സ്വാഹിലി ഭാഷ
സ്വാഹിലി ഭാഷ Swahili Language | |
---|---|
Kiswahili | |
Native to | Burundi കോംഗോ, ഡെമോക്രാറ്റിക് റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് Comoros (as Comorian) Kenya Mozambique Oman Seychelles (as Shimaore) Rwanda Tanzania Uganda Malawi[1] |
Native speakers | First language: 5–10 million[അവലംബം ആവശ്യമാണ്] First and second language: 50+ million[2] |
Niger–Congo
| |
Latin, Arabic | |
Official status | |
Official language in | African Union Kenya Tanzania Uganda |
Regulated by | Baraza la Kiswahili la Taifa (Tanzania) |
Language codes | |
ISO 639-1 | sw |
ISO 639-2 | swa |
ISO 639-3 | swa – inclusive codeIndividual codes: swc – Congo Swahiliswh – Coastal Swahili |
Linguasphere | 99-AUS-m |
Coastal areas where Swahili or Comorian is the indigenous language,
official or national language,
and trade language. As a trade language, Swahili extends some distance further to the northwest. |
ആഫ്രിക്കയിലെ ഇന്ത്യൻ സമുദ്രതീരരാജ്യങ്ങളിലെ രാജ്യങ്ങളിൽ സംസാരിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു ബന്തു ഭാഷയാണ് സ്വാഹിലി (സ്വാഹിലി ഭാഷയിൽ കിസ്വാഹിലി ). കൊമോറോസ് ദ്വീപിലും വടക്കൻ കെനിയ മുതൽ വടക്കൻമൊസാംബിക് വരെയുള്ള രാജ്യങ്ങളിലെ പത്തു ലക്ഷത്തോളം ആൾക്കാർ ഇത് മാതൃഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്നു..[3] ടാൻസാനിയ, കെനിയ, ഡെമോക്രാറ്റിക് റിപബ്ലിക് ഒഫ് കോംഗോ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായ ഇത് കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കയിലെ ഒരു പൊതു സംസാരഭാഷയാണ്(lingua franca)
ചരിത്രം
[തിരുത്തുക]ഉത്ഭവം
[തിരുത്തുക]പാരമ്പര്യവിശ്വാസമനുസരിച്ച് അറബ് ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്ന സാൻസിബാറിലെ ഭാഷയായിരുന്നു സ്വാഹിലി. ഇത് തീരപ്രദേശത്തുകൂടി അറബ് വ്യാപാരികൾ വ്യാപിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. സാൻസിബാറിനു കുറുകേയുള്ള നാട്ടുകാർ ആദ്യം ഇത് സംസാരിക്കുകയും അടിമകളായി അവരെ കൊണ്ടുവന്നതുവഴി ഭാഷ സാൻസിബാറിലെത്തുകയുമായിരുന്നുവോ അതോ സാൻസിബാറിൽ ആദ്യം തന്നെ നാട്ടുകാരുണ്ടായിരുന്നുവോ എന്നത് തീർച്ചയില്ലാത്ത വിഷയമാണ്.
എന്തുതന്നെയാണെങ്കിലും എ.ഡി. ആറാം നൂറ്റാണ്ടുമുതലെങ്കിലും അറബ് വ്യാപാരികൾക്ക് തീരപ്രദേശത്തെ ജനങ്ങളുമായി വലിയ ബന്ധമാണുണ്ടായിരുന്നത്. ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടുമുതലെങ്കിലും ആഫ്രിക്കയുടെ കിഴക്കൻ തീരത്ത് ഇസ്ലാം വ്യാപിക്കാൻ തുടങ്ങിയിരുന്നു. സാൻസിബാറിൽ ആദ്യകാലത്ത് ഇറാനിലെ ഷിറാസ് പ്രവിശ്യയിൽ നിന്നുള്ള പേർഷ്യൻ (അല്ലെങ്കിൽ അറബോ പേർഷ്യൻ) ആൾക്കാർ വസിച്ചിരുന്നതായി സാംസ്കാരിക തെളിവുകളുണ്ട്. ഷിറാസികളും നാട്ടുകാരും തമ്മിലുള്ള വിവാഹബന്ധത്തിലുണ്ടായ ജനതയാണ് തങ്ങളെന്നാണ് സാൻസിബാറിലെ നാട്ടുകാർ കരുതുന്നത് (ഷിറാസി ജനത എന്ന താൾ കാണുക).
ഒമാനിൽ [5] നിന്നുള്ളവരും പേർഷ്യൻ ഗൾഫിൽ നിന്നുള്ളവരും സാൻസിബാർ ദ്വീപസമൂഹത്തിൽ താമസമാക്കിയിരുന്നു. ഇത് ഇസ്ലാമും സ്വാഹിലി ഭാഷയും സംസ്കാരവും സൊഫാല (മൊസാംബിക്ക്) കിൽവ (ടാൻസാനിയ), മൊംബാസ ലാമു (കെനിയ), ബരാവ, മെർക, കിസ്മായോ മൊഗാദിഷു (സൊമാലിയ) എന്നിവിടങ്ങളിലേയ്ക്കും പടരാൻ കാരണമായി. ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രത്തിലെ കൊറോമോ ദ്വീപുകളിലും വടക്കൻ മഡഗാസ്കറിലും സ്വാഹിലി സംസാരിക്കുന്നുണ്ട്.
എ.ഡി. 1800 മുതൽ സാൻസിബാർ ഭരണകർത്താക്കൾ ആഫ്രിക്കൻ വൻകരയുടെ ഉൾഭാഗങ്ങളിലേയ്ക്ക് വ്യാപാരബന്ധങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാനാരംഭിച്ചു. കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കൻ റിഫ്റ്റിലെ തടാകങ്ങൾ വരെ ഇത് വ്യാപിച്ചു. ഇവർ പിന്നീട് സ്ഥിരമായ വ്യാപാരപ്പാതകൾ സ്ഥാപിച്ചു. ഈ പാതയിൽ പലയിടങ്ങളിലും സ്വാഹിലി സംസാരിക്കുന്ന വ്യാപാരികൾ വാസമുറപ്പിച്ചു. ഇത് ശരിയായ തരത്തിലുള്ള കോളനിവൽക്കരണത്തിലേയ്ക്ക് നയിച്ചില്ല എന്നിരുന്നാലും മലാവി തടാകത്തിനു പടിഞ്ഞാഋ ഇപ്പോൾ കതാൻഗ പ്രവിശ്യയിൽ സ്വാഹിലി സംസാരിക്കുന്നവരുടെ കോളനി സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു. ഇവിടെ വലിയ വ്യത്യാസങ്ങളുള്ള ഒരു സ്വാഹിലി ഭാഷാഭേദമാണ് സംസാരിക്കുന്നത്.
എ.ഡി. 1711-ൽ കിൽവയിൽ എഴുതപ്പെട്ട കത്തുകളാണ് സ്വാഹിലിയുടെ ഏറ്റവും പഴയ ലിഖിത രൂപം. ഇത് അറബി ലിപിയിലാണ്. മൊസാംബിക്കിലെ പോർച്ചുഗീസുകാർക്കും പ്രാദേശിക സഖ്യകക്ഷികൾക്കുമാണ് ഇത് അയച്ചത്. ഈ കത്തുകൾ ഇപ്പോൾ ഗോവയിലെ ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ ആർക്കൈവുകളിൽ സൂക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.[6] അറബി ലിപിയിലെഴുതിയ ഉതെൻഡി വാ ടംബൂക്ക (ടംബൂക്കയുടെ ചരിത്രം) എന്ന ഇതിഹാസ കാവ്യമാണ് നിലവിലുള്ള മറ്റൊരു പഴയ സ്വാഹിലി ലിഖിതരൂപം. ഇത് 1728-ലാണെഴുതിയത്. യൂറോപ്യന്മാരുടെ സ്വാധീനത്തിൻ കീഴിൽ പിന്നീട് ലാറ്റിൻ ലിപി സ്വീകരിക്കപ്പെടുകയായിരുന്നു.
കുറിപ്പുകൾ
[തിരുത്തുക]- ↑ Ethnologue list of countries where Swahili is spoken
Thomas J. Hinnebusch, 1992, "Swahili", International Encyclopedia of Linguistics, Oxford, pp. 99–106
David Dalby, 1999/2000, The Linguasphere Register of the World's Languages and Speech Communities, Linguasphere Press, Volume Two, pg. 733–735
Benji Wald, 1994, "Sub-Saharan Africa", Atlas of the World's Languages, Routledge, pp. 289–346, maps 80, 81, 85 - ↑ Lutz Marten, "Swahili", Encyclopedia of Language and Linguistics, 2nd ed., 2006, Elsevier
- ↑ Prins 1961
- ↑ http://wikisource.org/wiki/Baba_yetu
- ↑ Kharusi, N.S. (2012) The ethnic label Zinjibari: Politics and language choice implications among Swahili speakers in Oman. Ethnicities June 2012 vol. 12 no. 3 335-353, DOI: 10.1177/1468796811432681
- ↑ E.A. Alpers, Ivory and Slaves in East Central Africa, London, 1975, pp. 98–99 ; T. Vernet, "Les cités-Etats swahili et la puissance omanaise (1650–1720), Journal des Africanistes, 72(2), 2002, pp. 102–105.
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- Ashton, E. O. Swahili Grammar: Including intonation. Longman House. Essex 1947. ISBN 0-582-62701-X.
- Irele, Abiola and Biodun Jeyifo. The Oxford encyclopedia of African thought, Volume 1. Oxford University Press US. New York City. 2010. ISBN 0-19-533473-6
- Blommaert, Jan: Situating language rights: English and Swahili in Tanzania revisited Archived 2007-06-09 at the Wayback Machine. (sociolinguistic developments in Tanzanian Swahili) – Working Papers in Urban Language & Literacies, paper 23, University of Gent 2003
- Brock-Utne, Birgit (2001). "Education for all – in whose language?". Oxford Review of Education. 27 (1): 115–134. doi:10.1080/03054980125577.
- Chiraghdin, Shihabuddin and Mathias Mnyampala. Historia ya Kiswahili. Oxford University Press. Eastern Africa. 1977. ISBN 0-19-572367-8
- Contini-Morava, Ellen. Noun Classification in Swahili Archived 2020-10-26 at the Wayback Machine.. 1994.
- Lambert, H.E. 1956. Chi-Chifundi: A Dialect of the Southern Kenya Coast. (Kampala)
- Lambert, H.E. 1957. Ki-Vumba: A Dialect of the Southern Kenya Coast. (Kampala)
- Lambert, H.E. 1958. Chi-Jomvu and ki-Ngare: Subdialects of the Mombasa Area. (Kampala)
- Marshad, Hassan A. Kiswahili au Kiingereza (Nchini Kenya). Jomo Kenyatta Foundation. Nairobi 1993. ISBN 9966-22-098-4.
- Nurse, Derek, and Hinnebusch, Thomas J. Swahili and Sabaki: a linguistic history. 1993. Series: University of California Publications in Linguistics, v. 121.
- Ogechi, Nathan Oyori: "On language rights in Kenya Archived 2011-07-16 at the Wayback Machine. (on the legal position of Swahili in Kenya)", in: Nordic Journal of African Studies 12(3): 277–295 (2003)
- Prins, A.H.J. 1961. "The Swahili-Speaking Peoples of Zanzibar and the East African Coast (Arabs, Shirazi and Swahili)". Ethnographic Survey of Africa, edited by Daryll Forde. London: International African Institute.
- Prins, A.H.J. 1970. A Swahili Nautical Dictionary. Preliminary Studies in Swahili Lexicon – 1. Dar es Salaam.
- Whiteley, Wilfred. 1969. Swahili: the rise of a national language. London: Methuen. Series: Studies in African History.
പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ
[തിരുത്തുക]പരിശീലനക്കുറിപ്പുകൾ Swahili എന്ന താളിൽ ലഭ്യമാണ്
വിക്കിവൊയേജിൽ നിന്നുള്ള സ്വാഹിലി ഭാഷ യാത്രാ സഹായി
- Visit LL-Map link for more information on Swahili Archived 2012-10-05 at the Wayback Machine.
- Mwana Simba-New Swahili Learning Method Archived 2011-05-04 at the Wayback Machine.
- Visit MultiTree for more information on Swahili
- Ethnologue report on Swahili; Ethnologue report on Swahili, Congo
- UCLA report on Swahili Archived 2018-06-05 at the Wayback Machine.
- Foreign Service Institute Swahili course & audios (public domain)
- PanAfrican localisation page on Swahili
- Swahili Yesterday, Today and Tomorrow: Factors of Its Development and Expansion
- University of Zürich online Swahili course Archived 2012-09-22 at the Wayback Machine.
- Portland State College of Liberal Arts & Sciences - Swahili language
- DevelopmentEducation.ie - African Languages - Kiswahili
- Ohio University - International Studies - Swahili language[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
- Rutgers School of Arts and Sciences - Swahili Archived 2013-07-09 at the Wayback Machine.
- Swahili linguists
- SOAS - Swahili Archived 2013-11-10 at the Wayback Machine.