ശൂന്യത (ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം)

പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗത്തുള്ള ദ്രവ്യവിതരണം. നീല നിറത്തിൽ കാണുന്ന ഭാഗം ദ്രവ്യത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു (പ്രധാനമായി ഇരുണ്ട ദ്രവ്യം), അതിനിടയിലുള്ള ശൂന്യമായ പ്രദേശങ്ങൾ കോസ്മിക് ശൂന്യതയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു.

വലിയ പ്രാപഞ്ചികവസ്തുക്കൾക്കിയിൽ ഒഴിഞ്ഞു കിടക്കുന്ന വിശാലമായ ഇടങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഇവിടെ ഗാലക്സികൾ മറ്റിടങ്ങളിലേതിനേക്കാൾ വളരെ കുറഞ്ഞ തോതിലേ ഉണ്ടാവുകയുള്ളു. തീരെ ഇല്ലാതെയുമിരിക്കാം. ശൂന്യതയ്ക്ക് സാധാരണയായി 10 മുതൽ 100 മെഗാപാർസെക് വ്യാസമുണ്ട്; സമ്പന്നമായ സൂപ്പർക്ലസ്റ്ററുകളുടെ അഭാവത്താൽ ഉണ്ടാവുന്ന വലിയ ശൂന്യതകളെ മഹാശൂന്യതകൾ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. നിരീക്ഷിക്കാവുന്ന പ്രപഞ്ചത്തിന് സാധാരണമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ദ്രവ്യ സമൃദ്ധിയുടെ ശരാശരി സാന്ദ്രതയുടെ പത്തിലൊന്നിൽ താഴെയാണ് ഇവ. 1978 ൽ കിറ്റ് പീക്ക് നാഷണൽ ഒബ്സർവേറ്ററിയിൽ സ്റ്റീഫൻ ഗ്രിഗറിയും ലെയേർഡ് എ. തോംസണും നടത്തിയ പഠനത്തിലാണ് ഇവ ആദ്യമായി കണ്ടെത്തിയത്.