വീർ ലോറിക്
ബീഹാറിലെയും കിഴക്കൻ ഉത്തർപ്രദേശിലെയും ഭോജ്പുരി നാടോടിക്കഥകളുടെ ഭാഗമാണ് വീർ ലോറിക്ക്. ചിലപ്പോൾ ലോറികയൻ എന്നുമറിയപ്പെടുന്നു. എസ്.എം. പാണ്ഡേ, ഇത് അഹിർ ജനതയുടെ രാമായണമായി കണക്കാക്കുന്നു.[1] കിഴക്കൻ ഉത്തർപ്രദേശിലെ അഹിറിന്റെ ഇതിഹാസത്തിലെ ഒരു ദിവ്യ കഥാപാത്രമാണ് വീർ ലോറിക്.[2][3][4] ഉത്തർപ്രദേശിലെ സോൻഭദ്രയിൽ സോൻ നദിയുടെ തീരത്തു സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന വീർ ലോറിക് സ്റ്റോണിൽ ഒരു പ്രണയകഥ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.
കഥ[തിരുത്തുക]
സോൻ നദിയുടെ തീരത്ത് മൊലഗത്ത് എന്ന രാജാവ് ഭരിക്കുന്ന അഗോരി എന്നൊരു രാജ്യമുണ്ട്. അദ്ദേഹം വളരെ നല്ല രാജാവായിരുന്നിട്ടും, മെഹ്‌റ എന്ന യാദവനോട് അസൂയപ്പെട്ടു. കാരണം അവൻ ശക്തനാണ്. മെഹ്‌റ രാജാവിന്റെ ഭരണത്തെക്കുറിച്ച് ശ്രദ്ധിക്കുന്നില്ല, മാത്രമല്ല തന്റെ പ്രദേശത്ത് സ്വന്തമായി ജീവിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മൊലഗത്ത് മെഹ്റയെ ഒരു ചൂതാട്ട വിരുന്നിലേക്ക് ക്ഷണിക്കുന്നു: അതിലെ വിജയി രാജ്യം ഭരിക്കും എന്നായിരുന്നു നിർദ്ദേശം.
മൊലഗത്തിന്റെ നിർദ്ദേശം മെഹ്‌റ അംഗീകരിക്കുന്നു. രാജാവിന് എല്ലാം നഷ്ടപ്പെടുന്നു. രാജ്യം ഉപേക്ഷിച്ച് അദ്ദേഹം പടിഞ്ഞാറോട്ട് നീങ്ങുന്നു. രാജാവിന്റെ ദയനീയാവസ്ഥ കണ്ട ബ്രഹ്മാവ് ഒരു സന്യാസിയുടെ വേഷത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുമ്പിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുകയും ചൂതാട്ടത്തിനായി കുറച്ച് നാണയങ്ങൾ നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. ആ നാണയങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് കളിച്ചാൽ തന്റെ ഭരണം തിരിച്ചുവരുമെന്ന് ഉറപ്പുനൽകി. രാജാവ് അനുസരിച്ചു, വിജയിച്ചു. മെഹ്‌റ ആറ് തവണ തോറ്റു, ഗർഭിണിയായ ഭാര്യയടക്കം എല്ലാം ചൂതാട്ടം നടത്തി. ഏഴാം പ്രാവശ്യം ഭാര്യയുടെ ഗർഭപാത്രവും നഷ്ടപ്പെട്ടു. എന്നാൽ രാജാവ് മെഹ്‌റയോട് ഔദാര്യം കാണിക്കുന്നതായി തോന്നി. ഗർഭസ്ഥ ശിശുവിനെപ്പോലും നഷ്ടപ്പെടുത്തുന്ന മെഹ്റയെ മൊലഗത്ത് വീണ്ടും വെല്ലുവിളിക്കുന്നു. ഒരു മകൻ ജനിച്ചാൽ പിന്നെ കുതിരാലയത്തിൽ പണിയെടുക്കുമെന്ന് മൊലഗത്ത് പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു; മകളാണെങ്കിൽ, അവളെ രാജ്ഞിയുടെ സേവനത്തിൽ നിയമിക്കും.
മെഹ്‌റയുടെ ഭാര്യ മഞ്ജരി എന്ന പെൺകുട്ടിക്ക് ജന്മം നൽകുന്നു. ഇത് കണ്ടെത്തിയ രാജാവ് മഞ്ജരിയെ കൊണ്ടുവരാൻ മൊലഗത്ത് ഒരു പട്ടാളക്കാരനെ അയച്ചു. മെഹ്‌റയുടെ ഭാര്യ അവളെ അയയ്‌ക്കാൻ വിസമ്മതിക്കുകയും മഞ്ജരി വിവാഹിതയാകുമ്പോൾ ഭർത്താവിനെ കൊന്ന് മഞ്ജരിയെ കൊണ്ടുപോകാമെന്ന് രാജാവിന് സന്ദേശം അയയ്‌ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മൊലഗത്ത് സന്ദേശം സ്വീകരിക്കുന്നു. അതിനാൽ, മഞ്ജരിക്ക് വിവാഹശേഷം രാജാവിനെ തോൽപ്പിക്കാൻ കഴിയുന്ന ഒരു കമിതാവിനെ കണ്ടെത്താൻ മഞ്ജരിയുടെ മാതാപിതാക്കൾ ആകാംക്ഷയിലായിരുന്നു. മഞ്ജരി തന്റെ മാതാപിതാക്കളോട് ബല്ലിയ എന്ന സ്ഥലത്ത് പോയി യാദവ് ലോറിക് എന്ന ആളെ കണ്ടെത്താൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. മെഹ്‌റ ലോറിക്കിന്റെ വീട്ടിലേക്ക് പോകുന്നു. മഞ്ജരിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ ലോറിക്ക് അരലക്ഷത്തോളം ആളുകളുമായി വിവാഹത്തിന് വരുന്നു. അവർ നദീതീരത്ത് എത്തിയപ്പോൾ, ലോറിക്കിനോട് യുദ്ധം ചെയ്യാനും മഞ്ജരിയെ പിടിച്ചെടുക്കാനും രാജാവ് തന്റെ സൈന്യത്തെ അയച്ചു. ലോറിക്ക് യുദ്ധത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ടതായി തോന്നി.
ഒരു അസാധാരണ പെൺകുട്ടിയായ മഞ്ജരി വീർ ലോറിക്കിന്റെ അടുത്ത് ചെന്ന് അഗോരി കോട്ടയ്ക്ക് സമീപം ഗോതാനി എന്നൊരു ഗ്രാമമുണ്ടെന്ന് അവനോട് പറയുന്നു. ആ ഗ്രാമത്തിൽ ഒരു ശിവക്ഷേത്രമുണ്ടെന്നും അവിടെ ചെന്ന് ദൈവത്തോട് പ്രാർത്ഥിച്ചാൽ വിജയം തനിക്കായിരിക്കുമെന്നും അവൾ അവനോട് പറയുന്നു. ലോറിക് മഞ്ജരി പറഞ്ഞതുപോലെ ചെയ്യുകയും യുദ്ധത്തിൽ വിജയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അങ്ങനെ ഇരുവരും പരസ്പരം വിവാഹം കഴിച്ചു.
ഗ്രാമത്തിന്റെ ഉമ്മറപ്പടിയിൽ നിന്ന് പുറപ്പെടുന്നതിന് മുമ്പ് മഞ്ജരി ഒരു കല്ല് ലോറിക്കിന് സമ്മാനിക്കുകയും രാജാവിനെ കൊല്ലാൻ ഉപയോഗിച്ച അതേ വാൾ കൊണ്ട് മുറിക്കാൻ പറയുകയും ലോറിക് അത് രണ്ട് കഷണങ്ങളായി തകർക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വീർ ലോറിക് സ്റ്റോൺ യഥാർത്ഥ പ്രണയത്തിന്റെ അടയാളമായി അവിടെ നിർത്തുകയും ചെയ്തു. ഇന്ത്യയിലെ അഹിർ ക്ഷത്രിയരുടെ ദേശീയ ഇതിഹാസം എന്നാണ് എസ് എം പാണ്ഡെ ഇതിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്.[5]
പാരമ്പര്യം[തിരുത്തുക]
- വീർ ലോറിക് പ്രതിമ, ബന്ദിഹുലി, ബഹേരി (ദർഭംഗ)[6]
- 1970-ൽ, ലോറിക്കിന്റെ പേരിൽ "ലോറിക് സേന" എന്ന പേരിൽ ഒരു ജാതി അധിഷ്ഠിത മിലിഷ്യയും സ്ഥാപിക്കപ്പെടുകയും ബീഹാറിൽ പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്തു.[7]
- വീർ അഹിർ, 1924-ൽ ഹോമി മാസ്റ്റർ സംവിധാനം ചെയ്ത ഒരു ഇന്ത്യൻ നിശ്ശബ്ദ സിനിമ.[8]
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ "बलिया के वीर ने पत्थर के सीने में जड़ा प्रेम". Jagran.
- ↑ Singh, Shankar Dayal. Bihar : Ek Sanstkritik Vaibhav, from..._Shankar Dayal Singh – Google Books. ISBN 81-7182-294-0. Retrieved 22 June 2020.
- ↑ Bihar :BIHAR SAMANYA GYAN, from..._Dr. Manish Ranjan, IAS – Google Books. ISBN 9789353227722. Retrieved 22 June 2020.
- ↑ Kala ka Saundrya-1– Google Books. ISBN 978-81-8143-888-1. Retrieved 22 June 2020.
- ↑ Pandey, Shyam Manohar (1987). The Hindi oral epic Lorikayan, from ... –Shyam Manohar Pandey– Google Books. Retrieved 23 June 2020.
- ↑ "नंदकिशोर ने वीर लोरिक की प्रतिमा का किया अनावरण". Prabhat Khabar. No. daily. Prabhat Khabar. Prabhat Khabar. 13 May 2015. Archived from the original on 2016-12-31. Retrieved 7 March 2016.
- ↑ Smita Tewari Jassal (2012). Unearthing Gender: Folksongs of North India. Duke University Press. p. 267. ISBN 9780822351306.
- ↑ Ashish Rajadhyaksha; Paul Willemen (10 July 2014). Encyclopedia of Indian Cinema. Taylor & Francis. p. 39. ISBN 978-1-135-94325-7.
കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്[തിരുത്തുക]
- Grierson, George A. “The Birth of Lōrik (Magahi Text).” Bulletin of the School of Oriental Studies, University of London, vol. 5, no. 3, 1929, pp. 591–599. JSTOR, www.jstor.org/stable/607355. Accessed 8 Jan. 2021.