"ശിവാജി" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
No edit summary |
Maheshmm92 (സംവാദം | സംഭാവനകൾ) (ചെ.)No edit summary |
||
| വരി 30: | വരി 30: | ||
}} |
}} |
||
ശിവാജി ഭോസാലെ ഒന്നാമൻ (മറാത്തി ഉച്ചാരണം: [ʃiʋaˑɟiˑ bʱoˑs (ə) leˑ]; സി. 1627/1630 - ഏപ്രിൽ 03, 1680 ഒരു ഇന്ത്യൻ യോദ്ധാവ്-രാജാവും ഭോൻസ്ലെ മറാത്ത വംശത്തിലെ അംഗവുമായിരുന്നു. മറാഠ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തിന് രൂപം നൽകിയ ബിജാപൂരിലെ ആദിൽഷാഹി സുൽത്താനത്തിൽ നിന്ന് ശിവാജി ഒരു എൻക്ലേവ് നിർമ്മിച്ചു. 1674 ൽ റായ്ഗഡിലെ തന്റെ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഛത്രപതി (ചക്രവർത്തി) ആയി formal ദ്യോഗികമായി കിരീടമണിഞ്ഞു. |
|||
[[Maratha Empire|മറാത്തി സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] സ്ഥാപകനാണ് '''ഛത്രപതി ശിവാജി മഹാരാജ്''' ({{lang-mr|छत्रपती शिवाजीराजे भोसले}}) എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ശിവാജി ഭോസ്ലേ'''(ഫെബ്രുവരി 19, 1627 – ഏപ്രിൽ 3, 1680). |
|||
തന്റെ ജീവിതത്തിലുടനീളം, മുഗൾ സാമ്രാജ്യം, ഗോൽക്കൊണ്ടയിലെ സുൽത്താനത്ത്, ബിജാപൂരിലെ സുൽത്താനത്ത്, യൂറോപ്യൻ കൊളോണിയൽ ശക്തികൾ എന്നിവരുമായി സഖ്യത്തിലും ശത്രുതയിലും ശിവാജി ഏർപ്പെട്ടു. ശിവാജിയുടെ സൈനിക സേന മറാത്ത മേഖലയെ സ്വാധീനിക്കുകയും കോട്ടകൾ പിടിച്ചെടുക്കുകയും പണിയുകയും മറാത്ത നാവികസേന രൂപീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. നന്നായി ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഭരണസംഘടനകളുമായി ശിവാജി സമർത്ഥവും പുരോഗമനപരവുമായ സിവിൽ ഭരണം സ്ഥാപിച്ചു. പുരാതന ഹിന്ദു രാഷ്ട്രീയ പാരമ്പര്യങ്ങളും കോടതി കൺവെൻഷനുകളും പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ച അദ്ദേഹം പേർഷ്യൻ ഭാഷയേക്കാൾ മറാത്തിയുടെയും സംസ്‌കൃതത്തിന്റെയും ഉപയോഗം കോടതിയിലും ഭരണത്തിലും പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. |
|||
ശിവാജിയുടെ പാരമ്പര്യം നിരീക്ഷകനും സമയവും അനുസരിച്ച് വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരുന്നുവെങ്കിലും ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന്റെ ആവിർഭാവത്തോടെ അദ്ദേഹം കൂടുതൽ പ്രാധാന്യം നേടാൻ തുടങ്ങി, പലരും അദ്ദേഹത്തെ ഒരു പ്രോട്ടോ-ദേശീയവാദിയും ഹിന്ദുക്കളുടെ നായകനുമായി ഉയർത്തി. പ്രത്യേകിച്ചും മഹാരാഷ്ട്രയിൽ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചരിത്രത്തെയും പങ്കിനെയും കുറിച്ചുള്ള സംവാദങ്ങൾ വലിയ അഭിനിവേശത്തിനും ചിലപ്പോൾ അക്രമത്തിനും ഇടയാക്കിയിട്ടുണ്ട്. |
|||
== ആദ്യജീവിതം == |
== ആദ്യജീവിതം == |
||
ഇപ്പോൾ പൂനെ ജില്ലയിലുള്ള ജുന്നാർ നഗരത്തിനടുത്തുള്ള ശിവനേരിയിലെ കുന്നിൻ കോട്ടയിലാണ് ശിവാജി ജനിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജനനത്തീയതിയിൽ പണ്ഡിതന്മാർ വിയോജിക്കുന്നു. ശിവാജിയുടെ ജനനത്തെ (ശിവാജി ജയന്തി) അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്ന അവധിദിനമായി ഫെബ്രുവരി 19 മഹാരാഷ്ട്ര സർക്കാർ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. പ്രാദേശിക ദേവതയായ ശിവായ് ദേവിയുടെ പേരിലാണ് ശിവാജിയുടെ പേര്. ഡെവാൻ സുൽത്താനേറ്റുകളെ സേവിച്ച മറാത്ത ജനറലായിരുന്നു ശിവാജിയുടെ പിതാവ് ഷഹാജി ഭോൻസ്ലെ ദേവഗിരിയിലെ യാദവ് രാജകുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ളതാണെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന മുഗൾ വിന്യസിച്ച സർദാർ സിന്ധ്ഖേഡിലെ ലഖുജി ജാദവറാവുവിന്റെ മകളായ ജിജാബായിയായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ അമ്മ. |
|||
ഷഹാജി ഭോസ്ലേയുടേയും [[ജിജാബായി]]യുടെയും ഇളയമകനാണ് ശിവാജി. തന്റെ പിതാവ് [[മറാത്ത]] ജനറൽ ആയിരുന്നു. ബിജ്പൂർ, ഡെക്കാൻ , മുഗൾ സാമ്രാജ്യങ്ങളുടെ കാലഘട്ടത്തിൽ അദ്ദേഹം സേവനം അനുഷ്ഠിച്ചിരിന്നു.<ref>{{cite book|title=The Presidential Armies of India|author=Edward Stirling Rivett Carnac, William Ferguson Beatson Laurie|page=47|publisher=W.H. Allen|url=http://books.google.com/books?id=YX9JAAAAMAAJ}}</ref> |
|||
ശിവാജിയുടെ ജനനസമയത്ത് ഡെക്കാനിലെ അധികാരം മൂന്ന് ഇസ്ലാമിക സുൽത്താനുകൾ പങ്കിട്ടു: ബിജാപൂർ, അഹമ്മദ്‌നഗർ, ഗോൽക്കൊണ്ട. അഹ്മദ്‌നഗറിലെ നിസാംഷാഹിയും ബിജാപൂരിലെ ആദിൽഷയും മുഗളരും തമ്മിലുള്ള വിശ്വസ്തത ഷഹാജി പലപ്പോഴും മാറ്റിയിരുന്നുവെങ്കിലും പുണെയിലും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചെറിയ സൈന്യത്തിലും എല്ലായ്പ്പോഴും തന്റെ ജാഗിർ (വിശ്വാസം) സൂക്ഷിച്ചിരുന്നു. |
|||
== അവലംബം == |
== അവലംബം == |
||
06:04, 20 ഫെബ്രുവരി 2020-നു നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന രൂപം
| ശിവാജി ശഹാജി ഭോസ്ലെ | |
|---|---|
| ഛത്രപതി | |
 | |
| ഭരണകാലം | 1664 - 1680 |
| സ്ഥാനാരോഹണം | ജൂൺ 6, 1674 |
| പൂർണ്ണനാമം | ശിവാജി ശഹാജി ഭോസ്ലെ |
| പദവികൾ | Kshatriya Kulavantas,GoBrahman Pratipalak |
| പിൻഗാമി | സാംബാജി |
| ഭാര്യമാർ | |
| അനന്തരവകാശികൾ | Sambhaji, Rajaram, and six daughters |
| പിതാവ് | ഷഹാജി |
| മാതാവ് | ജിജാബായി |
| മതവിശ്വാസം | ഹിന്ദു |
ശിവാജി ഭോസാലെ ഒന്നാമൻ (മറാത്തി ഉച്ചാരണം: [ʃiʋaˑɟiˑ bʱoˑs (ə) leˑ]; സി. 1627/1630 - ഏപ്രിൽ 03, 1680 ഒരു ഇന്ത്യൻ യോദ്ധാവ്-രാജാവും ഭോൻസ്ലെ മറാത്ത വംശത്തിലെ അംഗവുമായിരുന്നു. മറാഠ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തിന് രൂപം നൽകിയ ബിജാപൂരിലെ ആദിൽഷാഹി സുൽത്താനത്തിൽ നിന്ന് ശിവാജി ഒരു എൻക്ലേവ് നിർമ്മിച്ചു. 1674 ൽ റായ്ഗഡിലെ തന്റെ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഛത്രപതി (ചക്രവർത്തി) ആയി formal ദ്യോഗികമായി കിരീടമണിഞ്ഞു.
തന്റെ ജീവിതത്തിലുടനീളം, മുഗൾ സാമ്രാജ്യം, ഗോൽക്കൊണ്ടയിലെ സുൽത്താനത്ത്, ബിജാപൂരിലെ സുൽത്താനത്ത്, യൂറോപ്യൻ കൊളോണിയൽ ശക്തികൾ എന്നിവരുമായി സഖ്യത്തിലും ശത്രുതയിലും ശിവാജി ഏർപ്പെട്ടു. ശിവാജിയുടെ സൈനിക സേന മറാത്ത മേഖലയെ സ്വാധീനിക്കുകയും കോട്ടകൾ പിടിച്ചെടുക്കുകയും പണിയുകയും മറാത്ത നാവികസേന രൂപീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. നന്നായി ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഭരണസംഘടനകളുമായി ശിവാജി സമർത്ഥവും പുരോഗമനപരവുമായ സിവിൽ ഭരണം സ്ഥാപിച്ചു. പുരാതന ഹിന്ദു രാഷ്ട്രീയ പാരമ്പര്യങ്ങളും കോടതി കൺവെൻഷനുകളും പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ച അദ്ദേഹം പേർഷ്യൻ ഭാഷയേക്കാൾ മറാത്തിയുടെയും സംസ്‌കൃതത്തിന്റെയും ഉപയോഗം കോടതിയിലും ഭരണത്തിലും പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു.
ശിവാജിയുടെ പാരമ്പര്യം നിരീക്ഷകനും സമയവും അനുസരിച്ച് വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരുന്നുവെങ്കിലും ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന്റെ ആവിർഭാവത്തോടെ അദ്ദേഹം കൂടുതൽ പ്രാധാന്യം നേടാൻ തുടങ്ങി, പലരും അദ്ദേഹത്തെ ഒരു പ്രോട്ടോ-ദേശീയവാദിയും ഹിന്ദുക്കളുടെ നായകനുമായി ഉയർത്തി. പ്രത്യേകിച്ചും മഹാരാഷ്ട്രയിൽ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചരിത്രത്തെയും പങ്കിനെയും കുറിച്ചുള്ള സംവാദങ്ങൾ വലിയ അഭിനിവേശത്തിനും ചിലപ്പോൾ അക്രമത്തിനും ഇടയാക്കിയിട്ടുണ്ട്.
ആദ്യജീവിതം
ഇപ്പോൾ പൂനെ ജില്ലയിലുള്ള ജുന്നാർ നഗരത്തിനടുത്തുള്ള ശിവനേരിയിലെ കുന്നിൻ കോട്ടയിലാണ് ശിവാജി ജനിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജനനത്തീയതിയിൽ പണ്ഡിതന്മാർ വിയോജിക്കുന്നു. ശിവാജിയുടെ ജനനത്തെ (ശിവാജി ജയന്തി) അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്ന അവധിദിനമായി ഫെബ്രുവരി 19 മഹാരാഷ്ട്ര സർക്കാർ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. പ്രാദേശിക ദേവതയായ ശിവായ് ദേവിയുടെ പേരിലാണ് ശിവാജിയുടെ പേര്. ഡെവാൻ സുൽത്താനേറ്റുകളെ സേവിച്ച മറാത്ത ജനറലായിരുന്നു ശിവാജിയുടെ പിതാവ് ഷഹാജി ഭോൻസ്ലെ ദേവഗിരിയിലെ യാദവ് രാജകുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ളതാണെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന മുഗൾ വിന്യസിച്ച സർദാർ സിന്ധ്ഖേഡിലെ ലഖുജി ജാദവറാവുവിന്റെ മകളായ ജിജാബായിയായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ അമ്മ.
ശിവാജിയുടെ ജനനസമയത്ത് ഡെക്കാനിലെ അധികാരം മൂന്ന് ഇസ്ലാമിക സുൽത്താനുകൾ പങ്കിട്ടു: ബിജാപൂർ, അഹമ്മദ്‌നഗർ, ഗോൽക്കൊണ്ട. അഹ്മദ്‌നഗറിലെ നിസാംഷാഹിയും ബിജാപൂരിലെ ആദിൽഷയും മുഗളരും തമ്മിലുള്ള വിശ്വസ്തത ഷഹാജി പലപ്പോഴും മാറ്റിയിരുന്നുവെങ്കിലും പുണെയിലും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചെറിയ സൈന്യത്തിലും എല്ലായ്പ്പോഴും തന്റെ ജാഗിർ (വിശ്വാസം) സൂക്ഷിച്ചിരുന്നു.
അവലംബം
- ↑ Bhawan Singh Rana. Chhatrapati Shivaji. p. 18. ISBN 8128808265.
- ↑ Raṇajita Desāī & V. D. Katamble. Shivaji the Great. p. 193. ISBN 8190200003.
ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ
|
ജീവചരിത്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഈ ലേഖനം അപൂർണ്ണമാണ്‌. ഇതു വികസിപ്പിക്കുവാൻ സഹായിക്കുക. |