Jump to content

റൈറ്റ് ടു എ ഹെൽത്തി ഇൻവൈറൻമൻറ്റ്

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(Right to a healthy environment എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)

മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യം പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന പാരിസ്ഥിതിക സംവിധാനങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനകളും പരിസ്ഥിതി സംഘടനകളും വാദിക്കുന്ന മനുഷ്യാവകാശമാണ് റൈറ്റ് ടു എ ഹെൽത്തി ഇൻവൈറൻമൻറ്റ്.[1][2][3]2021 ഒക്ടോബറിൽ HRC/RES/48/13-ൽ നടന്ന 48-ാമത് സെഷനിൽ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ മനുഷ്യാവകാശ കൗൺസിൽ ഈ അവകാശം അംഗീകരിച്ചു.[4] ജലത്തിനും ശുചിത്വത്തിനുമുള്ള അവകാശം, ഭക്ഷണത്തിനുള്ള അവകാശം, ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം എന്നിങ്ങനെയുള്ള മറ്റ് ആരോഗ്യ-കേന്ദ്രീകൃത മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുമായി ഈ അവകാശം പരസ്പരം ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.[5] ആരോഗ്യകരമായ പരിസ്ഥിതിക്കുള്ള അവകാശം പരിസ്ഥിതി ഗുണനിലവാരം സംരക്ഷിക്കാൻ മനുഷ്യാവകാശ സമീപനം ഉപയോഗിക്കുന്നു. മറ്റ് അവസ്ഥയിലോ പരിസ്ഥിതിയിലോ ഉള്ള ആഘാതങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന പാരിസ്ഥിതിക നിയന്ത്രണത്തിന്റെ കൂടുതൽ പരമ്പരാഗത സമീപനത്തിന് വിരുദ്ധമായി ഈ സമീപനം വ്യക്തിഗത മനുഷ്യരിൽ പാരിസ്ഥിതിക ദോഷത്തിന്റെ ആഘാതത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നു.[6] പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിനായുള്ള മറ്റൊരു സമീപനം റൈറ്റ്സ് ഓഫ് നേച്ചർ ആണ്. അത് മനുഷ്യരും കോർപ്പറേറ്റുകളും അനുകൂലിക്കുന്ന അവകാശങ്ങൾ പ്രകൃതിയിലേക്കും വ്യാപിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു.[7]

Slash and burn deforestation along the Rio Xingu, Brazil endangers both indigenous rights to the land as well as the larger right to a healthy environment. Case law like the Columbian' Climate case protecting the Amazon forest from deforestation have historically relied on the rights of nature and children,[8] the right to a healthy environment would provide additional protection.

സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പങ്ക്

[തിരുത്തുക]

അവകാശം പരിസ്ഥിതി നിയമങ്ങൾ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനും നടപ്പിലാക്കുന്നതിനും, മലിനീകരണം നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനും, പരിസ്ഥിതി പ്രശ്‌നങ്ങളാൽ ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന സമൂഹങ്ങൾക്ക് നീതിയും സംരക്ഷണവും നൽകാനും സംസ്ഥാനത്തിന്റെ നിയമബാദ്ധ്യത സംജാതമാക്കുന്നു.[6] കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാന വ്യവഹാരങ്ങൾക്കും മറ്റ് പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങൾക്കും പാരിസ്ഥിതിക നിയമപരമായ മുൻകരുതലുകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു പ്രധാന അവകാശമാണ് ആരോഗ്യകരമായ പരിസ്ഥിതിയ്ക്കുള്ള അവകാശം.[9][10]

അന്താരാഷ്ട്ര സമീപനങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

ചരിത്രപരമായി, മനുഷ്യാവകാശങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള സാർവത്രിക പ്രഖ്യാപനം, സിവിൽ, രാഷ്ട്രീയ അവകാശങ്ങൾക്കുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര ഉടമ്പടി അല്ലെങ്കിൽ സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക, സാംസ്കാരിക അവകാശങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര ഉടമ്പടി എന്നിവ പോലുള്ള ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ പ്രധാന മനുഷ്യാവകാശ രേഖകൾ ആരോഗ്യകരമായ അന്തരീക്ഷത്തിനുള്ള അവകാശത്തെ അംഗീകരിക്കുന്നില്ല.[3]1972-ലെ സ്റ്റോക്ക്‌ഹോം പ്രഖ്യാപനം അവകാശത്തെ അംഗീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ അത് നിയമപരമായി ബാധ്യതയുള്ള ഒരു രേഖയല്ല. 1992-ലെ റിയോ പ്രഖ്യാപനം മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ ഭാഷ ഉപയോഗിക്കുന്നില്ല, എന്നിരുന്നാലും വ്യക്തികൾക്ക് പാരിസ്ഥിതിക കാര്യങ്ങൾ, തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നതിലെ പങ്കാളിത്തം, നീതിയിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം എന്നിവ സംബന്ധിച്ച വിവരങ്ങളിലേക്ക് പ്രവേശനം ഉണ്ടായിരിക്കുമെന്ന് പ്രസ്താവിക്കുന്നു.[11] നിലവിൽ നിർദ്ദേശിച്ചിരിക്കുന്ന യുഎൻ പ്രമേയം, പരിസ്ഥിതിക്കുള്ള ആഗോള ഉടമ്പടി, അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടാൽ, ഇത് ആരോഗ്യകരമായ പരിസ്ഥിതിക്കുള്ള അവകാശം ഉൾപ്പെടുത്തുന്ന ആദ്യത്തെ യുഎൻ മനുഷ്യാവകാശ ഉപകരണമായിരിക്കും.[12]

യുഎന്നിലെ 150-ലധികം സംസ്ഥാനങ്ങൾ നിയമനിർമ്മാണം, വ്യവഹാരം, ഭരണഘടനാ നിയമം, ഉടമ്പടി നിയമം അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് നിയമപരമായ അധികാരങ്ങൾ എന്നിവയിലൂടെ ഏതെങ്കിലും രൂപത്തിൽ സ്വതന്ത്രമായി അവകാശം അംഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.[5] മനുഷ്യരുടെയും ജനങ്ങളുടെയും അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച ആഫ്രിക്കൻ ചാർട്ടർ, മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച അമേരിക്കൻ കൺവെൻഷൻ, എസ്കാസു ഉടമ്പടി, മനുഷ്യാവകാശങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അറബ് ചാർട്ടർ, ആസിയാൻ മനുഷ്യാവകാശ പ്രഖ്യാപനം എന്നിവയിൽ ഓരോന്നിനും ആരോഗ്യകരമായ അന്തരീക്ഷത്തിനുള്ള അവകാശം ഉൾപ്പെടുന്നു.[3][13][14]കുട്ടികളുടെ അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച കൺവെൻഷൻ പോലുള്ളവ പരിസ്ഥിതി പ്രശ്‌നങ്ങളെ പരാമർശിക്കുന്നു. കാരണം അവ ഈ സാഹചര്യത്തിൽ കുട്ടികളുടെ അവകാശങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിന്റെ ശ്രദ്ധയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.[13]

മനുഷ്യാവകാശങ്ങളെയും പരിസ്ഥിതിയെയും കുറിച്ചുള്ള യുഎൻ പ്രത്യേക റിപ്പോർട്ടർമാരായ ജോൺ എച്ച്. നോക്സും (2012–2018) ഡേവിഡ് ആർ. ബോയിഡും (2018–) അന്താരാഷ്ട്ര നിയമത്തിൽ ഈ അവകാശങ്ങൾ എങ്ങനെ ഔപചാരികമാക്കാം എന്നതിനെക്കുറിച്ച് ശുപാർശകൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്.[15] 2020-ൽ, യുഎൻ തലത്തിലുള്ള നിരവധി കമ്മിറ്റികളും ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റി ബാർ പോലെയുള്ള പ്രാദേശിക നിയമ സമൂഹങ്ങളും ഇത് അംഗീകരിച്ചു[16] .

മനുഷ്യാവകാശങ്ങളോടും കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനത്തോടുമുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര സമീപനത്തിന്റെ കാതലാണ് ആരോഗ്യകരമായ അന്തരീക്ഷത്തിനുള്ള അവകാശം [17][18] കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം മനുഷ്യാവകാശങ്ങളിൽ ഉണ്ടാക്കുന്ന പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഈ വിഷയത്തിൽ പതിവായി ചോദിക്കുന്ന ചോദ്യങ്ങളുള്ള ഒരു വസ്തുതാ ഷീറ്റിൽ OHCHR അവതരിപ്പിക്കുന്നു.[19]

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. "The Case for a Right to a Healthy Environment". Human Rights Watch (in ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-03-01. Retrieved 2021-02-10.
  2. "The Time is Now for the UN to Formally Recognize the Right to a Healthy and Sustainable Environment". Center for International Environmental Law (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-10-25. Retrieved 2021-02-10.
  3. 3.0 3.1 3.2 Knox, John H. (2020-10-13). "Constructing the Human Right to a Healthy Environment". Annual Review of Law and Social Science (in ഇംഗ്ലീഷ്). 16 (1): 79–95. doi:10.1146/annurev-lawsocsci-031720-074856. ISSN 1550-3585. S2CID 216476059. Archived from the original on 2021-04-07. Retrieved 2022-04-15.
  4. "OHCHR | Bachelet hails landmark recognition that having a healthy environment is a human right". www.ohchr.org. Retrieved 2021-10-09.
  5. 5.0 5.1 "OHCHR | Good practices on the right to a healthy environment". www.ohchr.org. Retrieved 2021-02-10.
  6. 6.0 6.1 Boyle, Alan (2012-08-01). "Human Rights and the Environment: Where Next?". European Journal of International Law (in ഇംഗ്ലീഷ്). 23 (3): 613–642. doi:10.1093/ejil/chs054. ISSN 0938-5428.
  7. Halpern, Gator. "Rights to Nature vs Rights of Nature" (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2021-01-17. Retrieved 2021-02-10.
  8. "In historic ruling, Colombian Court protects youth suing the national government for failing to curb deforestation". Dejusticia (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-04-05. Retrieved 2021-11-30.
  9. Atapattu, Sumudu (2018), Knox, John H.; Pejan, Ramin (eds.), "The Right to a Healthy Environment and Climate Change: Mismatch or Harmony?", The Human Right to a Healthy Environment, Cambridge: Cambridge University Press, pp. 252–268, ISBN 978-1-108-42119-5, retrieved 2021-02-10
  10. Varvastian, Sam (2019-04-10). "The Human Right to a Clean and Healthy Environment in Climate Change Litigation" (in ഇംഗ്ലീഷ്). Rochester, NY. SSRN 3369481. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  11. "UNEP - Principle 10 and the Bali Guideline".{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  12. Knox, John (April 2019). "The Global Pact for the Environment: At the crossroads of human rights and the environment". RECIEL. (28) 1: 40–47.
  13. 13.0 13.1 Shelton, Dinah (2002). Human Rights, Health & Environmental Protection: Linkages in Law & Practice. Health and Human Rights Working Paper Series No 1. World Health Organization.
  14. "Regional Agreement on Access to Information, Public Participation and Justice in Environmental Matters in Latin America and the Caribbean" (PDF). CEPAL. 4 March 2018. Archived from the original (PDF) on 2021-02-06. Retrieved 20 April 2021.
  15. "OHCHR | Right to a healthy and sustainable environment". www.ohchr.org. Retrieved 2021-02-10.
  16. "Human Right to a Healthy Environment: UN Formal Recognition". nycbar.org (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-02-10.
  17. Cooper, Nathan. "How the new human right to a healthy environment could accelerate New Zealand's action on climate change". The Conversation (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-11-30.
  18. "Why having a clean and healthy environment is a human right". World Economic Forum (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-11-30.
  19. "Frequently Asked Questions on Human Rights and Climate Change" (PDF). ohchr.org (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-05-07.