കിർഗിസ് ഭാഷ

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
Кyrgyz
кыргызча/قىرعىزچا kyrgyzcha
кыргыз тили/قىرعىز تىلى kyrgyz tili
ഉച്ചാരണംIPA: [qɯɾʁɯztʃɑ], IPA: [qɯɾʁɯz tili]
ഭൂപ്രദേശംകിർഗ്ഗിസ്ഥാൻ, അഫ്ഗാനിസ്താൻ, സിൻജിയാങ് (ചൈന), താജിക്കിസ്ഥാൻ, റഷ്യ, പാകിസ്താൻ
മാതൃഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്നവർ
4.3 million (2009 census)[1]
Turkic
Kyrgyz alphabets (Cyrillic script, Perso-Arabic script, formerly Latin, Kyrgyz Braille)
ഔദ്യോഗിക സ്ഥിതി
ഔദ്യോഗിക പദവി
കിർഗ്ഗിസ്ഥാൻ
ഭാഷാ കോഡുകൾ
ISO 639-1ky
ISO 639-2kir
ISO 639-3kir
ഗ്ലോട്ടോലോഗ്kirg1245[2]
Linguasphere44-AAB-cd
This article contains IPA phonetic symbols. Without proper rendering support, you may see question marks, boxes, or other symbols instead of Unicode characters. For an introductory guide on IPA symbols, see Help:IPA.

കിർഗിസ് ഭാഷ (natively кыргызча/قىرعىزچا, kyrgyzcha, pronounced [qɯɾʁɯztʃɑ] or кыргыз тили/قىرعىز تىلى, kyrgyz tili, pronounced [qɯɾʁɯz tili]) ഒരു ടർക്കിഭാഷയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഭാഷയാണ്. ഇത്, 4 കോടി ആളുകൾ സംസാരിക്കുന്നു. കിർഗിസ്ഥാൻ ചൈന, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, കസാക്കിസ്ഥാൻ, താജിക്കിസ്ഥാൻ, ടർക്കി, ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ, പാകിസ്താൻ, റഷ്യ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ഈ ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നത്. കിർഗിസ്-കിപ്ചാക്ക് ഉപഭാഷാഗോത്രത്തിൽപ്പെട്ടതാണ് ഈ ഭാഷ. ഇന്ന് പരസ്പരമുള്ള കൊടുക്കല്വാങ്ങൽകാരണം കിർഗിസ് ഭാഷയും കസാക്ക് ഭാഷയും പരസ്പരം സാമ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അവ ഇന്ന് പരസ്പരം മനസ്സിലാകുന്ന രീതിയിലെത്തിക്കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു.

ടർക്കിക് റൂണിൽ ആണ് കിർഗിസ് യഥാർഥത്തിൽ എഴുതിയിരുന്നത്. പിന്നീട്, സാവധാനം ഈ ഭാഷ അറബിക് ലിപിയിൽ എഴുതാൻ തുടങ്ങി. 1928ൽ കിർഗിസ്ഥാൻ സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ ഭാഗമായപ്പോൾ, അറബി ലിപി മാറ്റി ടർക്കിയിൽ നടന്നപോലെ, 1940 വരെ ലാറ്റിൻ അടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തിയ സാർവ്വജനീന ടർക്കിക്ക് ലിപിയിലേയ്ക്കു മാറി. 1940ലെ സോവിയറ്റ് നയം അനുസരിച്ച്, സിറില്ലിക് അക്ഷരമാലയിലേയ്ക്ക് ഈ ഭാഷ മാറി. ഇന്നും ഈ രീതിയാണ് തുടരുന്നത്. എന്നിരുന്നാലും ചില യാഥാസ്ഥിതികരായ കിർഗിസ്സുകാർ അറബി തന്നെ ഉപയോഗിച്ചുവരുന്നുണ്ട്. 1991ൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ തകർന്നപ്പോൾ, ചില കിർഗിസ് ജനതകൾ തങ്ങളുടെ ഭാഷയുടെ ലിപി തിരികെ ലാറ്റിൻ അക്ഷരമാലയിലേയ്ക്കു മാറ്റാൻ ശ്രമം നടത്തിനോക്കിയിരുന്നു. പക്ഷെ, ആ പദ്ധതി ഇതുവരെ പ്രാവർത്തികമായിട്ടില്ല.

കുറിപ്പുകളും അവലംബവും[തിരുത്തുക]

  1. Кyrgyz at Ethnologue (18th ed., 2015)
  2. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Kirghiz". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. {{cite book}}: External link in |chapterurl= (help); Unknown parameter |chapterurl= ignored (|chapter-url= suggested) (help)
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=കിർഗിസ്_ഭാഷ&oldid=3700080" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്