പെന്റേൻ

പെന്റേൻ
	;
Names
	Preferred IUPAC name Pentane
	Other names Quintane; Refrigerant-4-13-0
Identifiers
CAS Number	109-66-0 ;
3D model (JSmol)	Interactive image;
Beilstein Reference	969132
ChEBI	CHEBI:37830 ;
ChEMBL	ChEMBL16102 ;
ChemSpider	7712 ;
DrugBank	DB03119 ;
ECHA InfoCard	100.003.358
EC Number	203-692-4;
Gmelin Reference	1766
MeSH	{{{value}}}
PubChem CID	8003;
RTECS number	RZ9450000;
UNII	4FEX897A91 ;
UN number	1265
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID2025846 ;
InChI
SMILES
Properties
തന്മാത്രാ വാക്യം
Molar mass	0 g mol−1
Appearance	Colourless liquid
Odor	Gasoline-like
സാന്ദ്രത	0.626 g mL−1; 0.6262 g mL−1 (at 20 °C)
ദ്രവണാങ്കം
ക്വഥനാങ്കം
Solubility in water	40 mg L−1 (at 20 °C)
log P	3.255
ബാഷ്പമർദ്ദം	57.90 kPa (at 20.0 °C)
Henry's law; constant (kH)	7.8 nmol Pa−1 kg−1
അമ്ലത്വം (pKa)	~45
Basicity (pKb)	~59
Magnetic susceptibility (χ)	-63.05·10−6 cm3/mol
Refractive index (nD)	1.358
വിസ്കോസിറ്റി	0.240 mPa·s (at 20 °C)
Thermochemistry
Std enthalpy of; formation ΔfHo298	−174.1–−172.9 kJ mol−1
Std enthalpy of; combustion ΔcHo298	−3.5095–−3.5085 MJ mol−1
Standard molar; entropy So298	263.47 J K−1 mol−1
Specific heat capacity, C	167.19 J K−1 mol−1
Hazards
GHS pictograms
GHS Signal word	Danger
GHS hazard statements	H225, H304, H336, H411
GHS precautionary statements	P210, P261, P273, P301+310, P331
Flash point	{{{value}}}
Autoignition; temperature
Explosive limits	1.5–7.8%
	Lethal dose or concentration (LD, LC):
LD50 (median dose)	3 g kg−1 (dermal, rabbit); 5 g kg−1 (oral, mouse);
LC50 (median concentration)	130,000 mg/m3 (mouse, 30 min); 128,200 ppm (mouse, 37 min); 325,000 mg/m3 (mouse, 2 hr)
	NIOSH (US health exposure limits):
PEL (Permissible)	TWA 1000 ppm (2950 mg/m3)
REL (Recommended)	TWA 120 ppm (350 mg/m3) C 610 ppm (1800 mg/m3) [15-minute]
IDLH (Immediate danger)	1500 ppm
	Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa). \| colspan=2 \| verify (what is: /?) Infobox references

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Pentane

ഒരു കാർബണിക സംയുക്തമാണ് പെന്റേൻ (Pentane). ഇതിന്റെ തന്മാത്രാസൂത്രം C₅H₁₂ എന്നതാണ്. അഞ്ച് കാർബൺ ആറ്റത്തോടു കൂടിയ ഒരു ആൽക്കേൻ ആണിത്. ഇതിന്റെ മൂന്ന് ഐസോമെറുകൾ വെവ്വേറെയായോ മൂന്നും ചേർന്ന മിശ്രിതമോ പെന്റേൻ എന്ന് അറിയപ്പെടാം. എങ്കിലും n-പെന്റേൻ ആണ് പൊതുവേ പെന്റേൻ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നത്. മറ്റുള്ളവ ഐസോപെന്റേൻ (methylbutane), നിയോപെന്റേൻ (dimethylpropane) എന്നിങ്ങനെ വിളിക്കപ്പെടുന്നു. സൈക്ലോ പെന്റേൻ ഇതിന്റെ ഒരുഐസോമറല്ല.

വ്യാവസായിക ഉപയോഗം[തിരുത്തുക]

പോളിസ്ട്രീൻ ഫോം നിർമ്മാണത്തിൽ പെന്റേൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഐസോപെന്റേൻ ഇന്ധന നിർമ്മാണത്തിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നു^[4]. താരതമ്യേന വില കുറഞ്ഞതും ബോയിലിംഗ് പോയിന്റ് താഴ്ന്നതും സുരക്ഷിതമായി ഉപയോഗിക്കാനാവുന്നതുമായ സംയുക്തമായതിനാൽ, പെന്റേൻ ജിയോ തെർമൽ പവർ സ്റ്റേഷനുകളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ചില കീടനാശിനികൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള പല പദാർത്ഥങ്ങളുടേയും സോൾവന്റ് ആയി പെന്റേൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു^[5].

രാസപ്രവർത്തനം[തിരുത്തുക]

മറ്റ് ആൽക്കേനുകളേപ്പോലെ, പെന്റേനും സാധാരണ താപനിലയിലും അവസ്ഥയിലും രാസപ്രവർത്തനമില്ല. എന്നാൽ, താപനില വർധിക്കുമ്പോൾ രാസപ്രവർത്തനം നടന്ന് കാർബൺഡൈ ഓക്സൈഡ് , ജലം എന്നിവ ഉണ്ടാവുന്നതോടൊപ്പം താപം പുറത്തുവിടുന്നു.

C₅H₁₂ + 8 O₂ → 5 CO₂ + 6 H₂O + heat/energy

അവലംബം[തിരുത്തുക]

↑ Hofmann, August Wilhelm Von (1 January 1867). "I. On the action of trichloride of phosphorus on the salts of the aromatic monamines". Proceedings of the Royal Society of London. 15: 54–62. doi:10.1098/rspl.1866.0018. Retrieved 4 April 2018 – via rspl.royalsocietypublishing.org.
↑ Record of n-Pentane in the GESTIS Substance Database of the Institute for Occupational Safety and Health, accessed on 19 April 2011
↑ "n-Pentane". Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
↑ "Hydrocarbons". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. 2002. doi:10.1002/14356007.a13_227. ISBN 978-3527306732. {{cite encyclopedia}}: Cite uses deprecated parameter |authors= (help)
↑ Milne, ed., G.W.A. (2005). Gardner's Commercially Important Chemicals: Synonyms, Trade Names, and Properties. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc. p. 477. ISBN 978-0-471-73518-2. {{cite book}}: |last= has generic name (help)

External links[തിരുത്തുക]

International Chemical Safety Card 0534 at ILO.org
NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards at CDC.gov
Phytochemical data for pentane at Ars-grin.gov

[1] Hofmann, August Wilhelm Von (1 January 1867). "I. On the action of trichloride of phosphorus on the salts of the aromatic monamines". Proceedings of the Royal Society of London. 15: 54–62. doi:10.1098/rspl.1866.0018. Retrieved 4 April 2018 – via rspl.royalsocietypublishing.org.

[GESTIS-2] Record of n-Pentane in the GESTIS Substance Database of the Institute for Occupational Safety and Health, accessed on 19 April 2011

[3] "n-Pentane". Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

[Ullmanns-4] "Hydrocarbons". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. 2002. doi:10.1002/14356007.a13_227. ISBN 978-3527306732. {{cite encyclopedia}}: Cite uses deprecated parameter |authors= (help)

[Milne-5] Milne, ed., G.W.A. (2005). Gardner's Commercially Important Chemicals: Synonyms, Trade Names, and Properties. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc. p. 477. ISBN 978-0-471-73518-2. {{cite book}}: |last= has generic name (help)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]