ഷത്രഞ്ജ്

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

ഷത്രഞ്ജിന്റെ ആരംഭനില. ഷാകളെ (ചക്രവർത്തി) നേർക്കുനേർ d-വരിയിലോ (ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നു), e-വരിയിലോ ആയി സജ്ജീക്കരിക്കുന്നു.

ഷത്രഞ്ജ്

ചെസ്സിന്റെ പഴയ രൂപങ്ങളിലൊന്നാണ് ഷത്രഞ്ജ് (അറബി شطرنج, മദ്ധ്യ പേർഷ്യൻ chatrang, സംസ്കൃതം शतरंज). ഇന്ത്യയിലെ ചതുരംഗം കളിയിൽ നിന്ന് രൂപാന്തരം പ്രാപിച്ച്, പേർഷ്യൻ സാമ്രാജ്യത്തിലെത്തിയ ഈ കളി, അറബ് ലോകത്തിന്റെ സ്വാധീനത്താൽ യൂറോപ്പിലെത്തി. യൂറോപ്പിൽ ആധുനിക ചെസ്സിന്റെ വളർച്ച സാധ്യമായത് ഈ കളിയിയുടെ സ്വാധീനത്താലാണ്.