയും സ്വാതന്ത്ര്യ അനുകൂല വാദങ്ങൾ പ്രചരിപ്പിക്കാനുള്ള അവസരമായിരുന്നു. [25] 1942 ൽ ഇന്ത്യ ലീഗ് ഓഫ് അമേരിക്ക ചില ബ്രോഡ്‌ഷീറ്റുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു, “ഇന്ത്യ: മാറുന്ന ലോകത്ത് അവളുടെ സ്ഥാനം,” “ഇന്ത്യയിലെ കൊടുങ്കാറ്റ്”, “ഭാരതീയരുടെ ഐക്യം സാധ്യമോ?” തുടങ്ങിയവയാണത്. എന്നാൽ ഈ പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളും അമേരിക്കൻ പൊതുജനാഭിപ്രായത്തെ കാര്യമായി സ്വാധീനിച്ചില്ല. ഇന്ത്യാ ലീഗ് സ്പോൺസർ ചെയ്ത് 1943 മെയ് 19 ന് വാഷിംഗ്ടൺ പോസ്റ്റിൽ സ്ഥാപിച്ച ഒരു പൂർണ്ണ പേജ് പരസ്യം “ഇപ്പോഴാണ് മധ്യസ്ഥതയ്ക്കുള്ള സമയം” ( “The Time For Mediation is NOW”) എന്ന് ഊന്നിപ്പറയുകയും ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ പിന്തുണച്ച പ്രമുഖ അമേരിക്കക്കാരുടെ പേരുകളും, എന്തുകൊണ്ട് ഇത് പ്രധാനപ്പെട്ടതാണ് എന്നും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയുമുണ്ടായി.

ന്യൂയോർക്ക്, ബോസ്റ്റൺ, വാഷിംഗ്ടൺ ഡിസി എന്നിവിടങ്ങളിൽ റാലികൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള പരിപാടികളും ഇന്ത്യ ലീഗ് നടത്തി

ഇന്ത്യാ അനുകൂല പ്രസ്ഥാനം വിവിധ പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളിൽ, പ്രധാനമായും വോയിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ മാസികയിലും, അനുഭാവമുള്ള പത്രപ്രവർത്തകരും അക്കാദമിക് വിദഗ്ധരും എഴുതിയ ലേഖനങ്ങളിലൂടെയും പ്രചരിപ്പിച്ചു.

ഇതും കാണുക[തിരുത്തുക]

പരാമർശങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

  1. "Streatfield, Y.M, The Major Developments in Political Warfare Throughout the War, 1938-1945, Original Document held by British Public Record Office, 1949, p.54" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2012-09-30. Retrieved 2012-11-29.
  2. "Streatfield, Y.M, The Major Developments in Political Warfare Throughout the War, 1938-1945, Original Document held by British Public Record Office, 1949, p.54" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2012-09-30. Retrieved 2012-11-29.
  3. "Axis Propaganda Against Indian Troops". Psywarrior.com.
  4. Hayes, Romain, Subhas Chandra Bose in Nazi Germany, Politics, Intelligence and Propaganda 1941-43, Hurst & Company, 2011.
  5. Hayes, Romain, Subhas Chandra Bose in Nazi Germany, Politics, Intelligence and Propaganda 1941-43, Hurst & Company, 2011, p.96
  6. Hayes, Romain, Subhas Chandra Bose in Nazi Germany, Politics, Intelligence and Propaganda 1941-43, Hurst & Company, 2011, p.89.
  7. Hayes, Romain, Subhas Chandra Bose in Nazi Germany, Politics, Intelligence and Propaganda 1941-43, Hurst & Company, 2011, p.90
  8. Hayes, Romain, Subhas Chandra Bose in Nazi Germany, Politics, Intelligence and Propaganda 1941-43, Hurst & Company, 2011, p.96.
  9. D'souza, Eugene. German Propaganda in India. Social Scientist, p.77-90
  10. D'souza, Eugene. Nazi Propaganda in India. Social Scientist, p.77-90
  11. "Axis Propaganda Against Indian Troops". Psywarrior.com.
  12. "Axis Propaganda Against Indian Troops". Psywarrior.com.
  13. "Axis Propaganda Against Indian Troops". Psywarrior.com.
  14. Rhodes, Anthony, Propaganda, Wellfleet Press, 1987.
  15. "Streatfield, Y.M, The Major Developments in Political Warfare Throughout the War, 1938-1945, Original Document held by British Public Record Office, 1949, p.53" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2012-09-30. Retrieved 2012-11-29.
  16. "Axis Propaganda Against Indian Troops". Psywarrior.com.
  17. "Streatfield, Y.M, The Major Developments in Political Warfare Throughout the War, 1938-1945, Original Document held by British Public Record Office, 1949, p.56" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2012-09-30. Retrieved 2012-11-29.
  18. "Axis Propaganda Against Indian Troops". Psywarrior.com.
  19. "Axis Propaganda Against Indian Troops". Psywarrior.com.
  20. "Axis Propaganda Against Indian Troops". Psywarrior.com.
  21. Weigold, Auriol, Churchill, Roosevelt and India: Propaganda During World War II, Routledge, 2008, p.4
  22. Weigold, Auriol, Churchill, Roosevelt and India: Propaganda During World War II, Routledge, 2008, p.xi
  23. Weigold, Auriol, Churchill, Roosevelt and India: Propaganda During World War II, Routledge, 2008, p.xi
  24. Weigold, Auriol, Churchill, Roosevelt and India: Propaganda During World War II, Routledge, 2008, p.3
  25. Weigold, Auriol, Churchill, Roosevelt and India: Propaganda During World War II, Routledge, 2008, p.2