ഹസ്രത്ഗഞ്ച്

Coordinates: 26°51′7.12″N 80°56′39.38″E / 26.8519778°N 80.9442722°E / 26.8519778; 80.9442722
വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
Hazratganj
Business District
Hazratganj
Skyline of Hazratganj
ഔദ്യോഗിക ലോഗോ Hazratganj
Atal Chowk, Lucknow City
Nickname(s): 
Ganj
Hazratganj is located in Uttar Pradesh
Hazratganj
Hazratganj
Coordinates: 26°51′20″N 80°56′35″E / 26.85555107860186°N 80.94298025551977°E / 26.85555107860186; 80.94298025551977
Country India
StateUttar Pradesh
DistrictLucknow
നാമഹേതുAtal Bihari Vajpayee
(Former Prime Minister of India)
ഭരണസമ്പ്രദായം
 • ഭരണസമിതിLucknow Municipal Corporation

ഇന്ത്യയിലെ ഉത്തർപ്രദേശിന്റെ തലസ്ഥാനവും ഏറ്റവും വലിയ നഗരവുമായ ലഖ്‌നൗവിലെ നഗരവും പ്രധാന വ്യാപാര സ്ഥലവുമാണ് ഹസ്രത്ഗഞ്ച്, ഔദ്യോഗികമായി അടൽ ചൗക്ക് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ചന്തകൾ കൂടാതെ, ഷോപ്പിംഗ് കോംപ്ലക്സുകൾ, റെസ്റ്റോറന്റുകൾ, ഹോട്ടലുകൾ, തിയേറ്ററുകൾ, കഫേകൾ, നിരവധി ഓഫീസുകൾ എന്നിവയും ഇവിടെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു.

ചരിത്രം[തിരുത്തുക]

1827-ൽ അന്നത്തെ നവാബ് നാസിർ-ഉദ്-ദിൻ ഹൈദർ ഷാ, ചൈന, ജപ്പാൻ, ബെൽജിയം എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള സാധനങ്ങൾ വിൽക്കുന്ന ചൈന ബസാറും കപ്താൻ ബസാറും ആരംഭിച്ച് ഗഞ്ച് മാർക്കറ്റിന് അടിത്തറയിട്ടു. പ്രസിദ്ധമായ താർ വാലി കോത്തി, ഖാസ് മുക്കാമിലെ 12 ഇമാമുമാരുടെ ദർഗ, ഛോട്ടി ചട്ടാർ മൻസിൽ, സാവൻ-ഭദോ മഹൽ (മൃഗശാലയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ സ്ഥാനം), ദാറുൽഷഫ, ലാൽബാഗ് എന്നീസ്ഥലങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഭരണകാലത്തും നിലവിൽവന്നു.

1842-ൽ നവാബ് അംജദ് അലി ഷായുടെ പേരിൽ ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ പേര് ഹസ്രത്ഗഞ്ച് എന്നാക്കി മാറ്റി.

1857-ലെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിനുശേഷം ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഈ നഗരം പിടിച്ചെടുത്തു. പിന്നീട് ലണ്ടനിലെ ക്യൂൻ സ്ട്രീറ്റിന്റെ മാതൃകയിലാണ് ഹസ്രത്ഗഞ്ച് നിർമ്മിച്ചത്. പഴയ മുഗൾ ശൈലിയിലുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾ പൊളിച്ചുമാറ്റുകയും പുതിയ യൂറോപ്യൻ ഘടനകൾ ഉയർന്നുവരുകയും ചെയ്തു.

റിംഗ് തിയേറ്റർ, ഇപ്പോഴത്തെ ജിപിഒ, ബ്രിട്ടീഷ് ഓഫീസർമാരുടെ ബോൾറൂമും തിയേറ്ററും ആയി പ്രവർത്തിച്ചു, അതിനെ 'വിനോദ കേന്ദ്രം' എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു. ഈ സ്ഥലം ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് മാത്രമുള്ളതായിരുന്നു, തദ്ദേശീയർക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നത് വിലക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. പിന്നീട് ഇത് പ്രത്യേക കോടതിയാക്കി മാറ്റുകയും കക്കോരി ഗൂഢാലോചന കേസിന്റെ വാദം കേൾക്കുകയും ചെയ്തു. 1929-1932-ൽ, കെട്ടിടം ഗോഥിക് ശൈലിയിൽ നവീകരിക്കുകയും മധ്യഭാഗത്ത് ഒരു ക്ലോക്ക് ടവർ നിർമ്മിക്കുകയും പിന്നീട് ജൻപഥിൽ സ്ഥിതി ചെയ്തിരുന്ന ജിപിഒ ഈ കെട്ടിടത്തിലേക്ക് മാറ്റുകയും ചെയ്തു.

അംജദ് അലി ഷാ മരിച്ചപ്പോൾ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ വാജിദ് അലി ഷാ സിബ്തൈനാബാദിൽ 10 ലക്ഷം രൂപ മുടക്കി ഒരു ഇമാംബര നിർമ്മിച്ചു. മഹാത്മാഗാന്ധി മാർഗിൽ ഹൽവാസിയ മാർക്കറ്റിന് എതിർവശത്തായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന യുപി ഷിയ സെൻട്രൽ ബോർഡ് ഓഫ് വഖഫ്സിന് കീഴിലുള്ള കേന്ദ്ര സംരക്ഷിത സ്മാരകമായ സിബ്തൈനാബാദ് ഇമാംബര എന്നാണ് ഈ മഹത്തായ കെട്ടിടം ഇപ്പോൾ അറിയപ്പെടുന്നത്. കനത്ത കയ്യേറ്റത്തിനും അവഗണനയ്ക്കും വിധേയമായ സ്മാരകം അടുത്തിടെ പഴയ പ്രതാപത്തിലേക്ക് പുനഃസ്ഥാപിച്ചു.

ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത് (1914-1918) ഇന്ത്യൻ കോഫി ഹൗസ് (ICH) നിലവിൽ വന്നു, പിന്നീട് അത് ഫിലിമിസ്ഥാൻ സിനിമയുടെ ഉടമസ്ഥതയിലായിരുന്നു, അത് ഇന്ന് സാഹു സിനിമ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മെയ്ഫെയർ, റിംഗ് തിയേറ്റർ എന്നിവയിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഐസിഎച്ചിൽ എല്ലാ സമയത്തും ഇന്ത്യക്കാരുടെ തിരക്കായിരുന്നു. 1920-കളിൽ, ഡോ. റാം മനോഹർ ലോഹ്യ അടൽ ബിഹാരി വി, ചന്ദ്രശേഖർ മുതൽ യശ്പാൽ, അമൃത്‌ലാൽ നഗർ, ഭഗവതി ചരൺ വർമ, ആനന്ദ് നരേൻ മുല്ല തുടങ്ങിയ പത്രപ്രവർത്തകർക്കും എഴുത്തുകാർക്കും ചിന്തകർക്കും ഈ സ്ഥലം ഒരു പറുദീസയായി മാറി. [1] [2] അന്തരിച്ച പ്രധാനമന്ത്രി അടൽ ബിഹാരി വാജ്‌പേയിയുടെ ബഹുമാനാർത്ഥം 2019 ഓഗസ്റ്റ് 16-ന് "അടൽ ചൗക്ക്" എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. [3]

ഭംഗിയാക്കലും രൂപം മാറ്റലും[തിരുത്തുക]

ലഖ്‌നൗവിലെ ഹസ്രത്ഗഞ്ചിലെ 'പരിവർത്തൻ ചൗക്ക്'

2010-ൽ, ഹസ്രത്ഗഞ്ചിൻ്റെ 200 വർഷം ആഘോഷിക്കുന്നതിനായി, അന്നത്തെ സർക്കാർ പ്രദേശത്തിൻ്റെ നവീകരണത്തിനായി ഒരു പരിപാടി ആരംഭിച്ചു. നിരവധി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് രാജ്യത്തെ പ്രശസ്ത ആർക്കിടെക്റ്റ് നാസിർ മുൻജി രൂപകല്പന ചെയ്ത യഥാർത്ഥ മേക്ക്ഓവർ പ്ലാൻ 30 കോടി രൂപ ചെലവിട്ട അന്തിമ പ്ലാനിൻ്റെ അടിസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിച്ചു.

മേൽക്കൂരയിലെ ഹോർഡിംഗുകളും റോഡിലെ കൈയേറ്റങ്ങളും നീക്കം ചെയ്തു. കെട്ടിടങ്ങൾ ക്രീം നിറത്തിലും പിങ്ക് നിറത്തിലും പെയിൻ്റ് ചെയ്തു; ഒരേ വലിപ്പവും നിറവും ഉള്ള അടയാളങ്ങൾ, കല്ല് നടപ്പാതകൾ, വിക്ടോറിയൻ ശൈലിയിലുള്ള ബാലസ്ട്രേഡുകൾ, വിളക്ക് പോസ്റ്റുകൾ, മാലിന്യ ബിന്നുകൾ, ബെഞ്ചുകൾ, ഒരു ഓപ്പൺ എയർ ചെറിയ ആംഫി തിയേറ്റർ, വർണ്ണാഭമായ ജലധാരകൾ എന്നിവ നിർമ്മിച്ചു. നൂറ്റാണ്ടുകൾ പഴക്കമുള്ള ഫയർ സ്റ്റേഷൻ ആധുനിക രീതിയിലുള്ള മൾട്ടി ലെവൽ പാർക്കിങ്ങിനായി പൊളിച്ചു. [4]

ഷോപ്പിംഗ്[തിരുത്തുക]

"ഗഞ്ചിംഗ്": നഗരത്തിലെ ഗഞ്ച് മാർക്കറ്റിൻ്റെ വിശാലമായ പാതകളിലൂടെയും പാതകളിലൂടെയും സഞ്ചരിക്കുകയും ഷോപ്പിംഗ് നടത്തുകയും ചെയ്യുന്ന പരിപാടിയാണിത്.

വിക്ടോറിയൻ ശൈലിയിലുള്ള ഒരു പ്രധാന ഷോപ്പിംഗ് ഏരിയയാണ് ഹസ്രത്ഗഞ്ച്. ഷോറൂമുകൾ, ഷോപ്പിംഗ് കോംപ്ലക്സുകൾ, റെസ്റ്റോറൻ്റുകൾ, ഹോട്ടലുകൾ, കഫേകൾ, തിയേറ്ററുകൾ, ഓഫീസുകൾ, ബിസിനസ്സുകൾ എന്നിവ ഇവിടെയുണ്ട്. ഹസ്രത്ഗഞ്ച് കടകളിൽ പ്രസിദ്ധമായ ലഖ്‌നൗ ചിക്കൻ വിൽക്കുന്നു. ഗുർജരി, ഹാൻഡ്‌ലൂം എംപോറിയം, ഗാന്ധി ആശ്രമങ്ങൾ എന്നിവയും മാർക്കറ്റിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.

ഹസ്രത്ഗഞ്ചിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന 5 നിലകളുള്ള ഒരു പ്രധാന ഷോപ്പിംഗ് മാളാണ് സഹാറ ഗഞ്ച് മാൾ. 425,000 ചതുരശ്ര അടി വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ഇത് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഷോപ്പിംഗ് മാളുകളിൽ ഒന്നാണ്. ഒരു വലിയ ഫുഡ് കോർട്ട് കൂടാതെ PVR സിനിമാ തിയേറ്ററുകളും ഇവിടെയുണ്ട്.

സിനിമ പ്രദർശനശാലകൾ[തിരുത്തുക]

ഹസ്രത്ഗഞ്ചിൽ രണ്ട് സിനിമാശാലകളുണ്ട്. പ്രധാന സിനിമാശാല ഹസ്രത്ഗഞ്ച് ക്രോസ്റോഡിന് തൊട്ടടുത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സാഹു സിനിമ. രണ്ടാമത്തേത് ലാൽബാഗ് സർക്കിളിലെ നോവൽറ്റി സിനിമ. [5] അടച്ചുപൂട്ടിയ മേഫെയർ സിനിമ ഒരുകാലത്ത് ഹോളിവുഡ് സിനിമകൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നതിന് പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. ഹസ്രത്ഗഞ്ചിലെ ഉണ്ടായിരുന്ന മറ്റ് സിനിമാശാലകൾ കാപ്പിറ്റോൾ, ഇപ്പോൾ തകർത്ത ലീല എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു.

ഗഞ്ച് കാർണിവൽ[തിരുത്തുക]

ലഖ്‌നൗ ഡെവലപ്‌മെൻ്റ് അതോറിറ്റി (എൽഡിഎ), നഗരത്തിൻ്റെ ഭരണസംവിധാനവുമായി ചേർന്ന് എല്ലാ മാസവും രണ്ടാമത്തെ ഞായറാഴ്ച ഹസ്രത്ഗഞ്ച് മാർക്കറ്റിൽ പ്രതിമാസ കാർണിവൽ സംഘടിപ്പിക്കുന്നു. ഈ രാത്രിയിൽ ബാരിക്കേഡുകളും സുരക്ഷാ സംവിധാനങ്ങളുമുള്ള മാർക്കറ്റ് നോ പാർക്കിംഗ് സോണായി മാറുന്നു. പൊതുജനങ്ങൾക്കായി വിവിധ തരത്തിലുള്ള സാംസ്കാരിക, വിനോദ പരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിക്കുന്നു. ഡ്രോൺ ക്യാമറകളുടെ സഹായത്തോടെയാണ് ലഖ്‌നൗ പൊലീസ് ജനക്കൂട്ടത്തെ നിരീക്ഷിക്കുന്നത്. [6] [7] [8]

അടൽ ചൗക്ക്[തിരുത്തുക]

ലഖ്‌നൗ നഗരത്തിലെ ഏറ്റവും തിരക്കേറിയ ക്രോസിംഗ് ആണ് അടൽ ചൗക്ക്. NH-24, NH-25, NH-28, NH-24B എന്നിവയുടെ സംഗമസ്ഥാനത്താണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ക്രോസിംഗിനൊപ്പം ഈ പ്രദേശം മുഴുവനും ലഖ്‌നൗവിന്റെ ഹെറിറ്റേജ് സോണിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. [9]

മെട്രോ സ്റ്റേഷൻ[തിരുത്തുക]

ഇവിടെ ലഖ്‌നൗ മെട്രോയിൽ ഒരു മെട്രോ സ്റ്റേഷൻ ഉണ്ട്. ഇത് ഭൂഗർഭ മെട്രോ സ്റ്റേഷനാണ്.

സ്കൂളുകളും കോളേജുകളും[തിരുത്തുക]

സെൻ്റ് ഫ്രാൻസിസ് കോളേജ്, സെവൻത് ഡേ അഡ്വെൻറിസ്റ്റ് സീനിയർ സെക്കൻഡറി സ്കൂൾ, ലാ മാർട്ടിനെയർ ഗേൾസ് കോളേജ്, ലൊറെറ്റോ കോൺവെൻ്റ് ലഖ്‌നൗ, ക്രൈസ്റ്റ് ചർച്ച് കോളേജ്, നാഷണൽ പിജി കോളേജ്, സെൻ്റ് ജോസഫ് കത്തീഡ്രൽ എന്നിവയാണ് ഹസ്രത്ഗഞ്ചിന്റെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന കോളേജുകൾ. [10]

അവലംബങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

  1. "Hazratganj: A Corridor to Past Glory | Lucknow News - Times of India". The Times of India.
  2. Mulki, Mayur (2018-07-18). "Hazratganj-The Heart of Lucknow". PeepulTree (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2023-12-10.
  3. "Lucknow's Iconic Hazratganj Chauraha is Now "Atal Chowk"".
  4. "Ganjing in 200 years old Hazratganj (Lucknow's Biz hub) : @ Hindi Heartland". Archived from the original on 9 November 2014. Retrieved 27 October 2014.
  5. "Movie Theaters in Lucknow, Lucknow Yellow Pages. India Catalog.Com City Guide". Indiacatalog.com. Retrieved 2012-01-07.
  6. "Ganj carnival to be monthly feature in Lucknow - The Times of India". The Times of India. Retrieved 2015-07-06.
  7. "Musical side of SSB enthralls visitors - The Times of India". The Times of India. Retrieved 2015-07-06.
  8. "PressReader - Connecting People Through News". Retrieved 2015-07-06.
  9. "Lucknow's iconic Hazratganj Chauraha renamed as 'Atal Chowk'". The Financial Express. 19 August 2019.
  10. "Nawabs of Oudh & Their Secularism". oudh.tripod.com.

26°51′7.12″N 80°56′39.38″E / 26.8519778°N 80.9442722°E / 26.8519778; 80.9442722

"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഹസ്രത്ഗഞ്ച്&oldid=4020614" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്