അഡയാർ കെ. ലക്ഷ്മണൻ
അഡയാർ കെ. ലക്ഷ്മണൻ | |
|---|---|
| ജനനം | കെ. ലക്ഷ്മണൻ 16 ഡിസംബർ 1933 |
| മരണം | 19 ഓഗസ്റ്റ് 2014 (പ്രായം 80) |
| ദേശീയത | ഭാരതീയൻ |
| പുരസ്കാരങ്ങൾ | പദ്മശ്രീ (1989) കേന്ദ്ര സംഗീതനാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം (1991) |
പ്രശസ്ത ഇന്ത്യൻ ഭരതനാട്യ നർത്തകനും നൃത്തസംവിധായകനും ഗുരുവുമായിരുന്നു അഡയാർ കെ. ലക്ഷ്മണൻ (ജനനം:16 ഡിസംബർ 1933, മരണം:19 ഓഗസ്റ്റ് 2014).[1][2][3][4]
ജീവിത രേഖ[തിരുത്തുക]
1933 ഡിസംബർ 16 -ന് ജനിച്ച അഡയാർ കെ. ലക്ഷ്മണൻ ആന്ധ്രയിലെ ചിറ്റൂർ ജില്ലയിലെ കുപ്പം സ്വദേശിയാണ്. അച്ഛൻ കൃഷ്ണരാജ റാവു ഒരു സ്കൂൾ അദ്ധ്യാപകനായിരുന്നു. പ്രശസ്തമായ ഫൈൻ ആർട്സ് കോളേജ് കലാക്ഷേത്രയുടെ സ്ഥാപക ശ്രീമതിരുക്മിണി ദേവി അരുണ്ഡേലിന്റെ പ്രതിനിധിയായ പി.ഡി.ദൊരൈസ്വാമി അയ്യർ ലക്ഷ്മണന്റെയും സഹോദരൻ രാമറാവുവിന്റെയും അസാധാരണമായ സംഗീതവും താളാത്മകവുമായ കഴിവുകൾ ചെറുപ്പത്തിലേ കണ്ടെത്തി, കലാക്ഷേത്രയിൽ ഫൈൻ ആർട്സിൽ സമഗ്രമായ വിദ്യാഭ്യാസം അവർക്ക് വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. വാഗ്ദാനത്തിൽ അവരുടെ അച്ഛൻ വളരെയധികം സന്തോഷിച്ചു.
ആദ്യകാല വിദ്യാഭ്യാസവും പരിശീലനവും[തിരുത്തുക]
അഡയാർ ലക്ഷ്മൺ, 1944 ൽ 11 ആം വയസ്സിൽ കലാക്ഷേത്രയിൽ വിദ്യാഭ്യാസം ആരംഭിച്ചു. വായ്പ്പാട്ട്, ഭരത നാട്യം, മൃദംഗം, നാട്ടുവാങ്ഗം എന്നിവയിൽ അദ്ദേഹം പ്രഗത്ഭരായ അദ്ധ്യാപകരുടെ ശിക്ഷണത്തിൽ ശക്തമായ പരിശീലനം നേടി. ശ്രീമതി രുക്മിണി ദേവി അരുണ്ഡേലിൽ നിന്ന് ആദ്യകാല പരിശീലനവും ക്ലാസിക്കൽ കലകളുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നതിനുള്ള ഭാഗ്യവും അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. മൈലാപ്പൂർ ഗൗരി അമ്മാൾ, കെ എൻ ദണ്ഡായുധപാണി പിള്ള, എസ് ശാരദ, ടൈഗർ വരദാചാരി, ബുദലൂർ കൃഷ്ണമൂർത്തി ശാസ്ത്രികൾ, ടി കെ രാമസ്വാമി അയ്യങ്കാർ, മൈസൂർ വാസുദേവാചാര്യൻ, തഞ്ചാവൂർ രാജഗോപാല അയ്യർ, കാരക്കുടി മുത്തു അയ്യർ, വി. വിതൽ, കമലാറാണി എന്നിവരുൾപ്പെടെ ഈ മേഖലയിലെ മറ്റ് മഹാപുരുഷന്മാരുമായും അദ്ദേഹം അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഒടുവിൽ, 1954 ൽ അദ്ദേഹം ഭരതനാട്യം, കർണാടക സംഗീതം, നാട്ടുവാങ്ഗം എന്നിവയിൽ കലാക്ഷേത്രയിൽ നിന്ന് ബിരുദം നേടി; കലാക്ഷേത്രയിൽ തുടർന്നെങ്കിലും, പിന്നീട് ഇന്ത്യൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ സ്കോളർഷിപ്പ് ലഭിക്കുകയും 1956 ൽ പിജി ഡിപ്ലോമ നേടുകയും ചെയ്തു.
അതിനുശേഷം അദ്ദേഹം മൃദംഗത്തിൽ പ്രാവീണ്യം നേടുകയും അമ്പു പണിക്കർ, ചന്തു പണിക്കർ എന്നിവരിൽ നിന്ന് കഥകളി പഠിക്കുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന്, കലാക്ഷേത്ര നിർമ്മിച്ച, മേലാറ്റൂർ ഭാഗവത മേള പാരമ്പര്യത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള "കുമാര സംഭവം", "കുത്രാല കുറവഞ്ചി", "സീത സ്വയംവരം", "ഉഷ പരിണയം" തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ നിർമ്മാണങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തെ രുക്മിണി ദേവി അഭിനയിപ്പിച്ചു.[5]
കരിയർ[തിരുത്തുക]
കലാക്ഷേത്രയ്ക്ക് പുറത്ത് വൈജയന്തിമാലയുടെ സ്കൂളായ നാട്യാലയത്തിൽ ലക്ഷ്മണൻ അദ്ധ്യാപനത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചു. ഇവിടെ ഒരു പതിറ്റാണ്ടിലേറെക്കാലം തുടർന്ന അദ്ദേഹം പത്തിലധികം അരങ്ങേറ്റങ്ങൾ നടത്തുകയും "തിരുപ്പാവായ്", "അഴഗർ കുറവഞ്ചി", "ചണ്ഡാലിക", "സംഗ തമിഴ് മാല" തുടങ്ങിയ നിർമ്മാണങ്ങളിൽ സഹായിക്കുകയും ചെയ്തു.
അക്കാദമി[തിരുത്തുക]
1969 ഓഗസ്റ്റ് 22 -ന് അദ്ദേഹം ഭരതചൂഡാമണി അക്കാദമി ഓഫ് ഫൈൻ ആർട്സ് സ്ഥാപിച്ചു. വൈവിധ്യമാർന്ന നർത്തകരെയും നിരവധി പ്രൊഫഷണലുകളെയും അദ്ദേഹം പരിശീലിപ്പിക്കുകയും "വരുണപുരി കുറവഞ്ചി", "ആയിച്ചിയർ കുറവായി" തുടങ്ങിയ നൃത്ത നാടകങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു. "ഹംസ ഗീതേ", "സുബ്ബ ശാസ്ത്രി", "ആനന്ദ താണ്ഡവം" തുടങ്ങിയ സിനിമകളിൽ അദ്ദേഹം ക്ലാസിക്കൽ ഡാൻസ് സീക്വൻസുകൾ നൃത്തം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.[5][6]
പുരസ്കാരങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
ഒരു നൃത്ത ഗുരു, നൃത്തസംവിധായകൻ, സംഗീതസംവിധായകൻ, നാട്ടുവാനർ എന്നീ നിലകളിൽ ഭരതനാട്യം എന്ന കലയ്ക്ക് നൽകിയ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് അഡയാർ ലക്ഷ്മണന് നിരവധി അവാർഡുകൾ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ലഭിച്ച പ്രമുഖ പുരസ്കാരങ്ങളിൽ ഇന്ത്യൻ പ്രസിഡന്റ് നിന്നും 1989 ൽ പദ്മശ്രീ, 1991 ലെ ഭരതനാട്യത്തിൽ കേന്ദ്ര സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം എന്നിവയുണ്ട്.[7]
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ "Dance doyen passes away". The Hindu. 21 August 2014. Retrieved 21 August 2014.
- ↑ "Singing paeans to a guru". The Hindu. 25 December 2009.
- ↑ "Adyar K. Lakshman conferred the 'Nadhabrahmam' title". The Hindu. 15 December 2008. Archived from the original on 18 December 2008.
- ↑ "To Sir with love". The Hindu. 17 December 2009.
- ↑ 5.0 5.1 "Inimitable dance guru". The Hindu. 1 December 2003. Archived from the original on 6 December 2003.
- ↑ ""Bharatanatyam growth to be exponential" (Interview)". The Hindu. 13 July 2008. Archived from the original on 2 August 2008.
- ↑ "Sangeet Natak Akademi Puraskar (Akademi Awards)". Sangeet Natak Akademi. Archived from the original on 17 February 2012.