ഡ്രൈ ഐസ്‌

ഖര രൂപത്തിലുള്ള കാര്‍ബണ്‍ ഡൈാക്സൈഡിനാണു ഡ്രൈ ഐസ് എന്നു പരയുന്നത്. മൈനസ് 80 ഡിഗ്രി സെല്‍ഷ്യസ്‌ ആണ്‌ ഇതിന്റെ താപനില.

അന്തരീഷത്തില്‍ കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡിന്റെ അളവ്‌ ഏകദേശം 0.038% ആണെന്ന് കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നു. ചെറിയസംഖ്യയാണെന്ന് തോന്നുമെങ്കിലും, അന്തരീക്ഷവായുവിന്റെ അളവില്‍ പറയുമ്പോള്‍ ഏകദേശം 2.996 x 10^12 (2996 എന്നെഴുതി 9 പൂജ്യങ്ങള്‍) ടണ്‍ വരും ഇത്‌! അന്തരീക്ഷതാപനില ജീവജാലങ്ങള്‍ക്ക്‌ അനുകൂലമായ രീതിയില്‍ നിന്‍ലനിര്‍ത്തുന്ന ഗ്രീന്‍ഹൗസ്‌ എഫക്റ്റില്‍ കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡിന്‌ പ്രധാനമായ പങ്കുണ്ട്‌. അന്തരീക്ഷത്തില്‍ ഇതിന്റെ അളവ്‌ ക്രമാതീതമായി വര്‍ദ്ധിക്കുന്നത്‌ ഗ്ലോബല്‍ വാമിംങ്ങിനു ഒരു കാരണമാണ്‌.

ജീവനുള്ള ജന്തുക്കളില്‍ നടക്കുന്ന മെറ്റബോളിസം എന്ന രാസപ്രവര്‍ത്തനത്തില്‍, കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡ്‌ രക്തത്തിലേക്ക്‌ പുറന്തള്ളപ്പെടുന്നു. നാം നിശ്വസിക്കുകുമ്പോള്‍ ഈ കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സ്സൈഡ്‌ ശ്വാസകോശത്തിലൂടെ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്കും പുറന്തള്ളപ്പെടുന്നു. എന്നാല്‍ ചെടികളില്‍ നടക്കുന്ന ഫോട്ടോസിന്തസിസ്‌ എന്ന ആഹാരനിര്‍മ്മാണ പ്രവര്‍ത്തനത്തില്‍ കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡ്‌ ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുകയും, ഓക്സിജന്‍ പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇങ്ങനെയാണ്‌ പ്രകൃതിയില്‍ ഈ വാതകത്തിന്റെ അളവ്‌ നിയന്ത്രിച്ച്‌ നിര്‍ത്തിയിരിക്കുന്നത്‌. അതിനാല്‍ത്തന്നെ വനനശീകരണം അന്തരീക്ഷത്തില്‍ ഈ വാതകത്തിന്റെ അളവ്‌ കൂട്ടുകയും, തന്മൂലം ക്രമേണ അന്തരീക്ഷ ഊഷ്മാവ്‌ വര്‍ദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും.

ഏകദേശം -76 ഡിഗ്രി സെല്‍ഷ്യല്‍സില്‍ ഡ്രൈ ഐസ്‌ "സബ്ലിമേഷന്‍" എന്ന ഘടനാമാറ്റത്തിന്‌ വിധേയമാകുന്നു. ഖരാവസ്ഥയിലുള്ള ഒരു വസ്തു, ഉരുകി ദ്രാവകാവസ്ഥയിലാകാതെതന്നെ വാതകാവസ്ഥയിലേക്ക്‌ മാറുന്നതിനെയാണ്‌ "സബ്ലിമേഷന്‍" എന്നു പറയുന്നത്‌.എന്നാല്‍, ജലം ഘനീഭവിച്ചുണ്ടാകുന്ന ഐസ്‌, ഉരുകി ജലമായിമാറിയതിനുശേഷമേ തിളച്ച്‌ വാതകാവസ്ഥയില്‍ (നീരാവി) എത്തുകയുള്ളൂ. ഇവിടെ അങ്ങനെയല്ല, ഡ്രൈ ഐസ്‌ ഖരാവസ്ഥയില്‍നിന്നും നേരെ വാതകാവസ്ഥയിലേക്ക്‌ മാറുകയാണ്‌ ചെയ്യുന്നത്‌. ആദ്യ ചിത്രത്തില്‍ ഡ്രൈ ഐസ് ഒരു ടിഷ്യുപേപ്പറില്‍ വച്ചിരിക്കുകയാണ്. പേപ്പര്‍ നനഞ്ഞിട്ടില്ലായെന്ന കാര്യം ശ്രദ്ധിക്കുക.

അല്പസമയത്തിനു ശേഷം ഡ്രൈ ഐസ് മുഴുവനും വാതകരൂപത്തിലായി മാറിയിരിക്കുന്നു. പേപ്പര്‍ പഴയപടി ഉണങ്ങിത്തന്നെ. ഇപ്പോള്‍ മനസ്സിലായല്ലോ എന്തുകൊണ്ടാണ് ഇതിനെ “ഉണങ്ങിയ ഐസ്” എന്നു വിളിക്കുന്നതെന്ന്?

നാം ഉപയോഗിക്കുന്ന സോഡാ, കാര്‍ബണേറ്റഡ്‌ ബെവറേജസ്‌ (പെപ്സി, കോക്ക്‌ മുതലായവ) തുടങ്ങിയ പാനീയങ്ങളില്‍ കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡ്‌ ലയിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. ജലത്തില്‍ ഈ വാതകം ലയിക്കുമ്പോള്‍ കാര്‍ബോണിക്‌ ആസിഡ്‌ ഉണ്ടാകുന്നു. ഈ ആസിഡാണ്‌ ഇത്തരം പാനീയങ്ങള്‍ കുടിക്കുമ്പോള്‍ നാവില്‍ ചെറിയ പുളിയായും, തരിപ്പ്പായും അനുഭവപ്പെടുന്നത്‌. അടച്ചുവച്ചിരിക്കുന്ന കാര്‍ബണേറ്റഡ്‌ ഡിങ്കിന്റെ കുപ്പി ഒന്നു കുലുക്കിയിട്ട്‌ തുറന്നാല്‍ ഈ വാതകം വളരെവേഗം ജലത്തില്‍നിന്നും പുറത്തേക്ക്‌ വമിക്കുന്നത്‌ കണ്ടിട്ടുണ്ടാവുമല്ലോ?

ഡ്രൈ ഐസ്‌ വെള്ളത്തിലിടുമ്പോള്‍, വളരെ വേഗത്തില്‍ വാതകമായി മാറുന്ന കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡ്‌ പുറത്തേക്ക്‌ വരുന്നതിന്റെ ചിത്രമാണിത്‌.

കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡിന്‌ വായുവിനേക്കാള്‍ സാന്ദ്രത കൂടുതലാണ്, 25 ഡിഗ്രി സെല്‍‌ഷ്യസില്‍ കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡിന്റെ സാന്ദ്രത 1.799 g/L, വായുവിന്റെ സാന്ദ്രത 1.18 g/L. ചിത്രത്തില്‍ കാണുന്ന വെളുത്ത വാതകം കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡല്ല - വളരെ തണുത്ത കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡ് വാതകം വായുവിലെ നീരാവിയെ തണുപ്പിക്കുമ്പോള്‍ ഉണ്ടാകുന്ന മഞ്ഞും (fog) സാന്ദ്രത കൂടിയ കാര്‍ബണ്‍ ഡൈ ഓക്സൈഡും ചേര്‍ന്ന മിശ്രിതം, വായുവിനേക്കാള്‍ ഭാരം കൂടിയതാകയാല്‍ മുകളിലേക്കുയരാതെ, മേശമേല്‍ പരന്നൊഴുകുന്നതാണിത്.

ഡ്രൈ ഐസ് തണുത്തതാണെന്നു കരുതി കൈകൊണ്ട് തൊടാന്‍ വരട്ടെ. -80 ഡിഗ്രി സെല്‍‌ഷ്യസ് തണുപ്പ് കൈയ്യിലെ കോശങ്ങളെ കൊല്ലാന്‍ ശേഷിയുള്ളതാണ്. അപ്പോള്‍ “പൊള്ളല്‍ തന്നെ ഫലം!! തണുത്താലും പൊള്ളും എന്നു മനസ്സിലായില്ലേ!!

കത്തുന്ന തീയിലേക്ക് കാര്‍ബണ്‍ ഡയോക്സൈഡ് വാ‍തകം കടത്തിവിട്ടാലോ? ചുറ്റുപാടില്‍നിന്ന് ഓക്സിജന്‍ കിട്ടാതെ കാര്‍ബണ്‍ ഡയോക്സൈഡ് തീകത്തുന്ന വസ്തുവിനെ പൊതിയുകയും, തീയണഞ്ഞു പോകുകയും ചെയ്യും. ഈ തത്വമാണ് ഫയര്‍ എക്സ്റ്റിംഗ്യൂഷറുകളില്‍ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്.