ഫോസ്ജീൻ
(Phosgene എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
| |||
| Names | |||
|---|---|---|---|
| IUPAC name
Carbonyl dichloride
| |||
| Other names
CG; carbon dichloride oxide; carbon oxychloride; Chloroformyl chloride; dichloroformaldehyde; dichloromethanone; dichloromethanal
| |||
| Identifiers | |||
| CAS number | 75-44-5 | ||
| PubChem | |||
| EC number | |||
| UN number | 1076 | ||
| ChEBI | 29365 | ||
| RTECS number | SY5600000 | ||
| SMILES | |||
| InChI | |||
| ChemSpider ID | |||
| Properties | |||
| മോളിക്യുലാർ ഫോർമുല | COCl2 | ||
| മോളാർ മാസ്സ് | 98.92 g mol−1 | ||
| Appearance | colorless gas | ||
| Odor | suffocating, like musty hay[2] | ||
| സാന്ദ്രത | 4.248 g/L (15 °C, gas) 1.432 g/cm3 (0 °C, liquid) | ||
| ദ്രവണാങ്കം | −118 °C (−180 °F; 155 K) | ||
| ക്വഥനാങ്കം |
8.3 °C, 281 K, 47 °F | ||
| Solubility in water | decomposes in water[3] | ||
| Solubility | soluble in benzene, toluene, acetic acid decomposes in alcohol and acid | ||
| ബാഷ്പമർദ്ദം | 1.6 atm (20°C)[2] | ||
| Structure | |||
| Planar, trigonal | |||
| 1.17 D | |||
| Hazards | |||
| Safety data sheet | ICSC 0007 | ||
| EU classification | {{{value}}} | ||
| R-phrases | R26 R34 | ||
| S-phrases | (S1/2) S9 S26 S36/37/39 S45 | ||
| Flash point | {{{value}}} | ||
Threshold limit value (TLV)
|
0.1 ppm | ||
| Lethal dose or concentration (LD, LC): | |||
LC50 (median concentration)
|
500 ppm (human, 1 min) 340 ppm (rat, 30 min) 438 ppm (mouse, 30 min) 243 ppm (rabbit, 30 min) 316 ppm (guinea pig, 30 min) 1022 ppm (dog, 20 min) 145 ppm (monkey, 1 min)[4] | ||
LCLo (lowest published)
|
3 ppm (human, 2.83 hr) 30 ppm (human, 17 min) 50 ppm (mammal, 5 min) 88 ppm (human, 30 min) 46 ppm (cat, 15 min) 50 ppm (human, 5 min) 2.7 ppm (mammal, 30 min)[4] | ||
| NIOSH (US health exposure limits): | |||
PEL (Permissible)
|
TWA 0.1 ppm (0.4 mg/m3)[2] | ||
REL (Recommended)
|
TWA 0.1 ppm (0.4 mg/m3) C 0.2 ppm (0.8 mg/m3) [15-minute][2] | ||
IDLH (Immediate danger)
|
2 ppm[2] | ||
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa). | |||
 verify (what is:  / ?)
| |||
| Infobox references | |||
ഫോസ്ജീൻ COCl2 എന്ന രാസസൂത്രമുള്ള ഒരു രാസസംയുക്തം ആകുന്നു. ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിൽ രാസായുധങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മരണങ്ങളിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ, അതായത് 100,000 മരണങ്ങളിൽ 85% മരണങ്ങൾക്കും കാരണം ഈ രാസവസ്തുവായിരുന്നു. ഇത് വ്യാവസായികമായി വളരെ പ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു രാസസംയുക്തമാണ്. ഔഷധങ്ങളുടെ നിർമ്മാണത്തിലും കാർബണികസംയുക്തങ്ങളുടെ ഉല്പാദനത്തിലും ഇത് പ്രധാന നിർമ്മാണഘടകമാണ്. നേർപ്പിച്ച അവസ്ഥയിൽ ഇതിനു പുതുതായി മുറിച്ച വൈക്കോലിന്റെയോ പുല്ലിന്റെയോ മണമായിരിക്കും[5]. സ്വാഭാവികമായി ഈ വാതകം ശീതീകരണികളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഓർഗാനോക്ലോറിൻ സംയുക്തങ്ങളുടെ ദഹനം മൂലം ചെറിയതോതിൽ ഉണ്ടാകുന്നുണ്ട്[6]. ഫോസ് (അർത്ഥം: പ്രകാശം), ജെനസിസ് (അർത്ഥം: ജനനം) എന്നീ രണ്ടു ഗ്രീക്ക് വാക്കുകളിൽനിന്നും ഉണ്ടായതാണ്.
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ Merck Index, 11th Edition, 7310.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 "NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards #0504". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ↑ "PHOSGENE (cylinder)". Inchem (Chemical Safety Information from Intergovernmental Organizations). International Programme on Chemical Safety and the European Commission.
- ↑ 4.0 4.1 "Phosgene". Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ↑ CBRNE - Lung-Damaging Agents, Phosgene May 27, 2009
- ↑ Wolfgang Schneider; Werner Diller (2005), "Phosgene", Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley-VCH, doi:10.1002/14356007.a19_411