Jump to content

ഹൈഡ്രിയോഡിക് ആസിഡ്

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
Hydroiodic acid
Space-filling model of hydrogen iodide
Space-filling model of hydrogen iodide
Space-filling model of water
Space-filling model of water
The iodide anion
The iodide anion
Space-filling model of the hydronium cation
Space-filling model of the hydronium cation
Names
IUPAC name
Iodane[1]
Other names
Hydronium iodide
Identifiers
3D model (JSmol)
ChEBI
ChemSpider
EC Number
  • 233-109-9
RTECS number
  • MW3760000
UNII
InChI
 
SMILES
 
Properties
തന്മാത്രാ വാക്യം
Molar mass 0 g mol−1
Appearance colorless liquid
Odor acrid
സാന്ദ്രത 1.70 g/mL, azeotrope
(57% HI by weight)
ക്വഥനാങ്കം
Aqueous solution
അമ്ലത്വം (pKa) -9.3
Hazards
EU classification {{{value}}}
R-phrases R34
S-phrases (S1/2), S26, S45
Flash point {{{value}}}
Related compounds
Other anions Hydrofluoric acid
Hydrochloric acid
Hydrobromic acid
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).

ഹൈഡ്രജൻ അയോഡൈഡിന്റെ ജലീയലായനിയാണ് ഹൈഡ്രിയോഡിക് ആസിഡ് (ഹൈഡ്രോഅയോഡിക് ആസിഡ് ). ജലീയ ലായനിയിൽ പൂർണ്ണമായും അയോണീകരിക്കപ്പെടുന്ന ഹൈഡ്രോഅയോഡിക് ആസിഡ് ഒരു ശക്തമായ ആസിഡാണ്. ഇത് നിറമില്ലാത്തതാണ്. സാന്ദ്രീകൃത ലായനിയിൽ സാധാരണയായി 48 - 57% ഹൈഡ്രജൻ അയോഡൈഡ് ആണുണ്ടാവുക. [2]

പ്രതികരണങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

ഹൈഡ്രിയോഡിക് ആസിഡ് വായുവിലെ ഓക്സിജനുമായി പ്രതിപ്രവർത്തിച്ച് അയോഡിൻ നൽകുന്നു:

4 HI + O2 → 2H
2
O
+ 2I2

മറ്റ് ഹൈഡ്രജൻ ഹാലൈഡുകളെപ്പോലെ, ഹൈഡ്രോയോഡിക് ആസിഡും ആൽക്കീനുകളിൽ ചേർത്ത് ആൽക്കൈൽ അയഡിഡുകൾ നൽകുന്നു. ഇത് റെഡ്യൂസിംഗ് ഏജന്റായി ഉപയോഗിക്കാം, ഉദാഹരണത്തിന് ആരോമാറ്റിക് നൈട്രോ സംയുക്തങ്ങൾ അനിലൈനുകളിലേക്ക് മാറ്റുന്നതിന്. [3]

കാറ്റിവ പ്രക്രിയ

[തിരുത്തുക]

ഹൈഡ്രോയോഡിക് ആസിഡിന്റെ ഒരു പ്രധാന അന്തിമ ഉപയോഗമാണ് കാറ്റിവ പ്രക്രിയ , ഇത് മെത്തനോളിന്റെ കാർബണൈസേഷൻ വഴി അസറ്റിക് ആസിഡ് ഉൽ‌പാദിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു സഹ-ഉത്തേജകമായി വർത്തിക്കുന്നു. [4] [5]

കാറ്റിവ പ്രക്രിയയുടെ കാറ്റലറ്റിക് ചക്രം
കാറ്റിവ പ്രക്രിയയുടെ കാറ്റലറ്റിക് ചക്രം

നിയമവിരുദ്ധ ഉപയോഗങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

എഫെഡ്രിൻ അല്ലെങ്കിൽ സ്യൂഡോഎഫെഡ്രിൻ എന്നിവയിൽ നിന്ന് മെത്താംഫെറ്റാമൈൻ ഉൽ‌പാദിപ്പിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു റെഡ്യൂസിംഗ് ഏജന്റായി ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നു. [6]

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. Henri A. Favre; Warren H. Powell, eds. (2014). Nomenclature of Organic Chemistry: IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013. Cambridge: The Royal Society of Chemistry. p. 131.
  2. Lyday, Phyllis A. (2005), "Iodine and Iodine Compounds", Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley-VCH, pp. 382–390, doi:10.1002/14356007.a14_381 {{citation}}: Cite has empty unknown parameter: |authors= (help)
  3. Kumar, J. S. Dileep; Ho, ManKit M.; Toyokuni, Tatsushi (2001). "Simple and chemoselective reduction of aromatic nitro compounds to aromatic amines: reduction with hydriodic acid revisited". Tetrahedron Letters. 42 (33): 5601–5603. doi:10.1016/s0040-4039(01)01083-8.
  4. Jones, J. H. (2000). "The Cativa Process for the Manufacture of Acetic Acid" (PDF). Platinum Metals Rev. 44 (3): 94–105. Archived from the original (PDF) on 2015-09-24. Retrieved 2021-05-01.
  5. Sunley, G. J.; Watson, D. J. (2000). "High productivity methanol carbonylation catalysis using iridium - The Cativa process for the manufacture of acetic acid". Catalysis Today. 58 (4): 293–307. doi:10.1016/S0920-5861(00)00263-7.
  6. Skinner, Harry F. "Methamphetamine Synthesis via HI/Red Phosphorus Reduction of Ephedrine".
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഹൈഡ്രിയോഡിക്_ആസിഡ്&oldid=3800829" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്