സാറോസ്

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.

ഏകദേശം 223 സംയുതി മാസങ്ങൾ (ഏകദേശം 6585.3211 ദിവസം, അഥവാ 18 വർഷം, 11 ദിവസം, 8 മണിക്കൂർ) അടങ്ങിയതും ചന്ദ്രഗ്രഹണമോ സൂര്യഗ്രഹണമോ പ്രവചിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നതുമായ ഒരു കാലദൈർഘ്യമാണ് സാറോസ്. ഒരു സാരോസ് കൊണ്ട് വേർതിരിക്കപ്പെട്ട ഗ്രഹണങ്ങളുടെ ശ്രേണിയെ സാരോസ് ശ്രേണി എന്നറിയപ്പെടുന്നു.[1] ഒരു ഗ്രഹണത്തിനു ശേഷം ഒരു സാരോസ് കാലം കഴിയുമ്പോൾ സൂര്യനും ഭൂമിയും ചന്ദ്രനും ഏകദേശം അതേ ജ്യാമിതീയ സ്ഥാനങ്ങളിൽ, അതായത് ഏതാണ്ട് ഒരു നേർ രേഖയിൽ വീണ്ടും എത്തിച്ചേരുകയും അതുവഴി സമാനമായ മറ്റൊരു ഗ്രഹണം സംഭവിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതിനെയാണ് ഒരു ഗ്രഹണചക്രം എന്നു വിളിക്കുന്നത്.[1] ഒരു സാരോസിൽ സംഭവിക്കുന്ന ഗ്രഹണങ്ങളുടെ പരമ്പരയാണ് സാരോസ് ശ്രേണി. ഒരു സാരോസ് ഏകദേശം താഴ പറയുന്ന കാലങ്ങൾക്കു തുല്യമാണ്.

ചരിത്രം[തിരുത്തുക]

സാരോസ് ചക്രത്തെപ്പറ്റിയുള്ള ഏറ്റവും പുരാതനമായ രേഖകൾ ബാബിലോണിയയിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന കാൽദിയൻ ജനതയിൽ നിന്നാണ് കിട്ടിയത്. ക്രിസ്തുവിന്നും നിരവധി ശതാബ്ധങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് തന്നെ സാരോസ് ചക്രത്തെപ്പറ്റിയുള്ള പരാമർശങ്ങൾ ഉണ്ട്. ആദ്യകാല ജ്യോതിശാസത്രകാരന്മാരായ ഹിപ്പാർക്കസ്,പ്ളിനി, ടോളമി തുടങ്ങിയവർക്കൊക്കെ സാരോസ് ചക്രത്തെപ്പറ്റി മറ്റ് പേരുകളിലാണെങ്കിൽ പോലും അറിയാമായിരുന്നു.[2][3][4] [5] “സാർ " എന്ന ഈ സുമേറിയൻ വാക്യം മെസപ്പൊട്ടേമിയയിൽ ഒരു ഏകകമായിട്ടും 3600 ന്റെ വിലയുള്ള ഒരു അക്കമായിട്ടും പരിഗണിക്കപ്പെട്ടതായി സൂചനകൾ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. സാരോസ് എന്ന പദം ഗ്രീക്ക് ഭാഷയിൽ നിന്നും ഉൽഭവിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു. 1761 ൽ എഡ്മണ്ട് ഹാലി ഈ പദത്തെ ഗ്രഹണചക്രത്തെ സൂചിപ്പിക്കുവാനായി ഉപയോഗിച്ചു.

സാരോസ് ചക്രം[തിരുത്തുക]

223 സംയുതി(synodic month) മാസങ്ങളടങ്ങിയ ഒരു ഗ്രഹണ ചക്രത്തിന്ന് സാരോസ് ചക്രം (saros cycle) എന്നാണ് പേർ. ഒരു സംയുതിമാസമെന്നാൽ രണ്ട് അമാവാസികൾക്കിടയിലുള്ള കാലയളവെന്നാണർത്ഥം(29.53 ദിവസം). അത്തരം 223 സംയുതിമാസങ്ങൾ(6585.3213 ദിവസങ്ങൾ ) ചേർന്നാൽ ഒരു സാരോസ് ചക്രം പൂർത്തിയാവുന്നു. 18 വർഷങ്ങളും 11.33 ദിവസങ്ങളും ചേർന്നാണ് ഒരു സാരോസ് ചക്രം പൂർത്തിയാവുന്നത്. സാരോസ് ചക്രത്തിന്റെ കാലഗണന ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ട് ഗ്രഹണങ്ങളുടെ പ്രവചനം നടത്താൻ കഴിയുമെന്നത് തന്നെയാണ് അതിന്റെ പ്രാധാന്യവും. ഒരു ഗ്രഹണത്തിന്ന് ശേഷം ഒരു സാരോസ് ചക്ര കാലം കഴിഞ്ഞാൽ അതേപോലുള്ള മറ്റൊരു ഗ്രഹണം സംഭവിക്കുന്നു. ഒരു സാരോസ് ചക്രത്താൽ വേർതിരിക്കപ്പെട്ട ഗ്രഹണങ്ങളുടെ ശ്രേണിയെ സാരോസ് ശ്രേണി എന്നറിയപ്പെടുന്നു.

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. 1.0 1.1 van Gent, Robert Harry (8 September 2003). "A Catalogue of Eclipse Cycles".
  2. Tablets 1414, 1415, 1416, 1417, 1419 of: T.G. Pinches, J.N. Strassmaier: Late Babylonian Astronomical and Related Texts. A.J. Sachs (ed.), Brown University Press 1955
  3. A.J. Sachs & H. Hunger (1987..1996): Astronomical Diaries and Related Texts from Babylonia, Vol.I..III. Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ibid. H. Hunger (2001) Vol. V: Lunar and Planetary Texts
  4. P.J. Huber & S de Meis (2004): Babylonian Eclipse Observations from 750 BC to 1 BC, par. 1.1. IsIAO/Mimesis, Milano
  5. [1]
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=സാറോസ്&oldid=3353031" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്