"മരിയ ഇസബെൽ വിറ്റൻഹാൾ വാൻ സെല്ലർ" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
Content deleted Content added
വരി 40: വരി 40:
പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് പോർട്ടോ പ്രദേശത്ത് വസൂരി പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിൽ വാൻ സെല്ലർ ശ്രദ്ധേയയായി. പല നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഈ രോഗം ചികിത്സിച്ചത് ഇനോക്കുലേഷനിലൂടെയാണ്. ഇത് [[Variolation|വേരിയേഷൻ]] എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് വസൂരിക്ക് പ്രതിരോധശേഷി വർദ്ധിപ്പിച്ചുവെങ്കിലും സാധാരണയായി അണുബാധയുടെ നേരിയ രൂപമുണ്ടാക്കി. 1788 ൽ [[José, Prince of Brazil|ബ്രസീൽ രാജകുമാരനായ ഹോസെ]] വസൂരി ബാധിച്ച് മരണമടഞ്ഞപ്പോൾ കുത്തിവയ്പ് പരാജയപ്പെട്ടതിന്റെ ഫലങ്ങൾ പോർച്ചുഗൽ രാജകുടുംബം അനുഭവിച്ചു. <ref name=BHSP/><ref name=Amigos/>
പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് പോർട്ടോ പ്രദേശത്ത് വസൂരി പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിൽ വാൻ സെല്ലർ ശ്രദ്ധേയയായി. പല നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഈ രോഗം ചികിത്സിച്ചത് ഇനോക്കുലേഷനിലൂടെയാണ്. ഇത് [[Variolation|വേരിയേഷൻ]] എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് വസൂരിക്ക് പ്രതിരോധശേഷി വർദ്ധിപ്പിച്ചുവെങ്കിലും സാധാരണയായി അണുബാധയുടെ നേരിയ രൂപമുണ്ടാക്കി. 1788 ൽ [[José, Prince of Brazil|ബ്രസീൽ രാജകുമാരനായ ഹോസെ]] വസൂരി ബാധിച്ച് മരണമടഞ്ഞപ്പോൾ കുത്തിവയ്പ് പരാജയപ്പെട്ടതിന്റെ ഫലങ്ങൾ പോർച്ചുഗൽ രാജകുടുംബം അനുഭവിച്ചു. <ref name=BHSP/><ref name=Amigos/>


പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ, [[Edward Jenner|എഡ്വേർഡ് ജെന്നറുടെയും]] മറ്റുള്ളവരുടെയും പ്രവർത്തനങ്ങൾ മനുഷ്യർക്ക് പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെ നൽകുന്ന [[Cowpox|കൗപോക്സിന്]] വസൂരിയിൽ നിന്ന് സംരക്ഷിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് തെളിയിച്ചു.<ref>{{cite book |last = Williams | first = Gareth |title = Angel of Death: The Story of Smallpox |publisher=Palgrave Macmillan |location=Basingstoke |date=2010 |isbn=9780230274716 }}</ref><ref>{{cite journal |last1=Riedel |first1=Stefan |title=Edward Jenner and the history of smallpox and vaccination |journal=Proceedings (Baylor University. Medical Center) |year=2005 |volume=18 |issue=1 |pages=21–25 |doi=10.1080/08998280.2005.11928028 |pmid=16200144 |pmc=1200696 }}</ref> വസൂരി വാക്സിനേഷൻ ആദ്യമായി പോർച്ചുഗലിലേക്ക് 1799-ൽ അവതരിപ്പിച്ചു. 1805-ൽ വാൻ സെല്ലർ അവിന്റസിലെ കുടുംബ ഫാമിലും പോർട്ടോയിലെ അവരുടെ വീട്ടിലും വാക്സിനേഷൻ ആരംഭിച്ചു. ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധൻ ജോസാ കുൻഹ വാക്സിനേഷൻ പരിചയപ്പെടുത്തി. സഭയും മെഡിക്കൽ പ്രൊഫഷനും അതിന്റെ ഉപയോഗത്തെക്കുറിച്ച് കാര്യമായ സംശയം ഉണ്ടായിരുന്നു. ഒരു കാലത്ത് വാൻ സെല്ലർ ഒരു കുറാണ്ടേര (ക്വാക്ക് അല്ലെങ്കിൽ മന്ത്രവാദി ഡോക്ടർ) ആയിരുന്നതിനാൽ അറസ്റ്റിലായി. പിന്തുണയ്ക്കായി അവർ റോയൽ അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസിനോട് അഭ്യർത്ഥിക്കുകയും അക്കാദമി അവരെ ന്യായീകരിക്കുകയും 1808 ൽ ഒരു സ്വർണ്ണ മെഡൽ സമ്മാനിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=BHSP/><ref>{{cite web |title=As Mulheres do Concelho de Vila Nova de Gaia |url=https://arquivo.cm-gaia.pt/objects/cmg:137565/full/ |accessdate=29 May 2020}}</ref><ref name="Silva">{{cite web |last1=Teixeira Rebelo da Silva |first1=José Alberto |title=A Academia Real das Ciências de Lisboa (1779-1834): ciências e hibridismo numa periferia europeia |url=https://repositorio.ul.pt/bitstream/10451/17942/1/ulsd070390_td_Jose_Silva.pdf |website=University of Lisbon |accessdate=29 May 2020}}</ref><ref name=Amigos/>
പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ, [[Edward Jenner|എഡ്വേർഡ് ജെന്നറുടെയും]] മറ്റുള്ളവരുടെയും പ്രവർത്തനങ്ങൾ മനുഷ്യർക്ക് [[Cowpox|കൗപോക്സിന്]] നൽകുന്ന പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെ വസൂരിയിൽ നിന്ന് സംരക്ഷിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് തെളിയിച്ചു.<ref>{{cite book |last = Williams | first = Gareth |title = Angel of Death: The Story of Smallpox |publisher=Palgrave Macmillan |location=Basingstoke |date=2010 |isbn=9780230274716 }}</ref><ref>{{cite journal |last1=Riedel |first1=Stefan |title=Edward Jenner and the history of smallpox and vaccination |journal=Proceedings (Baylor University. Medical Center) |year=2005 |volume=18 |issue=1 |pages=21–25 |doi=10.1080/08998280.2005.11928028 |pmid=16200144 |pmc=1200696 }}</ref> വസൂരി വാക്സിനേഷൻ ആദ്യമായി പോർച്ചുഗലിലേക്ക് 1799-ൽ അവതരിപ്പിച്ചു. 1805-ൽ വാൻ സെല്ലർ അവിന്റസിലെ കുടുംബ ഫാമിലും പോർട്ടോയിലെ അവരുടെ വീട്ടിലും വാക്സിനേഷൻ ആരംഭിച്ചു. ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധൻ ജോസാ കുൻഹ വാക്സിനേഷൻ പരിചയപ്പെടുത്തി. സഭയും മെഡിക്കൽ പ്രൊഫഷനും അതിന്റെ ഉപയോഗത്തെക്കുറിച്ച് കാര്യമായ സംശയം ഉണ്ടായിരുന്നു. ഒരു കാലത്ത് വാൻ സെല്ലർ ഒരു കുറാണ്ടേര (ക്വാക്ക് അല്ലെങ്കിൽ മന്ത്രവാദി ഡോക്ടർ) ആയിരുന്നതിനാൽ അറസ്റ്റിലായി. പിന്തുണയ്ക്കായി അവർ റോയൽ അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസിനോട് അഭ്യർത്ഥിക്കുകയും അക്കാദമി അവരെ ന്യായീകരിക്കുകയും 1808 ൽ ഒരു സ്വർണ്ണ മെഡൽ സമ്മാനിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=BHSP/><ref>{{cite web |title=As Mulheres do Concelho de Vila Nova de Gaia |url=https://arquivo.cm-gaia.pt/objects/cmg:137565/full/ |accessdate=29 May 2020}}</ref><ref name="Silva">{{cite web |last1=Teixeira Rebelo da Silva |first1=José Alberto |title=A Academia Real das Ciências de Lisboa (1779-1834): ciências e hibridismo numa periferia europeia |url=https://repositorio.ul.pt/bitstream/10451/17942/1/ulsd070390_td_Jose_Silva.pdf |website=University of Lisbon |accessdate=29 May 2020}}</ref><ref name=Amigos/>


==അവലംബം==
==അവലംബം==

09:55, 14 മേയ് 2021-നു നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന രൂപം

മരിയ ഇസബെൽ വിറ്റൻഹാൾ വാൻ സെല്ലർ
ജനനം
മരിയ ഇസബെൽ വിറ്റൻഹാൾ

November 6, 1749
മരണംനവംബർ 5, 1819(1819-11-05) (പ്രായം 69)
പോർട്ടോ, പോർച്ചുഗൽ
ദേശീയതബ്രിട്ടീഷ്
പൗരത്വംപോർച്ചുഗീസ്
അറിയപ്പെടുന്നത്Pioneering use of smallpox vaccinations
Medical career
Notable prizesപോർച്ചുഗീസ് റോയൽ അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസ് ഗോൾഡ് മെഡൽ

പോർച്ചുഗലിലെ വസൂരിക്ക് എതിരായ പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് ഉപയോഗിക്കുന്നതിൽ മുൻനിരയിലായിരുന്നു മരിയ ഇസബെൽ വിറ്റൻഹാൾ വാൻ സെല്ലർ (1749–1819) . പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് പോർട്ടോ പ്രദേശത്ത് വസൂരി വാക്സിനേഷൻ ഉപയോഗം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിൽ അവർ ശ്രദ്ധേയയായി.

ജീവിതരേഖ

മരിയ ഇസബെൽ വിറ്റൻഹാൾ (ചിലപ്പോൾ വിറ്റൻഹാൾ അല്ലെങ്കിൽ വെറ്റൻഹാൾ എന്ന് എഴുതപ്പെടുന്നു) 1749 നവംബർ 6 ന് പോർച്ചുഗലിലെ വില നോവ ഡി ഗയ മുനിസിപ്പാലിറ്റിയിലെ അവിന്റസിൽ ഇംഗ്ലീഷ് കുടിയേറ്റ മാതാപിതാക്കൾക്ക് ജനിച്ചു. 1726-ൽ നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന വൈൻ കമ്പനിയായ കർട്ടിസ് ആന്റ് വെറ്റൻ‌ഹാളിൽ അവരുടെ പിതാവ് പങ്കാളിയായിരുന്നുവെന്ന് തോന്നുന്നു. 1739 ൽ മിസ്റ്റർ ന്യൂവലിന്റെ വിധവയായ അന്ന കാനറിനെ ടൗൺസെന്റ് വെറ്റൻ‌ഹാൾ വിവാഹം കഴിച്ചു. [1][2]1767 മെയ് 4 ന്, തന്റെ 17 ആം വയസ്സിൽ മരിയ പെഡ്രോ വാൻ സെല്ലറെ (1746-1802) വിവാഹം കഴിച്ചു. ഡച്ച് കത്തോലിക്കാ കുടുംബത്തിൽ നിന്ന് വന്ന അവർ പോർട്ടോയിലെ റഷ്യൻ കോൺസലായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. ദമ്പതികൾക്ക് മൂന്ന് ആൺമക്കളുണ്ടായിരുന്നു. [3][2]

പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് പോർട്ടോ പ്രദേശത്ത് വസൂരി പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിൽ വാൻ സെല്ലർ ശ്രദ്ധേയയായി. പല നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഈ രോഗം ചികിത്സിച്ചത് ഇനോക്കുലേഷനിലൂടെയാണ്. ഇത് വേരിയേഷൻ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് വസൂരിക്ക് പ്രതിരോധശേഷി വർദ്ധിപ്പിച്ചുവെങ്കിലും സാധാരണയായി അണുബാധയുടെ നേരിയ രൂപമുണ്ടാക്കി. 1788 ൽ ബ്രസീൽ രാജകുമാരനായ ഹോസെ വസൂരി ബാധിച്ച് മരണമടഞ്ഞപ്പോൾ കുത്തിവയ്പ് പരാജയപ്പെട്ടതിന്റെ ഫലങ്ങൾ പോർച്ചുഗൽ രാജകുടുംബം അനുഭവിച്ചു. [3][2]

പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ, എഡ്വേർഡ് ജെന്നറുടെയും മറ്റുള്ളവരുടെയും പ്രവർത്തനങ്ങൾ മനുഷ്യർക്ക് കൗപോക്സിന് നൽകുന്ന പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെ വസൂരിയിൽ നിന്ന് സംരക്ഷിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് തെളിയിച്ചു.[4][5] വസൂരി വാക്സിനേഷൻ ആദ്യമായി പോർച്ചുഗലിലേക്ക് 1799-ൽ അവതരിപ്പിച്ചു. 1805-ൽ വാൻ സെല്ലർ അവിന്റസിലെ കുടുംബ ഫാമിലും പോർട്ടോയിലെ അവരുടെ വീട്ടിലും വാക്സിനേഷൻ ആരംഭിച്ചു. ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധൻ ജോസാ കുൻഹ വാക്സിനേഷൻ പരിചയപ്പെടുത്തി. സഭയും മെഡിക്കൽ പ്രൊഫഷനും അതിന്റെ ഉപയോഗത്തെക്കുറിച്ച് കാര്യമായ സംശയം ഉണ്ടായിരുന്നു. ഒരു കാലത്ത് വാൻ സെല്ലർ ഒരു കുറാണ്ടേര (ക്വാക്ക് അല്ലെങ്കിൽ മന്ത്രവാദി ഡോക്ടർ) ആയിരുന്നതിനാൽ അറസ്റ്റിലായി. പിന്തുണയ്ക്കായി അവർ റോയൽ അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസിനോട് അഭ്യർത്ഥിക്കുകയും അക്കാദമി അവരെ ന്യായീകരിക്കുകയും 1808 ൽ ഒരു സ്വർണ്ണ മെഡൽ സമ്മാനിക്കുകയും ചെയ്തു.[3][6][7][2]

അവലംബം

  1. Sellers, Charles (1899). Oporto Old and New. The Wine and Spirit Gazette. ISBN 9785876302335. Retrieved 30 November 2020.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 "Maria Isabel Wittenhall". Amigos do Arquivo de Penafiel. Retrieved 30 November 2020.
  3. 3.0 3.1 3.2 Seabra van Zeller, Ana Maria (2004). "Maria Isabel Witenhall van Zeller". British Historical Society of Portugal. 31: 117. Retrieved 29 May 2020.
  4. Williams, Gareth (2010). Angel of Death: The Story of Smallpox. Basingstoke: Palgrave Macmillan. ISBN 9780230274716.
  5. Riedel, Stefan (2005). "Edward Jenner and the history of smallpox and vaccination". Proceedings (Baylor University. Medical Center). 18 (1): 21–25. doi:10.1080/08998280.2005.11928028. PMC 1200696. PMID 16200144.
  6. "As Mulheres do Concelho de Vila Nova de Gaia". Retrieved 29 May 2020.
  7. Teixeira Rebelo da Silva, José Alberto. "A Academia Real das Ciências de Lisboa (1779-1834): ciências e hibridismo numa periferia europeia" (PDF). University of Lisbon. Retrieved 29 May 2020.