"ഇറിഡിയം" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
Content deleted Content added
(ചെ.) യന്ത്രം ചേര്ക്കുന്നു: war:Iridium |
|||
വരി 169: | വരി 169: | ||
[[uk:Іридій]] |
[[uk:Іридій]] |
||
[[vi:Iridi]] |
[[vi:Iridi]] |
||
[[war:Iridium]] |
|||
[[yo:Iridium]] |
[[yo:Iridium]] |
||
[[zh:铱]] |
[[zh:铱]] |
08:41, 17 ജനുവരി 2010-നു നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന രൂപം
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
വിവരണം | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
പേര്, പ്രതീകം, അണുസംഖ്യ | ഇറീഡിയം, Ir, 77 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
കുടുംബം | സംക്രമണ മൂലകങ്ങള് | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഗ്രൂപ്പ്, പിരീഡ്, ബ്ലോക്ക് | 9, 6, d | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Appearance | silvery white | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
സാധാരണ ആറ്റോമിക ഭാരം | 192.217(3) g·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഇലക്ട്രോൺ വിന്യാസം | [Xe] 4f14 5d7 6s2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഓരോ ഷെല്ലിലേയും ഇലക്ട്രോണുകൾ |
2, 8, 18, 32, 15, 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഭൗതികസ്വഭാവങ്ങൾ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Phase | ഖരം | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
സാന്ദ്രത (near r.t.) | 22.42 g·cm−3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ദ്രവണാങ്കത്തിലെ ദ്രാവക സാന്ദ്രത |
19 g·cm−3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ദ്രവണാങ്കം | 2739 K (2466 °C, 4471 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ക്വഥനാങ്കം | 4701 K (4428 °C, 8002 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ദ്രവീകരണ ലീനതാപം | 41.12 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ബാഷ്പീകരണ ലീനതാപം | 563 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heat capacity | (25 °C) 25.10 J·mol−1·K−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomic properties | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ക്രിസ്റ്റൽ ഘടന | cubic face centered | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഓക്സീകരണാവസ്ഥകൾ | 2, 3, 4, 6 (mildly basic oxide) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഇലക്ട്രോനെഗറ്റീവിറ്റി | 2.20 (Pauling scale) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ionization energies | 1st: 880 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2nd: 1600 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomic radius | 135 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomic radius (calc.) | 180 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Covalent radius | 137 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miscellaneous | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetic ordering | no data | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
വൈദ്യുത പ്രതിരോധം | (20 °C) 47.1 n Ω·m | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
താപ ചാലകത | (300 K) 147 W·m−1·K−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Thermal expansion | (25 °C) 6.4 µm·m−1·K−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Speed of sound (thin rod) | (20 °C) 4825 m/s | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Young's modulus | 528 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Shear modulus | 210 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bulk modulus | 320 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poisson ratio | 0.26 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mohs hardness | 6.5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vickers hardness | 1760 MPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Brinell hardness | 1670 MPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS registry number | 7439-88-5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Selected isotopes | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
അവലംബങ്ങൾ |
അണുസംഖ്യ 77-ഉം, പ്രതീകം Ir-ഉമായ മൂലകമാണ് ഇറിഡിയം. ഉയര്ന്ന താപനിലകള് താങ്ങുവാനാകുന്ന ലോഹസങ്കരങ്ങള് ഉണ്ടാക്കുവാന് ഇറിഡിയം ഉപയോഗിക്കുന്നു.
ചരിത്രം
ഇറിഡിയം ആദ്യമായി കണ്ടുപിടിച്ചത് സ്മിത്ത്സണ് ടെനന്റ് എന്ന ശാസ്ത്രജ്ഞനാണെങ്കിലും, അത് വേര്തിരിച്ചെടുത്തത് കാള് ക്ലാസ് എന്ന രസതന്ത്രജ്ഞനാണ്.ഇത് വേര്തിരിക്കനുള്ള ശസ്ത്രീയ മാര്ഗ്ഗം കണ്ടുപിടിച്ചതും കാള് ക്ലാസ് ആണ്.പ്രകൃതിദത്തമായ പ്ലാറ്റിനത്തില് ഇഴപിരിഞ്ഞു കുടന്നിരുന്ന 6 ലോഹങ്ങളില് ഒന്നണ് ഇത്.ലവണ ലായിനികളുടെ വൈവിദ്യമാര്ന്ന നിറങ്ങള് കണ്ടാണ് മഴവില്ല് എന്നര്ത്ഥമുള്ള ഇറിഡിയം എന്ന പേര് നല്കിയത്.
സ്വഭാവ സവിശേഷതകള്
- ഓസ്മിയം കഴിഞ്ഞാല് ഏറ്റവും സാന്ദ്രതയേറിയ മൂലകമാണിത്.
- ഇറീഡിയത്തിന്റെ തേയ്മാനം വളരെ കുറവാണ്.
- എത്ര ഉയര്ന്ന ചൂടിലും പ്രവര്ത്തനക്ഷമതയോടെ നിലകൊള്ളും.
- ടൈറ്റാനിയം, ക്രോമിയം, എന്നിവ ഇറീഡിയവുമായി ചേര്ത്താല്, അമ്ലപ്രതിരോധശക്തി വര്ദ്ധിക്കും.
- അക്വാറീജിയയില് പോലും അലിയുകയില്ല.
ഉപയോഗങ്ങള്
- ആഭരണം നിര്മ്മിക്കുവാനുപയോഗിക്കുന്നു
- ശസ്ത്രക്രീയാ സാമാഗ്രികള്, സ്പ്രിങ്ങുകള് തുടങ്ങിയവ ഉണ്ടാക്കുവാനുപയോഗിക്കുന്നു.
- പേസ് മേക്കറിന്റെ ടേര്മിനലുകള് നിര്മ്മിക്കന് പ്ലാറ്റിനം ഇറിഡിയം ലോഹസങ്ങരമാണുപയോഗിക്കുന്നത്.
അവലംബം
- Los Alamos National Laboratory: Iridium
- യുറീക്ക ശാസ്ത്ര മാസിക
പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികള്
Wikimedia Commons has media related to Iridium.