ക്രിയാറ്റിനിൻ

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
ക്രിയാറ്റിനിൻ
Names
Preferred IUPAC name
2-Amino-1-methyl-5H-imidazol-4-one[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]
Systematic IUPAC name
2-Amino-1-methyl-1H-imidazol-4-ol[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]
Other names
2-Amino-1-methylimidazol-4-ol[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]
Identifiers
3D model (JSmol)
3DMet
Beilstein Reference 112061
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.000.424 വിക്കിഡാറ്റയിൽ തിരുത്തുക
EC Number
  • 200-466-7
KEGG
MeSH {{{value}}}
UNII
UN number 1789
InChI
 
SMILES
 
Properties
തന്മാത്രാ വാക്യം
Molar mass 0 g mol−1
Appearance White crystals
സാന്ദ്രത 1.09 g cm−3
ദ്രവണാങ്കം
1 part per 12

90 mg/mL at 20° C[1]

log P -1.76
അമ്ലത്വം (pKa) 12.309
Basicity (pKb) 1.688
Isoelectric point 11.19
Thermochemistry
Std enthalpy of
formation
ΔfHo298
−240.81–239.05 kJ mol−1
Std enthalpy of
combustion
ΔcHo298
−2.33539–2.33367 MJ mol−1
Standard molar
entropy
So298
167.4 J K−1 mol−1
Specific heat capacity, C 138.1 J K−1 mol−1 (at 23.4 °C)
Hazards
EU classification {{{value}}}
R-phrases R34, R36/37/38, R20/21/22
S-phrases S26, S36/37/39, S45, S24/25, S36
Flash point {{{value}}}
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
| colspan=2 |  ☒N verify (what ischeckY/☒N?)

മാംസ പേശികളിൽ ഉപാപചയത്തിൻറെ ഭാഗമായി ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന രാസസംയുക്തമാണ് ക്രിയാറ്റിനിൻ അഥവാ ക്രിയേറ്റിനിൻ [3]. ഉപയോഗശൂന്യമായ ഈ വിസർജ്യപദാർഥത്തെ വൃക്കകളാണ് രക്തത്തിൽനിന്ന് അരിച്ചെടുത്ത് ശരീരത്തിൽനിന്ന് പുറന്തള്ളുന്നത്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ വൃക്കകളുടെ പ്രവർത്തനശേഷിയുടേയും ആരോഗ്യത്തിൻറേയും സൂചികയാണ് രക്തത്തിലും മൂത്രത്തിലും ഉള്ള ക്രിയാറ്റിനിൻറെ അളവ്[4],[5],[6]. വൃക്കകൾക്ക് രക്തത്തിലെ ക്രിയാറ്റിനിനെ നീക്കംചെയ്യാനുള്ള കഴിവ് കുറഞ്ഞാൽ രക്തത്തിലെ ക്രിയാറ്റിനിൻ ലെവൽ ഉയരും . ഓരോദിവസവും 1 - 2 % വരെ മാംസപേശിയിലുള്ള ക്രിയാറ്റിൻ, ക്രിയാറ്റിനിനായി പരിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. പുരുഷന്മാർക്ക് സ്ത്രീകളേക്കാൾ പേശീഭാരം (muscle mass) ഉള്ളതിനാൽ സ്വാഭാവികമായും രക്തത്തിലെ ക്രിയാറ്റിനിന്റെ ലെവൽ സ്ത്രീകളേക്കാൾ പുരുഷന്മാരിൽ കൂടുതലായിരിക്കും.

ക്രിയാറ്റിനിൻ- രസതന്ത്രവും ജൈവരസതന്ത്രവും[തിരുത്തുക]

ക്രിയാറ്റിനിൻറെ രാസസൂത്രം എന്നും ശാസ്ത്രീയ നാമം 2-അമൈനോ- 1-മീഥൈൽ- 5എച് -ഇമിഡസോൾ-4-ഓൺ, (2-amino-1-methyl-5h-imidazol-4-one) എന്നുമാണ്[7]. ക്രിയാറ്റിനിൻ ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്നത് പേശീപ്രവർത്തനങ്ങൾക്കാവശ്യമായ ഊർജം ലഭ്യമാകുന്നത് ക്രിയാറ്റിൻ ഫോസഫേറ്റ് (അഥവാ ഫോസഫോക്രിയാറ്റിൻ) തന്മാത്രയുടെ വിഘടനത്തിലൂടെയാണ്. ക്രിയാറ്റിനിൽ നിന്ന് ക്രിയാറ്റിൻ ഫോസഫേറ്റും അതു വിഘടിച്ച് ക്രിയാറ്റിനിനും ഉണ്ടാകുന്നു.

ക്രിയാറ്റിൻ -------> ക്രിയാറ്റിൻ ഫോസഫേറ്റ് --------> ക്രിയാറ്റിനിൻ

ക്രിയാറ്റിനിൻ അളക്കുന്ന വിധം[തിരുത്തുക]

യാഫ് റിയാക്ഷൻ - ക്രിയാറ്റിനിൻറെ അളവ് നിർണയിക്കുന്നതിന് ഉപയോഗിക്കുന്ന രാസപ്രക്രിയ

പിക്രിക് ആസിഡിൻറെ ക്ഷാരലായനിയിൽ ക്രിയാറ്റിനിൻ കലരുന്പോൾ ഓറഞ്ചു കലർന്ന കടും ചുവപ്പു നിറമുള്ള യാനോവ്സ്കി സംയുക്തം രൂപപ്പെടുന്നു. 1886- ൽ മാക്സ് യാഫ് കണ്ടു പിടിച്ച യാഫ് റിയാക്ഷൻ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ രാസപ്രക്രിയ ആസ്പദമാക്കിയാണ് ക്രിയാറ്റിനിൻറെ അളവ് നിർണയിക്കപ്പെടുന്നത്.[8] ഈ രീതിയുടെ പോരായ്മകൾ നികത്താൻ ഏറെ ഭേദഗതികൾ ഉൾക്കൊള്ളിച്ചിട്ടുണ്ട്.[9] കൂടാതെ പുതിയ രീതികളും നിലവിലുണ്ട്.[10]

വൃക്കകളുടെ ആരോഗ്യനില[തിരുത്തുക]

പേശികളിലും മസ്തിഷ്കത്തിലും ഉപാപചയത്തിൻറെ ഭാഗമായി ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ക്രിയാറ്റിനിൻ രക്തത്തിൽ കലർന്ന് വൃക്കകളിലെത്തുന്നു. രക്തത്തിൽനിന്ന് മാലിന്യങ്ങളെ അരിച്ചുമാറ്റുന്ന പ്രക്രിയ (ഗ്ലോമറുലാർ ഫിൽട്രേഷൻ) വൃക്കകളിൽ നടക്കുന്നു. വിസർജ്യവസ്തുവായ ക്രിയാറ്റിനിൻ മൂത്രത്തിലൂടെ പുറന്തള്ളപ്പെടുന്നു.

ക്രിയാറ്റിനിൻ സൂചിക[തിരുത്തുക]

സാധാരണ നിലയിൽ രക്തത്തിലെ ക്രിയാറ്റിനിൻറെ ശരാശരി അളവ് പുരുഷന്മാരിൽ 0.6 മുതൽ 1.2 mg / dL, വരേയും സ്ത്രീകളിൽ 0.5 മുതൽ 1.1 mg / dL വരേയുമാണ്. പ്രായത്തിനും ശരീരഭാരത്തിനുമനുസരിച്ച് ചെറിയതോതിൽ ഏറ്റക്കുറച്ചിലുകളുണ്ടാകാം[11],[12],[13].

ക്രിയാറ്റിനിൻ ക്ലിയറൻസ് ടെസ്റ്റ്[തിരുത്തുക]

ക്രിയാറ്റിനിൻ അരിച്ചെടുക്കാനുള്ള വൃക്കകളുടെ കാര്യക്ഷമതയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നതാണ് ക്രിയാറ്റിനിൻ ക്ലിയറൻസ് ടെസ്റ്റ്[14]. വൃക്കകൾക്ക് ഒരു മിനിട്ടിൽ എത്ര മില്ലിലിറ്റർ രക്തത്തെ ക്രിയാറ്റിനിൻ മുക്തമാക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് ഈ ടെസ്റ്റ് ഗണിച്ചെടുക്കുന്നു. ആരോഗ്യവതികളായ സ്ത്രീകളിൽ ഇത് ശരാശരി മിനിട്ടിൽ 95 മില്ലിലിറ്ററും പുരുഷന്മാർക്ക് മിനിട്ടിൽ 120 മില്ലിലിറ്ററും ആണ്.

ക്രിയാറ്റിനിൻ അളവ് കൂടാനുള്ള കാരണങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

സാധാരണയായി പ്രായമാകുമ്പോൾ ശരീരത്തിലെ അവയവങ്ങളുടെ പ്രവർത്തന ക്ഷമത കുറയുക പതിവാണ് . അത്തരത്തിലൊരു ശേഷികുറവ് വൃക്കകൾക്കും സംഭവിക്കുന്നു[15],[16].ചില പ്രത്യേക രോഗങ്ങൾ , മരുന്നുകളുടെ ഉപയോഗം , ഭക്ഷണത്തിലെ കൃത്രിമ ചേരുവകൾ , ചൂടുകൂടിയ സാഹചര്യങ്ങൾ എന്നിവ വൃക്കകളുടെ പ്രവർത്തനശേഷിയെ തകരാറിലാക്കും.

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. "Creatinine, anhydrous - CAS 60-27-5". Scbt.com.
  2. Merck Index, 11th Edition, 2571
  3. Kashani, Kianoushi; Rosner, Mitchel H; Ostermann, Marlies (2020-02-16). "Creatinine: From physiology to clinical application". European Journal of Internal Medicine. doi:10.1016/j.ejim.2019.10.025. Retrieved 2022-05-26.
  4. Hoffman, Matthew (2020-07-28). "Creatinine Test". webmed.com. webmd,LLC. Retrieved 2022-05-26.
  5. Delanaye, P; Cavalier, E; Cristoll, JP; Delanghe, JR (2014-04-08). "Calibration and precision of serum creatinine and plasma cystatin C measurement: impact on the estimation of glomerular filtration rate". J Nephrol 2014;27:467-475. doi:10.1007/s40620-014-0087-7.
  6. Perrone, RD; Madias, NE; Levey, AS (1992-10-01). "Serum creatinine as an index of renal function: new insights into old concepts". Clinical Chemistry 1992;38:pp1933-1953. doi:https://doi.org/10.1093/clinchem/38.10.1933. {{cite journal}}: Check |doi= value (help); External link in |doi= (help)
  7. "Creatinine". pubchem.ncbi.nlm.nih.gov. pubchem. Retrieved 2022-05-30.
  8. Delanghe, JR; Speeckaert, MM (2011-01-27). "Creatinine determination according to Jaffe-what does it stand for?". NDT Plus. doi:10.1093/ndtplus/sfq211. PMID 25984118. Retrieved 2022-05-31.
  9. Syal, Kirtiman; Banerjee, Dibyajyoti; Srinivasan, Anand (2013-01-26). "Creatinine estimation and interference". Indian Journal of Clinical Biochemistry. doi:10.1007/s12291-013-0299-y. Retrieved 2022-05-31.
  10. Peake, M.; Whiting, M (2006-11-01). "Measurement of serum creatinine--current status and future goals". Clinical Biochemistry Reviews 2006 Nov; 27(4): 173–184. PMID 17581641. Retrieved 2022-05-31.
  11. Cooks, J.G.H (1975-01-01). "Factors influencing the assay of creatinine". Annals of Clinical Biochemistry (1975, 12, 219–232).
  12. Pottel, H; Vrydags, N; Mahieu, B; Vandewynckele, E; Croes, K (2008-06-23). "Establishing age/sex related serum creatinine reference intervals from hospital laboratory data based on different statistical methods". Clin Chim Acta 2008;396:49-55. doi:10.1016/j.cca.2008.06.017.
  13. Ceriotti, F; Boyd, JC; Klein, G; Henny, J; Queralto, J; Kairisto, V (2008). "Reference intervals for serum creatinine concentrations: assessment of available data for global application". Clinical Chemistry 2008;54:559-566.
  14. Hassan, Shahbaz; Gupta, Mohit (2021-07-26). "Creatinine Clearance". ncbi.nlm.nih.gov. NIH: National Library of Medicine. Retrieved 2022-06-01.
  15. Beck, L.H. (1998-05-01). "Changes in renal unction with aging". Clinical and Geriatric Medicine 1998, 14(2):199-209. PMID 9536101.
  16. Musso, CG; Oreopoulos, D.G (2011-08-10). "Aging and physiological changes of the kidneys including changes in glomerular filtration rate". Nephron Physiology 2011;119(supplement 1):p1–p5. doi:10.1159/000328010. PMID 21832859.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ക്രിയാറ്റിനിൻ&oldid=3941529" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്