റോബർട്ട് കെ. മെർട്ടൺ

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(Robert K. Merton എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
റോബർട്ട് കെ. മെർട്ടൺ
പ്രമാണം:Robert K Merton.jpg
ജനനം
മേയർ റോബർട്ട് ഷ്കോൽനിക്

(1910-07-04)ജൂലൈ 4, 1910
ഫിലാഡൽഫിയ, പെൻസിൽവാനിയ, U.S.
മരണംഫെബ്രുവരി 23, 2003(2003-02-23) (പ്രായം 92)
ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റി, ന്യൂയോർക്ക്, U.S.
കലാലയം
അറിയപ്പെടുന്നത്
ജീവിതപങ്കാളി(കൾ)
കുട്ടികൾ
പുരസ്കാരങ്ങൾ
ശാസ്ത്രീയ ജീവിതം
പ്രവർത്തനതലംസോഷ്യോളജി
ഡോക്ടർ ബിരുദ ഉപദേശകൻപിതിരിം സോറോക്കിൻ
ഡോക്ടറൽ വിദ്യാർത്ഥികൾ
മറ്റു ശ്രദ്ധേയരായ വിദ്യാർത്ഥികൾ

റോബർട്ട് കിംഗ് മെർട്ടൺ (ജനനം മേയർ റോബർട്ട് ഷോൾനിക്; 4 ജൂലൈ 1910 - 23 ഫെബ്രുവരി 2003) ഒരു അമേരിക്കൻ സാമൂഹ്യശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്നു. ഔദ്യോഗിക ജീവിതത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും കൊളംബിയ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ ചെലവഴിച്ചു. അവിടെ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി പ്രൊഫസർ പദവി നേടി. സാമൂഹ്യശാസ്ത്രത്തിലെ ശാസ്ത്രീയ അറിവിലെ സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്ക് 1994-ൽ അദ്ദേഹത്തിന് ദേശീയ മെഡൽ ലഭിച്ചു.[1][2] ആധുനിക സാമൂഹ്യശാസ്ത്രത്തിന്റെ സ്ഥാപക പിതാവായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന അദ്ദേഹം ക്രിമിനോളജിയിൽ സംഭാവന ചെയ്ത പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സ്ഥാനം നേടുകയും ചെയ്തു.

"ആസൂത്രിതമല്ലാത്ത അനന്തരഫലങ്ങൾ", "റഫറൻസ് ഗ്രൂപ്പ്", "റോൾ സ്‌ട്രെയിൻ" തുടങ്ങിയ ശ്രദ്ധേയമായ ആശയങ്ങൾ മെർട്ടൺ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ഒരുപക്ഷേ "റോൾ മോഡൽ", "സ്വയം നിറവേറ്റുന്ന പ്രവചനം" എന്നീ പദങ്ങളിൽ ഇതറിയപ്പെടുന്നു. [3] ആധുനിക സാമൂഹ്യശാസ്ത്ര, രാഷ്ട്രീയ, സാമ്പത്തിക സിദ്ധാന്തത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ഘടകം, സ്വയം നിറവേറ്റുന്ന ഒരു പ്രവചനം ഒരു തരത്തിലുള്ള പ്രക്രിയയാണ്. അതിലൂടെ ഒരു വിശ്വാസമോ പ്രതീക്ഷയോ ഒരു സാഹചര്യത്തിന്റെ ഫലത്തെ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു വ്യക്തി അല്ലെങ്കിൽ സംഘം പെരുമാറുന്ന രീതിയെ ബാധിക്കുന്നു.[4][5] മെർട്ടൺ നിർവചിച്ചിരിക്കുന്നത് "സ്വയം നിറവേറ്റുന്ന പ്രവചനം, തുടക്കത്തിൽ, ഒരു പുതിയ പെരുമാറ്റത്തെ ഉളവാക്കുന്ന സാഹചര്യത്തിന്റെ തെറ്റായ നിർവചനമാണ്. ഇത് യഥാർത്ഥത്തിൽ തെറ്റായ ധാരണ യാഥാർത്ഥ്യമാക്കുന്നു.[6]

കൊളംബിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ മെഡിക്കൽ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ സാമൂഹ്യവൽക്കരണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു പഠനത്തിലാണ് മെർട്ടന്റെ "റോൾ മോഡൽ" എന്ന കൃതി ആദ്യമായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടത്. റഫറൻസ് ഗ്രൂപ്പിനെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ സിദ്ധാന്തത്തിൽ നിന്നാണ് ഈ പദം വളർന്നത്. വ്യക്തികൾ സ്വയം താരതമ്യം ചെയ്യുന്ന ഗ്രൂപ്പാണ് എന്നാൽ അവ നിർബന്ധമായും ഉൾപ്പെടുന്നില്ല. സാമൂഹിക ഗ്രൂപ്പുകളെക്കുറിച്ചുള്ള മെർട്ടന്റെ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദു ആയിരുന്നു. ഒരു വ്യക്തി ഒരു റോളും ഒരു പദവിയും ഏറ്റെടുക്കുന്നതിനുപകരം, അവർക്ക് സാമൂഹ്യഘടനയിൽ കൂട്ടിചേർക്കപ്പെട്ട പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന പെരുമാറ്റങ്ങളുടെ ഒരു കൂട്ടം സ്റ്റാറ്റസ് സെറ്റ് ഉണ്ടെന്ന് മെർട്ടൺ ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.[7]

മുൻകാലജീവിതം[തിരുത്തുക]

1910 ജൂലൈ 4 ന് റോബർട്ട് കെ. മെർട്ടൺ 1904-ൽ അമേരിക്കയിലേക്ക് കുടിയേറിയ ഫിലാഡൽഫിയയിൽ നിന്നുള്ള യിദ്ദിഷ് സംസാരിക്കുന്ന റഷ്യൻ ജൂതന്മാരുടെ കുടുംബത്തിൽ മേയർ റോബർട്ട് ഷോൾനികിന്റെ മകനായി ജനിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അമ്മ ഈഡാ റാസോവ്സ്കയ, ഒരു "അനിയന്ത്രിതമായ" സോഷ്യലിസ്റ്റ് ചിന്താഗതിയും പൂർണ്ണമായും മനസ്സലിവുള്ളതുമായിരുന്നു. അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലെ തുറമുഖത്ത് "ഹാരി സ്കോൾനിക്" എന്ന് ഔദ്യോഗികമായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത തയ്യൽക്കാരനായ ആരോൺ ഷോൾനിക്കോഫ് ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ്. [8] സൗത്ത് ഫിലാഡൽഫിയയിലെ പിതാവിന്റെ ഇൻഷുറൻസ് ഇല്ലാത്ത പാൽ ഉൽപന്ന ഷോപ്പ് കത്തിച്ചതിനെ തുടർന്ന് മെർട്ടന്റെ കുടുംബം ദുരിതത്തിലായിരുന്നു. പിതാവ് പിന്നീട് കുടുംബത്തെ സഹായിക്കാനായി ഒരു മരപ്പണിക്കാരന്റെ സഹായിയായി. മെർട്ടൺ വളരെ ദരിദ്രനായി വളർന്നെങ്കിലും, ചെലവു വഹിക്കാൻ തനിക്ക് ധാരാളം അവസരങ്ങൾ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. [9]

സൗത്ത് ഫിലാഡൽഫിയ ഹൈസ്‌കൂളിലെ വിദ്യാർത്ഥിയെന്ന നിലയിൽ, ആൻഡ്രൂ കാർനെഗീ ലൈബ്രറി, അക്കാദമി ഓഫ് മ്യൂസിക്, സെൻട്രൽ ലൈബ്രറി, മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്സ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ സമീപത്തെ സാംസ്കാരിക, വിദ്യാഭ്യാസ വേദികളിൽ അദ്ദേഹം പതിവായി സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. തന്റെ മാജിക് പ്രകടനങ്ങൾക്ക് തുടക്കത്തിൽ സ്റ്റേജ് നാമമായി റോബർട്ട് കെ. മെർട്ടൺ എന്ന പേര് അദ്ദേഹം സ്വീകരിച്ചു. [8] 1994-ൽ മെർട്ടൺ പ്രസ്താവിച്ചത്, സൗത്ത് ഫിലാഡൽഫിയയിൽ വളർന്നുവരുന്ന ചെറുപ്പക്കാർക്ക് "എല്ലാത്തരം മൂലധനവും - സാമൂഹിക മൂലധനം, സാംസ്കാരിക മൂലധനം, മാനുഷിക മൂലധനം, എല്ലാറ്റിനുമുപരിയായി, പൊതു മൂലധനം എന്ന് ഞങ്ങൾ വിളിക്കുന്നത് - അതായത് വ്യക്തിപരമായി സാമ്പത്തികമല്ലാതെ എല്ലാത്തരം മൂലധനങ്ങളും നൽകി."[10]

അവലംബം[തിരുത്തുക]

Specific

  1. ↑ "Robert K. Merton".
  2. ↑ Synonyms for the term "sociology of science" include "science of science" ("Science of Science Cyberinfrastructure Portal... at Indiana University" Archived 2013-02-19 at the Wayback Machine.; Maria Ossowska and Stanisław Ossowski, "The Science of Science", 1935, reprinted in Bohdan Walentynowicz, ed., Polish Contributions to the Science of Science, Boston, D. Reidel Publishing Company, 1982, ISBN 978-83-01-03607-2, pp. 82–95) and the back-formed term "logology" (Christopher Kasparek, "Prus' Pharaoh: the Creation of a Historical Novel", The Polish Review, vol. XXXIX, no. 1, 1994, note 3, pp. 45–46; Stefan Zamecki, Komentarze do naukoznawczych poglądów Williama Whewella (1794–1866): studium historyczno-metodologiczne [Commentaries to the Logological Views of William Whewell (1794–1866): A Historical-Methodological Study], Warsaw, Polish Academy of Sciences, 2012, ISBN 978-83-86062-09-6, [English-language] summary, pp. 741–743). The term "logology" provides convenient grammatical variants not available with the earlier terms: i.e., "logologist", "to logologize", "logological", "logologically".
  3. ↑ Merton, Robert K. (December 1936). "The Unanticipated Consequences of Purposive Social Action". American Sociological Review. 1 (6): 894–904. doi:10.2307/2084615. ISSN 0003-1224. JSTOR 2084615.
  4. ↑ Biggs, Michael (2009). "Self-fulfilling prophecies". In Hedström, Peter; Bearman, Peter (eds.). The Oxford handbook of analytical sociology (1st ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-921536-2.
  5. ↑ Hedström, Peter; Swedberg, Richard (1998). Social mechanisms : an analytical approach to social theory (Repr. ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-59687-9. Retrieved 12 March 2018.
  6. ↑ Merton, Robert K. (1948), "The Self Fulfilling Prophecy", Antioch Review, 8 (2 (Summer)): 193–210, doi:10.2307/4609267, ISSN 0003-5769, JSTOR 4609267
  7. ↑ Gerald Holton (December 2004). Robert K. Merton, 4 July 1910· 23 February 2003. Vol. 148. American Philosophical Society. ISBN 978-1-4223-7290-6. Archived from the original on 14 February 2017.
  8. ↑ 8.0 8.1 Peter Simonson (2010). Refiguring Mass Communication: A History. University of Illinois Press. pp. 123–130. ISBN 978-0-252-07705-0.
  9. ↑ Calhoun, Craig (2003). "Robert K. Merton Remembered". Footnotes. American Sociological Association. Retrieved January 17, 2019.
  10. ↑ This passage is from Robert K. Merton's "A Life of Learning", which is reprinted in Robert K. Merton, On Social Structure and Science, edited by Piotr Sztompka, Chicago, University of Chicago Press, 1996, pp. 339–359. The passage cited is from p. 346.

General

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ[തിരുത്തുക]

വിക്കിചൊല്ലുകളിലെ Robert K. Merton എന്ന താളിൽ ഈ ലേഖനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചൊല്ലുകൾ ലഭ്യമാണ്‌:
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=റോബർട്ട്_കെ._മെർട്ടൺ&oldid=4077973" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്