"പാർവ്വതി" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
Content deleted Content added
റ്റാഗുകൾ: മൊബൈൽ സൈറ്റ് മൊബൈൽ വെബിലെ തിരുത്ത്
(ചെ.) അക്ഷരപ്പിശകുകൾ, വ്യാകരണപ്പിഴവുകൾ എന്നിവ തിരുത്തി.
വരി 22: വരി 22:
}}
}}


ഹൈന്ദവപുരാണങ്ങൾ പ്രകാരം [[പരമശിവൻ|പരമശിവന്റെ]] പത്നിയായാണ് '''ശ്രീ പാർവ്വതി'''. പർവ്വതരാജനായ ഹിമവാന്റെ പുത്രിയായതിനാലാണ് പാർ‌വ്വതി എന്ന പേരു വന്നത്. [[ഗണപതി]] , [[സുബ്രമണ്യൻ]] എന്നിവർ മക്കളാണ്. ഹിമവാന്റെയും മേനയുടേയും പുത്രിയാണ് ജഗദംബയായ പാർവ്വതി. ആദിപരാശക്തിയുടെ പൂർണ്ണാവതാരവും, പരമാത്മസ്വരൂപിണിയും, [[ത്രിപുര സുന്ദരി|ത്രിപുരസുന്ദരിയും]], പ്രകൃതിയും, കുണ്ഡലിനിയും, പരമേശ്വരിയും ആണ് ശ്രീപാർവ്വതി. പരമശിവനെയും പാർവ്വതിയെയും ഈ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ മാതാപിതാക്കന്മാരായ പരബ്രഹ്മരൂപികളായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ത്രിദേവിമാരിൽ ആദിശക്തിയുടെ പ്രതീകമാണ് പാർവതി. [[ലളിതാ സഹസ്രനാമം|ലളിതാ സഹസ്രനാമത്തിൽ]] [[ദുർഗ്ഗ]], [[കാളി]], ഭുവനേശ്വരി, മഹാമായ, അപർണ്ണ, ശൈലപുത്രി, ഗൗരി, കർത്ത്യായനി, അന്നപൂർണേശ്വരി, ചണ്ഡിക, കൗശികി, ഭഗവതി എന്നിങ്ങനെ ആയിരത്തോളം പേരുകൾ പാർവ്വതിയുടേതായി പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്. പാർവ്വതി സർവ്വഗുണ സമ്പന്നയാണ്. [[പരമശിവൻ|പരമശിവന്റെ]] കൂടെ ചിത്രീകരിക്കുമ്പോൾ പാർവ്വതിക്ക് ഇരുകൈകൾ മാത്രമാണെങ്കിലും, ദുർഗ്ഗാ രൂപത്തിലും കാളിരൂപത്തിലും എട്ടും, പതിനെട്ടും കരങ്ങൾ ഉള്ളതായി ചിത്രീകരിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. ത്രിപുര സുന്ദരി ആണെങ്കിൽ നാലു കരങ്ങൾ ഉണ്ട്. പൊതുവെ പാർവ്വതിയുടെ വാഹനം സിംഹം ആണെങ്കിലും മഹാഗൗരി രൂപത്തിൽ വൃഷഭം(കാള) ആണ് വാഹനം. ഭദ്രകാളീ രൂപത്തിൽ വേതാളവും വാഹനമാണ്. [[പാർവ്വതി]], [[സരസ്വതി]], [[മഹാലക്ഷ്മി]] എന്നീ മൂന്ന് ദേവിമാരും ആദിപരാശക്തി തന്നെ ആണ്. ശിവനും ശക്തിയും (അർദ്ധനാരീശ്വരൻ ) ചേർന്നാണ് ബ്രഹ്മാവ് , മഹാവിഷ്ണു , മഹാസരസ്വതി , മഹാലക്ഷ്മി , തുടങ്ങി സമസ്ത ദേവി ദേവന്മാരെയും സൃഷ്ടിച്ചത് എന്ന് ശിവ, സ്കന്ദ , കൂർമ്മ ഇതര പുരാണങ്ങളിൽ പ്രതിപാദിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ടു ശിവനെ ആദിദേവൻ , മഹാദേവൻ , ദേവാദിദേവൻ , മഹേശ്വരൻ ,പരമേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ ,സദാശിവൻ , ഓംകാരം , പരബ്രഹ്മ മൂർത്തി ,, മഹാലിംഗേശ്വരൻ , ഈശ്വരൻ ,മഹാകാലേശ്വരൻ, ത്രിപുരാന്തകൻ ,പഞ്ചവക്ത്രൻ  എന്നും , പാർവതിയെ പ്രകൃതി , ആദിശക്തി, ആദിപരാശക്തി , മൂലപ്രകൃതി , മഹാദേവി , പരമേശ്വരി , മഹേശ്വരി , ലളിത ത്രിപുര സുന്ദരി, മഹാകാളി, നവദുർഗ്ഗ, ഭുവനേശ്വരി, അപർണ്ണ, പരബ്രഹ്മ സ്വരൂപിണി എന്നി നാമങ്ങളിൽ വാഴ്ത്തി സ്തുതിക്കുന്നു . അർദ്ധനാരീശ്വരൻ നിർഗുണ പരബ്രഹ്മമായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
ഹൈന്ദവപുരാണങ്ങൾ പ്രകാരം [[പരമശിവൻ|പരമശിവന്റെ]] പത്നിയായാണ് '''ശ്രീ പാർവ്വതി'''. പർവ്വതരാജനായ ഹിമവാന്റെ പുത്രിയായതിനാലാണ് പാർ‌വ്വതി എന്ന പേരു വന്നത്. [[ഗണപതി]] , [[സുബ്രമണ്യൻ]] എന്നിവർ മക്കളാണ്. ഹിമവാന്റെയും മേനയുടേയും പുത്രിയാണ് ജഗദംബയായ പാർവ്വതി. ആദിപരാശക്തിയുടെ പൂർണ്ണാവതാരവും, പരമാത്മസ്വരൂപിണിയും, [[ത്രിപുര സുന്ദരി|ത്രിപുരസുന്ദരിയും]], പ്രകൃതിയും, കുണ്ഡലിനിയും, പരമേശ്വരിയും ആണ് ശ്രീപാർവ്വതി. പരമശിവനെയും പാർവ്വതിയെയും ഈ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ മാതാപിതാക്കന്മാരായ പരബ്രഹ്മരൂപികളായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ത്രിദേവിമാരിൽ ആദിശക്തിയുടെ പ്രതീകമാണ് പാർവതി. [[ലളിതാ സഹസ്രനാമം|ലളിതാ സഹസ്രനാമത്തിൽ]] [[ദുർഗ്ഗ]], [[കാളി]], ഭുവനേശ്വരി, മഹാമായ, അപർണ്ണ, ശൈലപുത്രി, ഗൗരി, കർത്ത്യായനി, അന്നപൂർണേശ്വരി, ചണ്ഡിക, കൗശികി, ഭഗവതി എന്നിങ്ങനെ ആയിരത്തോളം പേരുകൾ പാർവ്വതിയുടേതായി പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്. പാർവ്വതി സർവ്വഗുണ സമ്പന്നയാണ്. [[പരമശിവൻ|പരമശിവന്റെ]] കൂടെ ചിത്രീകരിക്കുമ്പോൾ പാർവ്വതിക്ക് ഇരുകൈകൾ മാത്രമാണെങ്കിലും, ദുർഗ്ഗാ രൂപത്തിലും കാളിരൂപത്തിലും എട്ടും, പതിനെട്ടും കരങ്ങൾ ഉള്ളതായി ചിത്രീകരിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. ത്രിപുര സുന്ദരി ആണെങ്കിൽ നാലു കരങ്ങൾ ഉണ്ട്. പൊതുവെ പാർവ്വതിയുടെ വാഹനം സിംഹം ആണെങ്കിലും മഹാഗൗരി രൂപത്തിൽ വൃഷഭം(കാള) ആണ് വാഹനം. ഭദ്രകാളീ രൂപത്തിൽ വേതാളവും വാഹനമാണ്. [[പാർവ്വതി]], [[സരസ്വതി]], [[മഹാലക്ഷ്മി]] എന്നീ മൂന്ന് ദേവിമാരും ആദിപരാശക്തി തന്നെ ആണ്. ശിവനും ശക്തിയും (അർദ്ധനാരീശ്വരൻ ) ചേർന്നാണ് ബ്രഹ്മാവ് , മഹാവിഷ്ണു , മഹാസരസ്വതി , മഹാലക്ഷ്മി , തുടങ്ങി സമസ്ത ദേവി ദേവന്മാരെയും സൃഷ്ടിച്ചത് എന്ന് ശിവ, സ്കന്ദ , കൂർമ്മ പുരാണങ്ങളിലും ഇതര പുരാണങ്ങളിലും പ്രതിപാദിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ടു ശിവനെ ആദിദേവൻ, മഹാദേവൻ, ദേവാദിദേവൻ , മഹേശ്വരൻ, പരമേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, സദാശിവൻ, ഓംകാരം, പരബ്രഹ്മ മൂർത്തി, മഹാലിംഗേശ്വരൻ, ഈശ്വരൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, ത്രിപുരാന്തകൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ എന്നും, പാർവതിയെ പ്രകൃതി, ആദിശക്തി, ആദിപരാശക്തി, മൂലപ്രകൃതി, മഹാദേവി, പരമേശ്വരി, മഹേശ്വരി, ലളിത ത്രിപുര സുന്ദരി, മഹാകാളി, നവദുർഗ്ഗ, ഭുവനേശ്വരി, അപർണ്ണ, പരബ്രഹ്മ സ്വരൂപിണി എന്നി നാമങ്ങളിൽ വാഴ്ത്തി സ്തുതിക്കുന്നു. അർദ്ധനാരീശ്വരൻ നിർഗുണ പരബ്രഹ്മമായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.


ദേവി ഭാഗവതത്തിൽ സാക്ഷാൽ ആദിപരാശക്തിയായ ഭുവനേശ്വരി മണിദ്വീപം എന്ന നഗരിയിൽ സർവ്വദേവതമാരാലും സ്തുതിക്കപ്പെട്ടു സദാശിവ ഫലകത്തിൽ പരബ്രഹ്മമൂർത്തിയായ മഹാദേവൻറെ മടിത്തട്ടിൽ ഇരിക്കുന്ന പരമേശ്വര പത്നി ആണ്. ദേവി ഹിമവാൻറെ പുത്രി ഭാവത്തിൽ ഭൂജാതയായതിനാലും , മൂലപ്രകൃതിയായതിനാലും ദേവി അഷ്‌ടൈശ്വര്യ പ്രദായിനിയായ  ശ്രീ പാർവതി എന്ന നാമത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്നു.
ദേവി ഭാഗവതത്തിൽ സാക്ഷാൽ ആദിപരാശക്തിയായ ഭുവനേശ്വരി മണിദ്വീപം എന്ന നഗരിയിൽ സർവ്വദേവതമാരാലും സ്തുതിക്കപ്പെട്ടു സദാശിവ ഫലകത്തിൽ പരബ്രഹ്മമൂർത്തിയായ മഹാദേവന്റെ മടിത്തട്ടിൽ ഇരിക്കുന്ന പരമേശ്വരപത്നി ആണ്. ദേവി ഹിമവാന്റെ പുത്രീഭാവത്തിൽ ഭൂജാതയായതിനാലും മൂലപ്രകൃതിയായതിനാലും ദേവി അഷ്‌ടൈശ്വര്യ പ്രദായിനിയായ  ശ്രീ പാർവതി എന്ന നാമത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്നു.


ദശ മഹാവിദ്യകളും , നവദുർഗയും എല്ലാം പാർവതിയാണ് . ദശ മഹാ വിദ്യകളിലെ ത്രിപുരസുന്ദരി " പാർവതി തന്ത്രമാണ് ". മഹിഷാസുരനെയും, ചണ്ഡമുണ്ഡൻ , രക്ത ബീജൻ, ശുംഭ നിശുംഭമാരെയും വധിച്ചത് ശ്രീ പർവതിയാണ് എന്ന് സ്കന്ദ , കൂർമ്മ പുര്ണങ്ങള് പറയുന്നു. ദുർഗ്ഗമാസുരനെ വധിച്ചതിനാലാണ് പാർവതിക്ക് ദുർഗ്ഗാ , ശാകംഭരി, ശതാക്ഷി എന്നീ പേരുകൾ ലഭിച്ചത് എന്ന് " ദേവി ഭാഗവതം "പറയുന്നു . കാളിക പുരാണത്തിൽ ശിവപത്നിയായ കാളിയുടെ സ്വാത്തിക ഭാവമാണ് പാർവ്വതി . ദേവി ഭാഗവതത്തിൽ ദേവൻമാർക്ക് മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്ന ആദിപരാശക്തി ഉമാ ഹൈമവതി പാശാങ്കുശങ്ങൾ ധരിച്ച വരദാഭയ മുദ്രയോടെ നിൽക്കുന്ന ഭുവനേശ്വരി ദേവിയാണ് . ദേവീഭാഗവതിൽ പറയുന്ന മണിദ്വീപത്തിൽ വസിക്കുന്ന ശ്രീ ഭവാനി ദേവി സദാ പരബ്രഹ്മ മൂർത്തിയായ മഹേശ്വരന്റെ വാമാംഗത്തിൽ വസിക്കുന്ന ശിവ ശക്തിയാണ്. ലളിത സഹസ്രനാമത്തിൽ ഭണ്ഡാസുരനെ വധിക്കുന്ന ശിവകാമേശ്വരൻറെ അർധാംഗിനി ആയ ശ്രീലളിതാ ത്രിപുരസുന്ദരി  ശ്രീ പാർവതിയുടെ മൂലരൂപമാണ്. ശിവപുരാണത്തിൽ ശിവനും, ലോകർക്കും  അന്നം വിളമ്പിയ അന്നപൂർണ്ണ (അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി) പാർവതിയുടെ മാതൃ വാത്സല്യത്തിന്റെ മകുടോഹരണമാണ്. ലളിത സഹസ്രനാമവും, ലളിത ത്രിശതിയും , പാർവതി, ഉമാ, അന്നപൂർണേശ്വരി, ദുർഗ്ഗാ , കാളി സഹസ്രനാമങ്ങളും പാർവതി മന്ത്രങ്ങളാണ് .
ദശ മഹാവിദ്യകളും നവദുർഗയും എല്ലാം പാർവതിയാണ്. ദശ മഹാവിദ്യകളിലെ ത്രിപുരസുന്ദരി " പാർവതി തന്ത്രമാണ് ". മഹിഷാസുരനെയും, ചണ്ഡമുണ്ഡന്മാരെയും, രക്തബീജനെയും, ശുംഭനിശുംഭമാരെയും വധിച്ചത് ശ്രീ പാർവതിയാണ് എന്ന് സ്കന്ദ കൂർമ്മ പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. ദുർഗ്ഗമാസുരനെ വധിച്ചതിനാലാണ് പാർവതിക്ക് ദുർഗ്ഗാ, ശാകംഭരി, ശതാക്ഷി എന്നീ പേരുകൾ ലഭിച്ചത് എന്ന് " ദേവീ ഭാഗവതം "പറയുന്നു. കാളിക പുരാണത്തിൽ ശിവപത്നിയായ കാളിയുടെ സാത്വിക ഭാവമാണ് പാർവ്വതി. ദേവി ഭാഗവതത്തിൽ ദേവൻമാർക്ക് മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്ന ആദിപരാശക്തി ഉമാ ഹൈമവതി പാശാങ്കുശങ്ങൾ ധരി‌ച്ചു വരദാഭയ മുദ്രയോടെ നിൽക്കുന്ന ഭുവനേശ്വരി ദേവിയാണ്. ദേവീഭാഗവതത്തിൽ പറയുന്ന മണിദ്വീപത്തിൽ വസിക്കുന്ന ശ്രീഭവാനി ദേവി സദാ പരബ്രഹ്മ മൂർത്തിയായ മഹേശ്വരന്റെ വാമാംഗത്തിൽ വസിക്കുന്ന ശിവശക്തിയാണ്. ലളിത സഹസ്രനാമത്തിൽ ഭണ്ഡാസുരനെ വധിക്കുന്ന ശിവകാമേശ്വരന്റെ അർദ്ധാംഗിനിയായ ശ്രീലളിതാ ത്രിപുരസുന്ദരി  ശ്രീ പാർവതിയുടെ മൂലരൂപമാണ്. ശിവപുരാണത്തിൽ ശിവനും ലോകർക്കും  അന്നം വിളമ്പിയ അന്നപൂർണ്ണ (അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി) പാർവതിയുടെ മാതൃ ്വാത്സല്യത്തിന്റെ മകുടോഹരണമാണ്. ലളിതാ സഹസ്രനാമവും ലളിത ത്രിശതിയും, പാർവതി, ഉമാ, അന്നപൂർണേശ്വരി, ദുർഗ്ഗാ, കാളി സഹസ്രനാമങ്ങളും പാർവതി മന്ത്രങ്ങളാണ് .


ആദിശങ്കരന്റെ അമൂല്യ ഗ്രന്ഥാമായ " ശ്രീ സൗന്ദര്യ ലഹരി " പാർവതിയെ(ലളിത) ഉപാസിക്കാനുള്ള അമൂല്യ ഗ്രന്ഥമാണ്.
ആദിശങ്കരന്റെ അമൂല്യ ഗ്രന്ഥാമായ " ശ്രീ സൗന്ദര്യ ലഹരി " പാർവതിയെ(ലളിത) ഉപാസിക്കാനുള്ള അമൂല്യ ഗ്രന്ഥമാണ്.


ഭണ്ഡാസുര വധത്തിനായി ദേവന്മാർ യാഗാഗ്നിയിൽ സ്വശരീരങ്ങൾ ഹോമിച്ചു തുടങ്ങിയപ്പോൾ പാർവതി തൻറെ മൂല രൂപമായ ലളിത ത്രിപുര സുന്ദരിയായി അഗ്നി കുണ്ഡത്തിൽ നിന്നും ഉയർന്നു വന്നു. ദേവന്മാർക്ക് സ്വരൂപങ്ങൾ വീണ്ടു കിട്ടുന്നു  . ശേഷം ശിവകാമേശ്വരൻ ആയ ആദി ശിവൻറെ കഴുത്തിൽ വരണമാല്യം അണിയിച്ചു. ലളിത കാമേശ്വര വിവാഹം നടന്നു എന്ന് ലളിതോപാഖ്യാനത്തിൽ വിവരിക്കുന്നു. ശേഷം ദേവി കാമേശ്വരനെ നോക്കി മഹാഗണപതിയെ സൃഷ്ടിക്കുകയും ഗണപതി ഭണ്ഡാസുര കൈവശം ഉള്ള വിഘ്‌ന യന്ത്രം നശിപ്പിക്കുന്നു. തുടർന്ന് ദേവി ഭണ്ഡാസുരനെ വധിക്കുന്നു.
ഭണ്ഡാസുര വധത്തിനായി ദേവന്മാർ യാഗാഗ്നിയിൽ സ്വശരീരങ്ങൾ ഹോമിച്ചു തുടങ്ങിയപ്പോൾ പാർവതി തന്റെ മൂല രൂപമായ ലളിത ത്രിപുര സുന്ദരിയായി അഗ്നികുണ്ഡത്തിൽ നിന്നും ഉയർന്നു വന്നു. ദേവന്മാർക്ക് സ്വരൂപങ്ങൾ വീണ്ടു കിട്ടുന്നു. ശേഷം ശിവകാമേശ്വരനായ ആദി ശിവന്റെ കഴുത്തിൽ വരണമാല്യം അണിയിച്ചു ലളിത കാമേശ്വര വിവാഹം നടന്നു എന്ന് ലളിതോപാഖ്യാനത്തിൽ വിവരിക്കുന്നു. ശേഷം ദേവി കാമേശ്വരനെ നോക്കി മഹാഗണപതിയെ സൃഷ്ടിക്കുകയും ഗണപതി ഭണ്ഡാസുരന്റെ കൈവശം ഉള്ള വിഘ്‌ന യന്ത്രം നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തുടർന്ന് ദേവി ഭണ്ഡാസുരനെ വധിക്കുന്നു.


കാഞ്ചി കാമാക്ഷി, മധുര മീനാക്ഷി സുന്ദരേശ്വര, അന്നൈ അഭിരാമി അമൃത കണ്ടേശ്വര, കന്യാകുമാരി, തുൾജ ഭവാനി, കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക, ജ്ഞാന പ്രസൂനാംബാൾ കാളഹസ്തിശ്വര, അഖിലാണ്ഡേശ്വരി ജംബുകേശ്വര, അരുണാചല നായകി അരുണാചലേശ്വര, ശിവകാമി ചിദംബരനാഥ്, കാടാമ്പുഴ ശ്രീ പാർവതി, ലിംഗരാജ ഭുവനേശ്വരി, കാശി വിശാലാക്ഷി, ചെറുകുന്ന് അന്നപൂർണേശ്വരി, കൊടുങ്ങല്ലൂർ ശ്രീകുരുംമ്പ, ആറ്റുകാൽ ഭഗവതി, ചോറ്റാനിക്കര ഭഗവതി, തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ഭഗവതി, കണ്ണൂർ മൃദങ്ങശൈലേശ്വരി, ചെങ്ങന്നൂർ ശിവ, ചെട്ടികുളങ്ങര ഭഗവതി, ചക്കുളത്തുകാവ് ഭഗവതി, കരിക്കകം ചാമുണ്ഡി, പാറമേക്കാവ് ഭഗവതി, കുജാരഹോ പാർവതി, ശ്രീ താമ്ര ഗൗരി, തിരുവൈരാണിക്കുളം ശ്രീ മഹാദേവ ശ്രീ പാർവതി, കുമാരനല്ലൂർ ഭഗവതി, ശ്രീ പാർവതി രാമലിംഗേശ്വര, പർവത വർദ്ധിനി രാമേശ്വരം, ബാനാ ശങ്കരി, കനകദുർഗ, വാസവി കന്യ പരമേശ്വരി, സ്വർണ്ണ ഗൗരി (മടലു ), മൈസൂർ ചാമുണ്ഡേശ്വരി, ഗൗരിശങ്കര, ആസ്സാം കാമാഖ്യ,  മഹാവിദ്യ കാമാക്ഷി രായേശ്വർ, ജമ്മുകശ്മീർ വൈഷ്ണോദേവി, നെടുക്കാവ് ശ്രീപാർവ്വതി, കാശി വിശാലാക്ഷി, കാശി അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി, ഗാന്ധിമതി നെല്ലൈ അപ്പർ, മണ്ണന്തല ദേവി, ആനിക്കാട്ടിൽ അമ്മ, ആനന്ദവല്ലീശ്വരം ആനന്ദവല്ലീശ്വരി, ഹേമാംബിക, ഊരാളക്ക അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി, ചക്കനാട് മഹേശ്വരി, ഇല്ലിക്കൽ അർദ്ധനാരീശ്വര, ജ്വാലാമുഖി, തുടങ്ങി എണ്ണമറ്റ പ്രസിദ്ധ ക്ഷേത്ര സമുച്ചയങ്ങൾ ശ്രീ പാർവ്വതിയ്ക്കായി സമർപ്പിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു .
കാഞ്ചി കാമാക്ഷി, മധുര മീനാക്ഷി സുന്ദരേശ്വര, അന്നൈ അഭിരാമി അമൃത കണ്ടേശ്വര, കന്യാകുമാരി, തുൾജ ഭവാനി, കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക, ജ്ഞാന പ്രസൂനാംബാൾ കാളഹസ്തീശ്വര, അഖിലാണ്ഡേശ്വരി ജംബൂകേശ്വര, അരുണാചല നായകി അരുണാചലേശ്വര, ശിവകാമി ചിദംബരനാഥ്, കാടാമ്പുഴ ശ്രീ പാർവതി, ലിംഗരാജ ഭുവനേശ്വരി, കാശി വിശാലാക്ഷി, ചെറുകുന്ന് അന്നപൂർണേശ്വരി, കൊടുങ്ങല്ലൂർ ശ്രീകുരുംബ, ആറ്റുകാൽ ഭഗവതി, ചോറ്റാനിക്കര ഭഗവതി, തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ഭഗവതി, കണ്ണൂർ മൃദംഗശൈലേശ്വരി, ചെങ്ങന്നൂർ ശിവ, ചെട്ടികുളങ്ങര ഭഗവതി, ചക്കുളത്തുകാവ് ഭഗവതി, കരിക്കകം ചാമുണ്ഡി, പാറമേക്കാവ് ഭഗവതി, ഖജുരാഹോ പാർവതി, ശ്രീ താമ്ര ഗൗരി, തിരുവൈരാണിക്കുളം ശ്രീ മഹാദേവ ശ്രീ പാർവതി, കുമാരനല്ലൂർ ഭഗവതി, ശ്രീ പാർവതി രാമലിംഗേശ്വര, പർവത വർദ്ധിനി രാമേശ്വരം, ബാനാ ശങ്കരി, കനകദുർഗ, വാസവി കന്യ പരമേശ്വരി, സ്വർണ്ണ ഗൗരി (മടലു ), മൈസൂർ ചാമുണ്ഡേശ്വരി, ഗൗരിശങ്കര, ആസ്സാം കാമാഖ്യ,  മഹാവിദ്യ കാമാക്ഷി രായേശ്വർ, ജമ്മുകശ്മീർ വൈഷ്ണോദേവി, നെടുക്കാവ് ശ്രീപാർവ്വതി, കാശി വിശാലാക്ഷി, കാശി അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി, ഗാന്ധിമതി നെല്ലൈ അപ്പർ, മണ്ണന്തല ദേവി, ആനിക്കാട്ടിൽ അമ്മ, ആനന്ദവല്ലീശ്വരം ആനന്ദവല്ലീശ്വരി, ഹേമാംബിക, ഊരാളക്ക അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി, ചക്കനാട് മഹേശ്വരി, ഇല്ലിക്കൽ അർദ്ധനാരീശ്വര, ജ്വാലാമുഖി, തുടങ്ങി എണ്ണമറ്റ പ്രസിദ്ധ ക്ഷേത്രസമുച്ചയങ്ങൾ ശ്രീ പാർവ്വതിയ്ക്കായി സമർപ്പിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു .
ആദിപരാശക്തിയായ സതിദേവി യോഗാഗ്നിയിൽ അഹംകാരിയായ ദക്ഷന്റെ പുത്രി (ദാക്ഷായണി ) എന്ന ഭാവം വെടിഞ്ഞു.ദേവിയുടെ ശരീരം മഹാദേവൻ എടുത്ത് അലഞ്ഞപ്പോൾ ആദിശക്തിയുടെ ആജ്ഞ പ്രകാരം മഹാവിഷ്ണു സുദർശനം കൊണ്ട് ദേവി ശരീരത്തെ അമ്പത്തൊന്നു ഭാഗങ്ങളായി ചിതറിച്ചു ആ ഭാഗങ്ങൾ വന്നു വീണ ഭാഗങ്ങൾ 51 ശക്തി പീഠങ്ങളായി തീർന്നു. ദേവിയുടെ ദേഹത്യാഗത്താൽ പ്രളയം സംഭവിച്ചു തുടങ്ങിയ ഭൂമിയിൽ അങ്ങിനെ വീണ്ടും ഭൂമി സന്തുലിതാവസ്ഥ ഉണ്ടായി. പിന്നീട് ആദിപരാശക്തി മൂലപ്രകൃതി ഭാവത്തിൽ പാർവതിയായി ഹിമവാന്റെയും മേനവതിയുടെയും പുത്രി ഭാവത്തിൽ അവതാരം കൈക്കൊണ്ടു ശേഷം കഠിന തപസ്സിലൂടെ പഞ്ചഭൂതങ്ങൾക്കു അതീതയായി തന്റെ ദിവ്യ സ്വരൂപം വീണ്ടും സ്വീകരിച്ചു. പിന്നീട് ശിവപാർവതി വിവാഹവും നടന്നു.
ആദിപരാശക്തിയായ സതിദേവി യോഗാഗ്നിയിൽ അഹങ്കാരിയായ ദക്ഷന്റെ പുത്രി (ദാക്ഷായണി ) എന്ന ഭാവം വെടിഞ്ഞു.ദേവിയുടെ ശരീരം വഹി‌ച്ചുകൊണ്ട് മഹാദേവൻ അലഞ്ഞപ്പോൾ ആദിശക്തിയുടെ ആജ്ഞ പ്രകാരം മഹാവിഷ്ണു സുദർശനം കൊണ്ട് ദേവീശരീരത്തെ അമ്പത്തൊന്നു ഭാഗങ്ങളായി ചിതറിച്ചു. ആ ഭാഗങ്ങൾ വന്നു വീണ സ്ഥാനങ്ങൾ 51 ശക്തിപീഠങ്ങളായി തീർന്നു. ദേവിയുടെ ദേഹത്യാഗത്താൽ പ്രളയം സംഭവിച്ചു തുടങ്ങിയ ഭൂമിയിൽ അങ്ങനെ വീണ്ടും സന്തുലിതാവസ്ഥ ഉണ്ടായി. പിന്നീട് ആദിപരാശക്തി മൂലപ്രകൃതീ ഭാവത്തിൽ പാർവതിയായി ഹിമവാന്റെയും മേനാവതിയുടെയും പുത്രീഭാവത്തിൽ അവതാരം കൈക്കൊണ്ടു. ശേഷം കഠിന തപസ്സിലൂടെ പഞ്ചഭൂതങ്ങൾക്ക് അതീതയായി തന്റെ ദിവ്യ സ്വരൂപം വീണ്ടും സ്വീകരിച്ചു. പിന്നീട് ശിവപാർവതീ വിവാഹവും നടന്നു.
ദേവിയുടെ സ്വരൂപത്തിൽ നിന്ന് ഉണ്ടായ 51ശക്തിപീഠങ്ങളിൽ ദേവി ഓരോ ഭാവങ്ങളിൽ വാഴുന്നു. ദേവിയുടെ വസ്ത്രവും ആഭരണവും ഉൾപ്പെടെ 108 ദുർഗ്ഗാലയങ്ങൾ ഉണ്ടായി. ഈ ശക്തി പീഠങ്ങളിൽ ഒക്കെയും പാർവതി ദേവി ഓരോ ഭാവങ്ങളിൽ വാഴുന്നു. ദശമഹാവിദ്യകളും, നവദുർഗ്ഗമാരും മൂലപ്രകൃതിയിയായ പാർവതിദേവിയുടെ ദിവ്യസ്വരൂപത്തിൽ കൂടിയിരിക്കുന്നു.
ദേവിയുടെ സ്വരൂപത്തിൽ നിന്ന് ഉണ്ടായ 51 ശക്തിപീഠങ്ങളിൽ ദേവി ഓരോ ഭാവങ്ങളിൽ വാഴുന്നു. ദേവിയുടെ വസ്ത്രവും ആഭരണവും ഉൾപ്പെടെ 108 ദുർഗ്ഗാലയങ്ങൾ ഉണ്ടായി. ഈ ശക്തി പീഠങ്ങളിൽ ഒക്കെയും പാർവതീ ദേവി ഓരോ ഭാവങ്ങളിൽ വാഴുന്നു. ദശമഹാവിദ്യകളും നവദുർഗ്ഗമാരും മൂലപ്രകൃതിയായ പാർവതിദേവിയുടെ ദിവ്യസ്വരൂപത്തിൽ കൂടിയിരിക്കുന്നു.


<br />
<br />


==ദേവീ ഭാഗവത കഥ==
==ദേവീ ഭാഗവത കഥ==
ദക്ഷയാഗത്തിൽ പരമശിവന്റെ ആദ്യ ഭാര്യയായ സതീദേവി ദേഹത്യാഗം ചെയ്യതതിനു ശേഷം ദു:ഖിതനായ ശിവൻ സദാ സമയവും കൊടും തപസ്സിൽ മുഴുകി. ദാക്ഷായനിയായ സതിദേവി ഹിമവാന്റെ പുത്രിയായ പാർവ്വതിയായി പുനർജ്ജനിച്ചു. പാർവ്വതി വളർന്നു കന്യകയായി മാറിയപ്പോൾ ദേവലോകത്ത് നിന്നും നാരദമുനി ഹിമവൽ സന്നധിയിൽ എത്തിചേർന്നു,എന്നിട്ട് ഹിമവനോടു പറഞ്ഞു പരമശിവനെ ഭർത്തവായി ലഭിക്കുവാൻ പാർവ്വതിയെ തപസ്സിനു അയ്ക്കണം എന്നു. അതിൻ പ്രകാരം പാർവ്വതി കൈലാസത്തിൽ എത്തുകയും ഭഗവാനെ ഭർത്താവായി ലഭിക്കാൻ കൊടും തപസ്സ് ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഈ സമയം ദേവലോകത്ത് താരകൻ എന്ന് പേരുള്ള ഒരു അസുരൻ ആക്രമിച്ചു. അയാൾ ഇന്ദ്രനെ കീഴടക്കി. ശിവപുത്രനു മാത്രമേ താരകസുരനെ വധിക്കാൻ പറ്റു. പക്ഷേ ശിവൻ കൊടിയ തപസ്സിൽ ആണ്. അവസാനം ശിവന്റെ തപസ്സ് മുടക്കി പാർവ്വതിയിൽ അനുരാഗം ഉണ്ടാക്കുവാൻ ഇന്ദ്രൻ കാമദേവനേ കൈലസത്തിലേക്കു അയച്ചു. കാമദേവൻ രതീദേവിയുമായി എത്തി പുഷ്പബാണങ്ങൾ ശിവനു നേരെ ഉതിർത്തു. ശിവൻ കണ്ണ് തുറന്നു, അപ്പോൾ ഭഗവാൻ പാർവ്വതിയെ കാണുകയും അദ്ദേഹത്തിനു ദേവിയിൽ അനുരാഗം ഉടലെടുക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ പെട്ടെന്നു പരിസരബോധം വീണ ഭഗവൻ തൃകണ്ണ് തുറന്നു. ആ മൂന്നാം കണ്ണിൽ നിന്നും അതിശക്തമായ അഗ്നി ജ്വാലകൾ പറപ്പെട്ടു. ആ അഗ്നിയിൽ കാമദേവൻ ഭസ്മീകരിക്കപ്പെട്ടു.പിന്നീട് ഭഗവാൻ പാർവ്വതിയെ വിവാഹം ചെയ്തു. കാമദേവനെയും പുനർജ്ജനിപ്പിച്ചു. അതിനു ശേഷം ശിവപാർവ്വതിമാർ കൈലാസത്തിൽ താമസം ആക്കുകയും സുബ്രമണ്യൻ എന്ന പുത്രൻ ജനിക്കുകയും,ആ പുത്രൻ താരകസുരനെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. ശിവപർവ്വതിമാരുടെ മറ്റൊരു പുത്രനാണ് വിഘ്നേശ്വരനായ ഗണപതി.
ദക്ഷയാഗത്തിൽ പരമശിവന്റെ ആദ്യ ഭാര്യയായ സതീദേവി ദേഹത്യാഗം ചെയ്തതിനു ശേഷം ദു:ഖിതനായ ശിവൻ സദാസമയവും കൊടും തപസ്സിൽ മുഴുകി. ദാക്ഷായണിയായ സതീദേവി ഹിമവാന്റെ പുത്രിയായ പാർവ്വതിയായി പുനർജ്ജനിച്ചു. പാർവ്വതി വളർന്നു കന്യകയായി മാറിയപ്പോൾ ദേവലോകത്ത് നിന്നും നാരദമുനി ഹിമവത് സന്നിധിയിൽ എത്തി‌ച്ചേർന്നു, എന്നിട്ട്, പരമശിവനെ ഭർത്തവായി ലഭിക്കുവാൻ പാർവ്വതിയെ തപസ്സിന് അയ്ക്കണം എന്നു ഹിമവാനോടു പറഞ്ഞു. അതിൻ പ്രകാരം പാർവ്വതി കൈലാസത്തിൽ എത്തുകയും ഭഗവാനെ ഭർത്താവായി ലഭിക്കാൻ കൊടും തപസ്സ് ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഈ സമയം ദേവലോകത്ത് താരകൻ എന്ന് പേരുള്ള ഒരു അസുരൻ ആക്രമണം നടത്തി. അയാൾ ഇന്ദ്രനെ കീഴടക്കി. ശിവപുത്രനു മാത്രമേ താരകസുരനെ വധിക്കാൻ പറ്റു. പക്ഷേ ശിവൻ കൊടിയ തപസ്സിൽ ആണ്. അവസാനം ശിവന്റെ തപസ്സ് മുടക്കി പാർവ്വതിയിൽ അനുരാഗം ജനിപ്പിക്കുവാൻ ഇന്ദ്രൻ കാമദേവനെ കൈലസത്തിലേയ്ക്ക് അയച്ചു. കാമദേവൻ രതീദേവിയുമായി എത്തി പുഷ്പബാണങ്ങൾ ശിവനു നേരെ ഉതിർത്തു. ശിവൻ കണ്ണ് തുറന്നു, അപ്പോൾ ഭഗവാൻ പാർവ്വതിയെ കാണുകയും അദ്ദേഹത്തിനു ദേവിയിൽ അനുരാഗം ജനിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ പെട്ടെന്നു പരിസരബോധം വീണ ഭഗവാൻ തൃക്കണ്ണ് തുറന്നു. ആ മൂന്നാം കണ്ണിൽ നിന്നും അതിശക്തമായ അഗ്നി ജ്വാലകൾ പറപ്പെട്ടു. ആ അഗ്നിയിൽ കാമദേവൻ ഭസ്മീകരിക്കപ്പെട്ടു. പിന്നീട് ഭഗവാൻ പാർവ്വതിയെ വിവാഹം ചെയ്തു. കാമദേവനെയും പുനർജ്ജനിപ്പിച്ചു. അതിനു ശേഷം ശിവപാർവ്വതിമാർ കൈലാസത്തിൽ താമസമാക്കുകയും സുബ്രഹ്മണ്യൻ എന്ന പുത്രൻ ജനിക്കുകയും,ആ പുത്രൻ താരകസുരനെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. ശിവപർവ്വതിമാരുടെ മറ്റൊരു പുത്രനാണ് വിഘ്നേശ്വരനായ ഗണപതി.


==ശക്തിയുടെ ദേവത==
==ശക്തിയുടെ ദേവത==
[[Image:Lalita statue.jpg|thumb|upright|പാർവതീ ദേവി നാലുകൈകളുള്ള ലളിതാ അവതാരത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് മ്യൂസിയത്തിലുള്ള 11 നൂറ്റാണ്ടിലെ ശിൽപം. ]]
[[Image:Lalita statue.jpg|thumb|upright|പാർവതീ ദേവി നാലുകൈകളുള്ള ലളിതാ അവതാരത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് മ്യൂസിയത്തിലുള്ള 11 നൂറ്റാണ്ടിലെ ശിൽപം. ]]
പാർവ്വതീദേവിയെ ശക്തിയുടെ ദേവതയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പാർവ്വതി എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളിലും വസിക്കുന്നു. പാർവതീ ദേവിയില്ലാതെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളും ജഡാവസ്ഥയിലായിരിക്കും എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
പാർവ്വതീദേവി ശക്തിയുടെ ദേവതയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പാർവ്വതി എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളിലും വസിക്കുന്നു. പാർവതീ ദേവിയില്ലാതെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളും ജഡാവസ്ഥയിലായിരിക്കും എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.


* '''ഭാവങ്ങൾ''' - 1)പാർവതി , സതി , അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി, തൃപുര സുന്ദരി ,ഭവാനി (പർവ്വത പുത്രി , പ്രകൃതി , സ്വാതിക സ്വരൂപിണി , അന്നം പ്രദാനം ചെയ്യുന്നവൾ),ഐശ്വര്യം,അറിവ് പ്രദാനം ചെയ്യുന്നവൾ=സ്വാതിക ഭാവം.
* '''ഭാവങ്ങൾ''' - 1) പാർവതി , സതി , അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി, തൃപുര സുന്ദരി, ഭവാനി (പർവ്വത പുത്രി, പ്രകൃതി , സാത്വിക സ്വരൂപിണി, അന്നം പ്രദാനം ചെയ്യുന്നവൾ), ഐശ്വര്യം, അറിവ് പ്രദാനം ചെയ്യുന്നവൾ = സാത്വിക ഭാവം.
*
*
*
*
*
*
*
*
*.2)ദുർഗ്ഗ, മഹിഷാസുരമർദ്ധിനി (ദുർമദത്തെ അകറ്റുന്നവൾ , ദുർഗ്ഗമാസുരനെ വധിച്ചവൾ , മഹിഷാസുരനെ വധിച്ചവൾ = രാജസ ഭാവം.
*.2 ദുർഗ്ഗ, മഹിഷാസുരമർദ്ദിനി (ദുർമദത്തെ അകറ്റുന്നവൾ, ദുർഗ്ഗമാസുരനെ വധിച്ചവൾ, മഹിഷാസുരനെ വധിച്ചവൾ = രാജസ ഭാവം.
*3) കാളി, മഹാകാളി , കാല രാത്രി , ചണ്ഡികാ , ചാമുണ്ഡി ,  ഉഗ്രകളി, ഭദ്രകാളി , ((തിന്മയെ ഉന്മൂലനം ചെയ്തു ഐശ്വര്യത്തെ പ്രധാനം ചെയ്യുന്നവൾ , നന്മ പ്രധാനം ചെയ്യുന്നവൾ , സംഹാര രൂപിണി , കാലത്തിനു അതീത ആയവൾ , കാലത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നവൾ )  തുടങ്ങിയ ഭാവങ്ങൾ താമസ ദേവിയുടെ താമസ ഭാവത്തെ കുറിക്കുന്നു .
*3) കാളി, മഹാകാളി, കാളരാത്രി, ചണ്ഡിക, ചാമുണ്ഡി,  ഉഗ്രകളി, ഭദ്രകാളി, (തിന്മയെ ഉന്മൂലനം ചെയ്ത് ഐശ്വര്യത്തെ പ്രദാനം ചെയ്യുന്നവൾ, നന്മ പ്രദാനം ചെയ്യുന്നവൾ, സംഹാര രൂപിണി , കാലത്തിന് അതീതയായവൾ, കാലത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നവൾ )  തുടങ്ങിയ ഭാവങ്ങൾ താമസ ദേവിയുടെ താമസ ഭാവത്തെ കുറിക്കുന്നു .
*
*


==പ്രാർത്ഥനാ ശ്ലോകങ്ങൾ==
==പ്രാർത്ഥനാ ശ്ലോകങ്ങൾ==
1.സർവ്വമംഗള മംഗല്യേ<br />
ശിവേ സർവാർത്ഥ സാധികേ<br />
ശരണ്യേ ത്രയംബികേ ഗൗരീ<br />
നാരായണി നമോസ്തുതേ[1] (ദേവി മാഹാത്മ്യം)


# സർവ്വമംഗള മംഗല്യേ<br /> ശിവേ സർവാർത്ഥ സാധികേ<br /> ശരണ്യേ ത്രയംബികേ ഗൗരീ<br /> നാരായണി നമോസ്തുതേ[1] (ദേവി മാഹാത്മ്യം)
2.അന്നപൂർണ്ണേ സദാപൂർണ്ണേ

2. അന്നപൂർണ്ണേ സദാപൂർണ്ണേ


ശങ്കരപ്രാണവല്ലഭേ
ശങ്കരപ്രാണവല്ലഭേ
വരി 72: വരി 70:
3.ഓം അരുണാം കരുണാം തരംഗിതാക്ഷി
3.ഓം അരുണാം കരുണാം തരംഗിതാക്ഷി


ധൃത പാശാങ്കുശ പുഷ്പ്പ ബാണ ചാപാം
ധൃത പാശാങ്കുശ പുഷ്പബാണ ചാപാം


അണിമാദി ഭിരാവൃത്ത മയൂഖൈ ഹി
അണിമാദി ഭിരാവൃത്ത മയൂഖൈ ഹി

07:35, 3 നവംബർ 2020-നു നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന രൂപം

പാർ‌വ്വതി എന്ന വാക്കാൽ വിവക്ഷിക്കാവുന്ന ഒന്നിലധികം കാര്യങ്ങളുണ്ട്. അവയെക്കുറിച്ചറിയാൻ പാർ‌വ്വതി (വിവക്ഷകൾ) എന്ന താൾ കാണുക. പാർ‌വ്വതി (വിവക്ഷകൾ)
പാർ‌വ്വതി
Power
ദേവനാഗരിपार्वती
Sanskrit TransliterationPārvatī
Affiliationദേവി, ശക്തി
നിവാസംകൈലാസം
ഗ്രഹംചൊവ്വ
ആയുധംത്രിശൂലം, ശംഖ്,
ചക്രം, വില്ല് ,താമര.
ജീവിത പങ്കാളിശിവൻ
Mountസിംഹം / പുലി

ഹൈന്ദവപുരാണങ്ങൾ പ്രകാരം പരമശിവന്റെ പത്നിയായാണ് ശ്രീ പാർവ്വതി. പർവ്വതരാജനായ ഹിമവാന്റെ പുത്രിയായതിനാലാണ് പാർ‌വ്വതി എന്ന പേരു വന്നത്. ഗണപതി , സുബ്രമണ്യൻ എന്നിവർ മക്കളാണ്. ഹിമവാന്റെയും മേനയുടേയും പുത്രിയാണ് ജഗദംബയായ പാർവ്വതി. ആദിപരാശക്തിയുടെ പൂർണ്ണാവതാരവും, പരമാത്മസ്വരൂപിണിയും, ത്രിപുരസുന്ദരിയും, പ്രകൃതിയും, കുണ്ഡലിനിയും, പരമേശ്വരിയും ആണ് ശ്രീപാർവ്വതി. പരമശിവനെയും പാർവ്വതിയെയും ഈ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ മാതാപിതാക്കന്മാരായ പരബ്രഹ്മരൂപികളായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ത്രിദേവിമാരിൽ ആദിശക്തിയുടെ പ്രതീകമാണ് പാർവതി. ലളിതാ സഹസ്രനാമത്തിൽ ദുർഗ്ഗ, കാളി, ഭുവനേശ്വരി, മഹാമായ, അപർണ്ണ, ശൈലപുത്രി, ഗൗരി, കർത്ത്യായനി, അന്നപൂർണേശ്വരി, ചണ്ഡിക, കൗശികി, ഭഗവതി എന്നിങ്ങനെ ആയിരത്തോളം പേരുകൾ പാർവ്വതിയുടേതായി പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്. പാർവ്വതി സർവ്വഗുണ സമ്പന്നയാണ്. പരമശിവന്റെ കൂടെ ചിത്രീകരിക്കുമ്പോൾ പാർവ്വതിക്ക് ഇരുകൈകൾ മാത്രമാണെങ്കിലും, ദുർഗ്ഗാ രൂപത്തിലും കാളിരൂപത്തിലും എട്ടും, പതിനെട്ടും കരങ്ങൾ ഉള്ളതായി ചിത്രീകരിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. ത്രിപുര സുന്ദരി ആണെങ്കിൽ നാലു കരങ്ങൾ ഉണ്ട്. പൊതുവെ പാർവ്വതിയുടെ വാഹനം സിംഹം ആണെങ്കിലും മഹാഗൗരി രൂപത്തിൽ വൃഷഭം(കാള) ആണ് വാഹനം. ഭദ്രകാളീ രൂപത്തിൽ വേതാളവും വാഹനമാണ്. പാർവ്വതി, സരസ്വതി, മഹാലക്ഷ്മി എന്നീ മൂന്ന് ദേവിമാരും ആദിപരാശക്തി തന്നെ ആണ്. ശിവനും ശക്തിയും (അർദ്ധനാരീശ്വരൻ ) ചേർന്നാണ് ബ്രഹ്മാവ് , മഹാവിഷ്ണു , മഹാസരസ്വതി , മഹാലക്ഷ്മി , തുടങ്ങി സമസ്ത ദേവി ദേവന്മാരെയും സൃഷ്ടിച്ചത് എന്ന് ശിവ, സ്കന്ദ , കൂർമ്മ പുരാണങ്ങളിലും ഇതര പുരാണങ്ങളിലും പ്രതിപാദിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ടു ശിവനെ ആദിദേവൻ, മഹാദേവൻ, ദേവാദിദേവൻ , മഹേശ്വരൻ, പരമേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, സദാശിവൻ, ഓംകാരം, പരബ്രഹ്മ മൂർത്തി, മഹാലിംഗേശ്വരൻ, ഈശ്വരൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, ത്രിപുരാന്തകൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ എന്നും, പാർവതിയെ പ്രകൃതി, ആദിശക്തി, ആദിപരാശക്തി, മൂലപ്രകൃതി, മഹാദേവി, പരമേശ്വരി, മഹേശ്വരി, ലളിത ത്രിപുര സുന്ദരി, മഹാകാളി, നവദുർഗ്ഗ, ഭുവനേശ്വരി, അപർണ്ണ, പരബ്രഹ്മ സ്വരൂപിണി എന്നി നാമങ്ങളിൽ വാഴ്ത്തി സ്തുതിക്കുന്നു. അർദ്ധനാരീശ്വരൻ നിർഗുണ പരബ്രഹ്മമായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.

ദേവി ഭാഗവതത്തിൽ സാക്ഷാൽ ആദിപരാശക്തിയായ ഭുവനേശ്വരി മണിദ്വീപം എന്ന നഗരിയിൽ സർവ്വദേവതമാരാലും സ്തുതിക്കപ്പെട്ടു സദാശിവ ഫലകത്തിൽ പരബ്രഹ്മമൂർത്തിയായ മഹാദേവന്റെ മടിത്തട്ടിൽ ഇരിക്കുന്ന പരമേശ്വരപത്നി ആണ്. ദേവി ഹിമവാന്റെ പുത്രീഭാവത്തിൽ ഭൂജാതയായതിനാലും മൂലപ്രകൃതിയായതിനാലും ദേവി അഷ്‌ടൈശ്വര്യ പ്രദായിനിയായ  ശ്രീ പാർവതി എന്ന നാമത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്നു.

ദശ മഹാവിദ്യകളും നവദുർഗയും എല്ലാം പാർവതിയാണ്. ദശ മഹാവിദ്യകളിലെ ത്രിപുരസുന്ദരി " പാർവതി തന്ത്രമാണ് ". മഹിഷാസുരനെയും, ചണ്ഡമുണ്ഡന്മാരെയും, രക്തബീജനെയും, ശുംഭനിശുംഭമാരെയും വധിച്ചത് ശ്രീ പാർവതിയാണ് എന്ന് സ്കന്ദ കൂർമ്മ പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. ദുർഗ്ഗമാസുരനെ വധിച്ചതിനാലാണ് പാർവതിക്ക് ദുർഗ്ഗാ, ശാകംഭരി, ശതാക്ഷി എന്നീ പേരുകൾ ലഭിച്ചത് എന്ന് " ദേവീ ഭാഗവതം "പറയുന്നു. കാളിക പുരാണത്തിൽ ശിവപത്നിയായ കാളിയുടെ സാത്വിക ഭാവമാണ് പാർവ്വതി. ദേവി ഭാഗവതത്തിൽ ദേവൻമാർക്ക് മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്ന ആദിപരാശക്തി ഉമാ ഹൈമവതി പാശാങ്കുശങ്ങൾ ധരി‌ച്ചു വരദാഭയ മുദ്രയോടെ നിൽക്കുന്ന ഭുവനേശ്വരി ദേവിയാണ്. ദേവീഭാഗവതത്തിൽ പറയുന്ന മണിദ്വീപത്തിൽ വസിക്കുന്ന ശ്രീഭവാനി ദേവി സദാ പരബ്രഹ്മ മൂർത്തിയായ മഹേശ്വരന്റെ വാമാംഗത്തിൽ വസിക്കുന്ന ശിവശക്തിയാണ്. ലളിത സഹസ്രനാമത്തിൽ ഭണ്ഡാസുരനെ വധിക്കുന്ന ശിവകാമേശ്വരന്റെ അർദ്ധാംഗിനിയായ ശ്രീലളിതാ ത്രിപുരസുന്ദരി  ശ്രീ പാർവതിയുടെ മൂലരൂപമാണ്. ശിവപുരാണത്തിൽ ശിവനും ലോകർക്കും  അന്നം വിളമ്പിയ അന്നപൂർണ്ണ (അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി) പാർവതിയുടെ മാതൃ ്വാത്സല്യത്തിന്റെ മകുടോഹരണമാണ്. ലളിതാ സഹസ്രനാമവും ലളിത ത്രിശതിയും, പാർവതി, ഉമാ, അന്നപൂർണേശ്വരി, ദുർഗ്ഗാ, കാളി സഹസ്രനാമങ്ങളും പാർവതി മന്ത്രങ്ങളാണ് .

ആദിശങ്കരന്റെ അമൂല്യ ഗ്രന്ഥാമായ " ശ്രീ സൗന്ദര്യ ലഹരി " പാർവതിയെ(ലളിത) ഉപാസിക്കാനുള്ള അമൂല്യ ഗ്രന്ഥമാണ്.

ഭണ്ഡാസുര വധത്തിനായി ദേവന്മാർ യാഗാഗ്നിയിൽ സ്വശരീരങ്ങൾ ഹോമിച്ചു തുടങ്ങിയപ്പോൾ പാർവതി തന്റെ മൂല രൂപമായ ലളിത ത്രിപുര സുന്ദരിയായി അഗ്നികുണ്ഡത്തിൽ നിന്നും ഉയർന്നു വന്നു. ദേവന്മാർക്ക് സ്വരൂപങ്ങൾ വീണ്ടു കിട്ടുന്നു. ശേഷം ശിവകാമേശ്വരനായ ആദി ശിവന്റെ കഴുത്തിൽ വരണമാല്യം അണിയിച്ചു ലളിത കാമേശ്വര വിവാഹം നടന്നു എന്ന് ലളിതോപാഖ്യാനത്തിൽ വിവരിക്കുന്നു. ശേഷം ദേവി കാമേശ്വരനെ നോക്കി മഹാഗണപതിയെ സൃഷ്ടിക്കുകയും ഗണപതി ഭണ്ഡാസുരന്റെ കൈവശം ഉള്ള വിഘ്‌ന യന്ത്രം നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തുടർന്ന് ദേവി ഭണ്ഡാസുരനെ വധിക്കുന്നു.

കാഞ്ചി കാമാക്ഷി, മധുര മീനാക്ഷി സുന്ദരേശ്വര, അന്നൈ അഭിരാമി അമൃത കണ്ടേശ്വര, കന്യാകുമാരി, തുൾജ ഭവാനി, കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക, ജ്ഞാന പ്രസൂനാംബാൾ കാളഹസ്തീശ്വര, അഖിലാണ്ഡേശ്വരി ജംബൂകേശ്വര, അരുണാചല നായകി അരുണാചലേശ്വര, ശിവകാമി ചിദംബരനാഥ്, കാടാമ്പുഴ ശ്രീ പാർവതി, ലിംഗരാജ ഭുവനേശ്വരി, കാശി വിശാലാക്ഷി, ചെറുകുന്ന് അന്നപൂർണേശ്വരി, കൊടുങ്ങല്ലൂർ ശ്രീകുരുംബ, ആറ്റുകാൽ ഭഗവതി, ചോറ്റാനിക്കര ഭഗവതി, തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ഭഗവതി, കണ്ണൂർ മൃദംഗശൈലേശ്വരി, ചെങ്ങന്നൂർ ശിവ, ചെട്ടികുളങ്ങര ഭഗവതി, ചക്കുളത്തുകാവ് ഭഗവതി, കരിക്കകം ചാമുണ്ഡി, പാറമേക്കാവ് ഭഗവതി, ഖജുരാഹോ പാർവതി, ശ്രീ താമ്ര ഗൗരി, തിരുവൈരാണിക്കുളം ശ്രീ മഹാദേവ ശ്രീ പാർവതി, കുമാരനല്ലൂർ ഭഗവതി, ശ്രീ പാർവതി രാമലിംഗേശ്വര, പർവത വർദ്ധിനി രാമേശ്വരം, ബാനാ ശങ്കരി, കനകദുർഗ, വാസവി കന്യ പരമേശ്വരി, സ്വർണ്ണ ഗൗരി (മടലു ), മൈസൂർ ചാമുണ്ഡേശ്വരി, ഗൗരിശങ്കര, ആസ്സാം കാമാഖ്യ,  മഹാവിദ്യ കാമാക്ഷി രായേശ്വർ, ജമ്മുകശ്മീർ വൈഷ്ണോദേവി, നെടുക്കാവ് ശ്രീപാർവ്വതി, കാശി വിശാലാക്ഷി, കാശി അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി, ഗാന്ധിമതി നെല്ലൈ അപ്പർ, മണ്ണന്തല ദേവി, ആനിക്കാട്ടിൽ അമ്മ, ആനന്ദവല്ലീശ്വരം ആനന്ദവല്ലീശ്വരി, ഹേമാംബിക, ഊരാളക്ക അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി, ചക്കനാട് മഹേശ്വരി, ഇല്ലിക്കൽ അർദ്ധനാരീശ്വര, ജ്വാലാമുഖി, തുടങ്ങി എണ്ണമറ്റ പ്രസിദ്ധ ക്ഷേത്രസമുച്ചയങ്ങൾ ശ്രീ പാർവ്വതിയ്ക്കായി സമർപ്പിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു .

                 ആദിപരാശക്തിയായ സതിദേവി യോഗാഗ്നിയിൽ അഹങ്കാരിയായ ദക്ഷന്റെ പുത്രി (ദാക്ഷായണി ) എന്ന ഭാവം വെടിഞ്ഞു.ദേവിയുടെ ശരീരം വഹി‌ച്ചുകൊണ്ട് മഹാദേവൻ അലഞ്ഞപ്പോൾ ആദിശക്തിയുടെ ആജ്ഞ പ്രകാരം മഹാവിഷ്ണു സുദർശനം കൊണ്ട് ദേവീശരീരത്തെ അമ്പത്തൊന്നു ഭാഗങ്ങളായി ചിതറിച്ചു. ആ ഭാഗങ്ങൾ വന്നു വീണ സ്ഥാനങ്ങൾ 51 ശക്തിപീഠങ്ങളായി തീർന്നു. ദേവിയുടെ ദേഹത്യാഗത്താൽ പ്രളയം സംഭവിച്ചു തുടങ്ങിയ ഭൂമിയിൽ അങ്ങനെ വീണ്ടും സന്തുലിതാവസ്ഥ ഉണ്ടായി. പിന്നീട് ആദിപരാശക്തി മൂലപ്രകൃതീ ഭാവത്തിൽ പാർവതിയായി ഹിമവാന്റെയും മേനാവതിയുടെയും പുത്രീഭാവത്തിൽ അവതാരം കൈക്കൊണ്ടു. ശേഷം കഠിന തപസ്സിലൂടെ പഞ്ചഭൂതങ്ങൾക്ക് അതീതയായി തന്റെ ദിവ്യ സ്വരൂപം വീണ്ടും സ്വീകരിച്ചു. പിന്നീട് ശിവപാർവതീ വിവാഹവും നടന്നു.   
                          ദേവിയുടെ സ്വരൂപത്തിൽ നിന്ന് ഉണ്ടായ 51 ശക്തിപീഠങ്ങളിൽ ദേവി ഓരോ ഭാവങ്ങളിൽ വാഴുന്നു. ദേവിയുടെ വസ്ത്രവും ആഭരണവും ഉൾപ്പെടെ 108 ദുർഗ്ഗാലയങ്ങൾ ഉണ്ടായി. ഈ ശക്തി പീഠങ്ങളിൽ ഒക്കെയും പാർവതീ ദേവി ഓരോ ഭാവങ്ങളിൽ വാഴുന്നു. ദശമഹാവിദ്യകളും നവദുർഗ്ഗമാരും മൂലപ്രകൃതിയായ പാർവതിദേവിയുടെ ദിവ്യസ്വരൂപത്തിൽ കൂടിയിരിക്കുന്നു.


ദേവീ ഭാഗവത കഥ

ദക്ഷയാഗത്തിൽ പരമശിവന്റെ ആദ്യ ഭാര്യയായ സതീദേവി ദേഹത്യാഗം ചെയ്തതിനു ശേഷം ദു:ഖിതനായ ശിവൻ സദാസമയവും കൊടും തപസ്സിൽ മുഴുകി. ദാക്ഷായണിയായ സതീദേവി ഹിമവാന്റെ പുത്രിയായ പാർവ്വതിയായി പുനർജ്ജനിച്ചു. പാർവ്വതി വളർന്നു കന്യകയായി മാറിയപ്പോൾ ദേവലോകത്ത് നിന്നും നാരദമുനി ഹിമവത് സന്നിധിയിൽ എത്തി‌ച്ചേർന്നു, എന്നിട്ട്, പരമശിവനെ ഭർത്തവായി ലഭിക്കുവാൻ പാർവ്വതിയെ തപസ്സിന് അയ്ക്കണം എന്നു ഹിമവാനോടു പറഞ്ഞു. അതിൻ പ്രകാരം പാർവ്വതി കൈലാസത്തിൽ എത്തുകയും ഭഗവാനെ ഭർത്താവായി ലഭിക്കാൻ കൊടും തപസ്സ് ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഈ സമയം ദേവലോകത്ത് താരകൻ എന്ന് പേരുള്ള ഒരു അസുരൻ ആക്രമണം നടത്തി. അയാൾ ഇന്ദ്രനെ കീഴടക്കി. ശിവപുത്രനു മാത്രമേ താരകസുരനെ വധിക്കാൻ പറ്റു. പക്ഷേ ശിവൻ കൊടിയ തപസ്സിൽ ആണ്. അവസാനം ശിവന്റെ തപസ്സ് മുടക്കി പാർവ്വതിയിൽ അനുരാഗം ജനിപ്പിക്കുവാൻ ഇന്ദ്രൻ കാമദേവനെ കൈലസത്തിലേയ്ക്ക് അയച്ചു. കാമദേവൻ രതീദേവിയുമായി എത്തി പുഷ്പബാണങ്ങൾ ശിവനു നേരെ ഉതിർത്തു. ശിവൻ കണ്ണ് തുറന്നു, അപ്പോൾ ഭഗവാൻ പാർവ്വതിയെ കാണുകയും അദ്ദേഹത്തിനു ദേവിയിൽ അനുരാഗം ജനിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ പെട്ടെന്നു പരിസരബോധം വീണ ഭഗവാൻ തൃക്കണ്ണ് തുറന്നു. ആ മൂന്നാം കണ്ണിൽ നിന്നും അതിശക്തമായ അഗ്നി ജ്വാലകൾ പറപ്പെട്ടു. ആ അഗ്നിയിൽ കാമദേവൻ ഭസ്മീകരിക്കപ്പെട്ടു. പിന്നീട് ഭഗവാൻ പാർവ്വതിയെ വിവാഹം ചെയ്തു. കാമദേവനെയും പുനർജ്ജനിപ്പിച്ചു. അതിനു ശേഷം ശിവപാർവ്വതിമാർ കൈലാസത്തിൽ താമസമാക്കുകയും സുബ്രഹ്മണ്യൻ എന്ന പുത്രൻ ജനിക്കുകയും,ആ പുത്രൻ താരകസുരനെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. ശിവപർവ്വതിമാരുടെ മറ്റൊരു പുത്രനാണ് വിഘ്നേശ്വരനായ ഗണപതി.

ശക്തിയുടെ ദേവത

പാർവതീ ദേവി നാലുകൈകളുള്ള ലളിതാ അവതാരത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് മ്യൂസിയത്തിലുള്ള 11 നൂറ്റാണ്ടിലെ ശിൽപം.

പാർവ്വതീദേവി ശക്തിയുടെ ദേവതയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പാർവ്വതി എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളിലും വസിക്കുന്നു. പാർവതീ ദേവിയില്ലാതെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളും ജഡാവസ്ഥയിലായിരിക്കും എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.

  • ഭാവങ്ങൾ - 1) പാർവതി , സതി , അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി, തൃപുര സുന്ദരി, ഭവാനി (പർവ്വത പുത്രി, പ്രകൃതി , സാത്വിക സ്വരൂപിണി, അന്നം പ്രദാനം ചെയ്യുന്നവൾ), ഐശ്വര്യം, അറിവ് പ്രദാനം ചെയ്യുന്നവൾ = സാത്വിക ഭാവം.
  • .2 ദുർഗ്ഗ, മഹിഷാസുരമർദ്ദിനി (ദുർമദത്തെ അകറ്റുന്നവൾ, ദുർഗ്ഗമാസുരനെ വധിച്ചവൾ, മഹിഷാസുരനെ വധിച്ചവൾ = രാജസ ഭാവം.
  • 3) കാളി, മഹാകാളി, കാളരാത്രി, ചണ്ഡിക, ചാമുണ്ഡി,  ഉഗ്രകളി, ഭദ്രകാളി, (തിന്മയെ ഉന്മൂലനം ചെയ്ത് ഐശ്വര്യത്തെ പ്രദാനം ചെയ്യുന്നവൾ, നന്മ പ്രദാനം ചെയ്യുന്നവൾ, സംഹാര രൂപിണി , കാലത്തിന് അതീതയായവൾ, കാലത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നവൾ )  തുടങ്ങിയ ഭാവങ്ങൾ താമസ ദേവിയുടെ താമസ ഭാവത്തെ കുറിക്കുന്നു .

പ്രാർത്ഥനാ ശ്ലോകങ്ങൾ

  1. സർവ്വമംഗള മംഗല്യേ
    ശിവേ സർവാർത്ഥ സാധികേ
    ശരണ്യേ ത്രയംബികേ ഗൗരീ
    നാരായണി നമോസ്തുതേ[1] (ദേവി മാഹാത്മ്യം)

2. അന്നപൂർണ്ണേ സദാപൂർണ്ണേ

ശങ്കരപ്രാണവല്ലഭേ

ജ്ഞാനവൈരാഗ്യ സിദ്ധ്യർദ്ധം

ജ്ഞാനവൈരാഗ്യ സിദ്ധ്യാർധം

ഭിക്ഷാം ദേഹീ ച പാർവതീ (ശ്രീ ആദിശങ്കര വിരചിതം അന്നപൂർണ്ണേശ്വരി സ്തോത്രം )

3.ഓം അരുണാം കരുണാം തരംഗിതാക്ഷി

ധൃത പാശാങ്കുശ പുഷ്പബാണ ചാപാം

അണിമാദി ഭിരാവൃത്ത മയൂഖൈ ഹി

അഹമിത്യേവ വിഭാവയേ ഭവാനീം ( ധ്യാനം - ശ്രീ ലളിത സഹസ്രനാമ സ്തോത്രം).

4.ഓം പാശാങ്കുശ വിക്ഷുശരാ സ ബാണൗ കരൈർ വഹന്തി മരുണാം ശുകാഢ്യം ഉദ്യത് പതങ്കാഭി രുചീo മനോജ്ഞാo ശ്രീപാർവ്വതീം രത്നചിതാം പ്രണൗമി.

5. ഓം യാ ദേവി സർവ്വ ഭൂതേഷു മാ ശൈലപുത്രി (ശക്തി, പാർവതി, ഗൗരി, ഉമ, അപർണ്ണ, കാർത്യാനി, ദുർഗ, കാളി, നവദുർഗ്ഗാ, മഹാവിദ്യ, പ്രകൃതി, ലളിത, ശിവശക്തി, ഗിരിജ, മാതൃ) രൂപേണ സംസ്ഥിതാഃ നമഃസ്‌തസൈ നമഃസ്തസൈ നമഃസ്തസൈ നമോ നമഃ

6. ശ്രീപാർവ്വതി സരസ്വതി മഹാലക്ഷ്മി നമോസ്തുതേ

7. മണിക്കുട വിടുർത്തി മലർത്തൂവി മണമെല്ലാം ഘൃണികപചിതിക്രിയ കഴിച്ചു ഘൃണിയാക്കി ഗുണിച്ച വകകളൊക്കെയും ഒഴിഞ്ഞു ഗുണിയും പോയ്‌ ഗുണക്കടൽ വരുകാൻ അരുൾക തായേ (മണ്ണന്തല ദേവിസ്തവത്തിൽ നിന്നും ശ്രീനാരായണ ഗുരുദേവൻ ശ്രീപാർവ്വതി ദേവിയെ സ്തുതിച്ചെഴുതിയ കൃതി)

ഇതും കാണുക


"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=പാർവ്വതി&oldid=3465834" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്