ഖൈത്ബേ ജലധാര

Coordinates: 31°46′39″N 35°14′04″E / 31.77750°N 35.23444°E / 31.77750; 35.23444
വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(Fountain of Qayt Bay എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
View of the fountain (2015)
View from the southwest, 1919

ഖൈത്ബേ ജലധാര അല്ലെങ്കിൽ സബീൽ ഖൈത്ബേ ജറുസലേമിലെ പഴയ നഗരത്തിലെ [1]ടെമ്പിൾ മൗണ്ടിലെ പടിഞ്ഞാറൻ കോട്ടമൈതാനത്തിലെ ഡോം ഓഫ് ദ റോക്കിൽ നിന്ന് പടിഞ്ഞാറ് അമ്പത് മീറ്റർ അകലെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു.[2]പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഈജിപ്തിലെ മംലൂക്കുകളാൽ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട സുൽത്താൻ ഖെയ്ത്ബേയുടെ കാലത്താണ് ഇത് പൂർത്തിയായത്. അദ്ദേഹത്തിൻറെ കാലശേഷമാണ് ഇതിന് പേർ നല്കിയത്. "ഡോം ഓഫ് ദ റോക്ക്" ന് ശേഷം, "ടെമ്പിൾ മൗണ്ടിലെ ഏറ്റവും മനോഹരമായ കെട്ടിടം" ആണിത്.[3][4]

ചരിത്രം[തിരുത്തുക]

മംലൂക്ക് സുൽത്താൻ സെയ്ഫ് അദ്-ദിൻ ഇനാലിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം 1455 ലാണ് ഈ ജലധാര / സാബിൽ നിർമ്മിച്ചത്. ഇന്ന് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ജലധാര ഖയ്ത്ബേ ജലധാരയാണ്. ഇതിന്റെ ആദ്യകാല ഉറവയായ സെയ്ഫ് അദ്-ദിൻ ഇനാൽ ജലധാര ഒന്നും അവശേഷിക്കുന്നില്ല. 1482-ൽ (എ.എച്ച് 887), പിന്നീട് സുൽത്താൻ അൽ-അഷ്‌റഫ് ഖയ്ത്ബേ (r. AH 872–901 / എ.ഡി 1468–96) ഇതിനെ പൂർണ്ണമായും നവീകരിച്ചു. [5] [6]മുമ്പത്തെ മറ്റൊരു മംലൂക്ക് കെട്ടിടം (ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, 1465 ൽ സുൽത്താൻ ഖുസ്‌കാദം നിർമ്മിച്ച മദ്രസ) മാറ്റിസ്ഥാപിക്കാൻ ഖയ്ത്ബേ ഉത്തരവിട്ടിരുന്ന തൊട്ടുകിടക്കുന്ന മദ്രസ അൽ അഷ്‌റഫിയയോട് അതിന്റെ ഘടന വിപുലീകരിച്ചു.[7][8] എഞ്ചിനീയർമാർ, ആർക്കിടെക്റ്റുകൾ, നിർമ്മാതാക്കൾ എന്നിവരടങ്ങിയ ഒരേ സംഘം മദ്രസ അൽ-അഷ്‌റഫിയയും ഖൈത്ബേ ജലധാരയും നിർമ്മിച്ചതാകാം. ഈ വേല നിർവഹിക്കുന്നതിന് അവരെ സുൽത്താൻ ഖയ്ത്ബെയ് ഈജിപ്തിൽ നിന്ന് ഖുദ്‌സിലേക്ക് അയച്ചിരിക്കാം. [9] ഈജിപ്തിൽ കൂടുതലും കാണുന്ന ഖയ്ത്ബേയുടെ അവസാന കാലഘട്ടത്തിലെ ബർജി മംലൂക്ക് വാസ്തുവിദ്യയുടെ ശൈലിയിലാണ് ഈ ജലധാര നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. 1882-83 ൽ ഓട്ടോമൻ സുൽത്താൻ അബ്ദുൽ ഹമീദ് രണ്ടാമൻ ജലധാര പുനഃസ്ഥാപിക്കുകയും അതിൽ ചില കൂട്ടിച്ചേർക്കലുകൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു. [5] ഇപ്പോഴും ഉപയോഗിക്കുന്ന ജലധാര അൽ ഹറം അൽ-ഷെരീഫിലേക്കുള്ള സന്ദർശകർക്ക് ശുദ്ധജലം നൽകുന്നു.

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. Sultan Qaytbay Sabil Archived 2010-12-14 at the Wayback Machine. Archnet Digital Library.
  2. Al-Aqsa Guide Al-Aqsa Friends 2007, #29. Archived October 6, 2008, at the Wayback Machine.
  3. Murphy-O'Connor, Jeremiah. (2008). The Holy Land: An Oxford Archaeological Guide from Earliest Times to 1700. Oxford University Press US, pp.98-99.
  4. Peterson, Andrew. (1996). Dictionary of Islamic architecture. Routledge, p.136.
  5. 5.0 5.1 ÇAM, Mevlüt. "Tarihçe-i Harem-i Şerîf-i Kudsî". Vakıflar Dergisi. 48: 198.
  6. Frenkel, Yehoshua. "Awqāf in Mamluk Bilād al-Shām". Mamlūk Studies Review The Middle East Documentation Center The University of Chicago. 13(1): 1–218.
  7. Blair, Sheila S.; Bloom, Jonathan (1995). The Art and Architecture of Islam: 1250-1800. New Haven; London: Yale University Press. pp. 92–93.
  8. "Discover Islamic Art - Virtual Museum - monument_ISL_pa_Mon01_18_en". islamicart.museumwnf.org. Retrieved 2020-04-20.
  9. "Discover Islamic Art - Virtual Museum - monument_ISL_pa_Mon01_18_en". islamicart.museumwnf.org. Retrieved 2020-04-20.

31°46′39″N 35°14′04″E / 31.77750°N 35.23444°E / 31.77750; 35.23444

"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഖൈത്ബേ_ജലധാര&oldid=3803741" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്