കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് പാകിസ്താൻ
കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് പാകിസ്താൻ کمیونسٹ پارٹی آف پاکستان | |
|---|---|
 | |
| ചുരുക്കപ്പേര് | സിപിപി |
| ചെയർപേഴ്സൺ | ജമീൽ അഹമ്മദ് മാലിക്ക്[1] |
| സ്ഥാപകൻ | സജ്ജദ് സഹീർ |
| രൂപീകരിക്കപ്പെട്ടത് | 6 മാർച്ച് 1948 |
| നിന്ന് പിരിഞ്ഞു | സിപിഐ |
| മുഖ്യകാര്യാലയം | സെൻട്രൽ സെക്രട്ടേറിയറ്റ്, 1426-ഫത്തേ ജാങ് ചൗക്ക്, അറ്റോക്ക് കാന്റ്, പാകിസ്ഥാൻ |
| വിദ്യാർത്ഥി സംഘടന | ഡെമോക്രാത്തിക് സ്റ്റുഡന്റ്സ് ഫെഡറേഷൻ |
| പ്രത്യയശാസ്‌ത്രം | കമ്മ്യൂണിസം മാർക്സിസ്റ്റ് ല്നിനിസ്റ്റ് |
| രാഷ്ട്രീയ പക്ഷം | ഇടതുപക്ഷം |
| അന്താരാഷ്‌ട്ര അഫിലിയേഷൻ | IMCWP[2] |
| നിറം(ങ്ങൾ) | ചുവപ്പ് |
| തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ചിഹ്നം | |
അരിവാൾ | |
| വെബ്സൈറ്റ് | |
| www | |
പാകിസ്താനിലെ ഒരു കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയാണ് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് പാകിസ്താൻ (ചുരുക്കെഴുത്ത്: സിപിപി; ഉർദു: کمیونسٹ پارٹی آف پاکستان).
ചരിത്രം[തിരുത്തുക]
സ്ഥാപനം[തിരുത്തുക]
1948 മാർച്ച് 6 ന് പാകിസ്താൻ സ്ഥാപിതമായതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ ഇന്ത്യയിലെ കൽക്കട്ടയിലാണ് സിപിപി സ്ഥാപിതമായത്. അക്കാലത്ത് കൽക്കത്തയിൽ നടന്ന കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ 2-ാമത് കോൺഗ്രസിൽ പുതിയ പാകിസ്താൻ രാജ്യത്ത് പ്രത്യേക കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി രൂപീകരിക്കണമെന്ന് തീരുമാനമെടുത്തിരുന്നു. പാകിസ്താൻ താരതമ്യേന ചെറിയ രാജ്യമായതിനാൽ ( ഇന്ത്യയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ) അസ്ഥിരത അനുഭവിക്കുന്നത് വിപ്ലവത്തിന് പാകമായെന്ന് കരുതപ്പെട്ടു. പാക്കിസ്ഥാനിൽ നിന്നുള്ള പ്രതിനിധികൾ സ്വയം വേർപിരിഞ്ഞ് ഒരു പ്രത്യേക സെഷൻ നടത്തി അവിടെ അവർ സിപിപി രൂപീകരിച്ചു. പടിഞ്ഞാറൻ പാകിസ്ഥാനിൽ നിന്നുള്ള സജ്ജാദ് സഹീർ ( ഓൾ-ഇന്ത്യ പ്രോഗ്രസീവ് റൈറ്റേഴ്സ് അസോസിയേഷൻ സ്ഥാപകൻ) ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. കിഴക്കൻ പാക്കിസ്ഥാനിൽ നിന്നുള്ള പ്രതിനിധികൾ കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാൻ പ്രവിശ്യാ കമ്മിറ്റിയെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. സിപിഐയുടെ പല മുസ്ലീം നേതാക്കളെയും പാർട്ടി രൂപീകരണത്തിൽ സഹായിക്കാൻ പാകിസ്ഥാനിലേക്ക് അയച്ചു.
സർക്കാരിനെ അട്ടിമറിക്കാനുള്ള ഗൂഢാലോചന[തിരുത്തുക]
രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം പാർട്ടി രഹസ്യമായി രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനങ്ങൾ തുടർന്നു. 1954 ജൂലൈയിൽ അന്നത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി ലിയാഖത്ത് അലി ഖാന്റെ സർക്കാരിനെ അട്ടിമറിക്കാൻ ഗൂഢാലോചന നടത്തിയെന്നാരോപിച്ച് സിപിപിയെ നിരോധിച്ചു. വിഖ്യാതമായ റാവൽപിണ്ടി ഗൂഢാലോചന കേസ് 1951-ൽ അട്ടിമറി ഗൂഢാലോചനക്കാർക്കെതിരെ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. [3]
ലക്ഷ്യങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
പാക്കിസ്ഥാനിൽ വിപ്ലവം തുടങ്ങാനുള്ള ശ്രമം പരാജയപ്പെടുകയും സിപിപി നേതാക്കളെ ജയിലിലടക്കുകയും ചെയ്തു. 1951-ലെ റാവൽപിണ്ടി ഗൂഢാലോചന കേസിൽ പല പ്രമുഖരും ശിക്ഷിക്കപ്പെടുകയും പാർട്ടിയെ മാറിമാറി വന്ന സർക്കാരുകൾ ബലപ്രയോഗത്തിലൂടെ അടിച്ചമർത്തുകയും ചെയ്തു.
സമരങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
ജവഹർലാൽ നെഹ്‌റുവിന്റെ നയതന്ത്ര ഇടപെടലിലൂടെ ഏറ്റവും പ്രമുഖരായ സിപിപി നേതാക്കളെ മോചിപ്പിച്ച് ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടക്കി അയച്ചു. ഈ ഘട്ടത്തിൽ, പടിഞ്ഞാറൻ പാകിസ്ഥാനിൽ സിപിപി മോശം അവസ്ഥയിലായിരുന്നു, കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാനിൽ പാർട്ടിക്ക് പരിമിതമായ അടിത്തറയുണ്ടായിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഇത്രയും വലിയ ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ പ്രദേശത്ത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ഒരു ഏകീകൃത ഒളി രാഷ്ട്രീയ സംഘടന ഉണ്ടാകുന്നത് ബുദ്ധിമുട്ടായിരുന്നു. കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാൻ ശാഖയ്ക്ക് സ്വയംഭരണാധികാരത്തോടെ പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിഞ്ഞു.
1950-കൾ[തിരുത്തുക]
1954-ൽ കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാനിൽ നടന്ന പ്രവിശ്യാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അവാമി ലീഗ്, കൃഷക് പ്രജാ പാർട്ടി, നിസാം-ഇ-ഇസ്ലാം പാർട്ടി എന്നിവ ചേർന്ന് ആരംഭിച്ച യുണൈറ്റഡ് ഫ്രണ്ടിനെ സിപിപി പിന്തുണച്ചു. പത്ത് സിപിപി സ്ഥാനാർത്ഥികളിൽ നാല് പേരും മറ്റ് പാർട്ടികളുടെ സ്ഥാനാർത്ഥികളായി 23 സിപിപി അംഗങ്ങളും തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.
1954-ൽ പാർട്ടിയും അതിന്റെ മുന്നണി സംഘടനകളായ നാഷണൽ സ്റ്റുഡന്റ്സ് ഫെഡറേഷൻ, പ്രോഗ്രസീവ് റൈറ്റേഴ്സ് മൂവ്മെന്റ്, റെയിൽവേ വർക്കേഴ്സ് യൂണിയൻ എന്നിവയും നിരോധിക്കപ്പെട്ടു. തൽഫലമായി, മിയാൻ ഇഫ്തിഖർ-ഉദ്-ദിന് എന്ന നേതാവായി പശ്ചിമ പാകിസ്ഥാനിൽ സിപിപി ആസാദ് പാകിസ്ഥാൻ പാർട്ടി (എപിപി) ആരംഭിച്ചു. 1957-ൽ സിപിപിയും മറ്റ് ഇടതുപക്ഷക്കാരും ചേർന്ന് നാഷണൽ അവാമി പാർട്ടിയെ നിയമപരമായ പാർട്ടിയായി രൂപീകരിച്ചു. എപിപി എൻഎപിയിൽ ൽ ലയിച്ചു.
കിഴക്കൻ പാക്കിസ്ഥാനിൽ, സിപിപി അവാമി ലീഗിലും പിന്നീട് ഗണതന്ത്രി ദളിലും പ്രവർത്തിച്ചു. 1958-ൽ കുൽ പാകിസ്ഥാൻ കിസ്സാൻ അസോസിയേഷൻ (ഓൾ പാകിസ്ഥാൻ കർഷകരുടെപെസന്റ്സ് അസോസിയേഷൻ) ആരംഭിച്ചു.
1960-കൾ[തിരുത്തുക]
1960-ൽ അമേരിക്കൻ സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റ് ഏകദേശം 3000 പേർ പാർട്ടി അംഗത്വം ഉള്ളവരാണെന്ന് കണക്കാക്കി [4] സിപിപി വിദേശത്തും സംഘടിക്കാൻ തുടങ്ങി. യൂറോപ്പിൽ, സിപിപി ബ്രാഞ്ച് ഉറുദു മാസികയായ ബാഗവത് ("വിപ്ലവം" എന്ന് വിവർത്തനം ചെയ്യാം) പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.
1966-ൽ ചൈന-സോവിയറ്റ് വിഭജനം സിപിപിയിൽ എത്തി. കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാനിൽ ഒരു ചൈനീസ് അനുകൂല സംഘം സിപിപിയിൽ നിന്ന് പിരിഞ്ഞു. 1968-ൽ ധാക്കയിൽ നടന്ന നാലാം പാർട്ടി കോൺഗ്രസിൽ കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാന് വേണ്ടി പ്രത്യേക കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി രൂപീകരിക്കണമെന്ന് തീരുമാനമെടുത്തു. അങ്ങനെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഈസ്റ്റ് പാകിസ്ഥാൻ (സിപിഇപി) സ്ഥാപിതമായി. CPEP പിന്നീട് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ബംഗ്ലാദേശ് ആയി മാറി.
ബലൂചിസ്ഥാനിലെ പാറ്റ്ഫീദറിൽ സിപിപി ഒരു തീവ്രവാദവും സായുധ കർഷക സമരവും സംഘടിപ്പിച്ചു. അക്കാലത്തെ സ്വേച്ഛാധിപത്യ ഭരണകൂടങ്ങളെ ചെറുത്ത സിപിപി, തീവ്ര ട്രേഡ് യൂണിയൻ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ കെട്ടിപ്പടുത്തു.
1990-കൾ[തിരുത്തുക]
1990 ഡിസംബറിൽ ജാം സഖി പാർട്ടിയുടെ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായി. 1991 ഏപ്രിലിൽ അദ്ദേഹം പാർട്ടിയിൽ നിന്ന് രാജിവച്ചു. [5] 1995-ൽ സിപിപി മസ്ദൂർ കിസ്സാൻ പാർട്ടിയുടെ മേജർ ഇഷാക്ക് വിഭാഗവുമായി ലയിച്ച് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് മസ്ദൂർ കിസ്സാൻ പാർട്ടി (സിഎംകെപി) രൂപീകരിച്ചു. സോവിയറ്റ് യൂണിയനോട് അവർ വളരെ വിമർശനാത്മകമായിരുന്നില്ല എന്ന വിമർശനം സിപിപി അംഗീകരിച്ചു. 1999-ൽ ഒരു സംഘം സിഎംകെപിയിൽ നിന്ന് പിരിഞ്ഞ് സിപിപി പുനഃസംഘടിപ്പിച്ചു. 2002-ൽ, സിപിപി പിളർന്നു, രണ്ട് വ്യത്യസ്ത സിപിപികളുടെ നിലനിൽപ്പിലേക്ക് നയിച്ചു, ഒന്ന് മൗല ബക്സ് ഖസ്ഖേലിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ളതും മറ്റൊന്ന് ഖാദിം തഹീമിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു പിളർപ്പ് ഗ്രൂപ്പും .
നിലവിലെ സ്ഥിതി[തിരുത്തുക]
സിപിപി പാർട്ടി പാക്കിസ്ഥാനിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടില്ല. [6]
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ചരിത്രം[തിരുത്തുക]
ഇതും കാണുക[തിരുത്തുക]
- പാക്കിസ്ഥാന്റെ രാഷ്ട്രീയം
- പാകിസ്ഥാനിലെ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുടെ പട്ടിക
- കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടികളുടെ പട്ടിക
അവലംബങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
- ↑ "Afghanistan: Pakistan rejoices at Taliban victory as West flounders". Deutsche Welle. 18 August 2021. Retrieved 23 October 2021.
- ↑ "Participants List". IMCWP (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 16 February 2019.
- ↑ Paracha, Nadeem F. (13 April 2014). "The rise and fall of the communist party of Pakistan". Dawn (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 24 August 2020.
- ↑ Benjamin, Roger W.; Kautsky, John H. (March 1968). "Communism and Economic Development". The American Political Science Review. American Political Science Association. 62 (1): 122. doi:10.1017/S0003055400115679. JSTOR 1953329.
- ↑ "Jam Saqi interview". Pakistan Christian Post. Archived from the original on 26 April 2013. Retrieved 4 July 2008.
- ↑ "List of Enlisted Political Parties" (PDF). www.ecp.gov.pk. Election Commission of Pakistan. Archived from the original (PDF) on 2021-01-25. Retrieved 24 August 2020.