വോർബിസ്

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
വോർബിസ്
Vorbis many fish logo 2005.svg

Vorbis logo
എക്സ്റ്റൻഷൻ.ogg[1]
ഇന്റർനെറ്റ് മീഡിയ തരംapplication/ogg, audio/ogg, audio/vorbis, audio/vorbis-config
വികസിപ്പിച്ചത്Xiph.Org Foundation
പുറത്തിറങ്ങിയത്മേയ് 8, 2000 (2000-05-08)[2]
ഏറ്റവും പുതിയ പതിപ്പ്Vorbis I / ജൂലൈ 4, 2020 (2020-07-04)[3]
ഫോർമാറ്റ് തരംLossy audio
Contained byOgg, Matroska, WebM
മാനദണ്ഡങ്ങൾSpecification
Open format?Yes[4]
വെബ്സൈറ്റ്https://xiph.org/vorbis/
ലിബ്വോർബിസ്
Ogginfo screenshot.png
വികസിപ്പിച്ചത്Xiph.Org Foundation
ആദ്യപതിപ്പ്ജൂലൈ 19, 2002 (2002-07-19)
Stable release
1.3.7 / ജൂലൈ 4, 2020; 2 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് (2020-07-04)[5]
ഭാഷC
തരംAudio codec, reference implementation
അനുമതിപത്രംModified BSD license[6][7]
വെബ്‌സൈറ്റ്Xiph.org downloads

Xiph.Org ഫൗണ്ടേഷന്റെ പ്രൊജക്റ്റുകളിലൊന്നായ വോർബിസ് (Vorbis), സ്വതന്ത്ര സോഫ്റ്റ്‌വെയർ തത്ത്വത്തിൽ അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു ഓഡിയോ ഫോർമാറ്റ് ആണ്. വോർബിസ് സാധാരണയായി ഓഗ് (Ogg) എന്ന കണ്ടയ്നർ ഫോർമാറ്റിലാണ് ലഭ്യമാകുന്നത് എന്നതിനാൽ, ഇത് സാധാരണയായി ഓഗ് വോർബിസ് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. എം‌പി3 യേക്കാൾ വ്യക്തതയാർന്ന ശബ്ദം രേഖപ്പെടുത്താൻ വോർബിസിനു കഴിയുമെന്നതിനാൽ [8] എംപിത്രീ യുടെ ഒരു സൗജന്യ വകഭേദമായി വോർബിസിനെ ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയും. Xiph.Org ന്റെ തന്നെ ഒരു എൻകോർഡർ ആയ ഓഗെൻ‍ക് (oggenc) എന്ന സോഫ്റ്റ്‌വേർ ഉപയോഗിച്ച് വേവ് (wav), ഫ്ലാക് (flac) എന്നീ ഓഡിയോ ഫോർമാറ്റുകളിലുള്ള ഓഡിയോ ഫയലുകളെ ഓഗ് വോർബിസ് ആക്കി മാറ്റുവാൻ കഴിയും. ഓഗ് കണ്ടെയ്‌നർ ഫോർമാറ്റുമായി ചേർന്നാണ് വോർബിസ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്[9]അതിനാൽ ഇതിനെ പലപ്പോഴും ഓഗ് വോർബിസ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു.

1993-ൽ ക്രിസ് മോണ്ട്‌ഗോമറി ആരംഭിച്ച ഓഡിയോ കംപ്രഷൻ വികസനത്തിന്റെ തുടർച്ചയാണ് വോർബിസ്.[10][11] എംപി3(MP3) ഓഡിയോ ഫോർമാറ്റിന് ലൈസൻസിംഗ് ഫീസ് ഈടാക്കാനുള്ള പദ്ധതികൾ പ്രഖ്യാപിച്ചുകൊണ്ട് ഫ്രോൺഹോഫർ സൊസൈറ്റിയുടെ 1998 സെപ്റ്റംബറിലെ ഒരു കത്തിനെ(a letter) തുടർന്നാണ് ഇതിന്റെ തീവ്രമായ വികസനം ആരംഭിച്ചത്.[12][13]എക്സ്ഫോഫോറസ് കമ്പനിയുടെ ഓഗ് പ്രോജക്റ്റിന്റെ (ഓഗ്സ്ക്വിഷ് (OggSquish) മൾട്ടിമീഡിയ പ്രോജക്റ്റ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) ഭാഗമായാണ് വോർബിസ് പദ്ധതി ആരംഭിച്ചത്.[14][15] ക്രിസ് മോണ്ട്ഗോമറി പ്രോജക്റ്റിന്റെ പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ചു, കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി ഡെവലപ്പർമാരുടെ സഹായവും ലഭിച്ചു. 2000 മെയ് മാസത്തിൽ വോർബിസ് ഫയൽ ഫോർമാറ്റ് 1.0 ആയി ഫ്രീസുചെയ്യുന്നത് വരെ അവർ സോഴ്സ് കോഡ് പരിഷ്ക്കരിക്കുന്നത് തുടർന്നു.[2][16][17]യഥാർത്ഥത്തിൽ എൽജിപിഎൽ(LGPL) ആയി ലൈസൻസ് ലഭിച്ചിരുന്നു, 2001-ൽ റിച്ചാർഡ് സ്റ്റാൾമാന്റെ അംഗീകാരത്തോടെ അഡോപ്ഷൻ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി വോർബിസ് ലൈസൻസ് ബിഎസ്ഡി (BSD) ലൈസൻസായി മാറ്റി.[18][19]

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. ↑ MIME Types and File Extensions - XiphWiki
  2. ↑ 2.0 2.1 Montgomery, Christopher (2000-05-08). "Merge done". vorbis-dev. ശേഖരിച്ചത് 2009-09-03.
  3. ↑ Xiph.Org Foundation (2012-01-20). "Vorbis I specification". Xiph.Org Foundation. ശേഖരിച്ചത് 2012-01-31.
  4. ↑ Ogg Vorbis Audio Format (Full draft). Sustainability of Digital Formats. Washington, D.C.: Library of Congress. 19 February 2008. ശേഖരിച്ചത് 13 December 2021.
  5. ↑ [Vorbis] vorbis 1.3.7 release
  6. ↑ "Vorbis.com FAQ". Xiph.Org Foundation. മൂലതാളിൽ നിന്നും 2005-10-01-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2009-08-29.
  7. ↑ "Sample Xiph.Org Variant of the BSD License". Xiph.Org Foundation. ശേഖരിച്ചത് 2009-08-29.
  8. ↑ "BBC - h2g2".
  9. ↑ "MIME Types and File Extensions". Xiph.org wiki. ശേഖരിച്ചത് 2007-10-13.
  10. ↑ "Interview: Christopher Montgomery of Xiphophorus". Advogado. 2000-04-04. മൂലതാളിൽ നിന്നും 2017-06-28-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2009-09-02.
  11. ↑ "naming". Xiph.Org Foundation.
  12. ↑ "About". Xiph.org. ശേഖരിച്ചത് 2009-08-31.
  13. ↑ Robertson, Michael (1998-09-11). "Fraunhofer Lowers Patent Boom on MP3 Software Developers". മൂലതാളിൽ നിന്നും 2000-08-16-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2009-08-31.
  14. ↑ Zisk, Brian (2000-04-19). "Dvorak Interviews Monty". vorbis. Xiph. ശേഖരിച്ചത് 2008-09-04.
  15. ↑ "Ogg" (project homepage). Xiphophorus. 2000-05-20. മൂലതാളിൽ നിന്നും 2000-05-20-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2008-09-02.
  16. ↑ "Ogg Vorbis". Xiph.Org Foundation. ശേഖരിച്ചത് 2009-09-11.
  17. ↑ "The Ogg Vorbis CODEC project". Xiphophorus co. 2000-05-11. മൂലതാളിൽ നിന്നും 2000-06-10-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2009-09-03.
  18. ↑ February 2001 on xiph.org "With the Beta 4 release, the Ogg Vorbis libraries have moved to the BSD license. The change from LGPL to BSD was made to enable the use of Ogg Vorbis in all forms of software and hardware. Jack Moffitt says, "We are changing the license in response to feedback from many parties. It has become clear to us that adoption of Ogg Vorbis will be accelerated even further by the use of a less restrictive license that is friendlier toward proprietary software and hardware systems. We want everyone to be able to use Ogg Vorbis.""
  19. ↑ RMS on license change on lwn.net


Synaptic.png

കമ്പ്യൂട്ടർ സോഫ്റ്റ്‌വെയറുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഈ ലേഖനം അപൂർണ്ണമാണ്‌. ഇതു വികസിപ്പിക്കുവാൻ സഹായിക്കുക.  

"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=വോർബിസ്&oldid=3837653" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്