വിരൂപാക്ഷക്ഷേത്രം

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Virupaksha_Temple

വിരൂപാക്ഷക്ഷേത്രം
The Virupaksha or the Pampapathi temple
Location in Karnataka
അടിസ്ഥാന വിവരങ്ങൾ
സ്ഥലം	Hampi (Pampa Kshetra)
നിർദ്ദേശാങ്കം	15.335165°N 76.458727°E / 15.335165; 76.458727
മതവിഭാഗം	ഹിന്ദുയിസം
ആരാധനാമൂർത്തി	Pampa pathi or Virupaksha (Shiva)
ജില്ല	Vijayanagara district
സംസ്ഥാനം	Karnataka
രാജ്യം	India
പൂർത്തിയാക്കിയ വർഷം	14th century

കർണ്ണാടകയിലെ ഹംപിയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു ഹൈന്ദവക്ഷേത്രമാണ് ഏഴാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ശിവക്ഷേത്രമായ വിരൂപാക്ഷക്ഷേത്രം അഥവാ പമ്പാപതി ക്ഷേത്രം. യുനെസ്‌കോയുടെ ലോക പൈതൃക പട്ടികയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള ഹംപിയിലെ സ്മാരകങ്ങളുടെ ഗ്രൂപ്പിൻ്റെ ഭാഗമാണിത്. തുംഗഭദ്ര നദിയുടെ തെക്കൻ തീരത്തും ഹേമകൂടഗിരിയുടെ തൊട്ടുവടക്കുമായാണ് ഇത്. രണ്ടുവലിയ വിഭാഗങ്ങളായി തിരിക്കപ്പെട്ട ദീർഘചതുരാകൃതിയിലുള്ള ക്ഷേത്രസമുച്ചയമാണ്. വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിലെ പ്രൗഡ ദേവരായ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഭരണാധികാരിയായ ദേവരായ രണ്ടാമൻ്റെ കീഴിലുള്ള നായകൻ (മുഖ്യൻ) ലക്കൻ ദണ്ഡേശനാണ് ഈ ക്ഷേത്രം വിപുലീകരിച്ചത്. വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായിരുന്ന ഹംപി, തുംഗഭദ്ര നദിയുടെ തീരത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.

ക്ഷേത്രത്തിലേക്കു കടക്കുമ്പോൾ കാണുന്ന 52 അടി ഉയരമുള്ള ഗോപുരം കൃഷ്ണദേവരായരുടെ കാലത്ത് പണികഴിപ്പിച്ചതാണ്. 1510-ൽ ഇത് അറ്റകുറ്റപ്പണികൾ ചെയ്തതായി രേഖകളുണ്ട്.

ഹംപിയിലെ ഒരു പ്രധാന തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമായ ഇത് (ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆ), നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഏറ്റവും പവിത്രമായ സങ്കേതമായി കണക്കാക്കുന്നു. ചുറ്റുമുള്ള അവശിഷ്ടങ്ങൾക്കിടയിൽ ഇപ്പോഴും കേടുകൂടാതെയിരിക്കുന്ന ഇത് ഇപ്പോഴും ആരാധനയ്ക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. തുംഗഭദ്ര നദിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന പ്രാദേശിക ദേവതയായ പമ്പാദേവിയുടെ പതിയായ വിരൂപാക്ഷൻ/പമ്പാപതി എന്നറിയപ്പെടുന്ന ശിവനാണ് ഈ ക്ഷേത്രം സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. തിരുപ്പതിയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 100 കിലോമീറ്റർ അകലെ ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ചിറ്റൂർ ജില്ലയിലെ നാലഗമപള്ളെ എന്ന ഗ്രാമത്തിൽ ഒരു വിരൂപാക്ഷിണി അമ്മ ക്ഷേത്രം (മാതൃദേവത) സ്ഥിതിചെയ്യുന്നുണ്ട്.