യൂണിയൻ ലിസ്റ്റ് ഓഫ് ആർട്ടിസ്റ്റ് നെയിംസ്
ഗെറ്റി റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ഒരു നിയന്ത്രിതപദാവലി ഉപയോഗിച്ചുള്ള സൗജന്യ ഓൺലൈൻ ഡാറ്റാബേസാണ് യൂണിയൻ ലിസ്റ്റ് ഓഫ് ആർട്ടിസ്റ്റ് നെയിംസ് (ULAN - ഉലാൻ), ഇതിൽ 2018 സമയത്ത് 300,000 കലാകാരന്മാരും 720,000 പേരുടെ പേരുകളും കലാകാരന്മാരെക്കുറിച്ചുള്ള മറ്റ് വിവരങ്ങളും അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.[1] ULAN ലെ പേരുകളിൽ പേരുകൾ, ഓമനപ്പേരുകൾ, വേരിയൻറ് അക്ഷരവിന്യാസങ്ങൾ, ഒന്നിലധികം ഭാഷകളിലെ പേരുകൾ, കാലക്രമേണ മാറിയ പേരുകൾ (ഉദാ. വിവാഹിതരുടെ പേരുകൾ) എന്നിവയെല്ലാം ഉൾപ്പെടാം. ഈ പേരുകളിൽ, ഒരെണ്ണം പ്രധാനപ്പെട്ട പേരായി ഫ്ലാഗുചെയ്യുന്നു.
ഒരു പട്ടിക പോലെയാണ് പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നതെങ്കിലും, ULAN ഒരു തെസോറസ് പോലെ, ശബ്ദകോശനിർമാണത്തിന് ഐഎസ്ഒ ആൻഡ് നിസൊ മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിക്കുന്നതും അതിൽത്തന്നെ ശ്രേണി, തുല്യത, അനുബന്ധ ബന്ധങ്ങൾ എന്നിവ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നതും ആണ്.
ഓരോ ULAN റെക്കോർഡിന്റെയും ശ്രദ്ധ ഒരു ആർട്ടിസ്റ്റാണ്. ഡാറ്റാബേസിൽ, ഓരോ ആർട്ടിസ്റ്റ് റെക്കോർഡും (ഒരു സബ്ജക്ട് എന്നും വിളിക്കുന്നു) ഒരു അദ്വിതീയ സംഖ്യാ ഐഡി ഉപയോഗിച്ച് തിരിച്ചറിയുന്നു. ജനനമരണ സ്ഥലങ്ങളും തീയതികളും (അറിയാമെങ്കിൽ) മറ്റു ബന്ധപ്പെട്ട കലാകാരന്മാരുടെ വിവരങ്ങളും നൽകിയിരിക്കുന്നു.[2] ഓരോ ആർട്ടിസ്റ്റ് റെക്കോർഡിലേക്കും ലിങ്കുചെയ്തിരിക്കുന്നത് പേരുകൾ, അനുബന്ധ ആർട്ടിസ്റ്റുകൾ, ഡാറ്റയ്ക്കുള്ള ഉറവിടങ്ങൾ, കുറിപ്പുകൾ എന്നിവയാണ്. ഉലാൻറെ (ULAN) താൽക്കാലിക കവറേജ് പുരാതനകാലം മുതൽ ഇന്നുവരെയുള്ളതും ആഗോളതലത്തിലുള്ളതുമാണ്.
ആർട്ടിസ്റ്റുകൾ ഒന്നുകിൽ വ്യക്തികൾ (വ്യക്തികൾ) അല്ലെങ്കിൽ ഒരുമിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്ന വ്യക്തികളുടെ ഗ്രൂപ്പുകൾ (കോർപ്പറേറ്റ് ബോഡികൾ) ആയിരിക്കാം. വിഷ്വൽ ആർട്സ്, വാസ്തുവിദ്യ എന്നിവയുടെ സങ്കൽപ്പത്തിലോ നിർമ്മാണത്തിലോ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സ്രഷ്ടാക്കളെ ULAN ലെ കലാകാരന്മാർ സാധാരണയായി പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. ചില പ്രകടന കലാകാരന്മാരെ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട് (എന്നാൽ സാധാരണയായി അഭിനേതാക്കൾ, നർത്തകർ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് കലാകാരന്മാർ അല്ല). ഇതിൽ ശേഖരണങ്ങളെയും ചില ദാതാക്കളെയും ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. [3]
ചരിത്രം
[തിരുത്തുക]ജെ. പോൾ ഗെറ്റി ട്രസ്റ്റ് 1984 ൽ ഉലാന്റെ വികസനം ആരംഭിച്ചു. ആർട്ട് ആൻഡ് ആർക്കിടെക്ചർ തെസോറസ് (എഎടി) ഇതിനകം തന്നെ കൈകാര്യം ചെയ്തിരുന്ന ട്രസ്റ്റ്, ആർട്ടിസ്റ്റുകളുടെ പേരുകളുടെ നിയന്ത്രിത പദാവലികൾക്കായി ഗെറ്റി പ്രോജക്റ്റുകളിൽ നിന്നുള്ള അഭ്യർത്ഥനകൾക്ക് മറുപടിയായാണ് പദ്ധതി ആരംഭിച്ചത്. ഗെറ്റി പദാവലി പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഉപയോക്തൃ കമ്മ്യൂണിറ്റി, എഡിറ്റോറിയൽ വർക്ക് എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള സംഭാവനകളിലൂടെയാണ് യുലാൻ വളരുന്നതും മാറുന്നതും. [4]
ഗെറ്റി പ്രോജക്റ്റുകളുടെ ഉപയോഗത്തിനായി മാത്രമാണ് ആദ്യം ഉദ്ദേശിച്ചതെങ്കിലും, ഗെറ്റിക്ക് പുറത്തുള്ള വിശാലമായ ആർട്ട് ഇൻഫർമേഷൻ കമ്മ്യൂണിറ്റി കാറ്റലോഗിംഗിനും വീണ്ടെടുക്കലിനും ULAN ഉപയോഗിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത പ്രകടിപ്പിച്ചു. ആർട്ട് ആൻഡ് ആർക്കിടെക്ചർ തെസോറസിന്റെ നിർമ്മാണത്തിനും പരിപാലനത്തിനുമായി മുമ്പ് സ്ഥാപിച്ച തത്ത്വങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് ഗെറ്റി വിശാലമായ ഉപയോഗത്തിനായി ഉലാൻ വിതരണം ചെയ്തു: വിഷ്വൽ ആർട്സ്, വാസ്തുവിദ്യ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ പട്ടികപ്പെടുത്തുന്നതിനും വീണ്ടെടുക്കുന്നതിനും ആവശ്യമായ പേരുകൾ ഇതിന്റെ വ്യാപ്തിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു; ഇത് നിലവിലുള്ളതും ആധികാരിക സാഹിത്യ സ്രോതസ്സുകളുടെ ഉപയോഗത്തിന് വാറന്റുള്ളതും പണ്ഡിതോചിതമായ കലാ-വാസ്തുവിദ്യാ ചരിത്ര കമ്മ്യൂണിറ്റിയിലെ ഉപയോഗത്താൽ സാധൂകരിക്കപ്പെടുന്നതുമായ പദാവലി അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്; ഉപയോക്തൃ കമ്മ്യൂണിറ്റിയുടെ ആവശ്യങ്ങൾക്കനുസൃതമായി ഇത് സമാഹരിച്ച് എഡിറ്റുചെയ്യുന്നു. ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ പേരുകളുടെ എഎടി, ഗെറ്റി തെസോറസ് എന്നിവയുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നതിനായി ക്ലസ്റ്റേർഡ് ആർട്ടിസ്റ്റ് പേരുകളുടെയും ജീവചരിത്രങ്ങളുടെയും ലളിതമായ അക്ഷരമാല "യൂണിയൻ ലിസ്റ്റ്" ആയിട്ടാണ് യഥാർത്ഥത്തിൽ നിർമ്മിച്ചത്, 1990 കളുടെ അവസാനത്തിൽ ഉലാൻ ദേശീയ, അന്തർദേശീയ മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിച്ച് . കോർപ്പറേറ്റ് സ്ഥാപനങ്ങളായ വാസ്തുവിദ്യാ സ്ഥാപനങ്ങൾ, കലയുടെ കലവറകൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി അതിന്റെ വ്യാപ്തി വിശാലമാക്കി, അവയ്ക്ക് ശ്രേണിപരമായ തലങ്ങളുണ്ടാകാം.
എലനോർ ഫിങ്കിന്റെ (അന്നത്തെ പദാവലി ഏകോപന ഗ്രൂപ്പ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെട്ടിരുന്ന തലവനും പിന്നീട് ആർട്ട് ഹിസ്റ്ററി ഇൻഫർമേഷൻ പ്രോഗ്രാം ഡയറക്ടറും പിന്നീട് ഗെറ്റി ഇൻഫർമേഷൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് എന്നറിയപ്പെടുന്നതും) മാനേജുമെന്റിലാണ് യുലാൻ സ്ഥാപിതമായത്. [5] നിരവധി മാനേജർമാരുടെ മേൽനോട്ടത്തിൽ നിരവധി ഉപയോക്തൃ കമ്മ്യൂണിറ്റിയിലെ അംഗങ്ങളും സമർപ്പിത എഡിറ്റർമാരുടെ ഒരു വലിയ കൂട്ടവും ചേർന്നാണ് വർഷങ്ങളായി ULAN നിർമ്മിച്ചത്. 1994 ൽ ഹാർഡ്‌കോപ്പിയിൽ (യൂണിയൻ ലിസ്റ്റ് ഓഫ് ആർട്ടിസ്റ്റ് നെയിംസ്) ULAN പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. പ്രോജക്ട് മാനേജർ, ജെയിംസ് എം. ബോവർ; സീനിയർ എഡിറ്റർ, മൂർത്ത ബാക്ക. ന്യൂയോർക്ക്: ജി കെ ഹാൾ, 1994) മെഷീൻ വായിക്കാൻ കഴിയുന്ന ഫയലുകൾ. യു‌ലാനിലെ മാറ്റങ്ങളുടെയും കൂട്ടിച്ചേർക്കലുകളുടെയും വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന വലിപ്പവും ആവൃത്തിയും കണക്കിലെടുക്കുമ്പോൾ, 1997 ആയപ്പോഴേക്കും ഹാർഡ്-കോപ്പി പ്രസിദ്ധീകരണം അപ്രായോഗികമാണെന്ന് വ്യക്തമായി. ഇത് ഇപ്പോൾ ഓട്ടോമേറ്റഡ് ഫോർമാറ്റുകളിൽ, തിരയാൻ കഴിയുന്ന ഓൺലൈൻ വെബ് ഇന്റർഫേസിലും ലൈസൻസിംഗിനായി ലഭ്യമായ ഡാറ്റ ഫയലുകളിലും മാത്രം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നു. നിരവധി സംഭാവകരിൽ നിന്ന് ഡാറ്റ കംപൈൽ ചെയ്യുക, ലയിപ്പിക്കുക, നീക്കുക, വിവിധ ഫോർമാറ്റുകളിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുക എന്നിവയുടെ അതുല്യമായ ആവശ്യകതകൾ നിറവേറ്റുന്നതിനായി ഗെറ്റി ടെക്നിക്കൽ സ്റ്റാഫ് ഇച്ഛാനുസൃതമായി നിർമ്മിച്ച ഒരു എഡിറ്റോറിയൽ സിസ്റ്റത്തിലാണ് ഉലാനിലെ ഡാറ്റ സമാഹരിച്ച് എഡിറ്റുചെയ്യുന്നത്. നന്നായി സ്ഥാപിതമായ എഡിറ്റോറിയൽ നിയമങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് ഗെറ്റി പദാവലി പ്രോഗ്രാം ULAN- ന്റെ അന്തിമ എഡിറ്റോറിയൽ നിയന്ത്രണം പരിപാലിക്കുന്നു. മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ പട്രീഷ്യ ഹാർപ്രിംഗ്, പദാവലി പ്രോഗ്രാം, ഡിജിറ്റൽ റിസോഴ്‌സ് മാനേജ്‌മെന്റ് ഹെഡ് മൂർത്ത ബാക എന്നിവരാണ് ഉലാൻറെ നിലവിലെ മാനേജർമാർ.
പ്രാധാന്യം
[തിരുത്തുക]ഘടന താരതമ്യേന പരന്നതാണെങ്കിലും, ഒരു ശ്രേണിപരമായ ഡാറ്റാബേസായിട്ടാണ് ഉലാൻ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്; അതിന്റെ ശാഖ ടോപ്പ് ഓഫ് യുലാൻ ശ്രേണികളിൽ (വിഷയം_ഐഡി: 500000001); ഇതിന് നിലവിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച രണ്ട് വശങ്ങളുണ്ട്: വ്യക്തിയും കോർപ്പറേറ്റ് ബോഡിയും. വ്യക്തിപരമായ വശങ്ങളിലെ എന്റിറ്റികൾക്ക് സാധാരണയായി കീഴ്‌ശാഖകളില്ല. കോർപ്പറേറ്റ് ബോഡി വിഭാഗത്തിലെ എന്റിറ്റികൾ വളർന്ന് വരാം. ഒന്നിലധികം വിശാലമായ സന്ദർഭങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം, ഇത് ULAN ഘടനയെ പോളിഹാർക്കിക്കൽ ആക്കുന്നു. ശ്രേണിപരമായ ബന്ധങ്ങൾക്ക് പുറമേ, ULAN ന് തുല്യവും അനുബന്ധവുമായ ബന്ധങ്ങളുണ്ട്.
ഇതും കാണുക
[തിരുത്തുക]- പ്രധാന എതിരാളിയായ ആർട്ടിസ്റ്റുകളുടെ ബെനിസിറ്റ് നിഘണ്ടു , ഇപ്പോൾ ഓക്സ്ഫോർഡ് ആർട്ട് ഓൺലൈൻ വഴി ഓൺലൈൻ
- ആർട്ട് ആൻഡ് ആർക്കിടെക്ചർ തെസോറസ് (AAT)
- കലാസൃഷ്ടികളുടെ വിവരണത്തിനുള്ള വിഭാഗങ്ങൾ (സിഡിഡബ്ല്യുഎ)
- സാംസ്കാരിക വസ്തുക്കളുടെ പേര് അതോറിറ്റി (CONA)
- ഗെറ്റി തെസോറസ് ഓഫ് ജിയോഗ്രാഫിക് നെയിംസ് (ടിജിഎൻ)
- ഗെറ്റി പദാവലി പ്രോഗ്രാം
അടിക്കുറിപ്പുകൾ
[തിരുത്തുക]- ↑ ULAN FAQ
- ↑ Lerner, Heidi G. (2008)."Resources for Jewish Biography and Autobiography on the Internet". Shofar 26(2), 128–142.
- ↑ About ULAN
- ↑ Harpring, Patricia (2010). "Development of the Getty Vocabularies: AAT, TGN, ULAN, and CONA". Art Documentation: Journal of the Art Libraries Society of North America 29(1), 67–72.
- ↑ Austin, David L. (1995). Art Documentation: Journal of the Art Libraries Society of North America 14(2), 48–49.
പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ
[തിരുത്തുക]- ആർട്ടിസ്റ്റ് പേരുകളുടെ യൂണിയൻ ലിസ്റ്റ് ഓൺലൈൻ
- ഗെറ്റി പദാവലികളെക്കുറിച്ച് Archived 2010-07-20 at the Wayback Machine.
- ULAN നെക്കുറിച്ച്
- ഗെറ്റി പദാവലി എഡിറ്റോറിയൽ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ എ‌ടി, ഉലാൻ, ടിജിഎൻ എന്നിവയ്‌ക്കായുള്ള എഡിറ്റോറിയൽ മാർ‌ഗ്ഗനിർ‌ദ്ദേശങ്ങളിൽ ഗെറ്റി പദാവലി പ്രോഗ്രാമിന്റെ എഡിറ്റർ‌മാർ ഇൻ-ഹൗസ് എഡിറ്റോറിയൽ സിസ്റ്റം, വി‌സി‌എസ് (പദാവലി ഏകോപന സംവിധാനം) ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോഗിക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ള നിയമങ്ങളും മാർ‌ഗ്ഗനിർ‌ദ്ദേശങ്ങളും അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഗെറ്റി പദാവലിയിലേക്കുള്ള സംഭാവകർക്കും ലൈസൻസുള്ള പദാവലി ഡാറ്റ നടപ്പിലാക്കുന്നവർക്കും ഈ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ പരിശോധിക്കാം.
- ഗെറ്റി പദാവലി പ്രോഗ്രാം സൃഷ്ടിച്ച പരിശീലന സാമഗ്രികളും അവതരണങ്ങളും ഗെറ്റി തെസോറസ് ഓഫ് ജിയോഗ്രാഫിക് നെയിംസ് (ടിജിഎൻ), യൂണിയൻ ലിസ്റ്റ് ഓഫ് ആർട്ടിസ്റ്റ് നെയിംസ് (യുലാൻ), ആർട്ട് & ആർക്കിടെക്ചർ തെസോറസ് (എഎടി) എന്നിവയ്ക്കുള്ള അവതരണങ്ങളും മറ്റ് പരിശീലന സാമഗ്രികളും ഈ പേജിലെ രേഖകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു., കാറ്റലോഗിംഗ് കൾച്ചറൽ ഒബ്ജക്റ്റുകൾ (സി‌സി‌ഒ), കലാസൃഷ്ടികളുടെ വിവരണത്തിനുള്ള വിഭാഗങ്ങൾ (സിഡിഡബ്ല്യുഎ), പൊതുവായി മാനദണ്ഡങ്ങൾ.