"ഇവാൻ നാലാമൻ" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം

നാൾപ്പതിപ്പുകൾ കാണുക

← മുൻപത്തെ വ്യത്യാസം അടുത്ത വ്യത്യാസം →

Content deleted Content added

വ്യത്യാസം കാണൽവിക്കിഎഴുത്ത്

വരിക്കിടയിൽ

04:22, 11 ഏപ്രിൽ 2010-നു നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന രൂപം

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Ivan_IV_of_Russia

"ഭയങ്കരൻ ഇവാൻ" എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇവാൻ നാലാമൻ - "സാർ"(Tzar) എന്ന സ്ഥാനപ്പേർ സ്വീകരിച്ച റഷ്യയിലെ ആദ്യത്തെ ഭരണാധികാരി ഇദ്ദേഹമായിരുന്നു‍

ഭയങ്കരൻ ഇവാൻ (റഷ്യൻ: ഇവാൻ ഗ്രോസ്നി) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇവാൻ നാലാമാൻ വാസിലിയേവിച്ച് (ജനനം: മോസ്കോ 1530 ആഗസ്റ്റ് 25; മരണം: മോസ്കോ 1584 മാർച്ച് 28) പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ അഞ്ചു പതിറ്റാണ്ടു കാലം റഷ്യയുടെ ഭരണാധികാരി ആയിരുന്നു. "ഭയങ്കരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രോസ്നി എന്ന പദം അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശേഷണമായിരിക്കുന്നത്, ഭീകരതയേയോ, ക്രൂരതയേയോ എന്നതിലുപരി, ശക്തിയേയും, അധികാരത്തേയും, കാർക്കശ്യത്തേയും സൂചിപ്പിക്കാനാണ്. ^[1]^[2]^[3]

1547-ൽ സാർ (Tzar - സീസർ) എന്ന സ്ഥാനപ്പേരോടെ മുഴുവൻ റഷ്യയുടേയും ചക്രവർത്തിയായി^[4] സ്വയം പ്രഖ്യാപിച്ച ഇവാൻ, മധ്യകാലത്തെ കേവലം ഒരു ദേശരാഷ്ട്രം(nation state) എന്ന നിലയിൽ നിന്ന് പ്രാദേശികശക്തിയും സാമ്രാജ്യവുമായുള്ള റഷ്യയുടെ വളർച്ചയ്ക്ക് നേതൃത്വം കൊടുത്തു. അരനൂറ്റാണ്ടുകാലം ദീർഘിച്ച ഇവാന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഖാന്മാരുടെ ഭരണത്തിലായിരുന്ന കാസാൻ, അസ്ട്രാഖാൻ, സൈബീരിയ എന്നീ പ്രദേശങ്ങൾ നിയന്ത്രണത്തിൽ വന്നതോടെ, റഷ്യ ഒരു ബില്യൻ ഏക്കർ വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ബഹുവംശ, ബഹുധർമ്മ രാഷ്ട്രമായിത്തീർന്നു. ഇവാന്റെ ഭരണത്തിന്റെ ഓരോ ദിവസവും, റഷ്യയുടെ വിസ്തീർണ്ണം 50 ചതുരശ്രമൈൽ എന്ന നിരക്കിൽ വർദ്ധിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു.^[5]

ഇവാന്റെ സങ്കീർണ്ണമായ വ്യക്തിത്വം പലതരം വിശേഷണങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്: ബുദ്ധിമാൻ, ഭക്തൻ, വികാരവിവശൻ എന്നൊക്കെ അദ്ദേഹം വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു; കോപാവേശത്തിനും ഇടക്കിടെയുള്ള മനോവിഷാദത്തിനും അദ്ദേഹം അടിമയായിരുന്നു. അതിരുവിട്ടുള്ള ഭോഗക്കൂത്തുകളെ തുടർന്ന് അതിരില്ലാത്ത പാശ്ചാത്താപത്തിലൂടേയും അദ്ദേഹം കടന്നുപോയി. സന്യാസാശ്രമങ്ങൾ നശിപ്പിച്ചതിനു പിന്നാലെ പുതിയ ആശ്രമങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. കൊലപാതകങ്ങൾക്കു ശേഷം പശ്ചാത്തപിച്ച ഇവാൻ, അവയ്ക്കിരകളായിത്തീർന്നവരുടെ ആത്മശാന്തിക്കുവേണ്ടി പ്രാർത്ഥിക്കാൻ അവരുടെ പട്ടിക സന്യാസാശ്രമങ്ങൾക്ക് അയച്ചുകൊടുത്തു ^[6] ഇവാന്റെ അടക്കിയാലൊതുങ്ങാത്ത കോപത്തിന്റെ ശ്രദ്ധേയമായ ഇരകളിലൊന്ന് അനന്തരാവകാശിയായി കരുതപ്പെട്ടിരുന്ന മകൻ ഇവാൻ ഇവാനോവിച്ചായിരുന്നു. കോപാവേശത്തിലുള്ള പിതാവിന്റെ പ്രഹരത്തിൽ ഇവാൻ ഇവാനോവിച്ച് മരിച്ചതിനാൽ^[ക] മന്ദബുദ്ധിയായ ഇളയ മകനാണ് ഒടുവിൽ അനന്തരാവകാശിയായത്.^[7]

ബാല്യം

റഷ്യയിലെ ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന വാസിലി മൂന്നാമൻ ഇവാനോവിച്ചിന് ഏറെക്കാലം കാത്തിരുന്നുണ്ടായ മകനായിരുന്നു ഇവാൻ. വന്ധ്യയെന്നു കരുതിയ ആദ്യഭാര്യയെ മന്ത്രവാദക്കുറ്റം ആരോപിച്ച് ഒരു കന്യാസ്ത്രീമഠത്തിൽ ശിഷ്ടജീവിതം കഴിക്കാൻ ഉപേക്ഷിച്ചശേഷമാണ് 1525-ലാണ് വാസിലി ഇവാന്റെ അമ്മ എലീന ഗ്ലിൻസ്കായയെ വിവാഹം കഴിച്ചത്. ഇവാന് മൂന്നു വയസ്സുമാത്രമുള്ളപ്പോൾ വാസിലി പരുവും കാലിൻ നീരും മൂത്തുണ്ടായ രക്തദൂഷ്യത്തിൽ മരിച്ചു. വാസിലിയുടെ ആഗ്രഹമനുസരിച്ച് ഇവാനെ അനന്തരാവകാശിയായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഇവാന്റെ സ്ഥാനത്ത് ഭരണത്തിനു മേൽനോട്ടം വഹിച്ചത് അമ്മയായിരുന്നു. എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന് എട്ടുവയസ്സുള്ളപ്പോൾ അമ്മയും മരിച്ചു. അവരെ വിഷം കൊടുത്തു കൊല്ലുകയായിരുന്നുവെന്ന് ആരോപണമുണ്ട്.^[8] തുടർന്ന്, ഇവാൻ സ്വയം ഭരണം ഏറ്റെടുക്കുന്നതുവരെ, അധികാരത്തിന്റെ കടിഞ്ഞാൺ "ബോയാർമാർ" എന്നറിയപ്പെടുന്ന പ്രഭുക്കന്മാരുടെ കയ്യിലായി. ഇവാന്റെ തന്നെ കത്തുകളനുസരിച്ച് ഷൂയിസ്കി, ബെസൽസ്കി കുടുംബങ്ങളിൽ പെട്ട ബോയാർമാരുടെ കീഴിൽ ഇവാനും ഇളയ സഹോദരൻ യൂറി വാസിലേവിച്ചും അവഗണനയും അപമാനവും സഹിച്ച് അനാഥരെപ്പോലെയാണ് വളർന്നുവന്നത്. തന്റെ കിടക്കയിൽ ആന്ദ്രേ ഷൂയിഷ്കി സ്വന്തം ചെരുപ്പ് വച്ചെന്ന് ഒരു കത്തിൽ ഇവാൻ പരാതിപ്പെടുന്നുണ്ട്. ഇക്കാലത്തെ അനുഭവങ്ങൾ ഇവാന്റെ സ്വഭാവത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ കാര്യമായ പങ്കുവഹിച്ചിരിക്കാം എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.

'സാർ' പദവിയിലേയ്ക്ക്

1544-ൽ ബോയാർമാരുടെ നേതാവായിരുന്ന അന്ദ്രേ ഷൂയിസ്കിയിയെ തന്റെ നായ്ക്കളെ നിറച്ച ഒരു മുറിയിൽ അടച്ചിട്ട് അവയുടെ കടിയേല്പിച്ച് കൊന്നശേഷം, പതിമൂന്നു വയസ്സുണ്ടായിരുന്ന ഇവാൻ അധികാരം സ്വയം ഏറ്റെടുത്തു. മൂന്നു വർഷം കഴിഞ്ഞ് മോസ്കോയിലെ മെത്രാപ്പോലിത്ത ഇവാനെ മുഴുവൻ റഷ്യയുടേയും സാർ(സീസർ) ആയി അഭിക്ഷേകം ചെയ്തു. തുടർന്ന് തന്റെ ഭരണസീമയിൽ പെട്ട പ്രഭുകന്യകമാരുടെ ഒരു കൂട്ടത്തെ മോസ്കോയിൽ വരുത്തിയ ഇവാൻ, അവർക്കിടയിൽ നിന്ന് അനാസ്താസിയ റൊമാനോവ്നയെ ഭാര്യയായി തെരഞ്ഞെടുത്തു.^[ഖ] 1550-ൽ ദേശീയസഭ വിളിച്ചുകൂട്ടിയ ഇവാൻ അതിനു മുൻപാകെ തന്റെ കൗമാരത്തിലെ തെറ്റുകൾ ഏറ്റുപറയുകയും, ഭാവിയിൽ നീതിയും ദയയുമുള്ള ഭരണം ഉറപ്പുപറയുകയും ചെയ്തു.^[9]

യുദ്ധങ്ങൾ

ബാൾട്ടിക്ക് മുതൽ കാസ്പിയൻ കടൽ വരെയെത്തുന്ന ഒരു ശക്തിയായി റഷ്യയെ വളർത്താൻ ആഗ്രഹിച്ച ഇവാൻ, റഷ്യൻ ഭൂവിഭാഗത്തിന്മേൽ ഏറെക്കാലം ആധിപത്യം പുലർത്തിയ മങ്കോളിയൻ ശക്തിയുടെ പിന്തുടർച്ചക്കാരായിരുന്ന ടാട്ടർമാരെ അതിനു തടസ്സമായി കണ്ടു. 1552-ൽ, വോൾഗാ നദിയുടെ തീരത്തുള്ള ടാട്ടർ നഗരമായിരുന്ന കസാൻ ഒന്നരലക്ഷം വരുന്ന സൈന്യവുമായി അദ്ദേഹം ആക്രമിച്ചു. അൻപതുദിവസം നീണ്ട ഉപരോധത്തിനൊടുവിൽ^[ഗ] കസാൻ കീഴടങ്ങിയത് ഇവാന് വലിയ വിജയമായി. കാസാനിലെ ജനങ്ങൾ ഒന്നടങ്കം കൊല്ലപ്പെടുകയോ അടിമകളായി വിൽക്കപ്പെടുകയോ ചെയ്തു.‍^[ഘ] 1554, വോൾഗാനദി കാസ്പിയൻ കടലുമായി ചേരുന്ന സ്ഥാനത്തുള്ള അഷ്ട്രാഖാൻ എന്ന ടാട്ടർ നഗരം കൂടി പിടിച്ചെടുത്തതോടെ വോൾഗാ പ്രദേശം പൂർണ്ണമായും റഷ്യയുടെ നിയന്ത്രണത്തിലായി. മോസ്കോ നഗരത്തിന്റെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമായി ഇന്നും നിലനിൽക്കുന്ന വിശുദ്ധ ബാസിലിന്റെ ഭദ്രാസനപ്പള്ളി, ഈ വിജയങ്ങളുടെ സ്മരണക്കായി ഇവാൻ പണിയിച്ചതാണ്.

കിഴക്കൻ അതിർത്തിയിലെ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇവാന്റെ ശ്രദ്ധ പടിഞ്ഞാറോട്ടു തിരിഞ്ഞു. വടക്കുപടിഞ്ഞാറേ അതിർത്തിയിലെ ലിവോണിയ പിടിച്ചെടുക്കാനുള്ള ഇവാന്റെ ശ്രമം വിജയിച്ചില്ല. പോളണ്ടും വടക്കൻ യൂറോപ്പിലെ ഇതരരാജ്യങ്ങളുമായുള്ള കലഹത്തിലേയ്ക്കാണ് അത് ഇവാനെ നയിച്ചത്. ലിവോനിയയുടെ പേരിൽ 1557-ൽ തുടങ്ങിയ സംഘർഷം ഇവാനെ ഏറെക്കാലം അലട്ടി. മരിക്കുന്നതിന് ഒരു വർഷം മുൻപ്, 1582-ൽ എത്തിച്ചേർന്ന ഒരു സന്ധിയിൽ ഇവാന് ആ പ്രദേശം പോളണ്ടിന് വിട്ടുകൊടുക്കേണ്ടി വന്നു.

സ്ഥാനത്യാഗം, തിരിച്ചുവരവ്

ലിവോണിയക്കെതിരെ നടന്ന നീണ്ട് യുദ്ധത്തിലെ തിരിച്ചടികളും മറ്റും ഇവാൻ ആശ്രയിച്ചിരുന്ന സൈനിക-ഫ്യൂഡൽ വൃന്ദത്തിനിടയിൽ അസംതൃപ്തിയുണ്ടാക്കി. 1953-ൽ രോഗിയായി മരണത്തോടടുത്തപ്പോൾ, തന്റെ മകൻ ഡിമിട്രിയോട് വിശ്വസ്ഥതരായിരിക്കുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞയെടുക്കാനുള്ള ഇവാന്റെ ആവശ്യം ബോയാർ പ്രഭുക്കളായ ഉപദേഷ്ടാക്കൾ നിരസിച്ചതും ഇവാനെ അവരിൽ നിന്നകറ്റി. ഇവാന്റെ സഹോദരനെയാണ് പിൻഗാമിയായി അവർ മനസ്സിൽ കണ്ടിരുന്നത്. രോഗവിമുക്തനായ ഇവാൻ തൽക്കാലം അവർക്കെതിരെ തിരിഞ്ഞില്ലെങ്കിലും ഏഴുവർഷം കഴിഞ്ഞ് 1560-ൽ സിൽവെസ്റ്റൻ, അഡാഷെഫ് എന്നിവരെ സ്ഥാനഭ്രഷ്ടരാക്കി. സിൽവെസ്റ്റർ ഒരു സന്യാസാശ്രമത്തിലും അഡാഷെഫ് ലിവോനിയയിലെ യുദ്ധമുന്നണിയിലും മരിച്ചു.^[10] ഇതോടെ ഇവാനെ ഭയന്ന ബോയാർമാരിൽ പലരും ശത്രുരാജ്യമായ പോളണ്ടിലേയ്ക്കും മറ്റും പലായനം ചെയ്തു. 1560-ൽ നടന്ന ആദ്യഭാര്യ അനസ്താസിയയുടെ മരണവും ഇവാനെ മാനസികമായി തളർത്തി. ബോയാർമാർ അവളെ വിഷം കൊടുത്തു കൊന്നതാണെന്ന് ഇവാൻ കരുതി.

പ്രഭുവർഗ്ഗം ആകെ തനിക്കെതിരായെന്നു തോന്നിയ ഇവാൻ, 1564 അവസാനം തന്റെ ഭണ്ഡാരപ്പെട്ടിയും വിശുദ്ധരൂപങ്ങളുമായി കുടുംബസഹിതം വിശ്വസ്തരായ ഒരുപറ്റം സൈനികരോടൊപ്പം മോസ്കോ വിട്ട്, ചെറുപട്ടണമായ അലക്സാണ്ഡ്രോവ്സ്കിലെ വേനൽക്കാലവസതയിലേയ്ക്കു പോയി. അവിടന്ന് മോസ്കോയിലേയ്ക്കയച്ച ഒരു പ്രഖ്യാപനത്തിൽ, താൻ സ്ഥാനത്യാഗം ചെയ്യുന്നതായി അദ്ദേഹം പ്രഖ്യാപിച്ചു. മോസ്കോയിലെ ജനങ്ങളെ താൻ സ്നേഹിക്കുന്നെന്നും അവരോടുള്ള തന്റെ മമത എന്നും തുടരുമെന്നും കൂടി ആ പ്രഖ്യാപനത്തിൽ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. പ്രഭുവർഗത്തിന്റേയും പൗരോഹിത്യത്തിന്റേയും അധികാരത്തെ ചെറുത്തതിനാൽ മോസ്കോയിലെ സാധാരണജനങ്ങൾക്ക് ഇവാനോട് കൂറുണ്ടായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്ഥാനത്യാഗത്തെക്കുറിച്ചറിഞ്ഞ മോസ്കോയിലെ ജനങ്ങൾ പ്രഭുവർഗ്ഗത്തിനെതിരായി കലാപമുയർത്തിയതിനാൽ, പ്രഭുക്കന്മാരുടേയും മെത്രാന്മാരുടേയും ഒരു ദൗത്യസംഘം അലക്സാണ്ഡ്രോവിലെത്തി അധികാരം തിരികെയേൽക്കാൻ അഭ്യർത്ഥിച്ചപ്പോൾ ഇവാൻ ചില ഉപാധികളോടെ സമ്മതിച്ച ഇവാൻ 1565 ഫെബ്രുവരിയിൽ തിരികെ വന്ന് അധികാരം ഏറ്റെടുത്തു.

'ഒപ്രീച്ച്നിക്കി'

മോസ്കോയിൽ മടങ്ങിയെത്തിയ ഇവാൻ പുരോഹിതന്മാരും ബോയാർപ്രഭുക്കന്മാരും അടങ്ങുന്ന ദേശീയസഭ വിളിച്ചുകൂട്ടി. തന്നെ എതിർത്തവരുടെ നേതാക്കൾക്ക് വധശിക്ഷ നൽകാനും അവരുടെ സ്വത്തുവകകൾ കണ്ടുകെട്ടാനുമുള്ള തീരുമാനം അദ്ദേഹം സഭയെ അറിയിച്ചു. ഇനിമേൽ സഭയുടെ ഇംഗിതം ആരായാതെ സ്വന്തം ഇച്ഛയനുസരിച്ച് ഭരിക്കുമെന്നും എതിർക്കുന്നവരെ നാടുകടത്തുമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. തുടർന്ന് ഇവാൻ രാജ്യത്തെ രണ്ടു വിഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചു: പ്രവിശ്യകളുടെ കൂട്ടായ്മയായ സെംസ്റ്റ്ഛീന-യുടെ മേൽനോട്ടം, സൈനിക-വിദേശകാര്യങ്ങളിലൊഴിച്ച്, ബോയാർ പ്രഭുക്കന്മാർക്ക് വിട്ടുകൊടുത്തു. പ്രഭു വർഗത്തിനു ബദലായി സൃഷ്ടിച്ച ഒപ്രീച്ച്നിക്കി എന്ന കിങ്കരസേനയ്ക്ക് വിട്ടുകൊടുത്ത പ്രദേശങ്ങൾ ചേർന്ന ഒപ്രീച്ച്നീന, ഇവാന്റെ നേരിട്ടുള്ള ഭരണത്തിലായി. പരമ്പാരാഗതമായുണ്ടായിരുന്ന പ്രഭുഗണത്തിനു ബദലായി ഒരു പുതിയ വർഗ്ഗത്തെ രാഷ്ടീയാധികാരത്തിലേക്കുയർത്തിയ വിപ്ലവകരമായിരുന്നു ഒപ്രീച്ച്നിക്കി എന്ന കിങ്കരസേനയുടെ സൃഷ്ടി. കലാപമുണ്ടാക്കിയ ബോയാർമാരിൽ നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്ത ഭൂമിയും മറ്റുമാണ് ഒപ്രീച്ച്നീനയിൽ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഇവാന്റെ ഭരണത്തിന്റെ അവസാനമായപ്പോൾ, ഒപ്രീച്ച്നീനയിൽ, മോസ്കോയും, പ്രധാനവ്യാപാരമാർഗ്ഗങ്ങളും അടക്കം, റഷ്യയുടെ പകുതിയോളം ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു.

അതിക്രമങ്ങൾ

ബോയാർമാർമാരുടെ കലാപവും, ലിവോണിയയുടെ പേരിലുള്ള യുദ്ധത്തിന്റെ പരാജയവും എല്ലാം ചേർന്ന് ഇവാന്റെ മാനസികസന്തുലനം തകർത്തിരുന്നു. അലക്സാൻഡ്രോവിസ്കിലെ വേനൽക്കാലവസതി ഇവാൻ പതിവു താമസസ്ഥലമാക്കി. അദ്ദേഹം അതിനെ ഒരു കോട്ടയായി രൂപപ്പെടുത്തി. കാവൽക്കാരെ സന്യാസിവേഷം ധരിപ്പിച്ച് സ്വയം ആ സന്യാസിമാരുടെ ശ്രേഷ്ഠനെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു. ദിവസവും ദേവാലയത്തിലെ ആരാധനയിൽ സജീവമായി പങ്കെടുത്ത ഇവാൻ, ഗായകസഘത്തോടു ചേർന്നു പാടി. അതേസമയം, ഇവാന്റെ ഭരണത്തിന്റെ അവശേഷിച്ച കാലം ഒപ്രീച്ച്നിക്കി ക്രൂരതയ്ക്കും അധികാരദുർവിനിയോഗത്തിനും പേരെടുത്തു. തന്റെ ക്രോധത്തിന് ഇരയായവരുടെ ആത്മശാന്തിക്കുവേണ്ടി പ്രാർത്ഥിക്കാൻ അവരുടെ പട്ടിക സന്യാസാലയങ്ങൾക്ക് ഇവാൻ അയച്ചുകൊടുക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. 1568-ലെ ഒരു ഞായറാഴ്ച മോസ്കോയിലെ സ്വർഗ്ഗാരോഹണത്തിന്റെ ഭദ്രാസനപ്പള്ളിയിൽ ആരാധനക്കെത്തിയ ഇവാൻ, ഫിലിപ്പ് മെത്രാപ്പോലീത്തയോട് ആശീർവാദം ചോദിച്ചു. ആശീർവദിക്കുന്നതിനു പകരം ഇവാന്റെ ക്രൂരതകളും അസന്മാർഗ്ഗികതകളും എണ്ണിപ്പറയുകയാണ് മെത്രാപ്പോലീത്ത ചെയ്തത്. ആശീർവാദം കിട്ടാതെ മടങ്ങിപ്പോയ ഇവാൻ കിങ്കരന്മാരെ അയച്ച് മെത്രാപ്പോലീത്തയെ പിടികൂടി. അദ്ദേഹത്തെ ജീവനോടെ ദഹിപ്പിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു.ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: തുറക്കാനുള്ള <ref> ടാഗിൽ പിഴവുണ്ട് അല്ലെങ്കിൽ പേരിൽ കുഴപ്പമുണ്ട് 1570-ൽ വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ റഷ്യയിലെ നോവ്ഗൊരോദ് നഗരം തനിക്കെതിരെ പോളണ്ടിനോടും മറ്റും സഹകരിക്കുന്നുവെന്ന് സംശയിച്ച ഇവാൻ അവിടെ സ്വയം എത്തി ആഴ്ചകൾ നീണ്ട ഒപ്രീച്ച്നിക്കി ഭീകരവാഴ്ചയ്ക്ക് നേതൃത്വം കൊടുത്തു. പുരോഹിതന്മാരും സന്യാസികളും സാധാരണക്കാരും അടക്കം ആയിരക്കണക്കിനാളുകൾ അവിടെ കൊല്ലപ്പെട്ടു.

ആദ്യഭാര്യ അനസ്താസിയയുടെ മരണത്തെ തുടർന്ന് വീണ്ടും വിവാഹം കഴിച്ച ഇവാൻ, ഭാര്യമാർ ഓരോരുത്തരായി മരിച്ചതിനാൽ ആകെ ആറുവട്ടം വിവാഹിതനായി. ഈ വിവാഹങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിന് നാല് ആൺമക്കൾ ജനിച്ചു. ആദ്യത്തെ മകൻ ബാല്യത്തിൽ തന്നെ മരിച്ചു. മൂന്നാമത്തെയും നാലാമത്തേയും മക്കൾ വൈകല്യങ്ങൾ ഉള്ളവരായിരുന്നു. ഇവാൻ എന്നുതന്നെ പേരുള്ള രണ്ടാമത്തെ മകനെയാണ് അനന്തരാവകാശിയായി ഇവാൻ കരുതിയിരുന്നത്. ഔചിത്യമില്ലാത്ത വസ്ത്രധാരണത്തിന്റെ പേരിൽ ഒരിക്കൽ അവന്റെ ഭാര്യയെ ഇവാൻ തല്ലി. ഇത് അവൾക്ക് ഗർഭഛിദ്രമുണ്ടാക്കിയപ്പോൾ മകൻ അച്ഛനോട് കയർത്തു. രോഷാകുലനായ ഇവാൻ മകനെ ചെങ്കോലു കൊണ്ടടിച്ചു. അത് അവന്റെ മരണത്തിൽ കലാശിച്ചു.ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: തുറക്കാനുള്ള <ref> ടാഗിൽ പിഴവുണ്ട് അല്ലെങ്കിൽ പേരിൽ കുഴപ്പമുണ്ട്

മരണം

തന്റെ തന്നെ അടിയേറ്റ് അനന്തരാവകാശിയായ മകൻ മരിച്ചത് ഇവാനെ ദുഃഖത്തിലാഴ്ത്തി. പശ്ചാത്താപത്താൽ ഭ്രാന്തിനടുത്ത അവസ്ഥയിലെത്തിയ അദ്ദേഹം, ഓരോ പ്രഭാതത്തിലും സ്ഥാനത്യാഗത്തിനൊരുങ്ങി. എന്നാൽ ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന മക്കളേക്കാൾ ഭേദം ഇവാനാണെന്ന് കരുതിയ ബോയാർമാർ സ്ഥാനമൊഴിയാൻ അനുവദിച്ചില്ല. മകന്റെ മരണം കഴിഞ്ഞ് മൂന്നു വർഷം കൂടി ഇവാൻ ജീവിച്ചിരുന്നു. വിചിത്രമായൊരു രോഗം ബാധിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദേഹത്തു നിന്ന് ദുർഗന്ധം വമിച്ചു. ബോറിസ് ഗോഡുനോവ് എന്ന ബോയാറിനൊപ്പം ചതുരംഗം കളിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കെയാണ് 1584 മാർച്ചു മാസം ഇവാൻ മരിച്ചത്. ഗോഡുനോവ് അദ്ദേഹത്തെ വിഷം കൊടുത്തുകൊല്ലുകയായിരുന്നെന്ന് കിം‌വദന്തി പരന്നു.^[11]

കുറിപ്പുകൾ

ക. ^{^} മകന്റെ മരണത്തിൽ ഇവാന്റെ ഉത്തരവാദിത്വത്തെക്കുറിച്ചുള്ള കഥ വിദേശചരിത്രകാരന്മാരുടേയും അവരെ അവലംബമാക്കിയ റഷ്യൻ ചരിത്രകാരന്മാരുടേയും മാത്രം ഭാഷ്യമാണെന്ന് വാദമുണ്ട്.

ഖ. ^{^} റഷ്യൻ രാജകുടുംബത്തിന് അവസാനം വരെ ഉണ്ടായിരുന്ന "റോമാനോവുമാർ" എന്ന പേര് അനസ്താസിയയുടെ കുടുംബപ്പേരാണ്.

ഗ. ^{^} കാസാന്റെ ഉപരോധത്തിനിടെ തന്റെ സൈനികരുടെ മനോവീര്യം നഷ്ടപ്പെട്ടെന്ന് തോന്നിയപ്പോൾ, അത് തിരികെ കൊണ്ടുവരാൻ ഇവാൻ മോസ്കോയിൽ നിന്ന് അടിയന്തരമായി, "അത്ഭുതശക്തി" ഉള്ളതെന്ന് കരുതപ്പെട്ടിരുന്ന ഒരു കുരിശ് വരുത്തി സൈന്യത്തിനു മുൻപിൽ ദർശനത്തിനു വച്ചു.ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: തുറക്കാനുള്ള <ref> ടാഗിൽ പിഴവുണ്ട് അല്ലെങ്കിൽ പേരിൽ കുഴപ്പമുണ്ട്

ഘ. ^{^} കാസാനിനെ ജനങ്ങൾക്ക് താൻ വരുത്തിയ ദുരിതം കണ്ട് ഇവാൻ സ്വയം കണ്ണീരൊഴുക്കിയതായി പറയപ്പെടുന്നു. "ക്രിസ്ത്യാനികളല്ലെങ്കിലും അവർ മനുഷ്യരല്ലേ" എന്ന് അദ്ദേഹം ചോദിച്ചത്രെ.ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: തുറക്കാനുള്ള <ref> ടാഗിൽ പിഴവുണ്ട് അല്ലെങ്കിൽ പേരിൽ കുഴപ്പമുണ്ട്

അവലംബം

↑ C. G. Jacobsen. Myths, Politics and the Not-so-New World Order. Journal of Peace Research, Vol. 30, No. 3 (Aug., 1993), pp. 241-250; Quote from page 242: "...his governing style and system, was that of Ivan the Terrible."
↑ Roy Temple House, Ernst Erich Noth, University of Oklahoma. Books Abroad: An International Literary Quarterly. v. 15, 1941; page 343. ISSN: 0006-7431.
↑ Frank D. McConnell. Storytelling and Mythmaking: Images from Film and Literature. Oxford University Press, 1979. ISBN 0-19-502572-5; Quote from page 78: "But Ivan IV, Ivan the Terrible, or as the Russian has it, Ivan groznyi, "Ivan the Magnificent" or "Ivan the Awesome," is precisely a man who has become a legend"
↑ ജവഹർലാൽ നെഹ്രു, വിശ്വചരിത്രാവലോകനം, അദ്ധ്യായം 74(പുറം 246)
↑ റഷ്യ: സാർമാരുടെ ഭൂമി, ചരിത്ര ചാനൽ
↑ ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ ചരിത്രം, കെന്നത്ത് സ്കോട്ട് ലട്ടൂററ്റ് (പുറങ്ങൾ 904-905)
↑ History International Channel coverage, 14:00-15:00 EDST on 10 June 2008
↑ മാർട്ടിൻ, മദ്ധ്യകാല റഷ്യ, 331; പുസ്ഷ്കാരേവ, വനിതകൾ റഷ്യൻ ചരിത്രത്തിൽ, 65-67.
↑ നവീകരണം, സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ ആറാം ഭാഗം, വിൽ ഏരിയൽ ഡുറാന്റുമാർ(പുറങ്ങൾ 653-662)
↑ Ivan the Terrible, NNDB Tracking the Entire World [1]
↑ ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; durant എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[1] C. G. Jacobsen. Myths, Politics and the Not-so-New World Order. Journal of Peace Research, Vol. 30, No. 3 (Aug., 1993), pp. 241-250; Quote from page 242: "...his governing style and system, was that of Ivan the Terrible."

[2] Roy Temple House, Ernst Erich Noth, University of Oklahoma. Books Abroad: An International Literary Quarterly. v. 15, 1941; page 343. ISSN: 0006-7431.

[3] Frank D. McConnell. Storytelling and Mythmaking: Images from Film and Literature. Oxford University Press, 1979. ISBN 0-19-502572-5; Quote from page 78: "But Ivan IV, Ivan the Terrible, or as the Russian has it, Ivan groznyi, "Ivan the Magnificent" or "Ivan the Awesome," is precisely a man who has become a legend"

[4] ജവഹർലാൽ നെഹ്രു, വിശ്വചരിത്രാവലോകനം, അദ്ധ്യായം 74(പുറം 246)

[5] റഷ്യ: സാർമാരുടെ ഭൂമി, ചരിത്ര ചാനൽ

[6] ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ ചരിത്രം, കെന്നത്ത് സ്കോട്ട് ലട്ടൂററ്റ് (പുറങ്ങൾ 904-905)

[7] History International Channel coverage, 14:00-15:00 EDST on 10 June 2008

[8] മാർട്ടിൻ, മദ്ധ്യകാല റഷ്യ, 331; പുസ്ഷ്കാരേവ, വനിതകൾ റഷ്യൻ ചരിത്രത്തിൽ, 65-67.

[8-9] നവീകരണം, സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ ആറാം ഭാഗം, വിൽ ഏരിയൽ ഡുറാന്റുമാർ(പുറങ്ങൾ 653-662)

[10] Ivan the Terrible, NNDB Tracking the Entire World [1]

[durant-11] ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; durant എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[ക]

[7]

[8]

[ഖ]

[9]

[ഗ]

[ഘ]

[10]

[11]

@@ വരി 1: / വരി 1: @@
 {{prettyurl|Ivan IV of Russia}}
-[[ചിത്രം:Kremlinpic4.jpg|thumb|200px|right|"ഭയങ്കരന്‍ ഇവാന്‍" എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇവാന്‍ നാലാമന്‍ - "സാര്‍"(Tzar) എന്ന സ്ഥാനപ്പേര്‍ സ്വീകരിച്ച റഷ്യയിലെ ആദ്യത്തെ ഭരണാധികാരി ഇദ്ദേഹമായിരുന്നു‍]]
+[[ചിത്രം:Kremlinpic4.jpg|thumb|200px|right|"ഭയങ്കരൻ ഇവാൻ" എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇവാൻ നാലാമൻ - "സാർ"(Tzar) എന്ന സ്ഥാനപ്പേർ സ്വീകരിച്ച റഷ്യയിലെ ആദ്യത്തെ ഭരണാധികാരി ഇദ്ദേഹമായിരുന്നു‍]]
-'''ഭയങ്കരന്‍ ഇവാന്‍'''  (റഷ്യന്‍: ''ഇവാന്‍ ഗ്രോസ്നി'') എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ഇവാന്‍ നാലാമാന്‍ വാസിലിയേവിച്ച്''' (ജനനം: [[മോസ്കോ]] 1530 ആഗസ്റ്റ് 25; [[മരണം]]:  മോസ്കോ 1584 മാര്‍ച്ച് 28)  പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടില്‍ അഞ്ചു പതിറ്റാണ്ടു കാലം [[റഷ്യ|റഷ്യയുടെ]] ഭരണാധികാരി ആയിരുന്നു.  "ഭയങ്കരന്‍" എന്നര്‍ത്ഥം വരുന്ന ഗ്രോസ്നി എന്ന പദം അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശേഷണമായിരിക്കുന്നത്, ഭീകരതയേയോ, ക്രൂരതയേയോ എന്നതിലുപരി, ശക്തിയേയും, അധികാരത്തേയും, കാര്‍ക്കശ്യത്തേയും സൂചിപ്പിക്കാനാണ്. <ref>C. G. Jacobsen. [http://www.jstor.org/pss/424804 Myths, Politics and the Not-so-New World Order.] Journal of Peace Research, Vol. 30, No. 3 (Aug., 1993), pp. 241-250; <small>Quote from page 242: "...his governing style and system, was that of Ivan the Terrible."</small></ref><ref>Roy Temple House, Ernst Erich Noth, University of Oklahoma. [http://books.google.com/books?id=fRsMAAAAIAAJ&q=%22ivan+the+awesome%22&dq=%22ivan+the+awesome%22&ei=jyxsSMzIE6fSigGaqeWsDw&pgis=1 Books Abroad: An International Literary Quarterly.] v. 15, 1941; page 343. ISSN: 0006-7431.</ref><ref>Frank D. McConnell. [http://books.google.com/books?id=rqhZAAAAMAAJ&q=%22ivan+the+awesome%22&dq=%22ivan+the+awesome%22&ei=rTBsSMvZLoS8jgGi4ZgU&pgis=1 Storytelling and Mythmaking: Images from Film and Literature.] Oxford University Press, 1979.  ISBN 0-19-502572-5; <small>Quote from page 78: "But Ivan IV, Ivan the Terrible, or as the Russian has it, Ivan groznyi, "Ivan the Magnificent" or "Ivan the Awesome," is precisely a man who has become a legend"</small></ref>
+'''ഭയങ്കരൻ ഇവാൻ'''  (റഷ്യൻ: ''ഇവാൻ ഗ്രോസ്നി'') എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ഇവാൻ നാലാമാൻ വാസിലിയേവിച്ച്''' (ജനനം: [[മോസ്കോ]] 1530 ആഗസ്റ്റ് 25; [[മരണം]]:  മോസ്കോ 1584 മാർച്ച് 28)  പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ അഞ്ചു പതിറ്റാണ്ടു കാലം [[റഷ്യ|റഷ്യയുടെ]] ഭരണാധികാരി ആയിരുന്നു.  "ഭയങ്കരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രോസ്നി എന്ന പദം അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശേഷണമായിരിക്കുന്നത്, ഭീകരതയേയോ, ക്രൂരതയേയോ എന്നതിലുപരി, ശക്തിയേയും, അധികാരത്തേയും, കാർക്കശ്യത്തേയും സൂചിപ്പിക്കാനാണ്. <ref>C. G. Jacobsen. [http://www.jstor.org/pss/424804 Myths, Politics and the Not-so-New World Order.] Journal of Peace Research, Vol. 30, No. 3 (Aug., 1993), pp. 241-250; <small>Quote from page 242: "...his governing style and system, was that of Ivan the Terrible."</small></ref><ref>Roy Temple House, Ernst Erich Noth, University of Oklahoma. [http://books.google.com/books?id=fRsMAAAAIAAJ&q=%22ivan+the+awesome%22&dq=%22ivan+the+awesome%22&ei=jyxsSMzIE6fSigGaqeWsDw&pgis=1 Books Abroad: An International Literary Quarterly.] v. 15, 1941; page 343. ISSN: 0006-7431.</ref><ref>Frank D. McConnell. [http://books.google.com/books?id=rqhZAAAAMAAJ&q=%22ivan+the+awesome%22&dq=%22ivan+the+awesome%22&ei=rTBsSMvZLoS8jgGi4ZgU&pgis=1 Storytelling and Mythmaking: Images from Film and Literature.] Oxford University Press, 1979.  ISBN 0-19-502572-5; <small>Quote from page 78: "But Ivan IV, Ivan the Terrible, or as the Russian has it, Ivan groznyi, "Ivan the Magnificent" or "Ivan the Awesome," is precisely a man who has become a legend"</small></ref>
--ല്‍ സാര്‍ (Tzar - സീസര്‍) എന്ന സ്ഥാനപ്പേരോടെ മുഴുവന്‍ റഷ്യയുടേയും ചക്രവര്‍ത്തിയായി<ref>ജവഹര്‍ലാല്‍ നെഹ്രു, വിശ്വചരിത്രാവലോകനം, അദ്ധ്യായം 74(പുറം 246)</ref> സ്വയം പ്രഖ്യാപിച്ച ഇവാന്‍,  മധ്യകാലത്തെ കേവലം ഒരു ദേശരാഷ്ട്രം(nation state)  എന്ന നിലയില്‍ നിന്ന് പ്രാദേശികശക്തിയും സാമ്രാജ്യവുമായുള്ള റഷ്യയുടെ വളര്‍ച്ചയ്ക്ക് നേതൃത്വം കൊടുത്തു.  അരനൂറ്റാണ്ടുകാലം ദീര്‍ഘിച്ച ഇവാന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഖാന്മാരുടെ ഭരണത്തിലായിരുന്ന കാസാന്‍, അസ്ട്രാഖാന്‍, [[സൈബീരിയ]] എന്നീ പ്രദേശങ്ങള്‍ നിയന്ത്രണത്തില്‍ വന്നതോടെ, [[റഷ്യ]] ഒരു ബില്യന്‍ ഏക്കര്‍ വിസ്തീര്‍ണ്ണമുള്ള ബഹുവംശ, ബഹുധര്‍മ്മ രാഷ്ട്രമായിത്തീര്‍ന്നു. ഇവാന്റെ ഭരണത്തിന്റെ ഓരോ ദിവസവും, റഷ്യയുടെ വിസ്തീര്‍ണ്ണം 50 ചതുരശ്രമൈല്‍ എന്ന നിരക്കില്‍ വര്‍ദ്ധിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു.<ref>''റഷ്യ: സാര്‍മാരുടെ ഭൂമി'', ചരിത്ര ചാനല്‍</ref>
+-ൽ സാർ (Tzar - സീസർ) എന്ന സ്ഥാനപ്പേരോടെ മുഴുവൻ റഷ്യയുടേയും ചക്രവർത്തിയായി<ref>ജവഹർലാൽ നെഹ്രു, വിശ്വചരിത്രാവലോകനം, അദ്ധ്യായം 74(പുറം 246)</ref> സ്വയം പ്രഖ്യാപിച്ച ഇവാൻ,  മധ്യകാലത്തെ കേവലം ഒരു ദേശരാഷ്ട്രം(nation state)  എന്ന നിലയിൽ നിന്ന് പ്രാദേശികശക്തിയും സാമ്രാജ്യവുമായുള്ള റഷ്യയുടെ വളർച്ചയ്ക്ക് നേതൃത്വം കൊടുത്തു.  അരനൂറ്റാണ്ടുകാലം ദീർഘിച്ച ഇവാന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഖാന്മാരുടെ ഭരണത്തിലായിരുന്ന കാസാൻ, അസ്ട്രാഖാൻ, [[സൈബീരിയ]] എന്നീ പ്രദേശങ്ങൾ നിയന്ത്രണത്തിൽ വന്നതോടെ, [[റഷ്യ]] ഒരു ബില്യൻ ഏക്കർ വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ബഹുവംശ, ബഹുധർമ്മ രാഷ്ട്രമായിത്തീർന്നു. ഇവാന്റെ ഭരണത്തിന്റെ ഓരോ ദിവസവും, റഷ്യയുടെ വിസ്തീർണ്ണം 50 ചതുരശ്രമൈൽ എന്ന നിരക്കിൽ വർദ്ധിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു.<ref>''റഷ്യ: സാർമാരുടെ ഭൂമി'', ചരിത്ര ചാനൽ</ref>
-ഇവാന്റെ സങ്കീര്‍ണ്ണമായ വ്യക്തിത്വം പലതരം വിശേഷണങ്ങള്‍ നേടിയിട്ടുണ്ട്:  ബുദ്ധിമാന്‍, ഭക്തന്‍, വികാരവിവശന്‍ എന്നൊക്കെ അദ്ദേഹം വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു; കോപാവേശത്തിനും ഇടക്കിടെയുള്ള മനോവിഷാദത്തിനും അദ്ദേഹം അടിമയായിരുന്നു.  അതിരുവിട്ടുള്ള ഭോഗക്കൂത്തുകളെ തുടര്‍ന്ന് അതിരില്ലാത്ത പാശ്ചാത്താപത്തിലൂടേയും  അദ്ദേഹം കടന്നുപോയി.   സന്യാസാശ്രമങ്ങള്‍ നശിപ്പിച്ചതിനു പിന്നാലെ പുതിയ ആശ്രമങ്ങള്‍ സ്ഥാപിച്ചു.  കൊലപാതകങ്ങള്‍ക്കു ശേഷം  പശ്ചാത്തപിച്ച ഇവാന്‍, അവയ്ക്കിരകളായിത്തീര്‍ന്നവരുടെ ആത്മശാന്തിക്കുവേണ്ടി പ്രാര്‍ത്ഥിക്കാന്‍ അവരുടെ പട്ടിക സന്യാസാശ്രമങ്ങള്‍ക്ക് അയച്ചുകൊടുത്തു <ref>ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ ചരിത്രം, കെന്നത്ത് സ്കോട്ട് ലട്ടൂററ്റ് (പുറങ്ങള്‍ 904-905)</ref>   ഇവാന്റെ അടക്കിയാലൊതുങ്ങാത്ത കോപത്തിന്റെ ശ്രദ്ധേയമായ ഇരകളിലൊന്ന് അനന്തരാവകാശിയായി കരുതപ്പെട്ടിരുന്ന മകന്‍ ഇവാന്‍ ഇവാനോവിച്ചായിരുന്നു.  കോപാവേശത്തിലുള്ള പിതാവിന്റെ പ്രഹരത്തില്‍ ഇവാന്‍ ഇവാനോവിച്ച് മരിച്ചതിനാല്‍{{Ref_label|ക|ക|none}} മന്ദബുദ്ധിയായ ഇളയ മകനാണ് ഒടുവില്‍ അനന്തരാവകാശിയായത്.<ref>History International Channel coverage, 14:00-15:00 EDST on 10 June 2008</ref>
+ഇവാന്റെ സങ്കീർണ്ണമായ വ്യക്തിത്വം പലതരം വിശേഷണങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്:  ബുദ്ധിമാൻ, ഭക്തൻ, വികാരവിവശൻ എന്നൊക്കെ അദ്ദേഹം വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു; കോപാവേശത്തിനും ഇടക്കിടെയുള്ള മനോവിഷാദത്തിനും അദ്ദേഹം അടിമയായിരുന്നു.  അതിരുവിട്ടുള്ള ഭോഗക്കൂത്തുകളെ തുടർന്ന് അതിരില്ലാത്ത പാശ്ചാത്താപത്തിലൂടേയും  അദ്ദേഹം കടന്നുപോയി.   സന്യാസാശ്രമങ്ങൾ നശിപ്പിച്ചതിനു പിന്നാലെ പുതിയ ആശ്രമങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു.  കൊലപാതകങ്ങൾക്കു ശേഷം  പശ്ചാത്തപിച്ച ഇവാൻ, അവയ്ക്കിരകളായിത്തീർന്നവരുടെ ആത്മശാന്തിക്കുവേണ്ടി പ്രാർത്ഥിക്കാൻ അവരുടെ പട്ടിക സന്യാസാശ്രമങ്ങൾക്ക് അയച്ചുകൊടുത്തു <ref>ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ ചരിത്രം, കെന്നത്ത് സ്കോട്ട് ലട്ടൂററ്റ് (പുറങ്ങൾ 904-905)</ref>   ഇവാന്റെ അടക്കിയാലൊതുങ്ങാത്ത കോപത്തിന്റെ ശ്രദ്ധേയമായ ഇരകളിലൊന്ന് അനന്തരാവകാശിയായി കരുതപ്പെട്ടിരുന്ന മകൻ ഇവാൻ ഇവാനോവിച്ചായിരുന്നു.  കോപാവേശത്തിലുള്ള പിതാവിന്റെ പ്രഹരത്തിൽ ഇവാൻ ഇവാനോവിച്ച് മരിച്ചതിനാൽ{{Ref_label|ക|ക|none}} മന്ദബുദ്ധിയായ ഇളയ മകനാണ് ഒടുവിൽ അനന്തരാവകാശിയായത്.<ref>History International Channel coverage, 14:00-15:00 EDST on 10 June 2008</ref>
 == ബാല്യം ==
-[[പ്രമാണം:Vasnetsov Ioann 4.jpg|thumb|150px|left|upright|1897-ല്‍ വിക്ടോര്‍ വാസ്നെട്ട്സോവ് വരച്ച ഇവാന്റെ ചിത്രം -  [[മോസ്കോ|മോസ്കോയിലെ]] ട്രേട്യാക്കോവ് ഗാലറിയിലാണിതിപ്പോള്‍]]
+[[പ്രമാണം:Vasnetsov Ioann 4.jpg|thumb|150px|left|upright|1897-ൽ വിക്ടോർ വാസ്നെട്ട്സോവ് വരച്ച ഇവാന്റെ ചിത്രം -  [[മോസ്കോ|മോസ്കോയിലെ]] ട്രേട്യാക്കോവ് ഗാലറിയിലാണിതിപ്പോൾ]]
-റഷ്യയിലെ ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന വാസിലി മൂന്നാമന്‍ ഇവാനോവിച്ചിന് ഏറെക്കാലം കാത്തിരുന്നുണ്ടായ മകനായിരുന്നു ഇവാന്‍.  വന്ധ്യയെന്നു കരുതിയ ആദ്യഭാര്യയെ മന്ത്രവാദക്കുറ്റം ആരോപിച്ച് ഒരു കന്യാസ്ത്രീമഠത്തില്‍ ശിഷ്ടജീവിതം കഴിക്കാന്‍ ഉപേക്ഷിച്ചശേഷമാണ്  1525-ലാണ് വാസിലി ഇവാന്റെ [[അമ്മ]] എലീന ഗ്ലിന്‍സ്കായയെ വിവാഹം കഴിച്ചത്.   ഇവാന് മൂന്നു വയസ്സുമാത്രമുള്ളപ്പോള്‍ വാസിലി പരുവും കാലിന്‍ നീരും മൂത്തുണ്ടായ രക്തദൂഷ്യത്തില്‍ മരിച്ചു.  വാസിലിയുടെ ആഗ്രഹമനുസരിച്ച് ഇവാനെ അനന്തരാവകാശിയായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.  ആദ്യകാലങ്ങളില്‍ ഇവാന്റെ സ്ഥാനത്ത് ഭരണത്തിനു മേല്‍നോട്ടം വഹിച്ചത് അമ്മയായിരുന്നു. എന്നാല്‍  അദ്ദേഹത്തിന് എട്ടുവയസ്സുള്ളപ്പോള്‍ അമ്മയും മരിച്ചു. അവരെ വിഷം കൊടുത്തു കൊല്ലുകയായിരുന്നുവെന്ന് ആരോപണമുണ്ട്.<ref>മാര്‍ട്ടിന്‍, ''മദ്ധ്യകാല റഷ്യ'', 331; പുസ്ഷ്കാരേവ, ''വനിതകള്‍ റഷ്യന്‍ ചരിത്രത്തില്‍'', 65-67.</ref> തുടര്‍ന്ന്, ഇവാന്‍ സ്വയം ഭരണം ഏറ്റെടുക്കുന്നതുവരെ, അധികാരത്തിന്റെ കടിഞ്ഞാണ്‍ "ബോയാര്‍മാര്‍" എന്നറിയപ്പെടുന്ന പ്രഭുക്കന്മാരുടെ കയ്യിലായി.  ഇവാന്റെ തന്നെ കത്തുകളനുസരിച്ച് ഷൂയിസ്കി, ബെസല്‍സ്കി കുടുംബങ്ങളില്‍ പെട്ട ബോയാര്‍മാരുടെ കീഴില്‍ ഇവാനും ഇളയ സഹോദരന്‍ യൂറി വാസിലേവിച്ചും അവഗണനയും അപമാനവും സഹിച്ച് അനാഥരെപ്പോലെയാണ് വളര്‍ന്നുവന്നത്. തന്റെ കിടക്കയില്‍ ആന്ദ്രേ ഷൂയിഷ്കി സ്വന്തം ചെരുപ്പ് വച്ചെന്ന് ഒരു കത്തില്‍ ഇവാന്‍ പരാതിപ്പെടുന്നുണ്ട്. ഇക്കാലത്തെ അനുഭവങ്ങള്‍ ഇവാന്റെ സ്വഭാവത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതില്‍ കാര്യമായ പങ്കുവഹിച്ചിരിക്കാം എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.
+റഷ്യയിലെ ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന വാസിലി മൂന്നാമൻ ഇവാനോവിച്ചിന് ഏറെക്കാലം കാത്തിരുന്നുണ്ടായ മകനായിരുന്നു ഇവാൻ.  വന്ധ്യയെന്നു കരുതിയ ആദ്യഭാര്യയെ മന്ത്രവാദക്കുറ്റം ആരോപിച്ച് ഒരു കന്യാസ്ത്രീമഠത്തിൽ ശിഷ്ടജീവിതം കഴിക്കാൻ ഉപേക്ഷിച്ചശേഷമാണ്  1525-ലാണ് വാസിലി ഇവാന്റെ [[അമ്മ]] എലീന ഗ്ലിൻസ്കായയെ വിവാഹം കഴിച്ചത്.   ഇവാന് മൂന്നു വയസ്സുമാത്രമുള്ളപ്പോൾ വാസിലി പരുവും കാലിൻ നീരും മൂത്തുണ്ടായ രക്തദൂഷ്യത്തിൽ മരിച്ചു.  വാസിലിയുടെ ആഗ്രഹമനുസരിച്ച് ഇവാനെ അനന്തരാവകാശിയായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.  ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഇവാന്റെ സ്ഥാനത്ത് ഭരണത്തിനു മേൽനോട്ടം വഹിച്ചത് അമ്മയായിരുന്നു. എന്നാൽ  അദ്ദേഹത്തിന് എട്ടുവയസ്സുള്ളപ്പോൾ അമ്മയും മരിച്ചു. അവരെ വിഷം കൊടുത്തു കൊല്ലുകയായിരുന്നുവെന്ന് ആരോപണമുണ്ട്.<ref>മാർട്ടിൻ, ''മദ്ധ്യകാല റഷ്യ'', 331; പുസ്ഷ്കാരേവ, ''വനിതകൾ റഷ്യൻ ചരിത്രത്തിൽ'', 65-67.</ref> തുടർന്ന്, ഇവാൻ സ്വയം ഭരണം ഏറ്റെടുക്കുന്നതുവരെ, അധികാരത്തിന്റെ കടിഞ്ഞാൺ "ബോയാർമാർ" എന്നറിയപ്പെടുന്ന പ്രഭുക്കന്മാരുടെ കയ്യിലായി.  ഇവാന്റെ തന്നെ കത്തുകളനുസരിച്ച് ഷൂയിസ്കി, ബെസൽസ്കി കുടുംബങ്ങളിൽ പെട്ട ബോയാർമാരുടെ കീഴിൽ ഇവാനും ഇളയ സഹോദരൻ യൂറി വാസിലേവിച്ചും അവഗണനയും അപമാനവും സഹിച്ച് അനാഥരെപ്പോലെയാണ് വളർന്നുവന്നത്. തന്റെ കിടക്കയിൽ ആന്ദ്രേ ഷൂയിഷ്കി സ്വന്തം ചെരുപ്പ് വച്ചെന്ന് ഒരു കത്തിൽ ഇവാൻ പരാതിപ്പെടുന്നുണ്ട്. ഇക്കാലത്തെ അനുഭവങ്ങൾ ഇവാന്റെ സ്വഭാവത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ കാര്യമായ പങ്കുവഹിച്ചിരിക്കാം എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.
-== 'സാര്‍' പദവിയിലേയ്ക്ക് ==
+== 'സാർ' പദവിയിലേയ്ക്ക് ==
--ല്‍ ബോയാര്‍മാരുടെ നേതാവായിരുന്ന അന്ദ്രേ ഷൂയിസ്കിയിയെ തന്റെ നായ്ക്കളെ നിറച്ച ഒരു മുറിയില്‍ അടച്ചിട്ട് അവയുടെ കടിയേല്പിച്ച് കൊന്നശേഷം, പതിമൂന്നു  വയസ്സുണ്ടായിരുന്ന ഇവാന്‍ അധികാരം സ്വയം ഏറ്റെടുത്തു. മൂന്നു വര്‍ഷം കഴിഞ്ഞ് [[മോസ്കോ|മോസ്കോയിലെ]] മെത്രാപ്പോലിത്ത ഇവാനെ മുഴുവന്‍ റഷ്യയുടേയും സാര്‍(സീസര്‍) ആയി അഭിക്ഷേകം ചെയ്തു.  തുടര്‍ന്ന് തന്റെ ഭരണസീമയില്‍ പെട്ട പ്രഭുകന്യകമാരുടെ ഒരു കൂട്ടത്തെ മോസ്കോയില്‍ വരുത്തിയ ഇവാന്‍, അവര്‍ക്കിടയില്‍ നിന്ന് അനാസ്താസിയ റൊമാനോവ്നയെ ഭാര്യയായി തെരഞ്ഞെടുത്തു.{{Ref_label|ഖ|ഖ|none}} 1550-ല്‍ ദേശീയസഭ വിളിച്ചുകൂട്ടിയ ഇവാന്‍ അതിനു മുന്‍പാകെ തന്റെ കൗമാരത്തിലെ തെറ്റുകള്‍ ഏറ്റുപറയുകയും, ഭാവിയില്‍ നീതിയും ദയയുമുള്ള ഭരണം ഉറപ്പുപറയുകയും ചെയ്തു.<ref name "durant">നവീകരണം, സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ ആറാം ഭാഗം, വില്‍ ഏരിയല്‍ ഡുറാന്റുമാര്‍(പുറങ്ങള്‍ 653-662)</ref>
+-ൽ ബോയാർമാരുടെ നേതാവായിരുന്ന അന്ദ്രേ ഷൂയിസ്കിയിയെ തന്റെ നായ്ക്കളെ നിറച്ച ഒരു മുറിയിൽ അടച്ചിട്ട് അവയുടെ കടിയേല്പിച്ച് കൊന്നശേഷം, പതിമൂന്നു  വയസ്സുണ്ടായിരുന്ന ഇവാൻ അധികാരം സ്വയം ഏറ്റെടുത്തു. മൂന്നു വർഷം കഴിഞ്ഞ് [[മോസ്കോ|മോസ്കോയിലെ]] മെത്രാപ്പോലിത്ത ഇവാനെ മുഴുവൻ റഷ്യയുടേയും സാർ(സീസർ) ആയി അഭിക്ഷേകം ചെയ്തു.  തുടർന്ന് തന്റെ ഭരണസീമയിൽ പെട്ട പ്രഭുകന്യകമാരുടെ ഒരു കൂട്ടത്തെ മോസ്കോയിൽ വരുത്തിയ ഇവാൻ, അവർക്കിടയിൽ നിന്ന് അനാസ്താസിയ റൊമാനോവ്നയെ ഭാര്യയായി തെരഞ്ഞെടുത്തു.{{Ref_label|ഖ|ഖ|none}} 1550-ൽ ദേശീയസഭ വിളിച്ചുകൂട്ടിയ ഇവാൻ അതിനു മുൻപാകെ തന്റെ കൗമാരത്തിലെ തെറ്റുകൾ ഏറ്റുപറയുകയും, ഭാവിയിൽ നീതിയും ദയയുമുള്ള ഭരണം ഉറപ്പുപറയുകയും ചെയ്തു.<ref name "durant">നവീകരണം, സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ ആറാം ഭാഗം, വിൽ ഏരിയൽ ഡുറാന്റുമാർ(പുറങ്ങൾ 653-662)</ref>
+== യുദ്ധങ്ങൾ ==
-== യുദ്ധങ്ങള്‍ ==
-[[ചിത്രം:RedSquare SaintBasile (pixinn.net).jpg|thumb|175px|right|[[മോസ്കോ]] നഗരത്തിന്റെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമായ വിശുദ്ധ ബാസിലിന്റെ ഭദ്രാസനപ്പള്ളി, കാസാനിലേയും അഷ്ട്രാഖാനിലേയും വിജയത്തിന്റെ സ്മരണക്കായി ഇവാന്‍ പണിയിച്ചതാണ്]]
+[[ചിത്രം:RedSquare SaintBasile (pixinn.net).jpg|thumb|175px|right|[[മോസ്കോ]] നഗരത്തിന്റെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമായ വിശുദ്ധ ബാസിലിന്റെ ഭദ്രാസനപ്പള്ളി, കാസാനിലേയും അഷ്ട്രാഖാനിലേയും വിജയത്തിന്റെ സ്മരണക്കായി ഇവാൻ പണിയിച്ചതാണ്]]
-ബാള്‍ട്ടിക്ക് മുതല്‍ കാസ്പിയന്‍ കടല്‍ വരെയെത്തുന്ന ഒരു ശക്തിയായി റഷ്യയെ വളര്‍ത്താന്‍ ആഗ്രഹിച്ച ഇവാന്‍, റഷ്യന്‍ ഭൂവിഭാഗത്തിന്മേല്‍ ഏറെക്കാലം ആധിപത്യം പുലര്‍ത്തിയ മങ്കോളിയന്‍ ശക്തിയുടെ പിന്തുടര്‍ച്ചക്കാരായിരുന്ന ടാട്ടര്‍മാരെ അതിനു തടസ്സമായി കണ്ടു. 1552-ല്‍, വോള്‍ഗാ നദിയുടെ തീരത്തുള്ള ടാട്ടര്‍ നഗരമായിരുന്ന കസാന്‍ ഒന്നരലക്ഷം വരുന്ന സൈന്യവുമായി അദ്ദേഹം ആക്രമിച്ചു.  അന്‍പതുദിവസം നീണ്ട ഉപരോധത്തിനൊടുവില്‍{{Ref_label|ഗ|ഗ|none}} കസാന്‍ കീഴടങ്ങിയത് ഇവാന് വലിയ വിജയമായി.  കാസാനിലെ ജനങ്ങള്‍ ഒന്നടങ്കം കൊല്ലപ്പെടുകയോ അടിമകളായി വില്‍ക്കപ്പെടുകയോ ചെയ്തു.‍{{Ref_label|ഘ|ഘ|none}} 1554, വോള്‍ഗാനദി കാസ്പിയന്‍ കടലുമായി ചേരുന്ന സ്ഥാനത്തുള്ള അഷ്ട്രാഖാന്‍ എന്ന ടാട്ടര്‍ നഗരം കൂടി പിടിച്ചെടുത്തതോടെ വോള്‍ഗാ പ്രദേശം പൂര്‍ണ്ണമായും റഷ്യയുടെ നിയന്ത്രണത്തിലായി. മോസ്കോ നഗരത്തിന്റെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമായി ഇന്നും നിലനില്‍ക്കുന്ന വിശുദ്ധ ബാസിലിന്റെ ഭദ്രാസനപ്പള്ളി, ഈ വിജയങ്ങളുടെ സ്മരണക്കായി ഇവാന്‍ പണിയിച്ചതാണ്.
+ബാൾട്ടിക്ക് മുതൽ കാസ്പിയൻ കടൽ വരെയെത്തുന്ന ഒരു ശക്തിയായി റഷ്യയെ വളർത്താൻ ആഗ്രഹിച്ച ഇവാൻ, റഷ്യൻ ഭൂവിഭാഗത്തിന്മേൽ ഏറെക്കാലം ആധിപത്യം പുലർത്തിയ മങ്കോളിയൻ ശക്തിയുടെ പിന്തുടർച്ചക്കാരായിരുന്ന ടാട്ടർമാരെ അതിനു തടസ്സമായി കണ്ടു. 1552-ൽ, വോൾഗാ നദിയുടെ തീരത്തുള്ള ടാട്ടർ നഗരമായിരുന്ന കസാൻ ഒന്നരലക്ഷം വരുന്ന സൈന്യവുമായി അദ്ദേഹം ആക്രമിച്ചു.  അൻപതുദിവസം നീണ്ട ഉപരോധത്തിനൊടുവിൽ{{Ref_label|ഗ|ഗ|none}} കസാൻ കീഴടങ്ങിയത് ഇവാന് വലിയ വിജയമായി.  കാസാനിലെ ജനങ്ങൾ ഒന്നടങ്കം കൊല്ലപ്പെടുകയോ അടിമകളായി വിൽക്കപ്പെടുകയോ ചെയ്തു.‍{{Ref_label|ഘ|ഘ|none}} 1554, വോൾഗാനദി കാസ്പിയൻ കടലുമായി ചേരുന്ന സ്ഥാനത്തുള്ള അഷ്ട്രാഖാൻ എന്ന ടാട്ടർ നഗരം കൂടി പിടിച്ചെടുത്തതോടെ വോൾഗാ പ്രദേശം പൂർണ്ണമായും റഷ്യയുടെ നിയന്ത്രണത്തിലായി. മോസ്കോ നഗരത്തിന്റെ കേന്ദ്രസ്ഥാനമായി ഇന്നും നിലനിൽക്കുന്ന വിശുദ്ധ ബാസിലിന്റെ ഭദ്രാസനപ്പള്ളി, ഈ വിജയങ്ങളുടെ സ്മരണക്കായി ഇവാൻ പണിയിച്ചതാണ്.
-കിഴക്കന്‍ അതിര്‍ത്തിയിലെ വിജയങ്ങള്‍ക്കു ശേഷം ഇവാന്റെ ശ്രദ്ധ പടിഞ്ഞാറോട്ടു തിരിഞ്ഞു.  വടക്കുപടിഞ്ഞാറേ അതിര്‍ത്തിയിലെ ലിവോണിയ പിടിച്ചെടുക്കാനുള്ള ഇവാന്റെ ശ്രമം വിജയിച്ചില്ല. പോളണ്ടും വടക്കന്‍ യൂറോപ്പിലെ ഇതരരാജ്യങ്ങളുമായുള്ള കലഹത്തിലേയ്ക്കാണ് അത് ഇവാനെ നയിച്ചത്.  ലിവോനിയയുടെ പേരില്‍ 1557-ല്‍ തുടങ്ങിയ സംഘര്‍ഷം ഇവാനെ ഏറെക്കാലം അലട്ടി. മരിക്കുന്നതിന് ഒരു വര്‍ഷം മുന്‍പ്, 1582-ല്‍ എത്തിച്ചേര്‍ന്ന ഒരു സന്ധിയില്‍ ഇവാന് ആ പ്രദേശം പോളണ്ടിന് വിട്ടുകൊടുക്കേണ്ടി വന്നു.
+കിഴക്കൻ അതിർത്തിയിലെ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം ഇവാന്റെ ശ്രദ്ധ പടിഞ്ഞാറോട്ടു തിരിഞ്ഞു.  വടക്കുപടിഞ്ഞാറേ അതിർത്തിയിലെ ലിവോണിയ പിടിച്ചെടുക്കാനുള്ള ഇവാന്റെ ശ്രമം വിജയിച്ചില്ല. പോളണ്ടും വടക്കൻ യൂറോപ്പിലെ ഇതരരാജ്യങ്ങളുമായുള്ള കലഹത്തിലേയ്ക്കാണ് അത് ഇവാനെ നയിച്ചത്.  ലിവോനിയയുടെ പേരിൽ 1557-ൽ തുടങ്ങിയ സംഘർഷം ഇവാനെ ഏറെക്കാലം അലട്ടി. മരിക്കുന്നതിന് ഒരു വർഷം മുൻപ്, 1582-ൽ എത്തിച്ചേർന്ന ഒരു സന്ധിയിൽ ഇവാന് ആ പ്രദേശം പോളണ്ടിന് വിട്ടുകൊടുക്കേണ്ടി വന്നു.
 == സ്ഥാനത്യാഗം, തിരിച്ചുവരവ് ==
-[[ചിത്രം:Ivan the Terrible and Harsey.jpg|thumb|225px|left|ഇവാന്‍ നാലാമന്‍ തന്റെ സമ്പാദ്യത്തിലെ വിശിഷ്ടവസ്തുക്കള്‍‍,  [[ഇംഗ്ലണ്ട്|ഇംഗ്ലണ്ടിലെ]] ഒന്നാം എലിസബത്ത് രാജ്ഞിയുടെ ദൂതനു കാണിച്ചു കൊടുക്കുന്നു.]]
+[[ചിത്രം:Ivan the Terrible and Harsey.jpg|thumb|225px|left|ഇവാൻ നാലാമൻ തന്റെ സമ്പാദ്യത്തിലെ വിശിഷ്ടവസ്തുക്കൾ‍,  [[ഇംഗ്ലണ്ട്|ഇംഗ്ലണ്ടിലെ]] ഒന്നാം എലിസബത്ത് രാജ്ഞിയുടെ ദൂതനു കാണിച്ചു കൊടുക്കുന്നു.]]
-ലിവോണിയക്കെതിരെ നടന്ന നീണ്ട് യുദ്ധത്തിലെ തിരിച്ചടികളും മറ്റും ഇവാന്‍ ആശ്രയിച്ചിരുന്ന സൈനിക-ഫ്യൂഡല്‍ വൃന്ദത്തിനിടയില്‍ അസംതൃപ്തിയുണ്ടാക്കി.  1953-ല്‍ രോഗിയായി മരണത്തോടടുത്തപ്പോള്‍, തന്റെ മകന്‍ ഡിമിട്രിയോട് വിശ്വസ്ഥതരായിരിക്കുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞയെടുക്കാനുള്ള ഇവാന്റെ ആവശ്യം ബോയാര്‍ പ്രഭുക്കളായ ഉപദേഷ്ടാക്കള്‍ നിരസിച്ചതും ഇവാനെ അവരില്‍ നിന്നകറ്റി. ഇവാന്റെ സഹോദരനെയാണ് പിന്‍ഗാമിയായി അവര്‍ മനസ്സില്‍ കണ്ടിരുന്നത്. രോഗവിമുക്തനായ ഇവാന്‍ തല്‍ക്കാലം അവര്‍ക്കെതിരെ തിരിഞ്ഞില്ലെങ്കിലും ഏഴുവര്‍ഷം കഴിഞ്ഞ് 1560-ല്‍ സില്‍വെസ്റ്റന്‍, അഡാഷെഫ് എന്നിവരെ സ്ഥാനഭ്രഷ്ടരാക്കി. സില്‍വെസ്റ്റര്‍ ഒരു സന്യാസാശ്രമത്തിലും അഡാഷെഫ് ലിവോനിയയിലെ യുദ്ധമുന്നണിയിലും മരിച്ചു.<ref>Ivan the Terrible, NNDB Tracking the Entire World [http://www.nndb.com/people/933/000092657/]</ref>   ഇതോടെ ഇവാനെ ഭയന്ന ബോയാര്‍മാരില്‍ പലരും ശത്രുരാജ്യമായ പോളണ്ടിലേയ്ക്കും മറ്റും പലായനം ചെയ്തു.   1560-ല്‍ നടന്ന ആദ്യഭാര്യ അനസ്താസിയയുടെ മരണവും ഇവാനെ മാനസികമായി തളര്‍ത്തി. ബോയാര്‍മാര്‍ അവളെ വിഷം കൊടുത്തു കൊന്നതാണെന്ന് ഇവാന്‍ കരുതി.
+ലിവോണിയക്കെതിരെ നടന്ന നീണ്ട് യുദ്ധത്തിലെ തിരിച്ചടികളും മറ്റും ഇവാൻ ആശ്രയിച്ചിരുന്ന സൈനിക-ഫ്യൂഡൽ വൃന്ദത്തിനിടയിൽ അസംതൃപ്തിയുണ്ടാക്കി.  1953-ൽ രോഗിയായി മരണത്തോടടുത്തപ്പോൾ, തന്റെ മകൻ ഡിമിട്രിയോട് വിശ്വസ്ഥതരായിരിക്കുമെന്ന് പ്രതിജ്ഞയെടുക്കാനുള്ള ഇവാന്റെ ആവശ്യം ബോയാർ പ്രഭുക്കളായ ഉപദേഷ്ടാക്കൾ നിരസിച്ചതും ഇവാനെ അവരിൽ നിന്നകറ്റി. ഇവാന്റെ സഹോദരനെയാണ് പിൻഗാമിയായി അവർ മനസ്സിൽ കണ്ടിരുന്നത്. രോഗവിമുക്തനായ ഇവാൻ തൽക്കാലം അവർക്കെതിരെ തിരിഞ്ഞില്ലെങ്കിലും ഏഴുവർഷം കഴിഞ്ഞ് 1560-ൽ സിൽവെസ്റ്റൻ, അഡാഷെഫ് എന്നിവരെ സ്ഥാനഭ്രഷ്ടരാക്കി. സിൽവെസ്റ്റർ ഒരു സന്യാസാശ്രമത്തിലും അഡാഷെഫ് ലിവോനിയയിലെ യുദ്ധമുന്നണിയിലും മരിച്ചു.<ref>Ivan the Terrible, NNDB Tracking the Entire World [http://www.nndb.com/people/933/000092657/]</ref>   ഇതോടെ ഇവാനെ ഭയന്ന ബോയാർമാരിൽ പലരും ശത്രുരാജ്യമായ പോളണ്ടിലേയ്ക്കും മറ്റും പലായനം ചെയ്തു.   1560-ൽ നടന്ന ആദ്യഭാര്യ അനസ്താസിയയുടെ മരണവും ഇവാനെ മാനസികമായി തളർത്തി. ബോയാർമാർ അവളെ വിഷം കൊടുത്തു കൊന്നതാണെന്ന് ഇവാൻ കരുതി.
-പ്രഭുവര്‍ഗ്ഗം ആകെ തനിക്കെതിരായെന്നു തോന്നിയ ഇവാന്‍, 1564 അവസാനം തന്റെ ഭണ്ഡാരപ്പെട്ടിയും വിശുദ്ധരൂപങ്ങളുമായി കുടുംബസഹിതം വിശ്വസ്തരായ ഒരുപറ്റം സൈനികരോടൊപ്പം മോസ്കോ വിട്ട്, ചെറുപട്ടണമായ അലക്സാണ്ഡ്രോവ്സ്കിലെ വേനല്‍ക്കാലവസതയിലേയ്ക്കു പോയി.   അവിടന്ന് മോസ്കോയിലേയ്ക്കയച്ച ഒരു പ്രഖ്യാപനത്തില്‍, താന്‍ സ്ഥാനത്യാഗം ചെയ്യുന്നതായി അദ്ദേഹം പ്രഖ്യാപിച്ചു.   മോസ്കോയിലെ ജനങ്ങളെ താന്‍ സ്നേഹിക്കുന്നെന്നും അവരോടുള്ള തന്റെ മമത എന്നും തുടരുമെന്നും കൂടി ആ പ്രഖ്യാപനത്തില്‍ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.   പ്രഭുവര്‍ഗത്തിന്റേയും പൗരോഹിത്യത്തിന്റേയും അധികാരത്തെ ചെറുത്തതിനാല്‍ മോസ്കോയിലെ സാധാരണജനങ്ങള്‍ക്ക് ഇവാനോട് കൂറുണ്ടായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്ഥാനത്യാഗത്തെക്കുറിച്ചറിഞ്ഞ മോസ്കോയിലെ ജനങ്ങള്‍ പ്രഭുവര്‍ഗ്ഗത്തിനെതിരായി കലാപമുയര്‍ത്തിയതിനാല്‍, പ്രഭുക്കന്മാരുടേയും മെത്രാന്മാരുടേയും ഒരു ദൗത്യസംഘം അലക്സാണ്ഡ്രോവിലെത്തി അധികാരം തിരികെയേല്‍ക്കാന്‍ അഭ്യര്‍ത്ഥിച്ചപ്പോള്‍ ഇവാന്‍ ചില ഉപാധികളോടെ സമ്മതിച്ച ഇവാന്‍ 1565 ഫെബ്രുവരിയില്‍ തിരികെ വന്ന് അധികാരം ഏറ്റെടുത്തു.
+പ്രഭുവർഗ്ഗം ആകെ തനിക്കെതിരായെന്നു തോന്നിയ ഇവാൻ, 1564 അവസാനം തന്റെ ഭണ്ഡാരപ്പെട്ടിയും വിശുദ്ധരൂപങ്ങളുമായി കുടുംബസഹിതം വിശ്വസ്തരായ ഒരുപറ്റം സൈനികരോടൊപ്പം മോസ്കോ വിട്ട്, ചെറുപട്ടണമായ അലക്സാണ്ഡ്രോവ്സ്കിലെ വേനൽക്കാലവസതയിലേയ്ക്കു പോയി.   അവിടന്ന് മോസ്കോയിലേയ്ക്കയച്ച ഒരു പ്രഖ്യാപനത്തിൽ, താൻ സ്ഥാനത്യാഗം ചെയ്യുന്നതായി അദ്ദേഹം പ്രഖ്യാപിച്ചു.   മോസ്കോയിലെ ജനങ്ങളെ താൻ സ്നേഹിക്കുന്നെന്നും അവരോടുള്ള തന്റെ മമത എന്നും തുടരുമെന്നും കൂടി ആ പ്രഖ്യാപനത്തിൽ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.   പ്രഭുവർഗത്തിന്റേയും പൗരോഹിത്യത്തിന്റേയും അധികാരത്തെ ചെറുത്തതിനാൽ മോസ്കോയിലെ സാധാരണജനങ്ങൾക്ക് ഇവാനോട് കൂറുണ്ടായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്ഥാനത്യാഗത്തെക്കുറിച്ചറിഞ്ഞ മോസ്കോയിലെ ജനങ്ങൾ പ്രഭുവർഗ്ഗത്തിനെതിരായി കലാപമുയർത്തിയതിനാൽ, പ്രഭുക്കന്മാരുടേയും മെത്രാന്മാരുടേയും ഒരു ദൗത്യസംഘം അലക്സാണ്ഡ്രോവിലെത്തി അധികാരം തിരികെയേൽക്കാൻ അഭ്യർത്ഥിച്ചപ്പോൾ ഇവാൻ ചില ഉപാധികളോടെ സമ്മതിച്ച ഇവാൻ 1565 ഫെബ്രുവരിയിൽ തിരികെ വന്ന് അധികാരം ഏറ്റെടുത്തു.
 == 'ഒപ്രീച്ച്നിക്കി' ==
-മോസ്കോയില്‍ മടങ്ങിയെത്തിയ ഇവാന്‍ പുരോഹിതന്മാരും ബോയാര്‍പ്രഭുക്കന്മാരും അടങ്ങുന്ന ദേശീയസഭ വിളിച്ചുകൂട്ടി.  തന്നെ എതിര്‍ത്തവരുടെ നേതാക്കള്‍ക്ക് വധശിക്ഷ നല്‍കാനും അവരുടെ സ്വത്തുവകകള്‍ കണ്ടുകെട്ടാനുമുള്ള തീരുമാനം അദ്ദേഹം സഭയെ അറിയിച്ചു.  ഇനിമേല്‍ സഭയുടെ ഇംഗിതം ആരായാതെ സ്വന്തം ഇച്ഛയനുസരിച്ച് ഭരിക്കുമെന്നും എതിര്‍ക്കുന്നവരെ നാടുകടത്തുമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. തുടര്‍ന്ന് ഇവാന്‍ രാജ്യത്തെ രണ്ടു വിഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചു: പ്രവിശ്യകളുടെ കൂട്ടായ്മയായ '''സെംസ്റ്റ്ഛീന'''-യുടെ മേല്‍നോട്ടം, സൈനിക-വിദേശകാര്യങ്ങളിലൊഴിച്ച്, ബോയാര്‍ പ്രഭുക്കന്മാര്‍ക്ക് വിട്ടുകൊടുത്തു. പ്രഭു വര്‍ഗത്തിനു ബദലായി സൃഷ്ടിച്ച ഒപ്രീച്ച്നിക്കി എന്ന കിങ്കരസേനയ്ക്ക് വിട്ടുകൊടുത്ത പ്രദേശങ്ങള്‍ ചേര്‍ന്ന '''ഒപ്രീച്ച്നീന''',  ഇവാന്റെ നേരിട്ടുള്ള ഭരണത്തിലായി. പരമ്പാരാഗതമായുണ്ടായിരുന്ന പ്രഭുഗണത്തിനു ബദലായി ഒരു പുതിയ വര്‍ഗ്ഗത്തെ രാഷ്ടീയാധികാരത്തിലേക്കുയര്‍ത്തിയ വിപ്ലവകരമായിരുന്നു ഒപ്രീച്ച്നിക്കി എന്ന കിങ്കരസേനയുടെ സൃഷ്ടി. കലാപമുണ്ടാക്കിയ ബോയാര്‍മാരില്‍ നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്ത ഭൂമിയും മറ്റുമാണ് ഒപ്രീച്ച്നീനയില്‍ ഉള്‍പ്പെട്ടിരുന്നത്. ഇവാന്റെ ഭരണത്തിന്റെ അവസാനമായപ്പോള്‍, ഒപ്രീച്ച്നീനയില്‍, മോസ്കോയും, പ്രധാനവ്യാപാരമാര്‍ഗ്ഗങ്ങളും അടക്കം, റഷ്യയുടെ പകുതിയോളം ഉള്‍പ്പെട്ടിരുന്നു.
+മോസ്കോയിൽ മടങ്ങിയെത്തിയ ഇവാൻ പുരോഹിതന്മാരും ബോയാർപ്രഭുക്കന്മാരും അടങ്ങുന്ന ദേശീയസഭ വിളിച്ചുകൂട്ടി.  തന്നെ എതിർത്തവരുടെ നേതാക്കൾക്ക് വധശിക്ഷ നൽകാനും അവരുടെ സ്വത്തുവകകൾ കണ്ടുകെട്ടാനുമുള്ള തീരുമാനം അദ്ദേഹം സഭയെ അറിയിച്ചു.  ഇനിമേൽ സഭയുടെ ഇംഗിതം ആരായാതെ സ്വന്തം ഇച്ഛയനുസരിച്ച് ഭരിക്കുമെന്നും എതിർക്കുന്നവരെ നാടുകടത്തുമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. തുടർന്ന് ഇവാൻ രാജ്യത്തെ രണ്ടു വിഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചു: പ്രവിശ്യകളുടെ കൂട്ടായ്മയായ '''സെംസ്റ്റ്ഛീന'''-യുടെ മേൽനോട്ടം, സൈനിക-വിദേശകാര്യങ്ങളിലൊഴിച്ച്, ബോയാർ പ്രഭുക്കന്മാർക്ക് വിട്ടുകൊടുത്തു. പ്രഭു വർഗത്തിനു ബദലായി സൃഷ്ടിച്ച ഒപ്രീച്ച്നിക്കി എന്ന കിങ്കരസേനയ്ക്ക് വിട്ടുകൊടുത്ത പ്രദേശങ്ങൾ ചേർന്ന '''ഒപ്രീച്ച്നീന''',  ഇവാന്റെ നേരിട്ടുള്ള ഭരണത്തിലായി. പരമ്പാരാഗതമായുണ്ടായിരുന്ന പ്രഭുഗണത്തിനു ബദലായി ഒരു പുതിയ വർഗ്ഗത്തെ രാഷ്ടീയാധികാരത്തിലേക്കുയർത്തിയ വിപ്ലവകരമായിരുന്നു ഒപ്രീച്ച്നിക്കി എന്ന കിങ്കരസേനയുടെ സൃഷ്ടി. കലാപമുണ്ടാക്കിയ ബോയാർമാരിൽ നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്ത ഭൂമിയും മറ്റുമാണ് ഒപ്രീച്ച്നീനയിൽ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഇവാന്റെ ഭരണത്തിന്റെ അവസാനമായപ്പോൾ, ഒപ്രീച്ച്നീനയിൽ, മോസ്കോയും, പ്രധാനവ്യാപാരമാർഗ്ഗങ്ങളും അടക്കം, റഷ്യയുടെ പകുതിയോളം ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു.
+== അതിക്രമങ്ങൾ ==
-== അതിക്രമങ്ങള്‍ ==
-[[ചിത്രം:REPIN Ivan Terrible&Ivan.jpg|thumb|250px|right|പിതാവിന്റെ പ്രഹരത്തെ തുടര്‍ന്ന് ആസന്നമരണനായിത്തീര്‍ന്ന മകന്‍ ഇവാനോടൊപ്പം - ഇല്യാ റെപിന്‍ 1885-ല്‍ വരച്ച ഈ ചിത്രം മോസ്കോയിലെ ട്രെട്യാക്കോവ് ഗാലറിയിലാണ്.]]
+[[ചിത്രം:REPIN Ivan Terrible&Ivan.jpg|thumb|250px|right|പിതാവിന്റെ പ്രഹരത്തെ തുടർന്ന് ആസന്നമരണനായിത്തീർന്ന മകൻ ഇവാനോടൊപ്പം - ഇല്യാ റെപിൻ 1885-ൽ വരച്ച ഈ ചിത്രം മോസ്കോയിലെ ട്രെട്യാക്കോവ് ഗാലറിയിലാണ്.]]
-ബോയാര്‍മാര്‍മാരുടെ കലാപവും, ലിവോണിയയുടെ പേരിലുള്ള യുദ്ധത്തിന്റെ പരാജയവും എല്ലാം ചേര്‍ന്ന് ഇവാന്റെ മാനസികസന്തുലനം തകര്‍ത്തിരുന്നു. അലക്സാന്‍ഡ്രോവിസ്കിലെ വേനല്‍ക്കാലവസതി ഇവാന്‍ പതിവു താമസസ്ഥലമാക്കി.  അദ്ദേഹം അതിനെ ഒരു കോട്ടയായി രൂപപ്പെടുത്തി. കാവല്‍ക്കാരെ സന്യാസിവേഷം ധരിപ്പിച്ച് സ്വയം ആ സന്യാസിമാരുടെ ശ്രേഷ്ഠനെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു.  ദിവസവും ദേവാലയത്തിലെ ആരാധനയില്‍ സജീവമായി പങ്കെടുത്ത ഇവാന്‍, ഗായകസഘത്തോടു ചേര്‍ന്നു പാടി. അതേസമയം, ഇവാന്റെ ഭരണത്തിന്റെ അവശേഷിച്ച കാലം ഒപ്രീച്ച്നിക്കി ക്രൂരതയ്ക്കും അധികാരദുര്‍വിനിയോഗത്തിനും പേരെടുത്തു.  തന്റെ ക്രോധത്തിന് ഇരയായവരുടെ ആത്മശാന്തിക്കുവേണ്ടി പ്രാര്‍ത്ഥിക്കാന്‍ അവരുടെ പട്ടിക സന്യാസാലയങ്ങള്‍ക്ക് ഇവാന്‍ അയച്ചുകൊടുക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. 1568-ലെ ഒരു ഞായറാഴ്ച മോസ്കോയിലെ സ്വര്‍ഗ്ഗാരോഹണത്തിന്റെ ഭദ്രാസനപ്പള്ളിയില്‍ ആരാധനക്കെത്തിയ ഇവാന്‍, ഫിലിപ്പ് മെത്രാപ്പോലീത്തയോട് ആശീര്‍വാദം ചോദിച്ചു.  ആശീര്‍വദിക്കുന്നതിനു പകരം ഇവാന്റെ ക്രൂരതകളും അസന്മാര്‍ഗ്ഗികതകളും എണ്ണിപ്പറയുകയാണ് മെത്രാപ്പോലീത്ത ചെയ്തത്.  ആശീര്‍വാദം കിട്ടാതെ മടങ്ങിപ്പോയ ഇവാന്‍ കിങ്കരന്മാരെ അയച്ച് മെത്രാപ്പോലീത്തയെ പിടികൂടി.  അദ്ദേഹത്തെ ജീവനോടെ ദഹിപ്പിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു.<ref name "durant"/> 1570-ല്‍ വടക്കുപടിഞ്ഞാറന്‍ റഷ്യയിലെ നോവ്ഗൊരോദ് നഗരം തനിക്കെതിരെ പോളണ്ടിനോടും മറ്റും സഹകരിക്കുന്നുവെന്ന് സംശയിച്ച ഇവാന്‍ അവിടെ സ്വയം എത്തി ആഴ്ചകള്‍ നീണ്ട ഒപ്രീച്ച്നിക്കി ഭീകരവാഴ്ചയ്ക്ക് നേതൃത്വം കൊടുത്തു.  പുരോഹിതന്മാരും സന്യാസികളും സാധാരണക്കാരും അടക്കം ആയിരക്കണക്കിനാളുകള്‍ അവിടെ കൊല്ലപ്പെട്ടു.
+ബോയാർമാർമാരുടെ കലാപവും, ലിവോണിയയുടെ പേരിലുള്ള യുദ്ധത്തിന്റെ പരാജയവും എല്ലാം ചേർന്ന് ഇവാന്റെ മാനസികസന്തുലനം തകർത്തിരുന്നു. അലക്സാൻഡ്രോവിസ്കിലെ വേനൽക്കാലവസതി ഇവാൻ പതിവു താമസസ്ഥലമാക്കി.  അദ്ദേഹം അതിനെ ഒരു കോട്ടയായി രൂപപ്പെടുത്തി. കാവൽക്കാരെ സന്യാസിവേഷം ധരിപ്പിച്ച് സ്വയം ആ സന്യാസിമാരുടെ ശ്രേഷ്ഠനെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു.  ദിവസവും ദേവാലയത്തിലെ ആരാധനയിൽ സജീവമായി പങ്കെടുത്ത ഇവാൻ, ഗായകസഘത്തോടു ചേർന്നു പാടി. അതേസമയം, ഇവാന്റെ ഭരണത്തിന്റെ അവശേഷിച്ച കാലം ഒപ്രീച്ച്നിക്കി ക്രൂരതയ്ക്കും അധികാരദുർവിനിയോഗത്തിനും പേരെടുത്തു.  തന്റെ ക്രോധത്തിന് ഇരയായവരുടെ ആത്മശാന്തിക്കുവേണ്ടി പ്രാർത്ഥിക്കാൻ അവരുടെ പട്ടിക സന്യാസാലയങ്ങൾക്ക് ഇവാൻ അയച്ചുകൊടുക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. 1568-ലെ ഒരു ഞായറാഴ്ച മോസ്കോയിലെ സ്വർഗ്ഗാരോഹണത്തിന്റെ ഭദ്രാസനപ്പള്ളിയിൽ ആരാധനക്കെത്തിയ ഇവാൻ, ഫിലിപ്പ് മെത്രാപ്പോലീത്തയോട് ആശീർവാദം ചോദിച്ചു.  ആശീർവദിക്കുന്നതിനു പകരം ഇവാന്റെ ക്രൂരതകളും അസന്മാർഗ്ഗികതകളും എണ്ണിപ്പറയുകയാണ് മെത്രാപ്പോലീത്ത ചെയ്തത്.  ആശീർവാദം കിട്ടാതെ മടങ്ങിപ്പോയ ഇവാൻ കിങ്കരന്മാരെ അയച്ച് മെത്രാപ്പോലീത്തയെ പിടികൂടി.  അദ്ദേഹത്തെ ജീവനോടെ ദഹിപ്പിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു.<ref name "durant"/> 1570-ൽ വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ റഷ്യയിലെ നോവ്ഗൊരോദ് നഗരം തനിക്കെതിരെ പോളണ്ടിനോടും മറ്റും സഹകരിക്കുന്നുവെന്ന് സംശയിച്ച ഇവാൻ അവിടെ സ്വയം എത്തി ആഴ്ചകൾ നീണ്ട ഒപ്രീച്ച്നിക്കി ഭീകരവാഴ്ചയ്ക്ക് നേതൃത്വം കൊടുത്തു.  പുരോഹിതന്മാരും സന്യാസികളും സാധാരണക്കാരും അടക്കം ആയിരക്കണക്കിനാളുകൾ അവിടെ കൊല്ലപ്പെട്ടു.
-[[ചിത്രം:LebedevKV CarIvan4GrozPrMI.jpg|thumb|left|225px|ഇവാന്റെ ജീവിതത്തില്‍ അതിരുവിട്ട അതിക്രമങ്ങളും അതിരില്ലാത്ത പശ്ചാത്താപവും മാറിമാറി വന്നു. തന്നെ സന്യാസിയാകാന്‍ അനുവദിക്കണമെന്ന് സ്കോവോ പെക്രോസ്കി ആശ്രമത്തിലെ അധിപനോട് ഇരന്നപേക്ഷിക്കുന്ന ഇവാന്‍. ക്ലാവ്ഡി ലെബഡേവിന്റെ ചിത്രം]]
+[[ചിത്രം:LebedevKV CarIvan4GrozPrMI.jpg|thumb|left|225px|ഇവാന്റെ ജീവിതത്തിൽ അതിരുവിട്ട അതിക്രമങ്ങളും അതിരില്ലാത്ത പശ്ചാത്താപവും മാറിമാറി വന്നു. തന്നെ സന്യാസിയാകാൻ അനുവദിക്കണമെന്ന് സ്കോവോ പെക്രോസ്കി ആശ്രമത്തിലെ അധിപനോട് ഇരന്നപേക്ഷിക്കുന്ന ഇവാൻ. ക്ലാവ്ഡി ലെബഡേവിന്റെ ചിത്രം]]
-ആദ്യഭാര്യ അനസ്താസിയയുടെ മരണത്തെ തുടര്‍ന്ന് വീണ്ടും വിവാഹം കഴിച്ച ഇവാന്‍, ഭാര്യമാര്‍ ഓരോരുത്തരായി മരിച്ചതിനാല്‍ ആകെ ആറുവട്ടം വിവാഹിതനായി. ഈ വിവാഹങ്ങളില്‍ അദ്ദേഹത്തിന് നാല് ആണ്‍മക്കള്‍ ജനിച്ചു.  ആദ്യത്തെ മകന്‍ ബാല്യത്തില്‍ തന്നെ മരിച്ചു. മൂന്നാമത്തെയും നാലാമത്തേയും മക്കള്‍ വൈകല്യങ്ങള്‍ ഉള്ളവരായിരുന്നു. ഇവാന്‍ എന്നുതന്നെ പേരുള്ള രണ്ടാമത്തെ മകനെയാണ് അനന്തരാവകാശിയായി ഇവാന്‍ കരുതിയിരുന്നത്. ഔചിത്യമില്ലാത്ത വസ്ത്രധാരണത്തിന്റെ പേരില്‍ ഒരിക്കല്‍ അവന്റെ ഭാര്യയെ ഇവാന്‍ തല്ലി.  ഇത് അവള്‍ക്ക് ഗര്‍ഭഛിദ്രമുണ്ടാക്കിയപ്പോള്‍ മകന്‍ അച്ഛനോട് കയര്‍ത്തു. രോഷാകുലനായ ഇവാന്‍ മകനെ ചെങ്കോലു കൊണ്ടടിച്ചു.  അത് അവന്റെ മരണത്തില്‍ കലാശിച്ചു.<ref name "durant"/>
+ആദ്യഭാര്യ അനസ്താസിയയുടെ മരണത്തെ തുടർന്ന് വീണ്ടും വിവാഹം കഴിച്ച ഇവാൻ, ഭാര്യമാർ ഓരോരുത്തരായി മരിച്ചതിനാൽ ആകെ ആറുവട്ടം വിവാഹിതനായി. ഈ വിവാഹങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിന് നാല് ആൺമക്കൾ ജനിച്ചു.  ആദ്യത്തെ മകൻ ബാല്യത്തിൽ തന്നെ മരിച്ചു. മൂന്നാമത്തെയും നാലാമത്തേയും മക്കൾ വൈകല്യങ്ങൾ ഉള്ളവരായിരുന്നു. ഇവാൻ എന്നുതന്നെ പേരുള്ള രണ്ടാമത്തെ മകനെയാണ് അനന്തരാവകാശിയായി ഇവാൻ കരുതിയിരുന്നത്. ഔചിത്യമില്ലാത്ത വസ്ത്രധാരണത്തിന്റെ പേരിൽ ഒരിക്കൽ അവന്റെ ഭാര്യയെ ഇവാൻ തല്ലി.  ഇത് അവൾക്ക് ഗർഭഛിദ്രമുണ്ടാക്കിയപ്പോൾ മകൻ അച്ഛനോട് കയർത്തു. രോഷാകുലനായ ഇവാൻ മകനെ ചെങ്കോലു കൊണ്ടടിച്ചു.  അത് അവന്റെ മരണത്തിൽ കലാശിച്ചു.<ref name "durant"/>
 == മരണം ==
-തന്റെ തന്നെ അടിയേറ്റ് അനന്തരാവകാശിയായ മകന്‍ മരിച്ചത് ഇവാനെ ദുഃഖത്തിലാഴ്ത്തി.  പശ്ചാത്താപത്താല്‍ ഭ്രാന്തിനടുത്ത അവസ്ഥയിലെത്തിയ അദ്ദേഹം, ഓരോ പ്രഭാതത്തിലും സ്ഥാനത്യാഗത്തിനൊരുങ്ങി.   എന്നാല്‍ ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന മക്കളേക്കാള്‍ ഭേദം ഇവാനാണെന്ന് കരുതിയ ബോയാര്‍മാര്‍ സ്ഥാനമൊഴിയാന്‍  അനുവദിച്ചില്ല.  മകന്റെ മരണം കഴിഞ്ഞ് മൂന്നു വര്‍ഷം കൂടി ഇവാന്‍ ജീവിച്ചിരുന്നു.   വിചിത്രമായൊരു രോഗം ബാധിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദേഹത്തു നിന്ന് ദുര്‍ഗന്ധം വമിച്ചു.  ബോറിസ് ഗോഡുനോവ് എന്ന ബോയാറിനൊപ്പം ചതുരംഗം കളിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കെയാണ് 1584 മാര്‍ച്ചു മാസം ഇവാന്‍ മരിച്ചത്.  ഗോഡുനോവ് അദ്ദേഹത്തെ വിഷം കൊടുത്തുകൊല്ലുകയായിരുന്നെന്ന് കിം‌വദന്തി പരന്നു.<ref name = "durant/>
+തന്റെ തന്നെ അടിയേറ്റ് അനന്തരാവകാശിയായ മകൻ മരിച്ചത് ഇവാനെ ദുഃഖത്തിലാഴ്ത്തി.  പശ്ചാത്താപത്താൽ ഭ്രാന്തിനടുത്ത അവസ്ഥയിലെത്തിയ അദ്ദേഹം, ഓരോ പ്രഭാതത്തിലും സ്ഥാനത്യാഗത്തിനൊരുങ്ങി.   എന്നാൽ ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന മക്കളേക്കാൾ ഭേദം ഇവാനാണെന്ന് കരുതിയ ബോയാർമാർ സ്ഥാനമൊഴിയാൻ  അനുവദിച്ചില്ല.  മകന്റെ മരണം കഴിഞ്ഞ് മൂന്നു വർഷം കൂടി ഇവാൻ ജീവിച്ചിരുന്നു.   വിചിത്രമായൊരു രോഗം ബാധിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദേഹത്തു നിന്ന് ദുർഗന്ധം വമിച്ചു.  ബോറിസ് ഗോഡുനോവ് എന്ന ബോയാറിനൊപ്പം ചതുരംഗം കളിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കെയാണ് 1584 മാർച്ചു മാസം ഇവാൻ മരിച്ചത്.  ഗോഡുനോവ് അദ്ദേഹത്തെ വിഷം കൊടുത്തുകൊല്ലുകയായിരുന്നെന്ന് കിം‌വദന്തി പരന്നു.<ref name = "durant/>
+== കുറിപ്പുകൾ ==
-== കുറിപ്പുകള്‍ ==
-ക. {{Note_label|ക|ക|none}} മകന്റെ മരണത്തില്‍ ഇവാന്റെ ഉത്തരവാദിത്വത്തെക്കുറിച്ചുള്ള കഥ വിദേശചരിത്രകാരന്മാരുടേയും അവരെ അവലംബമാക്കിയ റഷ്യന്‍ ചരിത്രകാരന്മാരുടേയും മാത്രം ഭാഷ്യമാണെന്ന് വാദമുണ്ട്.
+ക. {{Note_label|ക|ക|none}} മകന്റെ മരണത്തിൽ ഇവാന്റെ ഉത്തരവാദിത്വത്തെക്കുറിച്ചുള്ള കഥ വിദേശചരിത്രകാരന്മാരുടേയും അവരെ അവലംബമാക്കിയ റഷ്യൻ ചരിത്രകാരന്മാരുടേയും മാത്രം ഭാഷ്യമാണെന്ന് വാദമുണ്ട്.
-ഖ. {{Note_label|ഖ|ഖ|none}} റഷ്യന്‍ രാജകുടുംബത്തിന് അവസാനം വരെ ഉണ്ടായിരുന്ന "റോമാനോവുമാര്‍" എന്ന പേര് അനസ്താസിയയുടെ കുടുംബപ്പേരാണ്.
+ഖ. {{Note_label|ഖ|ഖ|none}} റഷ്യൻ രാജകുടുംബത്തിന് അവസാനം വരെ ഉണ്ടായിരുന്ന "റോമാനോവുമാർ" എന്ന പേര് അനസ്താസിയയുടെ കുടുംബപ്പേരാണ്.
-ഗ. {{Note_label|ഗ|ഗ|none}}കാസാന്റെ ഉപരോധത്തിനിടെ തന്റെ സൈനികരുടെ മനോവീര്യം നഷ്ടപ്പെട്ടെന്ന് തോന്നിയപ്പോള്‍, അത് തിരികെ കൊണ്ടുവരാന്‍ ഇവാന്‍   മോസ്കോയില്‍ നിന്ന് അടിയന്തരമായി, "അത്ഭുതശക്തി" ഉള്ളതെന്ന് കരുതപ്പെട്ടിരുന്ന ഒരു കുരിശ് വരുത്തി സൈന്യത്തിനു മുന്‍പില്‍ ദര്‍ശനത്തിനു വച്ചു.<ref name "durant"/>
+ഗ. {{Note_label|ഗ|ഗ|none}}കാസാന്റെ ഉപരോധത്തിനിടെ തന്റെ സൈനികരുടെ മനോവീര്യം നഷ്ടപ്പെട്ടെന്ന് തോന്നിയപ്പോൾ, അത് തിരികെ കൊണ്ടുവരാൻ ഇവാൻ   മോസ്കോയിൽ നിന്ന് അടിയന്തരമായി, "അത്ഭുതശക്തി" ഉള്ളതെന്ന് കരുതപ്പെട്ടിരുന്ന ഒരു കുരിശ് വരുത്തി സൈന്യത്തിനു മുൻപിൽ ദർശനത്തിനു വച്ചു.<ref name "durant"/>
-ഘ. {{Note_label|ഘ|ഘ|none}} കാസാനിനെ ജനങ്ങള്‍ക്ക് താന്‍ വരുത്തിയ ദുരിതം കണ്ട് ഇവാന്‍ സ്വയം കണ്ണീരൊഴുക്കിയതായി പറയപ്പെടുന്നു. "ക്രിസ്ത്യാനികളല്ലെങ്കിലും അവര്‍ മനുഷ്യരല്ലേ" എന്ന് അദ്ദേഹം ചോദിച്ചത്രെ.<ref name "durant"/>
+ഘ. {{Note_label|ഘ|ഘ|none}} കാസാനിനെ ജനങ്ങൾക്ക് താൻ വരുത്തിയ ദുരിതം കണ്ട് ഇവാൻ സ്വയം കണ്ണീരൊഴുക്കിയതായി പറയപ്പെടുന്നു. "ക്രിസ്ത്യാനികളല്ലെങ്കിലും അവർ മനുഷ്യരല്ലേ" എന്ന് അദ്ദേഹം ചോദിച്ചത്രെ.<ref name "durant"/>
 == അവലംബം ==
@@ വരി 64: / വരി 64: @@
 <references/>
-[[വര്‍ഗ്ഗം:റഷ്യയുടെ രാജാക്കന്മാർ]]
+[[വർഗ്ഗം:റഷ്യയുടെ രാജാക്കന്മാർ]]
 [[af:Iwan IV van Rusland]]