ഹെർബെർട്ട് സൈമൺ

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
ഹെർബർട്ട് എ. സൈമൺ
സൈമൺ 1981-ൽ
ജനനം
Herbert Alexander Simon

(1916-06-15)ജൂൺ 15, 1916
മരണംഫെബ്രുവരി 9, 2001(2001-02-09) (പ്രായം 84)
പൗരത്വംUnited States
വിദ്യാഭ്യാസംUniversity of Chicago
(B.A., 1936; Ph.D., 1943)
അറിയപ്പെടുന്നത്Bounded rationality
Satisficing
Information Processing Language
Logic Theorist
General Problem Solver
ജീവിതപങ്കാളി(കൾ)
Dorothea Isabel Pye[1]
(m. 1939)
കുട്ടികൾ3
പുരസ്കാരങ്ങൾ
ശാസ്ത്രീയ ജീവിതം
പ്രവർത്തനതലംEconomics
Artificial intelligence
Computer science
Political science
സ്ഥാപനങ്ങൾCarnegie Mellon University
ഡോക്ടർ ബിരുദ ഉപദേശകൻHenry Schultz
മറ്റു അക്കാദമിക് ഉപദേശകർRudolf Carnap
Nicholas Rashevsky
Harold Lasswell
Charles Merriam[2]
John R. Commons[3]
ഡോക്ടറൽ വിദ്യാർത്ഥികൾEdward Feigenbaum
Allen Newell
Richard Waldinger[4]
John Muth
William F. Pounds
Oliver E. Williamson
സ്വാധീനങ്ങൾRichard T. Ely, John R. Commons, Henry George, Chester Barnard, Charles Merriam, Yuji Ijiri, William W. Cooper, Richard Cyert, James G. March
സ്വാധീനിച്ചത്Daniel Kahneman, Amos Tversky, Gerd Gigerenzer, James March, Allen Newell, Philip E. Tetlock, Richard Thaler, John Muth, Oliver E. Williamson, Massimo Egidi, Vela Velupillai, Ha Joon Chang, William C. Wimsatt, Alok Bhargava, Nassim Nicholas Taleb, Yuji Ijiri, William W. Cooper, Richard Cyert, James G. March

ഹെർബെർട്ട് സൈമൺ (ജൂൺ 15, 1916 - ഫെബ്രുവരി 9, 2001) ആർട്ടിഫിഷ്യൽ ഇന്റലിജൻസ് എന്ന കമ്പ്യൂട്ടർ സയൻസ് ശാഖക്ക് തുടക്കം കുറിച്ച വ്യക്തിയാണ് ഹെർബെർട്ട് അലക്സാണ്ടർ സൈമൺ.കമ്പ്യൂട്ടർ സയൻസ്, പൊതുഭരണം, സാമ്പത്തികശാസ്ത്രം , തത്ത്വചിന്ത എന്നിങ്ങനെ വിവിധ മേഖലകളിൽ വ്യാപരിച്ച ബഹുമുഖ പ്രതിഭയായിരുന്നു. ഗണിത ശാസ്ത്ര സംബന്ധിയായ പ്രബന്ധങ്ങളിലൂടെ ആർട്ടിഫിഷ്യൽ ഇന്റലിജൻസിന് തുടക്കമിട്ടതാണ് സൈമണിന്റെ പ്രധാന സംഭാവന. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രാഥമിക ഗവേഷണ താൽപ്പര്യം ഓർഗനൈസേഷനുകൾക്കുള്ളിൽ തീരുമാനമെടുക്കലായിരുന്നു, കൂടാതെ "ബൗണ്ടഡ് റാഷണാലിറ്റി", "സ്റ്റാറ്റിസ്ഫൈയിംഗ്" എന്നീ സിദ്ധാന്തങ്ങളിലൂടെ അദ്ദേഹം കൂടുതൽ അറിയപ്പെടുന്നു.[5][6]1978-ൽ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തിനുള്ള നോബൽ മെമ്മോറിയൽ സമ്മാനവും 1975-ൽ കമ്പ്യൂട്ടർ സയൻസിൽ ട്യൂറിംഗ് അവാർഡും ലഭിച്ചു.[7][8] അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഗവേഷണം അതിന്റെ ഇന്റർ ഡിസിപ്ലിനറി സ്വഭാവത്താൽ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടു, കൂടാതെ കോഗ്നിറ്റീവ് സയൻസ്, കമ്പ്യൂട്ടർ സയൻസ്, പബ്ലിക് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ, മാനേജ്മെന്റ്, പൊളിറ്റിക്കൽ സയൻസ് എന്നീ മേഖലകളിലുടനീളം വ്യാപിപ്പിച്ചു.[9] 1949 മുതൽ 2001 വരെയുള്ള തന്റെ കരിയറിലെ ഭൂരിഭാഗവും അദ്ദേഹം കാർണഗീ മെലൻ സർവകലാശാലയിലായിരുന്നു.[10]അവിടെ അദ്ദേഹം കാർനെഗീ മെലോൺ സ്കൂൾ ഓഫ് കമ്പ്യൂട്ടർ സയൻസ് കണ്ടെത്താൻ സഹായിച്ചു, ഇത് ലോകത്തിലെ ആദ്യത്തെ ഡിപ്പാർട്ട്‌മെന്റുകളിലൊന്നാണ്.

ആർട്ടിഫിഷ്യൽ ഇന്റലിജൻസ്, ഇൻഫർമേഷൻ പ്രോസസ്സിംഗ്, തീരുമാനമെടുക്കൽ, പ്രശ്‌നപരിഹാരം, ഓർഗനൈസേഷൻ തീയറി, കോംപ്ലക്സ് സിസ്റ്റംസ് തുടങ്ങി നിരവധി ആധുനിക ശാസ്ത്ര മേഖലകളുടെ തുടക്കക്കാരിൽ ഒരാളായിരുന്നു സൈമൺ. ആർക്കിടെക്ചർ ഓഫ് കോംപ്ലിസിറ്റി(architecture of complexity) വിശകലനം ചെയ്യുകയും പവർ ലോ ഡിസ്ട്രിബ്യൂഷൻ വിശദീകരിക്കുന്നതിന് ഒരു മുൻഗണനാ അറ്റാച്ച്മെന്റ് സംവിധാനം നിർദ്ദേശിക്കുകയും ചെയ്ത ആദ്യകാല പ്രതിഭകളിൽ ഒരാളായിരുന്നു അദ്ദേഹം.[11][12]

ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും[തിരുത്തുക]

ഹെർബർട്ട് അലക്‌സാണ്ടർ സൈമൺ 1916 ജൂൺ 15-ന് വിസ്കോൺസിനിലെ മിൽവാക്കിയിൽ ജനിച്ചു. സൈമണിന്റെ പിതാവ് ആർതർ സൈമൺ (1881-1948), ഒരു ജൂത വംശജനായ[13]ഇലക്ട്രിക്കൽ എഞ്ചിനീയറായിരുന്നു, ജർമ്മനിയിൽ നിന്ന് 1903-ൽ ടെക്നിഷെ ഹോച്ച്ഷൂലെ ഡാർംസ്റ്റാഡിൽ(ജർമ്മിനിയിലുള്ള ഒരു ടെക്നിക്കൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റി) നിന്ന് എഞ്ചിനീയറിംഗ് ബിരുദം നേടിയ ശേഷം അമേരിക്കയിൽ എത്തി.[14] ഒരു കണ്ടുപിടുത്തക്കാരനായ ആർതർ ഒരു സ്വതന്ത്ര പേറ്റന്റ് അറ്റോർണി കൂടിയായിരുന്നു.[15]സൈമണിന്റെ അമ്മ, എഡ്ന മാർഗരിറ്റ് മെർക്കൽ (1888-1969), പ്രാഗിൽ നിന്നും കൊളോണിൽ നിന്നും വന്ന യഹൂദ, ലൂഥറൻ, കത്തോലിക്കാ പൂർവ്വികർ ആയിരുന്നു, അവരുടെ മുൻതലമുറ, അവർ ഒരു പ്രഗത്ഭയായ പിയാനിസ്റ്റ് ആയിരുന്നു.[16]സൈമണിന്റെ യൂറോപ്യൻ പൂർവ്വികർ പിയാനോ നിർമ്മാണം, സ്വർണ്ണപ്പണി, വിന്റേഴ്സ്(വൈൻ കച്ചവടക്കാർ) എന്നീ നിലകളിൽ ജോലി ചെയ്തവരായിരുന്നു.

ഇവയും കാണുക[തിരുത്തുക]


അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. "Dorothea Simon Obituary - Pittsburgh, PA - Post-Gazette.com". Post-Gazette.com. Retrieved 8 August 2015.
  2. Herbert Simon, "Autobiography", in Nobel Lectures, Economics 1969–1980, Editor Assar Lindbeck, World Scientific Publishing Co., Singapore, 1992.
  3. Forest, Joelle, "John R. Commons and Herbert A. Simon on the Concept of Rationality", Journal of Economic Issues Vol. XXXV, 3 (2001), pp. 591–605
  4. "Herbert Alexander Simon". AI Genealogy Project. Archived from the original on 2012-04-30. Retrieved 2012-03-15.
  5. "Guru: Herbert Simon". The Economist. 20 March 2009. Retrieved 13 February 2018.
  6. Artinger, Florian M.; Gigerenzer, Gerd; Jacobs, Perke (2022). "Satisficing: Integrating Two Traditions". Journal of Economic Literature (in ഇംഗ്ലീഷ്). 60 (2): 598–635. doi:10.1257/jel.20201396. ISSN 0022-0515. S2CID 249320959.
  7. "The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1978". NobelPrize.org.
  8. Heyck, Hunter. "Herbert A. Simon - A.M. Turing Award Laureate". amturing.acm.org.
  9. Edward Feigenbaum (2001). "Herbert A. Simon, 1916-2001". Science. 291 (5511): 2107. doi:10.1126/science.1060171. S2CID 180480666. Studies and models of decision-making are the themes that unify most of Simon's contributions.
  10. Simon, Herbert A. (1978). Assar Lindbeck (ed.). Nobel Lectures, Economics 1969–1980. Singapore: World Scientific Publishing Co. Retrieved 22 May 2012.
  11. Simon, H. A., 1955, Biometrika 42, 425.
  12. B. Mandelbrot, "A Note on a Class of Skew Distribution Functions, Analysis and Critique of a Paper by H. Simon", Information and Control, 2 (1959), p. 90
  13. Herbert A. Simon: The Bounds of Reason in Modern America by Hunter Crowther-Heyck, (JHU 2005), page 25.
  14. Simon 1991, p.3, 23
  15. Simon 1991 p. 20
  16. Simon 1991 p.3
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഹെർബെർട്ട്_സൈമൺ&oldid=3829691" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്