തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ബോണ്ട്

ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്കുള്ള ധനസഹായ മാർഗ്ഗമായിരുന്നു ഇലക്ടറൽ ബോണ്ട് അഥവാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ബോണ്ട്. 2017 ലെ കേന്ദ്ര ബജറ്റിൽ ധനകാര്യ ബില്ലിലാണ് അജ്ഞാത ഇലക്ടറൽ ബോണ്ട് പദ്ധതി അവതരിപ്പിച്ചത്. എന്നാൽ 2024 15 ന് സുപ്രീം കോടതി ഇത് ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്ന് വിധിക്കുകയും നിർത്തലാക്കുകയും ചെയ്തു. വർഷമായി നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ധനസഹായ സംവിധാനം ചീഫ് ജസ്റ്റിസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള അഞ്ച് ജഡ്ജിമാരുടെ ബെഞ്ച് ഉടൻ പ്രാബല്യത്തിൽ വന്നു, ഈ ബോണ്ടുകൾ നൽകുന്നത് നിർത്താൻ സ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ നിർദ്ദേശിക്കുകയും ഈ പദ്ധതി "വിവരാവകാശത്തിന്റെ (വിവരാവകാശത്തിനുള്ള അവകാശം) ലംഘനം" എന്ന് വിളിക്കുകയും അത് അവരുടെ വെബ്സൈറ്റിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കാൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന് നിർദ്ദേശം നൽകുകയും ചെയ്തു. ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾ നിയമവിരുദ്ധമായി പ്രഖ്യാപിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് സുപ്രീം കോടതിയിൽ ഹർജി നൽകിയവരിൽ ഭരണകക്ഷിയായ ഇടതുപക്ഷ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യയും ഉൾപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ, ഈ ബോണ്ടുകളിലൂടെ സംഭാവനകൾ ഔദ്യോഗികമായി നിരസിച്ച ഏക പ്രധാന കക്ഷിയായിരുന്നു ഇത്.

ബജറ്റിന്റെ പ്രധാന ഘടകമായി പ്രത്യേകമായി അവതരിപ്പിച്ച അജ്ഞാത ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾ, ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 110 ലംഘിക്കുന്നതായിരുന്നു.പാർലമെന്ററി സൂക്ഷ്മപരിശോധന പ്രക്രിയ മറികടക്കുന്നതിന് ഇതുവഴി സാധിച്ചിരുന്നു. ഭരണഘടന അനുസരിച്ച്, ധനബില്ലുകൾ രാജ്യസഭ "പാസാക്കേണ്ട" ആവശ്യകതയിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കിയ നിയമനിർമ്മാണമാണ്, കാരണം ലോക്സഭ അവതരിപ്പിച്ച അത്തരം ബില്ലുകളെക്കുറിച്ച് അഭിപ്രായം പറയാൻ മാത്രമേ ഉപരിസഭയ്ക്ക് അനുവാദമുള്ളൂ.

2017 ന്റെ തുടക്കത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ചെങ്കിലും, ധനകാര്യ മന്ത്രാലയത്തിലെ സാമ്പത്തിക കാര്യ വകുപ്പ് 2018 ജനുവരി 2 ന് ഒരു ഗസറ്റിൽ ഇലക്ടറൽ ബോണ്ട് സ്കീം 2018 വിജ്ഞാപനം ചെയ്തത്. കണക്കനുസരിച്ച്, 2018 മാർച്ച് മുതൽ 2022 ഏപ്രിൽ വരെയുള്ള കാലയളവിൽ 9,857 കോടി രൂപയുടെ സാമ്പത്തിക മൂല്യത്തിന് തുല്യമായ 18,299 ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകളുടെ കൈമാറ്റമാണ് നടന്നത്.

2019-ലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുന്നോടിയായി, പാർട്ടി അധികാരത്തിൽ വന്നാൽ ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾ ഇല്ലാതാക്കുമെന്ന് കോൺഗ്രസ് പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നു.

പൊതുതാൽപര്യ ഹർജി

ഇലക്ടറൽ ബോണ്ട് പദ്ധതി രണ്ട് കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യൻ സുപ്രീം കോടതിയിൽ ഒരു പൊതു താൽപ്പര്യ വ്യവഹാരം (PIL) മുഖേന നിയമപരമായ ചോദ്യം ചെയ്തു. ഒന്നാമതായി, ഈ പദ്ധതി ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയ ഫണ്ടിംഗിൽ സുതാര്യതയില്ലായ്മക്ക് കാരണമായി, അതുവഴി രാഷ്ട്രീയ സംഭാവനകളെയും പാർട്ടികളുടെ പ്രധാന വരുമാന സ്രോതസ്സിനെയും കുറിച്ചുള്ള നിർണായക വിവരങ്ങൾ ലങിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനെയും രാജ്യത്തെ പൗരന്മാരെയും തടയുന്നു. രണ്ടാമതായി, ഈ പദ്ധതി ഒരു മണി ബില്ലായി പാസാക്കുന്നത്, അതുവഴി പാർലമെൻ്റിൻ്റെ ഉപരിസഭയായ രാജ്യസഭയെ മറികടക്കുന്നത് ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്നും അധികാര വിഭജന സിദ്ധാന്തത്തെയും വിവരങ്ങളിലേക്കുള്ള പൗരൻ്റെ മൗലികാവകാശത്തെയും ലംഘിക്കുന്നുവെന്നും വാദിച്ചു.2017 ഒക്ടോബറിലാണ് പൊതുതാൽപര്യ ഹർജി ആരംഭിച്ചത്, ധനമന്ത്രാലയം 2018 ജനുവരിയിലും നിയമമന്ത്രാലയം 2018 മാർച്ചിലും മറുപടി നൽകി. ഈ കേസ് നിലവിൽ തീർപ്പുകൽപ്പിക്കാതെ കാത്തിരിക്കുകയാണ്.