"പേർഷ്യൻ ഭാഷ" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
വരി 39: | വരി 39: | ||
[[ഇസ്ലാമിക ലോകം|ഇസ്ലാമിക ലോകത്തിലും]] അതുപോലെ തന്നെ പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലും സാഹിത്യ, ശാസ്ത്ര സംഭാവനകളുടെ ഒരു മാധ്യമമായിരുന്നു പേർഷ്യൻ ഭാഷ. [[തുർക്കിക് ഭാഷകൾ]], മദ്ധ്യ [[ഏഷ്യ]], [[കോക്കസസ്]], [[അന്റോളിയ]] എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഭാഷകൾ, [[ഉർദു]] എന്നിവയെ പേർഷ്യൻ സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു. |
[[ഇസ്ലാമിക ലോകം|ഇസ്ലാമിക ലോകത്തിലും]] അതുപോലെ തന്നെ പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലും സാഹിത്യ, ശാസ്ത്ര സംഭാവനകളുടെ ഒരു മാധ്യമമായിരുന്നു പേർഷ്യൻ ഭാഷ. [[തുർക്കിക് ഭാഷകൾ]], മദ്ധ്യ [[ഏഷ്യ]], [[കോക്കസസ്]], [[അന്റോളിയ]] എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഭാഷകൾ, [[ഉർദു]] എന്നിവയെ പേർഷ്യൻ സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു. |
||
==അക്ഷര മാല== |
==അക്ഷര മാല== |
||
{| class="wikitable" |
|||
|-align="center" |
|||
!rowspan="2"| Name |
|||
!rowspan="2"| [[DIN 31635]] |
|||
!rowspan="2"| [[International Phonetic Alphabet|IPA]] |
|||
!colspan="4"|Contextual forms |
|||
|- |
|||
! End |
|||
! Middle |
|||
! Beginning |
|||
! Isolated |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|ʾalef}} |
|||
| {{transl|sem|ā}} / {{transl|sem|ʾ}} |
|||
| {{IPA|[ɒ]}}, {{IPA|[ʔ]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـا}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـا}} [[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|آ}} {{transl|sem|/}} {{lang|fa|ا}} [[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺍ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|be}} |
|||
| {{transl|sem|b}} |
|||
| {{IPA|[b]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـب}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـبـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺑ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ب}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|pe}} |
|||
| {{transl|sem|p}} |
|||
| {{IPA|[p]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـپ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـپـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﭘ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|پ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|te}} |
|||
| {{transl|sem|t}} |
|||
| {{IPA|[t]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـت}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـتـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺗ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺕ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|s̱e}} |
|||
| {{transl|sem|s̱}} |
|||
| {{IPA|[s]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـث}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـثـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺛ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺙ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|jim}} |
|||
| {{transl|sem|j}} |
|||
| {{IPA|[d͡ʒ]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺞ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـجـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺟ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺝ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|če}} |
|||
| {{transl|sem|č}} |
|||
| {{IPA|[t͡ʃ]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﭻ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـچـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﭼ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﭺ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|ḥe(-ye jimi)}} |
|||
| {{transl|sem|ḥ}} |
|||
| {{IPA|[h]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺢ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـحـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺣ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺡ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|khe}} |
|||
| {{transl|sem|x}} |
|||
| {{IPA|[x]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺦ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـخـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺧ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺥ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|dāl}} |
|||
| {{transl|sem|d}} |
|||
| {{IPA|[d]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـد}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـد}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺩ}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺩ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|ẕāl}} |
|||
| {{transl|sem|ẕ}} |
|||
| {{IPA|[z]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـذ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـذ}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺫ}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺫ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|re}} |
|||
| {{transl|sem|r}} |
|||
| {{IPA|[ɾ]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـر}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـر}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺭ}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺭ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|ze}} |
|||
| {{transl|sem|z}} |
|||
| {{IPA|[z]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـز}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـز}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺯ}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺯ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|že}} |
|||
| {{transl|sem|ž}} |
|||
| {{IPA|[ʒ]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـژ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـژ}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ژ}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ژ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|sin}} |
|||
| {{transl|sem|s}} |
|||
| {{IPA|[s]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـس}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـسـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺳ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺱ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|šin}} |
|||
| {{transl|sem|š}} |
|||
| {{IPA|[ʃ]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـش}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـشـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺷ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺵ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|ṣād}} |
|||
| {{transl|sem|ṣ}} |
|||
| {{IPA|[s]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـص}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـصـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺻ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺹ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|z̤ād}} |
|||
| {{transl|sem|z̤}} |
|||
| {{IPA|[z]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـض}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـضـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺿ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﺽ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|ṭā}} |
|||
| {{transl|sem|ṭ}} |
|||
| {{IPA|[t]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـط}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـطـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻃ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻁ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|ẓā}} |
|||
| {{transl|sem|ẓ}} |
|||
| {{IPA|[z]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـظ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـظـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻇ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻅ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|ʿeyn}} |
|||
| {{transl|sem|ʿ}} |
|||
| {{IPA|[ʔ]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـع}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـعـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻋ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻉ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|ġeyn}} |
|||
| {{transl|sem|ġ}} |
|||
| {{IPA|[ɣ]}} / {{IPA|[ɢ]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـغ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـغـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻏ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻍ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|fe}} |
|||
| {{transl|sem|f}} |
|||
| {{IPA|[f]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـف}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـفـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻓ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻑ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|qāf}} |
|||
| {{transl|sem|q}} |
|||
| {{IPA|[ɢ]}} / {{IPA|[ɣ]}} / {{IPA|[q]}} (in some dialects) |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـق}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـقـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻗ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻕ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|kāf}} |
|||
| {{transl|sem|k}} |
|||
| {{IPA|[k]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـک}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـکـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﮐ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ک}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|gāf}} |
|||
| {{transl|sem|g}} |
|||
| {{IPA|[ɡ]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـگ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـگـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﮔ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|گ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|lām}} |
|||
| {{transl|sem|l}} |
|||
| {{IPA|[l]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـل}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـلـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻟ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻝ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|mim}} |
|||
| {{transl|sem|m}} |
|||
| {{IPA|[m]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـم}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـمـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻣ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻡ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|nun}} |
|||
| {{transl|sem|n}} |
|||
| {{IPA|[n]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـن}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـنـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻧ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻥ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|wāw}} |
|||
| {{transl|sem|w}} / {{transl|sem|ū}} / {{transl|sem|ow}} |
|||
| {{IPA|[v]}} / {{IPA|[uː]}} / {{IPA|[o]}} / {{IPA|[ow]}} / {{IPA|[oː]}} (in Dari) |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـو}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـو}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|و}}[[Persian alphabet#Exceptions|*]]</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|و}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|he(-ye do-češm)}} |
|||
| {{transl|sem|h}} |
|||
| {{IPA|[h]}} |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـه}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـهـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|هـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻩ}}</font> |
|||
|- align="center" |
|||
| {{transl|sem|ye}} |
|||
| {{transl|sem|y}} / {{transl|sem|ī}} / {{transl|sem|á}} |
|||
| {{IPA|[j]}} / {{IPA|[i]}} / {{IPA|[ɒː]}} / {{IPA|[eː]}} (in Dari) |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﯽ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ـیـ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻳ}}</font> |
|||
|style="line-height:180%;padding:10px;"|<font size="6">{{lang|fa|ﻯ}}</font> |
|||
|} |
|||
== അവലംബം == |
== അവലംബം == |
||
06:30, 26 ഒക്ടോബർ 2012-നു നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന രൂപം
Persian | |
---|---|
فارسی | |
Pronunciation | [fɒrˈsi] |
Native to | Iran, Afghanistan, Tajikistan, Uzbekistan, and Bahrain. Also in various Iranian, Afghanistani, Uzbekistani, and Tajikistani diaspora, specifically , USA, UK, Russia, Germany, Canada, Turkmenistan, France, Sweden, UAE, Kuwait, Bahrain, Qatar, Pakistan, India, Israel and Turkey. |
Region | Middle East, Central Asia |
Native speakers | ca. 82 million native,[1] ca. 62 million second language[അവലംബം ആവശ്യമാണ്], 144 million total |
Official status | |
Official language in | അഫ്ഗാനിസ്താൻ ഇറാൻ താജിക്കിസ്ഥാൻ[1] Turkmenistan[1] |
Regulated by | Academy of Persian Language and Literature Academy of Sciences of Afghanistan |
Language codes | |
ISO 639-1 | fa |
ISO 639-2 | per (B) fas (T) |
ISO 639-3 | Variously:fas – Persianprs – Eastern Persianpes – Western Persiantgk – Tajikaiq – Aimaqbhh – Bukharicdeh – Dehwaridrw – Darwazihaz – Hazaragijpr – Dzhidiphv – Pahlavani |
ഒരു ഇൻഡോ-യൂറോപ്യൻ ഭാഷയാണ് പേർഷ്യൻ അഥവാ ഫാർസി(فارسی) . ഇറാൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, താജിക്കിസ്ഥാൻ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ഈ ഭാഷ പ്രധാനമായും സംസാരിക്കപ്പെടുന്നത്.
പേർഷ്യനും അതിന്റെ വ്യത്യസ്ത രൂപങ്ങളും ഇറാൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, തജികിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിൽ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയാണ്. സിഐഎ വേൾഡ് ഫാക്റ്റ് ബുക്കിന്റെ പഴയ കണക്കുകൾ അനുസരിച്ച് ഇറാൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, താജിക്കിസ്ഥാൻ ഉസ്ബെകിസ്ഥാൻ എന്നിവിടങ്ങളിലായി പേർഷ്യൻ മാതൃഭാഷയായ 72 ദശലക്ഷം ജനങ്ങളുണ്ട്.
ഇസ്ലാമിക ലോകത്തിലും അതുപോലെ തന്നെ പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലും സാഹിത്യ, ശാസ്ത്ര സംഭാവനകളുടെ ഒരു മാധ്യമമായിരുന്നു പേർഷ്യൻ ഭാഷ. തുർക്കിക് ഭാഷകൾ, മദ്ധ്യ ഏഷ്യ, കോക്കസസ്, അന്റോളിയ എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഭാഷകൾ, ഉർദു എന്നിവയെ പേർഷ്യൻ സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു.
അക്ഷര മാല
Name | DIN 31635 | IPA | Contextual forms | |||
---|---|---|---|---|---|---|
End | Middle | Beginning | Isolated | |||
ʾalef | ā / ʾ | [ɒ], [ʔ] | ـا | ـا * | آ / ا * | ﺍ |
be | b | [b] | ـب | ـبـ | ﺑ | ب |
pe | p | [p] | ـپ | ـپـ | ﭘ | پ |
te | t | [t] | ـت | ـتـ | ﺗ | ﺕ |
s̱e | s̱ | [s] | ـث | ـثـ | ﺛ | ﺙ |
jim | j | [d͡ʒ] | ﺞ | ـجـ | ﺟ | ﺝ |
če | č | [t͡ʃ] | ﭻ | ـچـ | ﭼ | ﭺ |
ḥe(-ye jimi) | ḥ | [h] | ﺢ | ـحـ | ﺣ | ﺡ |
khe | x | [x] | ﺦ | ـخـ | ﺧ | ﺥ |
dāl | d | [d] | ـد | ـد* | ﺩ* | ﺩ |
ẕāl | ẕ | [z] | ـذ | ـذ* | ﺫ* | ﺫ |
re | r | [ɾ] | ـر | ـر* | ﺭ* | ﺭ |
ze | z | [z] | ـز | ـز* | ﺯ* | ﺯ |
že | ž | [ʒ] | ـژ | ـژ* | ژ* | ژ |
sin | s | [s] | ـس | ـسـ | ﺳ | ﺱ |
šin | š | [ʃ] | ـش | ـشـ | ﺷ | ﺵ |
ṣād | ṣ | [s] | ـص | ـصـ | ﺻ | ﺹ |
z̤ād | z̤ | [z] | ـض | ـضـ | ﺿ | ﺽ |
ṭā | ṭ | [t] | ـط | ـطـ | ﻃ | ﻁ |
ẓā | ẓ | [z] | ـظ | ـظـ | ﻇ | ﻅ |
ʿeyn | ʿ | [ʔ] | ـع | ـعـ | ﻋ | ﻉ |
ġeyn | ġ | [ɣ] / [ɢ] | ـغ | ـغـ | ﻏ | ﻍ |
fe | f | [f] | ـف | ـفـ | ﻓ | ﻑ |
qāf | q | [ɢ] / [ɣ] / [q] (in some dialects) | ـق | ـقـ | ﻗ | ﻕ |
kāf | k | [k] | ـک | ـکـ | ﮐ | ک |
gāf | g | [ɡ] | ـگ | ـگـ | ﮔ | گ |
lām | l | [l] | ـل | ـلـ | ﻟ | ﻝ |
mim | m | [m] | ـم | ـمـ | ﻣ | ﻡ |
nun | n | [n] | ـن | ـنـ | ﻧ | ﻥ |
wāw | w / ū / ow | [v] / [uː] / [o] / [ow] / [oː] (in Dari) | ـو | ـو* | و* | و |
he(-ye do-češm) | h | [h] | ـه | ـهـ | هـ | ﻩ |
ye | y / ī / á | [j] / [i] / [ɒː] / [eː] (in Dari) | ﯽ | ـیـ | ﻳ | ﻯ |
അവലംബം
- ↑ 2006 CIA Factbook: Iran 39 M (58%), Afghanistan 15 M (50%), Tajikistan 5.8 M (80%), Uzbekistan 1.2 M (4.4%)