കാളി നദി
| Sharda River | |
|---|---|
 Sharda River near Jauljibi in Uttarakhand | |
    | |
| മറ്റ് പേര് (കൾ) | Mahakali River |
| Countries | India and Nepal |
| Region | Uttarakhand and Uttar Pradesh in India; Sudurpashchim Province in Nepal |
| Physical characteristics | |
| പ്രധാന സ്രോതസ്സ് | Pithoragarh district, Uttarakhand 3,600 m (11,800 ft) 30°14′32″N 81°01′19″E / 30.2421°N 81.0219°E |
| രണ്ടാമത്തെ സ്രോതസ്സ് | South of Lipu Lekh, India–Tibet border 5,553 m (18,219 ft) 30°26′18″N 80°34′14″E / 30.4384°N 80.5706°E |
| നദീമുഖം | Ghaghra River, Uttar Pradesh, India 115 m (377 ft) 27°38′27″N 81°17′26″E / 27.6408°N 81.2905°E |
| നീളം | 350 km (220 mi) |
| Discharge |
|
| നദീതട പ്രത്യേകതകൾ | |
| River system | Ganges |
| നദീതട വിസ്തൃതി | 14,871 km2 (5,742 sq mi) |
| പോഷകനദികൾ | |
കാളി നദി എന്നും മഹാകാളി നദി എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ശാരദാ നദി, ഇന്ത്യയിലെ ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ പിത്തോരഗഡ് ജില്ലയിൽ 3,600 മീ (11,800 അടി) ഉയരത്തിൽ ഹിമാലയത്തിലെ കാലാപാനിയിൽ നിന്നാണ് ഉത്ഭവിക്കുന്നത്. ഇത് ഇന്ത്യയുമായുള്ള നേപ്പാളിന്റെ പടിഞ്ഞാറൻ അതിർത്തിയിലൂടെ ഒഴുകുന്നു, കൂടാതെ 14,871 കി.മീ2 (5,742 ച.മൈൽ) തട പ്രദേശവുമുണ്ട്. ഇത് ഗംഗയുടെ പോഷകനദിയായ ഘാഘ്ര നദിയിൽ ചേരുന്നു.[1] കുന്നുകൾക്കിടയിലൂടെ ഒഴുകുന്നതിനാൽ ഗുഞ്ചിയിലെ രണ്ട് അരുവികൾ കൂടിച്ചേർന്നതാണ് ഇതിന് കാളി നദി എന്ന പേര് ലഭിച്ചത്. തനക്പൂരിനടുത്തുള്ള ബ്രഹ്മദേവ് മാണ്ഡിക്ക് ശേഷം, അത് തെറായി സമതലത്തിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു, അവിടെ അതിനെ ശാരദാ നദി എന്ന് വിളിക്കുന്നു.[2]
ഇത് ജലവൈദ്യുത ഉൽപാദനത്തിനുള്ള സാധ്യതകൾ പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു. ഇന്ത്യൻ റിവേഴ്‌സ് ഇന്റർ-ലിങ്ക് പ്രോജക്റ്റിന്റെ ഹിമാലയൻ ഘടകത്തിലെ നിരവധി പദ്ധതികളിൽ ഒന്നിന്റെ ഉറവിടമായും ഈ നദി നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു..[3]
പദോൽപ്പത്തി[തിരുത്തുക]
പഠനത്തിന്റെ ദേവതയായ സരസ്വതിയുടെ മറ്റൊരു പേരായ ശാരദയുടെ പേരിലാണ് ഇതിന് ഈ പേര് നൽകിയിരിക്കുന്നത്. കുമയൂണി: काली गाड़, kālī gād) അല്ലെങ്കിൽ ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ കാളി ഗംഗ.
ഹൈഡ്രോളജി[തിരുത്തുക]
Sources of river[തിരുത്തുക]
| Sharda River headwaters |
ശാരദാ നദിയുടെ സ്രോതസ്സുകൾ ചരിത്രത്തിൽ ഏറെ ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. കാലാപാനി ഗ്രാമത്തിനടുത്തുള്ള നീരുറവകളുടെ ശേഖരത്തിൽ നിന്നാണ് നദി ഉത്ഭവിക്കുന്നതെന്ന് പാരമ്പര്യം വിശ്വസിക്കുന്നു. അൽമോറ ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് ഗസറ്റിയർ പറയുന്നു:
ഇന്ത്യക്കാർ പവിത്രമായി കണക്കാക്കുകയും അവർ കാളി നദിയുടെ ഉറവിടമായി തെറ്റായി കണക്കാക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഉറവകളുടെ ശ്രദ്ധേയമായ ശേഖരം, രണ്ടാമത്തേതിന്റെ ഉത്ഭവം വടക്ക്-പടിഞ്ഞാറ് 30 മൈൽ അകലെയാണ്. ഉറവകൾ യഥാർത്ഥത്തിൽ അപ്രധാനമായ പോഷകനദികളാണ്.[4]
1911-ലെ ബ്രിട്ടീഷ് നിർവചനത്തിൽ, രണ്ട് പ്രധാന ജലാശയങ്ങളുടെ സംയോജനമാണ് ശാരദ നദി രൂപപ്പെടുന്നത്: ലിപുലേഖ് ചുരത്തിന് താഴെ ഉത്ഭവിക്കുന്ന കാലാപാനി നദിയും ലിംപിയാധുര പർവതനിരയ്ക്ക് താഴെയായി ഉയരുന്ന കുത്തി യാങ്കി നദിയും.[2] എന്നാൽ രണ്ട് അരുവികളെയും വ്യത്യസ്ത സന്ദർഭങ്ങളിൽ "കാളി നദി" എന്ന് വിളിക്കുന്നു.
ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ കുമയൂൺ ഡിവിഷനും നേപ്പാളിനും ഇടയിലുള്ള അതിർത്തിയായി ശാരദാ നദി പ്രവർത്തിക്കുന്നു, "കാലാപാനി ക്യാമ്പിംഗ് ഗ്രൗണ്ടിന് അൽപ്പം താഴെ" (30.217°N 80.904°E).[5] ലിപുലേഖ് ചുരവും ലിംപയാധുര ചുരവും (അല്ലെങ്കിൽ ലിംപിയ ചുരം) ഉത്തരാഖണ്ഡിന്റെ ടിബറ്റിന്റെ അതിർത്തിയിലാണ്.[6]
പ്രവാഹം[തിരുത്തുക]
ശാരദ നദി വലതുഭാഗത്ത് തവാഘട്ടിൽ (29°57′N 80°36′E) നിന്ന് സ്വീകരിക്കുന്നു. ഇത് ധാർചുലയെ കടന്ന് ജൗൽജിബിയിൽ വച്ച് ഗോരി ഗംഗയെ സ്വീകരിക്കുന്നു. അതിനുശേഷം ആൽപൈൻ സോണിലേക്ക് എത്തുന്ന ഉയർന്ന പർവതങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്നു. 29°36′N 80°24′E-ൽ നേപ്പാളിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യത്തെ ഇടത്-കര (L) കൈവഴിയായ ചമേലിയ നേപ്പാളിലെ ഗുരൻസ് ഹിമാലിൽ നിന്ന് (അപി ഉൾപ്പെടെ) തെക്കുപടിഞ്ഞാറോട്ട് ഒഴുകിയ ശേഷം ചേരുന്നു. നദിയുടെ ഇരുകരകളിലുമായി ഒരു ബസാർ പട്ടണമായ ജുലാഘട്ട് (29°34′N 80°21′E). അപ്പോൾ കാളി 29°27′N 80°15′E-ൽ സർജു നദി (R) സ്വീകരിക്കുന്നു. പഞ്ചേശ്വരത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്തെ കാളി കുമയോൺ എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്.
ശാരദ നദി ജോഗ്ബുദ്ധ താഴ്‌വരയിൽ നിന്ന് ഹിൽ റീജിയനിൽ നിന്ന് പുറപ്പെടുന്നു. രണ്ട് പോഷകനദികൾ സ്വീകരിക്കുന്നു: 29°12′N 80°14′E-ൽ ലധിയ (R), 29°9′N 80°16′E-ൽ രാംഗൺ (L). തുടർന്ന് താഴത്തെ ശിവാലിക് മലനിരകളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു. തനക്പൂർ (ആർ) പട്ടണം 29°3′N 80°7′E യിൽ ശാരദ റിസർവോയറിന്റെ അണക്കെട്ടിന് മുകളിലാണ്. ഇവിടെ ജലസേചന കനാലിലേക്ക് വെള്ളം തിരിച്ചുവിടുന്നു. അവസാനമായി, നദി അവസാന കുന്നുകളിൽ നിന്ന് തെരായ് സമതലത്തിലേക്ക് പുറപ്പെടുന്നു. ബൻബാസ (ആർ), മഹേന്ദ്രനഗർ (ഭീം ദത്ത) (എൽ) നഗരങ്ങൾ കടന്നുപോകുന്നു. ഉത്തർപ്രദേശിൽ മറ്റൊരു 100 കി.മീ (62 മൈൽ) തെക്കുകിഴക്കായി ഒഴുകി ഘഘര നദിയിൽ 27°39′N 81°17′E, ഏകദേശം 30 കി.മീ.-ൽ വലത് കരയിലെ പോഷകനദിയായി ചേരുന്നു. [7][8][9][10]
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ Midha, N. & Mathur, P.K. (2014). "Channel characteristics and planform dynamics in the Indian Terai, Sharda River" (PDF). Environmental Management. 53 (1): 120–134. Bibcode:2014EnMan..53..120M. doi:10.1007/s00267-013-0196-4. PMID 24202283. S2CID 6159788.
- ↑ 2.0 2.1 Walton, H. G., ed. (1911). "Chapter I. General Features. River Basins". Almora: A Gazetteer. District Gazetteers of the United Provinces of Agra and Oudh. Vol. 35. Allahabad: Government Press, United Provinces. pp. 3–4.
- ↑ "Kali river". www.euttaranchal.com. 14 December 2015. Retrieved 16 January 2022.
- ↑ Walton, Almora Gazetteer (1911), പുറം. 252.
- ↑ Walton, Almora Gazetteer (1911), പുറങ്ങൾ. 253–254. The coordinates of the point "little below the Kalapani camping ground" are taken from the OpenStreetMap, which is representing the US Army's File:Map India and Pakistan 1-250,000 Tile NH 44-6 Nanda Devi.jpg dated 1954. See also the enlarged map File:1955-US-Army-map-Kali-river-sources.jpg.
- ↑ Himalayas, The Imperial Gazetteer of India, Volume 13, 1908, p.134.
- ↑ Rao, K.L. (1975). India's Water Wealth. New Delhi: Orient Longmann.
- ↑ Tiwary, R. (2006). "Indo-Nepal Water Resource Negotiation: Deepening Divide over Border Project". South Asia Journal. No. January–March. Archived from the original on 11 January 2011. Retrieved 13 August 2013.
- ↑ Design and Construction of selected Barrages in India (1981), Publication number 149, Central Board of Irrigation and Power, Malcha Marg, Chanakyapuri, New Delhi.
- ↑ Central Board of Irrigation and Power (1981). Barrages in India. Publication no. 148. Malcha Marg, Chanakyapuri, New Delhi.
External links[തിരുത്തുക]
