ഛത്തർ മൻസിൽ
| Chattar Manzil | |
|---|---|
 Chattar Manzil in Lucknow | |
| Location | Lucknow, Uttar Pradesh, India |
| Coordinates | |
| Architectural style(s) | Mughal architecture |
| ലുവ പിഴവ് ഘടകം:Location_map-ൽ 408 വരിയിൽ : Malformed coordinates value | |
ഉത്തർപ്രദേശിലെ ലഖ്‌നൗവിലെ ഒരു കെട്ടിടമാണ് ഛത്തർ മൻസിൽ ( ഉർദു: چھتر منزل, Fijian Hindustani: छतर मंज़िल ). ഇത് ഛത്രി പാലസ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് അവധിലെ ഭരണാധികാരികളുടെയും അവരുടെ ഭാര്യമാരുടെയും കൊട്ടാരമായിരുന്നു. [1]
നിർമ്മാണവും വാസ്തുവിദ്യയും[തിരുത്തുക]
നവാബ് ഗാസി ഉദ്ദീൻ ഹൈദറിന്റെ ഉത്തരവനുസരിച്ചാണ് ഈ കൊട്ടാരം നിർമ്മിച്ചത്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമിയായ നവാബ് നാസിർ ഉദ്ദീൻ ഹൈദറാണ് ഇത് പൂർത്തിയാക്കിയത്. [2] [3] [4]
ഗോമതി നദിയുടെ തീരത്താണ് ഛത്തർ മൻസിൽ നിലകൊള്ളുന്നത്. ഛത്തർ മൻസിലിൽ ഒരു ബാരി (വലിയ) ഛത്തർ മൻസിലും ഛോട്ടി (ചെറിയ) ഛത്തർ മൻസിലും ഉണ്ട്. ബാരി മൻസിൽ മാത്രമേ ഇപ്പോൾ നിലനിൽക്കുന്നുള്ളൂ. ബാരി ഛത്തർ മൻസിലിൽ കാലക്രമേണ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയെങ്കിലും ഈ രണ്ട് കെട്ടിടങ്ങളും ഇന്തോ-യൂറോപ്യൻ-നവാബി വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിയുടെ ഉദാഹരണങ്ങളായി നിലനിൽക്കുന്നു. കെട്ടിടങ്ങൾക്ക് കിരീടം ചാർത്തുന്ന അഷ്ടഭുജാകൃതിയിലുള്ള പവലിയനുകളിലെ ഛത്രികളുടെ (കുടയുടെ ആകൃതിയിലുള്ള താഴികക്കുടങ്ങൾ) പേരിലാണ് കൊട്ടാരങ്ങൾക്ക് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്. [5] വലിയ കെട്ടിടത്തിൽ വലിയ ഭൂഗർഭ മുറികളും ഗിൽറ്റ് കുടയാൽ അലങ്കരിക്കപ്പെട്ട ഒരു മേൽത്തട്ട് താഴികക്കുടവും ഉണ്ട്. [6] [7] [8]
ഉപയോഗം[തിരുത്തുക]
അവധിലെ സാദത്ത് അലി ഖാന്റെയും വാജിദ് അലി ഷായുടെയും നവാബുമാരും പിന്നീട് ബ്രിട്ടീഷുകാരും ഈ കൊട്ടാരത്തിന്റെ ഉടമകളായിരുന്നു. 1780 കളിൽ ഇതിന്റെ നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചതുമുതൽ കൊട്ടാരം മാറ്റങ്ങൾക്ക് വിവിധ വിധേയമായി. [9]
അവധിലെ ഭരണാധികാരികളും അവരുടെ ഭാര്യമാരും ഈ കൊട്ടാരം ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. പിന്നീട് 1857 ലെ ഇന്ത്യൻ കലാപത്തിൽ ഈ കെട്ടിടം ഇന്ത്യൻ വിപ്ലവകാരികളുടെ ശക്തികേന്ദ്രമായി മാറി. [10]
1857 ലെ യുദ്ധത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇതിന്റെ ഒരു ഭാഗം നശിപ്പിച്ചു. [11] 1857-ലെ യുദ്ധത്തിനുശേഷം സർക്കാർ ഒരു അമേരിക്കൻ എൻജിഒയ്ക്ക് കെട്ടിടം അനുവദിച്ചു. അവർ ഈ കൊട്ടാരം ഒരു ക്ലബ്ബായി ഉപയോഗിച്ചു, 1947 വരെ ഛത്തർ മൻസിൽ യുണൈറ്റഡ് സർവീസസ് ക്ലബ്ബായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. [12] [13]
സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം, 1950 മുതൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് സയൻ്റിഫിക് ആൻഡ് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ റിസർച്ച് ഈ കെട്ടിടം സെൻട്രൽ ഡ്രഗ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടായി ഉപയോഗിച്ചു. [14] [15] എന്നാൽ പിന്നീട് സിഡിആർഐ ഈ കെട്ടിടം ഒഴിപ്പിച്ചു. [16]
സംസ്ഥാന പുരാവസ്തു വകുപ്പിന്റെ നവീകരണത്തിനും സംരക്ഷണത്തിനും ശേഷം കൊട്ടാരത്തിൽ രണ്ട് മ്യൂസിയങ്ങളും ഒരു ലൈബ്രറിയും സ്ഥാപിക്കാൻ ഉത്തർപ്രദേശ് സർക്കാർ പദ്ധതിയിടുന്നു. [17]
ജനപ്രിയ സംസ്കാരത്തിൽ[തിരുത്തുക]
1857-ലെ ഇന്ത്യൻ കലാപത്തിന്റെ കാലം മുതൽ ഫെലിസ് ബീറ്റോ, സാമുവൽ ബോൺ, [18] ദരോഗ ഉബ്ബാസ് അല്ലി, തോമസ് റസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ വ്യക്തികൾ പലപ്പോഴും ഈ കെട്ടിടം ചിത്രീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.
2013 ഡിസംബറിൽ ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാവ് മുസാഫർ അലിയുടെ റൂമി ഫൗണ്ടേഷൻ ഛത്തർ മൻസിലിൽ ഔദ് നവാബിന് ആദരാഞ്ജലികൾ അർപ്പിക്കാൻ രണ്ട് ദിവസത്തെ വാജിദ് അലി ഷാ ഫെസ്റ്റിവൽ സംഘടിപ്പിച്ചു. [19]
ഹിന്ദി ചലചിത്രമായ ജോളി എൽഎൽബി 2 ചിത്രീകരിച്ചത് ഛത്തർ മൻസിലിലാണ്.
അവലംബങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
- ↑ Misra, Amaresh (2004). Lucknow:Fire Of Grace - Google Books. ISBN 9788129104854. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ "Chattar Manzil - Chattar Manzil Lucknow - Chattar Manzil in Lucknow India". Lucknow.org.uk. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ "Save Our Heritage : Chattar Manzil, Lucknow". lucknow.me. 21 December 2013. Retrieved 15 April 2017.
- ↑ TNN 28 Aug 2007, 03.32am IST. "Chattar Manzil set to come alive". The Times of India. Archived from the original on 2014-02-12. Retrieved 2014-02-12.
{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "The Chattar Manzil Palace from the river, Lucknow". Bl.uk. 2003-11-30. Archived from the original on 2014-02-22. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ Misra, Amaresh (2004). Lucknow:Fire Of Grace - Google Books. ISBN 9788129104854. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ "Chattar Manzil - Chattar Manzil Lucknow - Chattar Manzil in Lucknow India". Lucknow.org.uk. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ "Save Our Heritage : Chattar Manzil, Lucknow". lucknow.me. 21 December 2013. Retrieved 15 April 2017.
- ↑ "Chattar Manzil, then and now". 2014-02-08. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ TNN 28 Aug 2007, 03.32am IST. "Chattar Manzil set to come alive". The Times of India. Archived from the original on 2014-02-12. Retrieved 2014-02-12.
{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Save Our Heritage : Chattar Manzil, Lucknow | Save Our Heritage". Saveourheritage.in. 2013-12-21. Archived from the original on 2014-02-22. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ "Chattar Manzil - Chattar Manzil Lucknow - Chattar Manzil in Lucknow India". Lucknow.org.uk. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ TNN 28 Aug 2007, 03.32am IST. "Chattar Manzil set to come alive". The Times of India. Archived from the original on 2014-02-12. Retrieved 2014-02-12.
{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Chattar Manzil - Chattar Manzil Lucknow - Chattar Manzil in Lucknow India". Lucknow.org.uk. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ TNN 28 Aug 2007, 03.32am IST. "Chattar Manzil set to come alive". The Times of India. Archived from the original on 2014-02-12. Retrieved 2014-02-12.
{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Save Our Heritage : Chattar Manzil, Lucknow". lucknow.me. 21 December 2013. Retrieved 15 April 2017.
- ↑ "Chattar Manzil, then and now". 2014-02-08. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ "The Chattar Manzil Palace from the river, Lucknow". Bl.uk. 2003-11-30. Archived from the original on 2014-02-22. Retrieved 2014-02-12.
- ↑ Zia, Hassan (2013-12-23). "Nawab Wajid Ali Shah festival revamps essence of Chattar Manzil". TwoCircles.net. Retrieved 2014-02-12.
കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്[തിരുത്തുക]
- Shukla, J. D. (1976). History of Chattar Manzil. India: Central Drug Research Institute.
- Bayley, Stephan (12 Mar 2013). "All for the love of his wife!". The Lucknow Tribune. Lucknow. Archived from the original on 22 February 2014. Retrieved 12 February 2014.
ഇതും കാണുക[തിരുത്തുക]
- ബാര ഇമാംബര
- ഛോട്ടാ ഇമാംബര
- ഇമാംബര ഷാ നജാഫ്
- ഹുസൈനിയ
- ലഖ്‌നൗവിലെ ഇമാംബരകൾ
- ലഖ്‌നൗവിലെ ആസാദാരി
- ബുലന്ദ് ദർവാസ
പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ[തിരുത്തുക]
- NIC ജില്ലാ യൂണിറ്റ്, ലഖ്നൗ. ലഖ്‌നൗവിലെ ചരിത്ര സ്ഥലങ്ങൾ . 2 നവംബർ 2006-ന് കണ്ടത്.