Jump to content

ലഘുസംയോജന രാസപ്രവർത്തനം

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.

ഒരു രാസപ്രവർത്തനത്തിൽ രണ്ടോ അതിലധികമോ വസ്തുക്കൾ സംയോജിച്ച് ഒരു സംയുക്തം ഉണ്ടാകുന്ന പ്രവർത്തനത്തെ ലഘുസംയോജനം എന്നു പറയുന്നു . A , B എന്ന രണ്ടു വസ്തുക്കൾ സംയോജിച്ച് എന്ന AB സംയുക്തം ഉണ്ടാകുന്നത് ഇതിനുദാഹരണമാണ് . അത്തരം പ്രവർത്തനത്തെ ഇനിപ്പറയുന്ന രൂപത്തിന്റെ സമവാക്യങ്ങളാൽ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു: X + Y → XY (A+B → AB)

രണ്ടോ അതിലധികമോ മൂലകങ്ങൾ ചേർന്ന് ഒരു സംയുക്തം രൂപപ്പെടുന്നതിനെ കോമ്പിനേഷൻ റിയാക്ഷൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. മറ്റൊരു വിധത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ, രണ്ടോ അതിലധികമോ മൂലകങ്ങളോ സംയുക്തങ്ങളോ ഒരൊറ്റ സംയുക്തം രൂപപ്പെടുന്ന തരത്തിൽ പ്രതിപ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ, സംഭവിക്കുന്ന രാസപ്രവർത്തനത്തെ കോമ്പിനേഷൻ റിയാക്ഷൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. [1])

a)- മൂലകങ്ങൾക്കിടയിൽ C + O2 → CO2 കാർബൺ പൂർണ്ണമായും ഓക്സിജനിൽ കത്തിക്കുന്നത് കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡ് നൽകുന്നു
b) സംയുക്തങ്ങൾക്കിടയിൽ CaO + H2O → Ca(OH)2 കാൽസ്യം ഓക്സൈഡ് (കുമ്മായം) വെള്ളവുമായി ചേർന്ന് കാൽസ്യം ഹൈഡ്രോക്സൈഡ് (ചുണ്ണാമ്പ്) നൽകുന്നു
c) മൂലകങ്ങൾക്കും സംയുക്തങ്ങൾക്കും ഇടയിൽ 2CO + O2 → 2CO2 ഓക്സിജൻ കാർബൺ മോണോക്സൈഡുമായി കൂടിച്ചേർന്ന് കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡ് രൂപം കൊള്ളുന്നു.

ഒരു കോമ്പിനേഷൻ റിയാക്ഷനിൽ പ്രത്യേക എണ്ണം അഭികാരകങ്ങളില്ല.


കോമ്പിനേഷൻ റിയാക്ഷൻ സാധാരണയായി എക്സോതെർമിക് ആണ്. കാരണം പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾക്കിടയിൽ ബോണ്ട് രൂപപ്പെടുമ്പോൾ താപം പുറത്തുവരുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്,


  • ബേരിയം ലോഹവും ഫ്ലൂറിൻ വാതകവും ഉയർന്ന എക്സോതെർമിക് റിയാക്ഷനിൽ സംയോജിപ്പിച്ച് ലവണം ബേരിയം ഫ്ലൂറൈഡ് ഉണ്ടാക്കുന്നു:
                              Ba + F2BaF2


  • ഒരു ടോംഗ്സ് ഉപയോഗിച്ച് ഒരു മഗ്നീഷ്യം റിബൺ സ്പിരിറ്റ്ലാമ്പിനു മുകളിൽ കാണിച്ചു കത്തിച്ചാൽ മഗ്നീഷ്യം ഉജ്ജ്വല പ്രഭയോടു കൂടി കത്തുകയും ഒരു വെളുത്ത പൊടി അവശേഷിക്കുകയും ചെയ്യും . ഈ പൊടി മഗ്നീഷ്യവും വായുവിലെ ഓക്സിജനുമായി സംയോജിച്ചുണ്ടായ മഗ്നീഷ്യം ഓക്സൈഡ് ആണ്.


മഗ്നീഷ്യം + ഓക്സിജൻ → മഗ്നീഷ്യം ഓക്സൈഡ്
2Mg + O2 → 2Mg0


  • ഒരു പരീക്ഷണനാളിയിൽ കുറച്ചു സൾഫർ എടുത്ത് അത് നല്ലപോലെ ഉരുകുന്നതുവരെ ചൂടാക്കിയശേഷം കുറച്ച് ഇരുമ്പുതരികൾ ഇട്ട് വീണ്ടും ചൂടാക്കുക. ഇരുമ്പും സൾഫറും കൂടി ചേർന്ന് അയൺ സൾഫൈഡ് ഉണ്ടാകുന്നു.


അയൺ + സൾഫർ → അയൺ സൾഫൈഡ് 
Fe + S → FeS

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. Combination or Synthesis Reactions - Rate of Chemical Reaction (CBSE Grade :10 Chemistry) (in ഇംഗ്ലീഷ്), retrieved 2021-04-23