തിബെര്യാസ്

Coordinates: 32°47′40″N 35°32′00″E / 32.79444°N 35.53333°E / 32.79444; 35.53333
വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(Tiberias എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
തിബെര്യാസ്

  • טבריה
  • طبريا
City (from 1948)
Hebrew transcription(s)
Skyline of തിബെര്യാസ്
ഔദ്യോഗിക ലോഗോ തിബെര്യാസ്
തിബെര്യാസ് is located in Israel
തിബെര്യാസ്
തിബെര്യാസ്
Coordinates: 32°47′40″N 35°32′00″E / 32.79444°N 35.53333°E / 32.79444; 35.53333
Country ഇസ്രയേൽ
DistrictNorthern
Founded1200 BCE (Biblical Rakkath)
20 CE (Herodian city)
ഭരണസമ്പ്രദായം
 • MayorMooney Ma’atok[1][2]
വിസ്തീർണ്ണം
 • ആകെ10,872 dunams (10.872 ച.കി.മീ. or 4.198 ച മൈ)
ജനസംഖ്യ
 (2017)[3]
 • ആകെ43,664
 • ജനസാന്ദ്രത4,000/ച.കി.മീ.(10,000/ച മൈ)
Name meaningCity of Tiberius
വെബ്സൈറ്റ്www.tiberias.muni.il

തിബെര്യാസ് ( /ടി അɪ ബി ɪəര് ഞാൻ ə ങ്ങൾ / ; ഹീബ്രു: טְבֶרְיָה‎ , Tverya</img> Tverya ; അറബി: طبريا ) ഗലീലി കടലിന്റെ പടിഞ്ഞാറൻ തീരത്തുള്ള എ.ഡി.20ൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട ഒരു ഇസ്രായേലി നഗരമാണ്. അതിന്റെ നാമം റോമൻ സാമ്രാജ്യംത്തിലെ രണ്ടാം ചക്രവർത്തി,ആയ തീബെർയ്യൊസിന്റെ ബഹുമാനാർത്ഥം നൽകിയതാണ് . [4] 2019 ഇവിടുത്തെ ജനസംഖ്യ 44,779 ആണ് . [3]

ക്രി.വ. 2-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ പകുതി മുതൽ ടിബീരിയാസ് യഹൂദമതത്തിൽ വളരെ ബഹുമാനിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട് [5] പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ യഹൂദമതത്തിന്റെ നാല് വിശുദ്ധ നഗരങ്ങളിലൊന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു, ജറുസലേം, ഹെബ്രോൺ, സഫെഡ് എന്നിവ യാണ്ണ് മറ്റുള്ള നഗരങ്ങൾ . [6] രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ പത്താം നൂറ്റാണ്ട് വരെ ഗലീലിയിലെ ഏറ്റവും വലിയ യഹൂദ നഗരവും ഇസ്രായേൽ ദേശത്തെ ജൂതന്മാരുടെ രാഷ്ട്രീയ, മത കേന്ദ്രവുമായിരുന്നു തിബീരിയാസ്. തെക്ക് അതിന്റെ അടുത്ത അയൽവാസിയായ ഹമ്മത്ത് ടിബീരിയാസ്, ഇപ്പോൾ ആധുനിക ടിബീരിയയുടെ ഭാഗമാണ്, ചൂടുള്ള നീരുറവകൾക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്, ഏകദേശം രണ്ടായിരം വർഷമായി ചർമ്മത്തെയും മറ്റ് രോഗങ്ങളെയും സുഖപ്പെടുത്തുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു, . [7]

ചരിത്രം[തിരുത്തുക]

പന്ത്രണ്ട് അപ്പൊസ്തലന്മാരുടെ ഗ്രീക്ക് ഓർത്തഡോക്സ് മൊണാസ്ട്രിയുടെ ഭാഗമായ സഹീർ അൽ ഉമറിന്റെ മതിലുകളുടെ എസ്ഇ കോണിലുള്ള "ചായുന്ന ഗോപുരം"
സഭാചരിത്രത്തിനായി ടിബീരിയാസ് രൂപത കാണുക

യഹൂദ ബൈബിൾ പാരമ്പര്യം[തിരുത്തുക]

യഹൂദ പാരമ്പര്യം തിബെർയ്യാസ് രക്കത്ത് എന്നപുരാതന ഇസ്രായേല്യ ഗ്രാമത്തിലെ സൈറ്റിൽ നിർമ്മിച്ചു എന്നതാണ്. ജോഷ്വയുടെ പുസ്തകത്തിൽ ആണ് ആദ്യ പരാമർശം . [8] [9] ടാൽമുഡിക് കാലഘട്ടത്തിൽ, യഹൂദന്മാർ ഇതിനെ ഇപ്പോഴും ഈ പേരിൽ പരാമർശിക്കുന്നു. [10]

ഹെറോഡിയൻ കാലഘട്ടം[തിരുത്തുക]

ക്രി.വ. 20-നാണ് ടിബീരിയാസ് ഗലീലിയിലെയും പെരേയയിലെയും ഹെറോഡിയൻ ടെട്രാർക്കിയിൽ സ്ഥാപിച്ചത്. റോമൻ ക്ലയന്റ് രാജാവായ ഹെരോദാവ് ആന്റിപാസ്, മഹാനായ ഹെരോദാവിന്റെ മകൻ. ഹെരോദാവ് ആന്റിപാസ് ഗലീലിയിലെ തന്റെ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമാക്കി റോമൻ ചക്രവർത്തിയായ ടിബീരിയസിനു പേരിട്ടു. [8] 17 ഓളം പ്രകൃതിദത്ത ധാതു ചൂടുള്ള നീരുറവകളായ ഹമ്മത്ത് ടിബീരിയാസ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത ഒരു സ്പായുടെ തൊട്ടടുത്താണ് നഗരം നിർമ്മിച്ചത്. തിബീരിയാസ് ആദ്യം കർശനമായ പുറജാതീയ നഗരമായിരുന്നു, എന്നാൽ പിന്നീട് പ്രധാനമായും ജൂതന്മാർ ജനവാസമുള്ളവരായിത്തീർന്നു, ആത്മീയവും മതപരവുമായ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ബാൽനോളജിക്കൽ സമ്പ്രദായങ്ങളിൽ ശക്തമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തി. [7] ൽ അതുപോലെ, യഹൂദന്മാരുടെ പൗരാണികത, റോമൻ-യഹൂദ ചരിത്രകാരനായ ജോസീഫസ് ചൂടുള്ള നീരുറവുള്ളതുമായ ഗ്രാമം വിളിക്കുന്നു എമ്മവുസ്സ്, ഇന്നത്തെ ഹംമത് തിബെര്യാസ്, തിബെർയ്യാസ് സ്ഥിതി. [4]  യഹൂദരുടെ യുദ്ധങ്ങൾ എന്ന കൃതിയിലും ഈ പേര് കാണപ്പെടുന്നു. [11]

റോമൻ കാലഘട്ടം[തിരുത്തുക]

ഗലീലി കടലിന്റെ എതിർവശത്തായി കിഴക്ക് ഭാഗത്തേക്ക് ബോട്ടുകൾ സഞ്ചരിച്ച സ്ഥലമായി John 6:23 പരാമർശിക്കുന്നു. ജനക്കൂട്ടം ആവശ്യപ്പെട്ട്യേശു അത്ഭുതകരമായി 5000 പേർക്ക് ഭക്ഷണം നൽകിയശേഷം. ഈ ബോട്ടുകളും ഉപയോഗിച്ച് യാത്രചെയ്ത് വീണ്ടും തടാകടത്തിന്റെ വടക്ക്-പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗത്ത്.കഫർനാമിൽ എത്തി

റോമൻ സാമ്രാജ്യത്തിന് കീഴിൽ, ഈ നഗരത്തെ ഗ്രീക്ക് നാമം εριάςβεριάς ( ടിബീരിയസ്, മോഡേൺ ഗ്രീക്ക് iverβεριάδα തിവേരിയാഡ ) എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. ക്രി.വ. 61-ൽ ഹെരോദാവ് അഗ്രിപ്പ രണ്ടാമൻ സിസേറിയ ഫിലിപ്പി എന്ന തലസ്ഥാനത്തെ തന്റെ രാജ്യവുമായി കൂട്ടിച്ചേർത്തു. [12]

ഒന്നാം ജൂത-റോമൻ യുദ്ധത്തിൽ, രാജ്യദ്രോഹികൾ നഗരത്തിന്റെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുക്കുകയും ഹെരോദാവിന്റെ കൊട്ടാരം നശിപ്പിക്കുകയും റോമിനോട് വിശ്വസ്തത പുലർത്തിയിരുന്ന യഹൂദ ഭരണാധികാരിയായ അഗ്രിപ്പ രണ്ടാമന്റെ സൈന്യം നഗരം കൊള്ളയടിക്കുന്നത് തടയുകയും ചെയ്തു. [13] [14] ക്രമേണ രാജ്യദ്രോഹികളെ ടിബീരിയയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കുകയും യഹൂദ, ഗലീലി, ഇഡ്യൂമിയ എന്നീ പ്രവിശ്യകളിലെ മറ്റ് മിക്ക നഗരങ്ങളും തകർക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തപ്പോൾ, റോബിനെതിരെ യുദ്ധം ചെയ്യേണ്ടെന്ന് അതിന്റെ നിവാസികൾ തീരുമാനിച്ചതിനാൽ ടിബീരിയയെ ഈ വിധി ഒഴിവാക്കി. [15] എ.ഡി. 70-ൽ ജറുസലേമിന്റെ പതനത്തിനുശേഷം ഇത് ഒരു സമ്മിശ്ര നഗരമായി മാറി; യെഹൂദ്യ കീഴടങ്ങിയതോടെ അവശേഷിക്കുന്ന തെക്കൻ യഹൂദ ജനത ഗലീലിയിലേക്ക് കുടിയേറി. [16] [17]

റോമൻ-ബൈസന്റൈൻ തെക്കൻ നഗരകവാടം
ദ്വിതീയ ഉപയോഗത്തിൽ പുരാതന ലിന്റലുള്ള ക്രൂസേഡർ കോട്ട ഗേറ്റിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ

ബൈസന്റൈൻ കാലഘട്ടം[തിരുത്തുക]

ആറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ടിബീരിയാസ് ഇപ്പോഴും യഹൂദ മതപഠനത്തിന്റെ ഇരിപ്പിടമായിരുന്നു. ഇതിന്റെ വെളിച്ചത്തിൽ, ബേത്ത് അർഷാമിലെ സിറിയക് ബിഷപ്പ് സിമിയോണിന്റെ ഒരു കത്ത് പാലസ്തീനയിലെ ക്രിസ്ത്യാനികളോട് തിബീരിയാസിലെ യഹൂദമത നേതാക്കളെ പിടികൂടാനും അവരെ റാക്കിലേക്ക് നിർത്താനുംനജ്‌റാനിലെ ക്രിസ്ത്യാനികളെ പീഡിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് വിലക്കാനും. യഹൂദ രാജാവായ ധു നുവാസിനോട് കൽപിക്കാൻ നിർബന്ധിക്കുകയും ചെയ്തു. [18]

റോമൻ നാടകവേദിയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ
ഹമ്മത്ത് ടിബീരിയാസ് സിനഗോഗ് ഫ്ലോർ

1033-ൽ ഭൂകമ്പത്തിൽ ടിബീരിയസ് വീണ്ടും നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. [12] നസീർ-ഇ ഖുസ്രോ 1047-ൽ ടിബീരിയാസ് സന്ദർശിച്ചു, തടാകത്തിന്റെ അതിർത്തിയിൽ നിന്ന് ആരംഭിച്ച് വെള്ളത്തിന്റെ വശത്തൊഴികെ പട്ടണത്തിലുടനീളം സഞ്ചരിക്കുന്ന "ശക്തമായ മതിൽ" ഉള്ള ഒരു നഗരത്തെ വിവരിക്കുന്നു. കൂടാതെ, അദ്ദേഹം വിവരിക്കുന്നു

തടാകത്തിന്റെ കിടക്ക പാറയായതിനാൽ എണ്ണമറ്റ കെട്ടിടങ്ങൾ വെള്ളത്തിൽ തന്നെ പണിതിരിക്കുന്നു. അവർ വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന് മാർബിൾ നിരകളിൽ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ആനന്ദ ഭവനങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചു. തടാകത്തിൽ മത്സ്യം നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. [] വെള്ളിയാഴ്ച പള്ളി പട്ടണത്തിന് നടുവിലാണ്. പള്ളിയുടെ കവാടത്തിൽ ഒരു നീരുറവയുണ്ട്, അതിനു മുകളിൽ അവർ ഒരു ചൂടുള്ള കുളി നിർമിച്ചു. [] പട്ടണത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് ജാസ്മിൻ പള്ളി (മസ്ജിദ്-ഇ-യാസ്മിൻ) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു പള്ളി ഉണ്ട്. ഒരു നല്ല കെട്ടിടം ഇടത്തരം ഭാഗത്ത് ഒരു വലിയ പ്ലാറ്റ്ഫോം (ദുക്കന്), അവർ എവിടെ ഉയരുന്നു മിഹ്രബ്സ് (അല്ലെങ്കിൽ പ്രാർത്ഥന-നിഛെസ്). എല്ലായിടത്തും അവർ ജാസ്മിൻ- കുറ്റിച്ചെടികൾ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്, അതിൽ നിന്നാണ് പള്ളിക്ക് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്. [19]

കുരിശുയുദ്ധ കാലഘട്ടം[തിരുത്തുക]

ഡോ. ടോറൻസിന്റെ മുൻ ആശുപത്രിയിലെ സ്കോട്ട്‌സ് ഹോട്ടൽ

ഒന്നാം കുരിശുയുദ്ധകാലത്ത് ജറുസലേം പിടിച്ചടക്കിയ ഉടൻ ടിബീരിയാസ് ഫ്രാങ്ക്സ് കൈവശപ്പെടുത്തി. ജറുസലേം രാജ്യത്തിലെ ഗലീലയുടെ രാജത്വത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമാക്കി മാറ്റിയ ടാൻക്രെഡിന് നഗരം കള്ളമായി നൽകി; ഈ പ്രദേശത്തെ ചിലപ്പോൾ ടിബീരിയയുടെ പ്രിൻസിപ്പാലിറ്റി അഥവാ ടിബീരിയാഡ് എന്നും വിളിക്കാറുണ്ട്. [20] 1099-ൽ നഗരത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ സൈറ്റ് ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ടു, സെറ്റിൽമെന്റ് വടക്ക് ഇന്നത്തെ സ്ഥലത്തേക്ക് മാറ്റി. [12] വർഷങ്ങളായി കുരിശുയുദ്ധക്കാർ നിർമ്മിച്ച സെന്റ് പീറ്റേഴ്സ് ചർച്ച് ഇന്നും നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്, എന്നിരുന്നാലും ഈ കെട്ടിടം വർഷങ്ങളായി മാറ്റം വരുത്തി പുനർനിർമ്മിച്ചു.

പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ ടിബീരിയസിന്റെ ജൂത സമൂഹത്തിൽ റബ്ബികളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ 50 ജൂത കുടുംബങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു, അക്കാലത്ത് തോറയുടെ ഏറ്റവും മികച്ച കൈയെഴുത്തുപ്രതികൾ അവിടെ കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. [18] പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇസ്ലാമിക പാരമ്പര്യത്തിൽ നഗരം നിഷേധാത്മക സ്വീകാര്യത നേടിയിരുന്നു. ദമാസ്കസിലെ ഇബ്നു അസകീർ രേഖപ്പെടുത്തിയ ഒരു ഹദീസ് (മരണം 1176) ടിബീരിയയെ "നരകത്തിന്റെ നാല് നഗരങ്ങളിൽ" ഒന്നായി പരാമർശിക്കുന്നു. [21] അക്കാലത്ത് മുസ്ലീം ഇതര ജനസംഖ്യയിൽ പട്ടണത്തിൽ ശ്രദ്ധേയമുണ്ടായിരുന്നു എന്ന വസ്തുത ഇത് പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നുണ്ടാകാം. [22]

മൈമോണിഡസിന്റെ ശവകുടീരം

മംലൂക്ക് കാലഘട്ടം[തിരുത്തുക]

1265-ൽ കുരിശുയുദ്ധക്കാരെ ഈജിപ്ഷ്യൻ മംലൂക്കുകൾ നഗരത്തിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കി, 1516-ൽ ഓട്ടോമൻ കീഴടക്കുന്നതുവരെ ടിബീരിയകളെ ഭരിച്ചു. [12]

ഓട്ടോമൻ കാലഘട്ടം[തിരുത്തുക]

1822-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ജോഹാൻ ലുഡ്‌വിഗ് ബർക്ക്‌ഹാർഡിന്റെ ടിബീരിയസിന്റെ രേഖാചിത്രം. ജനസംഖ്യയുടെ നാലിലൊന്ന് ജൂതന്മാരാണെന്നും പോളണ്ട്, സ്പെയിൻ, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, സിറിയയുടെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഉത്ഭവിച്ചതെന്നും ബർക്ക്‌ഹാർട്ട് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. [23]
ടിബീരിയാസ് തുറമുഖം
ടിബറസ്, 1862

പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ടിബീരിയാസ് ഒരു ചെറിയ ഗ്രാമമായിരുന്നു. ഇറ്റാലിയൻ റബ്ബി മോസസ് ബസ്സോള 1522 ൽ പലസ്തീൻ പര്യടനത്തിനിടെ ടിബീരിയാസ് സന്ദർശിച്ചു. അദ്ദേഹം ടിബീരിയസിൽ പറഞ്ഞു, "... അതൊരു വലിയ നഗരമായിരുന്നു ... ഇപ്പോൾ അത് നശിച്ചതും ശൂന്യവുമാണ്". "പത്തോ പന്ത്രണ്ടോ" മുസ്ലീം കുടുംബങ്ങളുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞ ഗ്രാമത്തെ അദ്ദേഹം വിവരിച്ചു. "അറബികൾ കാരണം" ഈ പ്രദേശം അപകടകരമായിരുന്നു, അവിടെ താമസിക്കാൻ, പ്രാദേശിക ഗവർണറുടെ സംരക്ഷണത്തിനായി പണം നൽകേണ്ടിവന്നു. [24]

ടിബീരിയാസിലെ ജൂത വീട്, 1893

സഹീറിന്റെ രക്ഷാകർതൃത്വത്തിൽ, യഹൂദ കുടുംബങ്ങളെ തിബീരിയാസിൽ പാർപ്പിക്കാൻ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. [25] യഹൂദ സമൂഹത്തെ പുനർനിർമ്മിക്കാൻ അദ്ദേഹം സ്മിർനയിലെ റബ്ബി ചൈം അബുലാഫിയയെ ക്ഷണിച്ചു. [26] അദ്ദേഹം പണിത സിനഗോഗ് ഇന്നും യഹൂദന്മാരുടെ കൊട്ടാരത്തിലാണ്. [27] [28]

ഡോ ടോറൻസിന്റെ ആശുപത്രി[തിരുത്തുക]

ടിബീരിയാസ് 1937, ഡോ. ടോറൻസിന്റെ ആശുപത്രി കേന്ദ്രം

1885-ൽ ഒരു സ്കോട്ടിഷ് ഡോക്ടറും മന്ത്രിയുമായ ഡേവിഡ് വാട്ട് ടോറൻസ് ടിബീരിയാസിൽ ഒരു മിഷൻ ആശുപത്രി ആരംഭിച്ചു, അത് എല്ലാ വംശങ്ങളിലെയും മതങ്ങളിലെയും രോഗികളെ സ്വീകരിച്ചു. [29] 1894-ൽ ഇത് ബീറ്റ് അബു ഷാംനെൽ അബു ഹന്നയിലെ വലിയ സ്ഥലത്തേക്ക് മാറി. 1923-ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ ഡോ. ഹെർബർട്ട് വാട്ട് ടോറൻസിനെ ആശുപത്രിയുടെ തലവനായി നിയമിച്ചു. ഇസ്രായേൽ സ്റ്റേറ്റ് സ്ഥാപിതമായതിനുശേഷം, ഇസ്രായേൽ ആരോഗ്യവകുപ്പിന്റെ മേൽനോട്ടത്തിലുള്ള ഒരു പ്രസവ ആശുപത്രിയായി ഇത് മാറി. 1959 ൽ അടച്ചതിനുശേഷം, കെട്ടിടം ഒരു ഗസ്റ്റ്ഹൗസായി മാറി, 1999 വരെ ഇത് പുതുക്കി സ്കോട്ട്സ് ഹോട്ടൽ ആയി തുറന്നു. [30] [31] [32]

ടിബീരിയാസ്, 1920 കൾ

ബ്രിട്ടീഷ് മാൻഡേറ്റ്[തിരുത്തുക]

ടിബീരിയാസ് 1937

ബ്രിട്ടീഷ് മാൻഡേറ്റ് (1922) ന്റെ തുടക്കത്തിൽ, നഗരത്തിന് ഇതിനകം ഒരു ജൂത ഭൂരിപക്ഷമുണ്ടായിരുന്നു. [33] തുടക്കത്തിൽ ടിബീരിയസിലെ അറബികളും ജൂതന്മാരും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം മികച്ചതായിരുന്നു, നെബി മൂസ കലാപത്തിൽ കുറച്ച് സംഭവങ്ങളും 1929 ൽ പലസ്തീനിലുടനീളം ഉണ്ടായ അസ്വസ്ഥതകളും. [12] ആദ്യത്തെ ആധുനിക സ്പാ 1929 ലാണ് നിർമ്മിച്ചത്. [7]Patricia Erfurt-Cooper; Malcolm Cooper (27 July 2009). Health and Wellness Tourism: Spas and Hot Springs. Channel View Publications. p. 78. ISBN 978-1-84541-363-7.Patricia Erfurt-Cooper; Malcolm Cooper (27 July 2009). </ref>

ആധുനിക പട്ടണത്തിന്റെ ഭൂപ്രകൃതി രൂപപ്പെടുത്തിയത് 1934 നവംബർ 11 ലെ വലിയ വെള്ളപ്പൊക്കമാണ്. പട്ടണത്തിന് മുകളിലുള്ള ചരിവുകളിലെ വനനശീകരണം, നഗരം പണിതിരിക്കുന്ന വീടുകളുടെയും കെട്ടിടങ്ങളുടെയും ഒരു പരമ്പരയായിട്ടാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത് - സാധാരണയായി മതിലുകൾ പങ്കിടുന്നു - ഇടുങ്ങിയ റോഡുകളിൽ സമാന്തരമായി തടാകത്തിന്റെ തീരത്തെ കെട്ടിപ്പിടിക്കുന്നു. ചെളിയും കല്ലും പാറക്കല്ലുകളും വഹിച്ച വെള്ളപ്പൊക്കം ചരിവുകളിൽ കുതിച്ചെത്തി തെരുവുകളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും വെള്ളം നിറച്ചു ജീവനും സ്വത്തിനും നഷ്ടം വളരെ വലുതാണ്. നഗരം ചരിവുകളിൽ പുനർനിർമിക്കുകയും ബ്രിട്ടീഷ് നിർബന്ധിത സർക്കാർ മണ്ണ് പിടിക്കാനും സമാനമായ ദുരന്തങ്ങൾ ആവർത്തിക്കാതിരിക്കാനും പട്ടണത്തിന് മുകളിലുള്ള ചരിവുകളിൽ സ്വിസ് വനം നട്ടു. പഴയ തീരത്ത് നിന്ന് നിരവധി യാർഡുകൾ കടന്ന് ഒരു പുതിയ സീവാൾ നിർമ്മിച്ചു. [34] [35] 1938 ഒക്ടോബറിൽ പലസ്തീനിൽ നടന്ന അറബ് കലാപത്തിൽ അറബ് തീവ്രവാദികൾ 19 ജൂതന്മാരെ ടിബീരിയയിൽ വച്ച് കൊലപ്പെടുത്തി. [36]

ഹമീ ത്വെരിയ ചൂടുള്ള നീരുറവകളും സ്പായും

ഇസ്രായേൽ[തിരുത്തുക]

ടിബീരിയയുടെ കാഴ്ച
തിബീരിയാസും ഗലീലി കടലും

1948 മുതൽ ടിബീരിയാസ് നഗരം ഏതാണ്ട് പൂർണ്ണമായും ജൂതന്മാരാണ്. 1940 കളുടെ അവസാനത്തിലും 1950 കളുടെ തുടക്കത്തിലും അറബ് രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്ന് ജൂതന്മാർ പുറപ്പെട്ടതിനെ തുടർന്ന് നിരവധി സെഫാർഡിക്, മിസ്രാഹി ജൂതന്മാർ നഗരത്തിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കി. കാലക്രമേണ, മറ്റ് പല വികസന നഗരങ്ങളിലെയും പോലെ പുതിയ ജനസംഖ്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും ഉൾക്കൊള്ളുന്നതിനായി സർക്കാർ ഭവനങ്ങൾ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു.

മത്സ്യബന്ധനത്തിനും വിനോദസഞ്ചാര പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കുമായി ഗലീലി തടാകത്തിന്റെ തീരത്തുള്ള ഒരു ചെറിയ തുറമുഖമാണ് ടിബീരിയാസ്. 1990 മുതൽ, മത്സ്യബന്ധനത്തിനുള്ള തുറമുഖത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം ക്രമേണ കുറയുന്നു, ടിബീരിയാസ് തടാകത്തിന്റെ തോത് കുറയുകയും, തുടർച്ചയായ വരൾച്ചയും തടാകത്തിൽ നിന്ന് ശുദ്ധജലം പമ്പ് ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. 2014 ഓടെ ഇസ്രായേലി ഡീസലൈനേഷൻ സൗകര്യങ്ങളുടെ പൂർണ്ണ പ്രവർത്തന ശേഷിയോടെ ടിബീരിയാസ് തടാകം അതിന്റെ യഥാർത്ഥ നില ( 6 metres (20 feet)

കിൻ‌യറേറ്റിന്റെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് ഒരു ചരിവിൽ നിർമ്മിച്ചതും ഹരേദി ജൂതന്മാർക്ക് മാത്രമായി ഭക്ഷണം നൽകുന്നതുമായ പുതിയ അയൽ‌പ്രദേശമായ കിരിയാറ്റ് സാൻ‌സ് ഉപയോഗിച്ച് നഗരം വികസിപ്പിക്കാനുള്ള പദ്ധതികൾ പുരോഗമിക്കുന്നു. [37]

ജനസംഖ്യാശാസ്‌ത്രം[തിരുത്തുക]

സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്സിന്റെ (സിബിഎസ്) കണക്കനുസരിച്ച്, 2011 ഡിസംബർ വരെ 41,700 നിവാസികൾ ടിബീരിയാസിൽ താമസിച്ചിരുന്നു. സിബി‌എസിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, 2010 ഡിസംബർ വരെ നഗരത്തെ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക തലത്തിൽ 10 ൽ 5 എന്ന് റേറ്റുചെയ്തു. 2009 ലെ ഒരു ജീവനക്കാരന്റെ ശരാശരി പ്രതിമാസ ശമ്പളം 4,845 എൻ‌ഐ‌എസ് ആയിരുന്നു. [38] 1948 ഏപ്രിൽ 18 ന് ബ്രിട്ടീഷ് സൈനിക സംരക്ഷണത്തിൽ ടിബീരിയയിലെ അറബ് ജനതയെ ഒഴിപ്പിച്ചതിനാൽ മിക്കവാറും എല്ലാ ജനസംഖ്യയും ജൂതന്മാരാണ്. യഹൂദന്മാരിൽ പലരും മിസ്രാഹി, സെഫാർഡിക് എന്നിവരാണ് .

അടിസ്ഥാന സ .കര്യങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

നഗര നവീകരണവും സംരക്ഷണവും[തിരുത്തുക]

ആധുനിക ടിബീരിയസിന്റെ ബീച്ച് ഫ്രണ്ട്

പുരാതനവും മധ്യകാലവുമായ ടിബീരിയാസ് വിനാശകരമായ ഭൂകമ്പങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പരയിലൂടെ നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു, 1837 ലെ വലിയ ഭൂകമ്പത്തെത്തുടർന്ന് നിർമ്മിച്ചവയിൽ ഭൂരിഭാഗവും 1934 ലെ മഹാപ്രളയത്തിൽ നശിക്കുകയോ കേടുപാടുകൾ സംഭവിക്കുകയോ ചെയ്തു. പട്ടണത്തിന്റെ പുതിയ ഭാഗങ്ങളിലെ വീടുകൾ, വാട്ടർഫ്രണ്ടിൽ നിന്ന് മുകളിലേക്ക്. 1949-ൽ, മതപരമായ കെട്ടിടങ്ങൾ ഒഴികെയുള്ള പഴയ പാദത്തിന്റെ മിക്കവാറും എല്ലാ കെട്ടിടങ്ങളും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന 606 വീടുകൾ പകുതിയോളം വീടുകളുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള പ്രാദേശിക ജൂതന്മാരുടെ എതിർപ്പിനെത്തുടർന്ന് പൊളിച്ചുമാറ്റി. [39] ആറ് ദിവസത്തെ യുദ്ധത്തിനുശേഷം വാട്ടർഫ്രണ്ട് പ്രൊമെനെഡ്, ഓപ്പൺ പാർക്ക് ലാൻഡ്, ഷോപ്പിംഗ് സ്ട്രീറ്റുകൾ, റെസ്റ്റോറന്റുകൾ, ആധുനിക ഹോട്ടലുകൾ എന്നിവയുടെ നിർമ്മാണത്തോടെ വ്യാപകമായ വികസനം ആരംഭിച്ചു. കുരിശുയുദ്ധ കാലഘട്ടം, നഗരത്തിലെ രണ്ട് ഓട്ടോമൻ കാലഘട്ടത്തിലെ പള്ളികൾ, പുരാതന സിനഗോഗുകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി പള്ളികൾ ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടു. [40] വെളുത്ത ചുണ്ണാമ്പുകല്ല് ജാലകങ്ങളും ട്രിമും ഉപയോഗിച്ച് പ്രാദേശിക കറുത്ത ബസാൾട്ട് കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച നഗരത്തിലെ പഴയ കൊത്തുപണി കെട്ടിടങ്ങൾ ചരിത്രപരമായ അടയാളങ്ങളാണ്. പുരാതന മതിൽ, ഓട്ടോമൻ കാലഘട്ടത്തിലെ കോട്ട, ചരിത്രപരമായ ഹോട്ടലുകൾ, ക്രിസ്ത്യൻ തീർത്ഥാടന ഹോസ്റ്റലുകൾ, കോൺവെന്റുകൾ, സ്കൂളുകൾ എന്നിവയും സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്നു.

ആർക്കിയോളജി[തിരുത്തുക]

ആധുനിക ടിബീരിയയുടെ തെക്ക് ഭാഗത്തുള്ള ബെർണൈക്ക് പർവതത്തിന്റെ ചുവട്ടിൽ 15 metres (49 feet) അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ പാളികളിൽ 2,000 വർഷം പഴക്കമുള്ള റോമൻ തിയേറ്റർ കണ്ടെത്തി. ഒരുകാലത്ത് 7,000 ത്തിലധികം ആളുകൾ ഇരുന്നു. [41]

2004 ൽ, ഇസ്രായേൽ ആന്റിക്വിറ്റീസ് അതോറിറ്റി നടത്തിയ തിബീരിയാസിൽ നടത്തിയ ഖനനത്തിൽ, എ.ഡി. 3-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒരു ഘടന കണ്ടെത്തി, അത് സാൻഹെഡ്രിന്റെ ഇരിപ്പിടമായിരിക്കാം. അക്കാലത്ത് ഇതിനെ ബീറ്റ് ഹവാദ് എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്.

2018 ജൂണിൽ ഒരു ഭൂഗർഭ ജൂത ശവകുടീരം കണ്ടെത്തി. ശവകുടീരം 2018 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 1,900 മുതൽ 2,000 വർഷം വരെ പഴക്കമുള്ളതാണെന്ന് പുരാവസ്തു ഗവേഷകർ പറഞ്ഞു. മരിച്ചവരുടെ പേരുകൾ ഗ്രീക്കിൽ ഒസ്സൂറികളിൽ കൊത്തിവച്ചിട്ടുണ്ട്. [42]

മുസ്ലീം ഭരണത്തിന്റെ ആദ്യകാലത്തെ ഒരു പള്ളിയുടെ അടിസ്ഥാനം ഗലീലി കടലിന് തൊട്ട് തെക്ക് ഖനനം ചെയ്തു. ക്രി.വ. 670-ൽ നിർമ്മിച്ച ഇത് നഗരത്തിലെ ആദ്യത്തെ ഉദ്ദേശ്യത്തോടെ നിർമ്മിച്ച പള്ളിയാണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. [43]

ഭൂമിശാസ്ത്രവും കാലാവസ്ഥയും[തിരുത്തുക]

ഗലീലി കടലിന്റെ തീരത്തും ജോർദാൻ റിഫ്റ്റ് വാലിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ചരിവുകളിലും −200 to 200 metres (−660–660 feet) സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു, −200 ഉയരത്തിൽ . ചൂടുള്ള വേനൽക്കാല മെഡിറ്ററേനിയൻ കാലാവസ്ഥയും (കോപ്പൻ സി‌എ) അതിർത്തിയും ചൂടുള്ള അർദ്ധ വരണ്ട കാലാവസ്ഥയും (കോപ്പൻ ബി‌എസ്‌എച്ച്) അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന കാലാവസ്ഥയാണ് ടിബീരിയാസിൽ ഉള്ളത്, വാർഷിക മഴ 400 mm (15.75 in) . ടിബീരിയസിലെ വേനൽക്കാലം ശരാശരി 36 °C (97 °F) കുറഞ്ഞ താപനില 21 °C (70 °F) ജൂലൈ, ഓഗസ്റ്റ് മാസങ്ങളിൽ. ശീതകാലം മിതമായതാണ്, താപനില 8 to 18 °C (46–64 °F) . തീവ്രത 0 °C (32 °F) മുതൽ 46 °C (115 °F) .

ഭൂകമ്പങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

പുരാതന കാലം മുതൽ ഭൂകമ്പം മൂലം ടിബീരിയസിന് സാരമായ കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ട്. 30, 33, 115, 306, 363, 419, 447, 631–32 (ഒരു മാസത്തോളം ഭൂചലനങ്ങൾ തുടർന്നു), 1033, 1182, 1202, 1546, 1759, 1837, 1927, 1943 [44]

നഗരത്തിൽ മുകളിൽ സ്ഥിതി മാറ്റുക ചാവുകടൽ ഏറ്റവും അപകടം എന്ന് ഇസ്രായേൽ ലെ നഗരങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഭൂകമ്പങ്ങൾ (സഹിതം സഫേദ്, ബൈത് ശെഅന്, കിര്യത് ശ്മൊന, ഒപ്പം എഇഴത് ). [45]

മോട്ടി ബോഡെക് ആർക്കിടെക്റ്റുകൾ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ടിബീരിയസ് ഫുട്ബോൾ സ്റ്റേഡിയം (നിർമ്മാണത്തിലാണ്)

1960 കളിലും 1980 കളിലും നിരവധി സീസണുകളിൽ ഹാപോൽ ടിബീരിയാസ് ഫുട്ബോളിന്റെ ടോപ്പ് ഡിവിഷനിൽ നഗരത്തെ പ്രതിനിധീകരിച്ചു, പക്ഷേ ഒടുവിൽ പ്രാദേശിക ലീഗുകളിലേക്ക് ഇറങ്ങി സാമ്പത്തിക ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ കാരണം മടങ്ങി. ഹപ്പോയലിന്റെ നിര്യാണത്തെത്തുടർന്ന്, ഐറോണി ടിബീരിയാസ് എന്ന പുതിയ ക്ലബ് ആരംഭിച്ചു, ഇത് നിലവിൽ ലിഗാ അലഫിൽ കളിക്കുന്നു. 6 നേഷൻസ് ചാമ്പ്യൻഷിപ്പും ഹൈനെകെൻ കപ്പ് ജേതാവുമായ ജാമി ഹീസ്ലിപ്പ് ടിബീരിയാസിൽ ജനിച്ചു.

ഇസ്രായേലിലെ ഗലീലി കടലിനരികിൽ നടക്കുന്ന ഒരു വാർഷിക റോഡ് റേസാണ് ടിബീരിയാസ് മാരത്തൺ. കോഴ്‌സ് കടലിന്റെ തെക്കേ അറ്റത്ത് ഒരു ഔട്ട്-ബാക്ക് ഫോർമാറ്റ് പിന്തുടരുന്നു, ഒരേ റൂട്ടിന്റെ ചുരുക്ക പതിപ്പിനൊപ്പം 10 കിമി ഓട്ടത്തിനൊപ്പം പ്രവർത്തിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. 2010 ൽ 10 കെ ഓട്ടം മാരത്തണിന് മുമ്പായി ഉച്ചകഴിഞ്ഞ് നീക്കി. താഴെ ഏകദേശം 200 metres (660 feet) ന് സമുദ്രനിരപ്പിൽ, ഈ ലോകത്തിൽ ഏറ്റവും കോഴ്സ് ആണ്.

ഇരട്ട പട്ടണങ്ങൾ - സഹോദര നഗരങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

ടിബീരിയാസ് ഇനിപ്പറയുന്നവയുമായി ഇരട്ടിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു : [46]

പ്രധാനനിവാസികൾ[തിരുത്തുക]

പ്രമാണം:Sarai Givaty in 2014.jpg
Sarai Givaty
  • Zahir al-Umar (1689/90–1775), virtually autonomous Arab ruler of northern Palestine in the mid-18th century
  • Yossi Abulafia (born 1944), writer and graphic artist
  • Shemariah Catarivas, 18th-century Talmudic writer
  • Gadi Eizenkot (born 1960), IDF Chief of General Staff, since Feb. 2015 and still serving as of Oct. 2018
  • Sarai Givaty (born 1982), actress, singer-songwriter, and model
  • Menahem Golan (1929–2014), film producer, screenwriter and director
  • Jamie Heaslip (born 1983), Irish rugby union player, born in Tiberias
  • Elad Levy (born 1972), Neurosurgeon known for his contributions in the management of stroke, born in Tiberias
  • Rabbi Meir Baal HaNes (Rabbi Meir the miracle maker), 2nd-century CE Jewish sage
  • Johanan bar Nappaha (180-279), rabbi
  • Shlomit Nir (born 1952), Olympic swimmer
  • Patrick Denis O'Donnell (1922–2005), Commandant of the Irish Defence Forces, military historian, UN peace-keeper stationed in Tiberias in the 1960s
  • Yisroel Ber Odesser (c. 1888–1994), Breslover Hasid and rabbi
  • Moshe Peretz (born 1983), Mizrahi pop singer-songwriter and composer
  • Eldad Ronen (born 1976), Olympic competitive sailor
  • Shem-Tov Sabag (born 1959), Olympic marathoner
  • Jacob ha-Cohen Sekili (1846-1918), rabbi
  • Bechor-Shalom Sheetrit (1895–1967), politician, government minister of Israel
  • Shmuel Toledano (born 1921), former Mossad agent and member of the Knesset
  • Ya'akov Moshe Toledano (1880-1960), rabbi

See also[തിരുത്തുക]

  • 1660 destruction of Tiberias
  • Bethmaus, ancient Jewish village next to Tiberias
  • List of modern names for biblical place names
  • Old synagogues of Tiberias

അവലംബം[തിരുത്തുക]

 

  1. "Runoff in Jerusalem, Haifa gets first female mayor". 2018-10-31.
  2. "Kalisch-Rotem takes Haifa, Huldai keeps Tel Aviv". 2018-10-31.
  3. "List of localities, in Alphabetical order" (PDF). Israel Central Bureau of Statistics. Retrieved August 26, 2018.
  4. 4.0 4.1 Josephus, Antiquities of the Jews XVIII.2.3
  5. The Sunday at home. Religious Tract Society. 1861. p. 805. Retrieved 17 October 2010. Tiberias is esteemed a holy city by Israel's children, and has been so dignified ever since the middle of the second century.
  6. "PALESTINE, HOLINESS OF". www.jewishencyclopedia.com.
  7. 7.0 7.1 7.2 Patricia Erfurt-Cooper; Malcolm Cooper (27 July 2009). Health and Wellness Tourism: Spas and Hot Springs. Channel View Publications. p. 78. ISBN 978-1-84541-363-7.
  8. 8.0 8.1 "TIBERIAS - JewishEncyclopedia.com". www.jewishencyclopedia.com."TIBERIAS - JewishEncyclopedia.com". www.jewishencyclopedia.com.
  9. Joshua 19:35
  10. Babylonian Talmud, Tractate Megillah 5b
  11. Josephus, Flavius, The Jewish Wars, translated by William Whiston, Book 4, chapter 1, paragraph 3
  12. 12.0 12.1 12.2 12.3 12.4 Winter, Dave (1999) Israel Handbook: With the Palestinian Authority Areas Footprint Travel Guides, ISBN 1-900949-48-2ISBN 1-900949-48-2, pp 660–661
  13. Mercer Dictionary of the Bible Edited by Watson E. Mills, Roger Aubrey Bullard, Mercer University Press, (1998) ISBN 0-86554-373-9 p 917
  14. Crossan, John Dominic (1999) Birth of Christianity: Discovering What Happened in the Years Immediately After the Execution of Christ.
  15. Thomson, 1859, vol 2, p. 72
  16. Safrai Zeev (1994) The Economy of Roman Palestine Routledge, ISBN 0-415-10243-X, p 199
  17. Robinson and Smith, 1841, vol. 3, p. 269
  18. 18.0 18.1 "TIBERIAS - JewishEncyclopedia.com". www.jewishencyclopedia.com.
  19. Le Strange, 1890, pp. 336-7
  20. Richard, Jean (1999) The Crusades c. 1071-c 1291, Cambridge University Press, ISBN 0-521-62369-3 p 71
  21. Angeliki E. Laiou; Roy P. Mottahedeh (2001). The Crusades from the perspective of Byzantium and the Muslim world. Dumbarton Oaks. p. 63. ISBN 978-0-88402-277-0. Retrieved 17 October 2010. This hadith is also found in the bibliographical work of the Damascene Ibn 'Asakir (d. 571/1176), although slightly modified: the four cities of paradise are Mecca, Medina, Jerusalem and Damascus; and the four cities of hell are Constantinople, Tabariyya, Antioch and San'a."
  22. Moshe Gil (1997). A history of Palestine, 634–1099. Cambridge University Press. p. 175; ft. 49. ISBN 978-0-521-59984-9. Retrieved 17 October 2010.
  23. Burckhardt, Johann Ludwig (1822). Travels in Syria and the Holy Land. J. Murray. There are about four thousand inhabitants in Tabaria, one-fourth of whom are Jews… The Jews of Tiberias occupy a quarter on the shore of the lake in the middle of the town, which has lately been considerably enlarged by the purchase of several streets: it is separated from the rest of the town by a high wall, and has only one gate of entrance, which is regularly shut at sunset, after which no person is allowed to pass. There are one hundred and sixty, or two hundred families, of which forty or fifty are of Polish origin, the rest are Jews from Spain, Barbary, and different parts of Syria.
  24. Yaari, pp.–156
  25. Moammar, Tawfiq (1990), Zahir Al Omar, Al Hakim Printing Press, Nazareth, p. 70.
  26. Joseph Schwarz.
  27. The Jews in Palestine in the eighteenth century: under the patronage of the Istanbul Committee of Officials for Palestine, Y. Barnay, translated by Naomi Goldblum, University of Alabama Press, 1992, p. 15, 16
  28. The Jews: their history, culture, and religion, Louis Finkelstein, Edition: 3 Harper, New York, 1960, p. 659
  29. Tiberias – Walking with the sages in Tiberias Archived 2012-01-12 at the Wayback Machine.
  30. "MS 38 Torrance Collection". Archive Services Online Catalogue. University of Dundee. Retrieved 20 May 2016.
  31. "The Scots Hotel- History". The Scots Hotel. Archived from the original on 2018-03-25. Retrieved 10 October 2011.
  32. Roxburgh, Angus (2012-10-31). "BBC News – Scots Hotel: Why the Church of Scotland has a Galilee getaway". Bbc.co.uk. Retrieved 2013-03-12.
  33. "Tiberias | Israel".
  34. Mandated landscape: British imperial rule in Palestine, 1929–1948, Roza El-Eini, (Routledge, 2006) p. 250
  35. The Changing Land: Between the Jordan and the Sea: Aerial Photographs from 1917 to the Present, Benjamin Z. Kedar, Wayne State University Press, 2000, p. 198
  36. "United Nations Information System on the Question of Palestine". Archived from the original (.JPG) on 2019-06-08. Retrieved 2007-11-29.
  37. New ultra-Orthodox neighborhood to be built in Israel's north, Apr. 3, 2012, Haaretz
  38. "Oops, Something is wrong" (PDF). www.cbs.gov.il.
  39. Arnon Golan, The Politics of Wartime Demolition and Human Landscape Transformation, War in History, vol 9 (2002), pp 431–445.
  40. "Old Tiberias synagogue to regain its former glory". www.haaretz.com.
  41. "2,000-year-old amphitheater". Archived from the original on September 22, 2009.
  42. "Builders accidentally discover Roman-era catacomb of rich Jewish family in northern Israel". Haaretz.com.
  43. "Remnants of mosque from earliest decades of Islam found in Israel". The Guardian. 28 January 2021. Retrieved 29 January 2021.
  44. Watzman, Haim (29 May 2007).
  45. Avraham, Rachel (22 October 2013).
  46. "עריםתאומות". tiberias.muni.il (in ഹീബ്രു). Tiberias. Archived from the original on 2020-02-24. Retrieved 2020-02-24.

ഗ്രന്ഥസൂചിക[തിരുത്തുക]

 

പുറം കണ്ണികൾ[തിരുത്തുക]

"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=തിബെര്യാസ്&oldid=3949268" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്