തഹിരിഹ്
തഹിരിഹ് ഖുറത്ത് അൽ-അയ്ൻ | |
---|---|
ജനനം | ഫാത്തിമ ബരഗാനി 1814 or 1817 |
മരണം | August 16–27, 1852 (aged 35) ഇൽഖാനി ഗാർഡൻ, ടെഹ്റാൻ, പേർഷ്യ |
തൊഴിൽ | കവയിത്രി, ദൈവശാസ്ത്രപണ്ഡിത, വനിതാവകാശ പ്രവർത്തക |
ജീവിതപങ്കാളി(കൾ) | മുഹമ്മദ് ബരഗാനി (divorced) |
കുട്ടികൾ | 3 |
മാതാപിതാക്ക(ൾ) |
|
സ്വാധീനമുള്ള കവയിത്രിയും വനിതാവകാശ പ്രവർത്തകയും ഇറാനിലെ ബാബി വിശ്വാസത്തിന്റെ ദൈവശാസ്ത്രപണ്ഡിതയുമായിരുന്നു തഹിരിഹ്. [1][2](Persian: طاهره, "The Pure One," also called Qurrat al-ʿAyn (Arabic: قرة العين "Solace/Consolation of the Eyes") ഫാത്തിമ ബരഗാനി / ഉം-ഐ-സൽമിഹ് എന്നുമറിയപ്പെടുന്നു.[3][4] ബാബിന്റെ ആദ്യ അനുയായികളുടെ കൂട്ടമായ ലെറ്റേഴ്സ് ഓഫ് ലിവിംഗുകളിൽ ഒരാളായിരുന്നു അവർ. അവരുടെ ജീവിതവും സ്വാധീനവും അവരെ മതത്തിന്റെ പ്രധാന വ്യക്തിയാക്കി. മുഹമ്മദ് സാലിഹ് ബരഗാനിയുടെ മകളായ അവർ അക്കാലത്തെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കുടുംബങ്ങളിലൊന്നിലാണ് ജനിച്ചത്.[5][6][7] താഹിരി സമൂലമായ ഒരു വ്യാഖ്യാനത്തിന് നേതൃത്വം നൽകി. [8] അത് ബാബി സമുദായത്തെ ഭിന്നിപ്പിച്ചെങ്കിലും മെസിയാനിസത്തെ ബാബിസവുമായി ഇണക്കി ചേർത്തു.[9][10]
ഒരു കൊച്ചു പെൺകുട്ടിയായിരിക്കുമ്പോൾ തന്നെയവർ സ്വകാര്യമായി വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. കൗമാരപ്രായത്തിൽ തന്നെയവർ അമ്മാവന്റെ മകനെ വിവാഹം കഴിച്ചു. 1840 കളുടെ തുടക്കത്തിൽ അവർ ഷെയ്ഖ് അഹ്മദിന്റെ അനുയായിയായിത്തീർന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമിയായ കാസിം രശ്തിയുമായി രഹസ്യ കത്തിടപാടുകൾ ആരംഭിച്ചു. കാസിം രശ്തിയെ കാണാൻ താഹിരി ഷിയാ വിശുദ്ധ നഗരമായ കാർബാലയിലേക്ക് പോയി. പക്ഷേ അവരുടെ വരവിനു ദിവസങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് അദ്ദേഹം മരിച്ചിരുന്നു. 1844-ൽ ഏകദേശം 27 വയസ്സ് പ്രായമുള്ളപ്പോൾ ഇസ്ലാമിക പ്രബോധനങ്ങളിലൂടെ ഖൈമിനെ തേടി എവിടെയാണെന്ന് കണ്ടെത്തി. ബാബിന്റെ പഠിപ്പിക്കലുകളുമായി അവർ പരിചയപ്പെടുകയും ഖൈമിന്റെ മതപരമായ അവകാശവാദങ്ങൾ അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.
ബദാഷ്ത് കോൺഫറൻസിൽ പുരുഷൻമാരുടെ സമ്മേളനത്തിൽ സ്വയം അനാവരണം ചെയ്തതിനാണ് താഹിരിഹ് ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഓർമ്മിക്കപ്പെട്ടത്. അനാച്ഛാദനം വളരെയധികം വിവാദങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു. എന്നാൽ ബാബ് അവൾക്ക് "ശുദ്ധമായവൾ" എന്ന് പേരിട്ടു. അവൾക്കുള്ള തന്റെ പിന്തുണ സ്ഥിരീകരിച്ചു. ബാബ് താഹിരിഹിനെ വളരെയധികം പുകഴ്ത്തുന്നത് തുടർന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൽക്കാല രചനകളിലൊന്നിൽ താഹിരിഹിന്റെ സ്റ്റേഷനെ മറ്റ് പതിനേഴു മേൽ ലെറ്റേഴ്സ് ഓഫ് ലിവിംഗ് സംയോജിപ്പിച്ചതിന് തുല്യമായി കണക്കാക്കുന്നു.[11][12] താമസിയാതെ അവളെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യുകയും ടെഹ്റാനിൽ വീട്ടുതടങ്കലിലാക്കുകയും ചെയ്തു. 1852-ന്റെ മധ്യത്തിൽ അവരുടെ ബാബയുടെ വിശ്വാസവും അവരുടെ അനാച്ഛാദനവും കാരണം അവളെ രഹസ്യമായി വധിച്ചു.[13] അവരുടെ മരണത്തിന് മുമ്പ്, അവൾ ഇങ്ങനെ പ്രഖ്യാപിച്ചു: "നിനക്ക് ഇഷ്ടമുള്ളതുപോലെ എന്നെ കൊല്ലാം, എന്നാൽ സ്ത്രീ വിമോചനം തടയാൻ നിനക്ക് കഴിയില്ല." അവരുടെ മരണശേഷം, ബാബിയും ബഹായ് സാഹിത്യവും അവളെ ഒരു തലത്തിലേക്ക് ആദരിച്ചു. രക്തസാക്ഷിയുടെ, "ആദ്യ വനിതാ വോട്ടവകാശ രക്തസാക്ഷി" എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. ഒരു പ്രമുഖ ബേബി (അവൾ ബാബിന്റെ പതിനേഴാമത്തെ ശിഷ്യ അല്ലെങ്കിൽ "ജീവനുള്ള കത്ത്" ആയിരുന്നു) ബഹായി വിശ്വാസത്തിന്റെയും അസാലിസിന്റെയും അനുയായികൾ അവളെ വളരെയധികം പരിഗണിക്കുകയും സ്ത്രീകളുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായുള്ള പോരാട്ടത്തിലെ ധീരതയുടെ ഉദാഹരണമായി ബഹായി സാഹിത്യത്തിൽ പലപ്പോഴും പരാമർശിക്കുകയും ചെയ്തു. അവരുടെ വധശിക്ഷയിൽ ജനന രേഖകൾ നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടതിനാൽ അവരുടെ ജനനത്തീയതി അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്.
ആദ്യകാല ജീവിതം (ജനനം-1844)
[തിരുത്തുക]ഉസുലി മുജ്തഹിദ്, ഖുർആനിന്റെ വ്യാഖ്യാനങ്ങൾ, കർബലയുടെ ദുരന്തങ്ങളുടെ സ്തുതിഗീതങ്ങൾ, ശിക്ഷകൾ നടപ്പിലാക്കുന്നതിലുള്ള തീക്ഷ്ണത, വീഞ്ഞിന്റെ ഉപഭോഗത്തോടുള്ള സജീവമായ എതിർപ്പ് [14]എന്നിവയിലൂടെ ഓർമ്മിക്കപ്പെട്ട ഉസുലി മുജ്തഹിദായ മുഹമ്മദ് സാലിഹ് ബരാഘാനിയുടെ നാല് പെൺമക്കളിൽ മൂത്തവളായി ഇറാനിലെ (ടെഹ്റാനടുത്തുള്ള) ഖസ്വിനിലാണ് തഹിരിഹ് ജനിച്ചത്[1]അവളുടെ അമ്മ പേർഷ്യൻ കുലീന കുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ളയാളായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹോദരൻ ഖസ്വിനിലെ ഷാ മസ്ജിദിന്റെ ഇമാമായിരുന്നു. അവളുടെ അമ്മയും താഹിരിയും അവളുടെ എല്ലാ സഹോദരിമാരും എല്ലാവരും പഠിച്ചത് സ്വാലിഹിയ്യയിലാണ്. 1817-ൽ അവളുടെ പിതാവ് സ്ഥാപിച്ച സ്വാലിഹി മദ്രസയിൽ, അതിൽ ഒരു വനിതാ വിഭാഗം ഉൾപ്പെടുന്നു. താഹിരിഹിന്റെ അമ്മാവൻ മുഹമ്മദ് തഖി ബരാഘാനിയും ഒരു മുജ്തഹിദായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശക്തിയും സ്വാധീനവും ഫത്-അലി ഷാ ഖജറിന്റെ കൊട്ടാരത്തിൽ ആധിപത്യം പുലർത്തി.[2] സമകാലിക തെളിവുകളുടെ അഭാവം അവളുടെ കൃത്യമായ ജനനത്തീയതി നിർണ്ണയിക്കുന്നത് അസാധ്യമാക്കുന്നു.[15] ചരിത്രകാരനും സമകാലീനനുമായ നബീൽ-ഇ-അസം ഇത് 1817-ലാണെന്ന് ഉദ്ധരിക്കുന്നു[5][16][17] മറ്റുള്ളവർ അവകാശപ്പെടുന്നത് 1814-ന്റെ മുമ്പത്തെ തീയതിയാണ്.[2][18][19] Her grandson suggests a much later date of 1819,[15] അവളുടെ ചെറുമകൻ 1819-ന്റെ വളരെ പിന്നീടുള്ള തീയതി നിർദ്ദേശിക്കുന്നു,[16] ചില ആധുനിക ചരിത്രകാരന്മാർ അവകാശപ്പെടുന്നത് അവൾ ഏകദേശം 1815-ലാണ് ജനിച്ചതെന്ന്.[6][20]ഷോഗി എഫെൻഡിയും വില്യം സിയേഴ്സും 1817-ലെ തീയതി നിർദ്ദേശിക്കുന്നു[6][21]മറ്റ് എഴുത്തുകാരും സമ്മതിക്കുന്നു.[22][23][24][25]പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒരു ചരിത്രകാരന്റെ അവകാശവാദങ്ങൾ ഇതിനെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, ചാന്ദ്ര കലണ്ടർ അനുസരിച്ച് താഹിരി കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ അവൾക്ക് "മുപ്പത്തിയാറു വയസ്സായിരുന്നു" എന്ന് അദ്ദേഹം എഴുതി.[26][27] താഹിരിഹിന്റെ കുടുംബത്തെയും സമകാലികരുടെ കുടുംബങ്ങളെയും അഭിമുഖം നടത്തിയതിനു ശേഷം അവളുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള രേഖകൾ വായിച്ചതിനു ശേഷം മാർത്ത റൂട്ട് വിശ്വസിച്ചത് ഏറ്റവും കൃത്യമായ ജനനത്തീയതി 1817 നും 1819 നും ഇടയിലാണെന്നാണ്.[15] ഈ കണ്ടെത്തലുകൾ നിരവധി പുസ്തകങ്ങളിലും ലേഖനങ്ങളിലും തർക്കിച്ചിരിക്കുന്നു, പക്ഷേ തെളിവുകൾ രണ്ട് തീയതികളെയും നിർണ്ണായകമായി പിന്തുണയ്ക്കുന്നില്ല.[28]
കുറിപ്പുകൾ
[തിരുത്തുക]- ↑ 1.0 1.1 Momen, Moojan; Lawson, B. Todd (2004). "Tahirih". In Jestice, Phyllis G. (ed.). Holy People of the World: A Cross-cultural Encyclopedia. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. ISBN 978-1-57607-355-1.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Smith, Peter (2000). "Táhirih". A concise encyclopedia of the Baháʼí Faith. Oxford: Oneworld Publications. pp. 332–333. ISBN 978-1-85168-184-6.
- ↑ John S. Hatcher & Amrollah Hemmat (2008). Adam's Wish- Unknown Poetry of Ṭáhirih. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. pp. 1–2. ISBN 978-1-931847-61-2.
- ↑ |"Fatima Begum Zarin Tajj Umm Salmih Baraghani Qazvini" |www.geni.com |url = https://www.geni.com/people/Tahirih-the-Pure/6000000010811648933
- ↑ 5.0 5.1 Milani, Farzaneh (1992). Veils and words: the emerging voices of Iranian women writers. Contemporary issues in the Middle East (illustrated ed.). I.B.Tauris. pp. 295, esp. 3, 8, 27, 49, 53, 61, 63, 77–82, 90. ISBN 978-1-85043-574-7.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Effendi, Shoghi (1944). God Passes By. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. p. 72. ISBN 978-0-87743-020-9.
- ↑ "The Dawn-Breakers: Nabíl's Narrative of the Early Days of the Baháʼí Revelation". US Baháʼí Publishing Trust. Retrieved 2008-07-05.
- ↑ Close up: Iranian cinema, past, present, and future, Hamid Dabashi, p. 217
- ↑ Shiʻism: a religion of protest By Hamid Dabashi, p. 341 This radical interpretation of Shaykhism... wedded the messianic message to the figure of al-Bab
- ↑ Resurrection and renewal: the making of the Babi movement in Iran, 1844–1850, Abbas Amanat "her rise to leadership aptly characterized the messianic ethos around which the entire Babi movement was formed"
- ↑ Saiedi, Nader. "The Bab and Modernity".
- ↑ Fereydun Vahman, ed. (5 November 2020). The Bab and the Babi Community of Iran. Oneworld Publications. pp. ?. ISBN 978-1-78607-957-2.
- ↑ Momen, Moojan (September 2003). "Usuli, Akhbari, Shaykhi, Babi: The Tribulations of a Qazvin Family". Iranian Studies. 36 (3): 337.
- ↑ Momen, Moojan (2003). "Usuli, Akhbari, Shaykhi, Babi: The Tribulations of a Qazvin Family". Iranian Studies. 36 (3): 317–337. doi:10.1080/021086032000139113. S2CID 153722173.
- ↑ 15.0 15.1 15.2 Root, Martha L. (2000). Tahirih The Pure. Kalimat Press, Los Angeles, USA. ISBN 978-1-890688-04-2.
- ↑ 16.0 16.1 Āfāqī, Ṣābir (2004). Táhirih in history: perspectives on Qurratu'l-'Ayn from East and West. Kalimat Press. ISBN 978-1-890688-35-6.
- ↑ Maneck, Susan (1994). "Religion and Women". Albany: SUNY Press.
- ↑ ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ
<ref>
ടാഗ്;rar
എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല. - ↑ Foltz 2004, പുറങ്ങൾ. 151
- ↑ Sears, William (1995). Release the Sun. USA: Baháʼí Publishing Trust. ISBN 978-0-87743-003-2.
- ↑ Sears, William (1995). Release the Sun. USA: Baháʼí Publishing Trust. ISBN 978-0-87743-003-2.
- ↑ Fisher, Mary (2006). Women in Religion. USA: Longman. ISBN 978-0-321-19481-7.
- ↑ Urubshurow, Victoria (2008). Introducing World Religions. USA: Routledge. ISBN 978-0415772709.
- ↑ Ma'ani, Baharieh Rouhani (2008). Leaves of the Twin Divine Trees. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 978-0-85398-533-4.
- ↑ ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ
<ref>
ടാഗ്;awup
എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല. - ↑ If this is correct then according to the Gregorian calendar she would have been 35, placing her date of birth at circa 1817.
- ↑ "She was thirty-six years of age when she suffered martyrdom in Ṭihrán".
- ↑ The birth year of c.1817 is generally accepted as the most accurate date of birth, but modern historians and some contemporaries advocate 1814–15. For more information about 1814 see Amanat and Smith. For information favouring 1817 see Root and Milani.
കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്
[തിരുത്തുക]- Afaqi, Sabir, ed. (2004). Tahirih in History, Studies in the Bábí and Baháʼí Religions, Vol. 16: Perspectives on Qurratu'l-'Ayn From East and West. Kalimat Press, Los Angeles, USA. ISBN 978-1-890688-35-6.
- Ahdieh, Hussein; Chapman, Hillary (2017). The Calling: Tahirih of Persia and Her American Contemporaries. Ibex Publishers. ISBN 978-1588141453.
- Amanat, Abbas, Resurrection and Renewal: The Making of the Babi Movement in Iran, 1844–1850, Cornell University Press, Ithaca, 1989; second ed., Kalimat Press, Los Angeles, 2005, especially chap. 7 (pp. 295–331). ISBN 1890688428
- Amin, Camron Michael (2002). The Making of the Modern Iranian Woman: Gender, State Policy, and Popular Culture, 1865–1946. University Press of Florida. pp. 6–8, 20–23, 257–258, 207. ISBN 978-0-8130-3126-2.
- Balyuzi, Hasan (1973). The Báb: The Herald of the Day of Days. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 978-0-85398-048-3.
- Banani, Amin (tr.) (2004). Tahirih: A Portrait in Poetry, Selected Poems of Qurratu'l-'Ayn. Kalimat Press, Los Angeles, USA. ISBN 978-1-890688-36-3.
- Chopra, R. M. (2010). Eminent Poetesses of Persian. Iran Society, Kolkata.
- Forghani, Isma (2019) À La Hauteur, L´Harmattan, Paris, France|ISBN 978-2-343-17990-2 |https://books.google.com/books/about/A_la_hauteur.html?hl=de&id=7nOqDwAAQBAJ
- Hatcher, John S.; Hemmat, Amrollah, eds. (2002). The Poetry of Táhirih. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 978-0-85398-460-3.
- Hatcher, John S.; Hemmat, Amrollah, eds. (2008). Adam's Wish: Táhirih's Unknown Poems. Baha'i Publishing Trust, Wilmette, USA. ISBN 978-1-931847-61-2.
- Hatcher, John S.; Hemmat, Amrollah, eds. (2011). The Quickening: Unknown Poetry of Táhirih. Baha'i Publishing Trust, Wilmette, Ill., USA. ISBN 978-1-931847-83-4.
- Maneck, Susan Stiles (1989). "Sacred Táhirih: A Religious Paradigm of Womanhood" (PDF). Journal of Baháʼí Studies. 2 (2): 39–54. doi:10.31581/JBS-2.2.4(1989). Archived from the original (PDF) on 2011-07-18.
- Momen, Moojan (2003). "Usuli, Akhbari, Shaykhi, Babi: The Tribulations of a Qazvin Family" (PDF). Iranian Studies. 36 (3): 317–337. doi:10.1080/021086032000139113. S2CID 153722173. Archived from the original (PDF) on 2022-03-14. Retrieved 2021-03-25.
- Nabíl-i-Zarandí (1932). Shoghi Effendi (Translator) (ed.). The Dawn-Breakers: Nabíl's Narrative (Hardcover ed.). Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. ISBN 978-0-900125-22-5.
{{cite book}}
:|editor=
has generic name (help)
- Nakhjavani, Bahiyyih (2015). The Woman Who Read Too Much: A Novel. Stanford, CA: Stanford University Press. ISBN 9780804794299.
- Root, Martha L. (2000). Tahirih The Pure. Kalimat Press, Los Angeles, USA. ISBN 978-1-890688-04-2.
- Ruhe-Schoen, Janet (2011). Rejoice in My Gladness: The Life of Tahirih. Baha'i Publishing Trust, Wilmette, IL, USA. ISBN 978-1931847841.
പുറംകണ്ണികൾ
[തിരുത്തുക]- Directory of Táhirih's Arabic and Persian writings at h-net
- Translation of Táhirih's poetry to English by Martha Root
- Táhirih – Táhirih's biographical entry from Memorials of the Faithful by ʻAbdu'l-Bahá
- Collected English Accounts of Táhirih's Life – Primary and Secondary Biographical Accounts
- Works by or about തഹിരിഹ് at Internet Archive
- തഹിരിഹ് public domain audiobooks from LibriVox