ഇന്ത്യൻ കളിരൂപമായ ചതുരംഗത്തിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞ ഒരു ചെസ്സ് വകഭേദമാണ് മാക്രുക് (Thai: หมากรุก; rtgs: മാക് രുക്; [màːkrúk]), അഥവാ തായ് ചെസ്സ്. ഇപ്പോൾ സജീവമായി നിലനിൽക്കുന്ന ചെസ്സ് വകഭേദങ്ങളിൽ ചതുരംഗത്തിനോട് ഏറ്റവും സാദൃശ്യമുള്ളത് മാക്രുകിനാണെന്നു് കരുതുന്നു.[1]
തായ് വംശജർക്കിടയിൽ ഈ കളിയ്ക്ക് ചെസ്സിനേക്കാൾ ജനപ്രീതിയുണ്ട്.[2]
കാലാൾ (called เบี้ย bia, a cowry shell, പണമായി മുമ്പ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു) അന്താരാഷ്ട്ര ചെസ്സിലെ കാലാളിനെ പോലെ നീങ്ങുകയും എതിർകരുക്കളെ വെട്ടിയെടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ, ആദ്യത്തെ നീക്കത്തിൽ രണ്ടുകള്ളി നീക്കാൻ സാധിക്കില്ല. അതുകൊണ്ട്, എൻ പാസന്റ് നീക്കവും ഇല്ല. കാലാൾ ആറാം റാങ്കിലെത്തുന്നതോടെ മന്ത്രിയായി (med) സ്ഥാനക്കയറ്റം ലഭിക്കുന്നു.
○
●
○
P
മന്ത്രി[3][4] (called เม็ด met, seed[3]), ഏറ്റവും ദുർബലമായ കരു, ഷത്രജ്ഞിലെ ഫെർ കരുവിനെപോലെയോ, ഡായ് ഷോഗിയിലെ കാറ്റ് സ്ഷേർഡിനെപോലെയോ കോണോടുകോൺ ഒരു കള്ളിയാണ് നീങ്ങുന്നത്.
●
●
Q
●
●
ആന (called โคน khon, nobleman[3] or mask[4]) ഷോഗിയിലെ സിൽവർ ജനറലിനെ പോലെ, ഒരു കള്ളി കോണോടുകോണോ, ഒരു കള്ളി മുമ്പിലേക്കോ നീങ്ങുന്നു.
●
●
●
B
●
●
കുതിര (called ม้า ma, horse) പടിഞ്ഞാറൻ ചെസ്സിലെ കുതിരയ്ക്ക് സമാനമായി നീങ്ങുന്നു. രണ്ടു കള്ളി നീങ്ങി ലംബമായി ഒരു കള്ളി നീങ്ങുന്നു. ഈ കരുവിന് കരുക്കൾക്ക് മുകളിലൂടെ ചാടാൻ കഴിയുന്നു.
●
●
●
●
KT
●
●
●
●
തേര് (called เรือ ruea, boat) പടിഞ്ഞാറൻ ചെസ്സിലെ തേരിനെ പോലെ എത്ര കള്ളി ലംബമായും തിരശ്ചീനമായും നീങ്ങുന്നു.
│
│
─
─
R
─
─
│
│
രാജാവ് (called ขุน khun, meaning either a feudal lord or a title-holder of the lowest ranks in the ancient Thai nobility) ചെസ്സിലെ രാജാവിനെ പോലെ ഒരു കള്ളി ഏത് ദിശയിലേയ്ക്കും ആയി നീങ്ങുന്നു. കളി അവസാനിക്കുന്നത് രാജാവ് ചെക്ക് മേറ്റ് ആയാണ്.
കളി തുടങ്ങുമ്പോൾ, കാലാളുകൾ മൂന്നും ആറും റാങ്കുകളിലാണ് സജ്ജീകരിക്കുന്നത്. മന്തിമാർ രാജാക്കന്മാരുടെ വലതുവശത്തും സജ്ജീകരിക്കുന്നു. കാലാളുകൾ ആറാം റാങ്കിലെത്തുമ്പോൾ സ്ഥാനക്കയറ്റം (เบี้ยหงาย bia ngai, flipped cowry shell) ലഭിച്ച് മന്ത്രിയെ പോലെ നീങ്ങുന്നു. അന്താരാഷ്ട്ര ചെസ്സിലെ പോലെ കാത്സിലിങ്ങ് നീക്കമില്ല.
രണ്ടു വശത്തും ഒരു കാലാളും അവശേഷിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ കളി ഒരു നിശ്ചിത നീക്കങ്ങൾക്കു് ശേഷം പൂർത്തിയാവണമെന്നുണ്ട്, അല്ലാത്തപക്ഷം കളി സമനിലയാവുന്നു.
ഇരുവശത്തും കാലാളുകൾ ഇല്ലെങ്കിൽ 64 നീക്കങ്ങൾക്കുള്ളിൽ കളി അവസാനിച്ചിരിക്കണം. മോശം അവസ്ഥയിലുള്ള ആളാണ് നീക്കം എണ്ണേണ്ടത്, ഏത് സമയത്തും എണ്ണം നിർത്തുവാനും സാധിക്കും. മോശം അവസ്ഥയിലുള്ള കളിക്കാരൻ നീക്കം എണ്ണുന്നതു തുടർന്ന് എതിരാളിയെ ചെക്ക്മെറ്റ് ആക്കുകയാണെങ്കിലും കളി സമനിലയിൽ അവസാനിക്കുന്നു.
മോശം അവസ്ഥയിലുള്ള കളിക്കാരന്റെ അവസാനത്തെ കരുവും (രാജാവല്ല) വെട്ടിയെടുക്കപ്പെടുകയാണെങ്കിൽ, നീക്കം എണ്ണുന്നതു തുടരുകയോ, മെച്ചപ്പെട്ട അവസ്ഥയിലുള്ള കളിക്കാരന്റെ കരുക്കളുടെ നിലയനുസരിച്ച് താഴെ പറയുന്നതു പോലെ വീണ്ടും ആദ്യം മുതൽ നീക്കങ്ങൾ എണ്ണുകയോ ചെയ്യുന്നു.
രണ്ട് തേര് ആണുള്ളതെങ്കിൽ: 8 നീക്കം
ഒരു തേര് മാത്രം ആണുള്ളതെങ്കിൽ: 16 നീക്കം
രണ്ടു ആന ഉണ്ടാവുകയും തേരുകൾ ഇല്ലാത്ത അവസ്ഥയാണെങ്കിൽ: 22 നീക്കം
ഒരു ആന മാത്രം ഉണ്ടാവുകയും തേരുകൾ ഇല്ലാത്ത അവസ്ഥയാണെങ്കിൽ: 44 നീക്കം
രണ്ടു കുതിര ഉണ്ടാവുകയും തേരുകളും ആനകളും ഇല്ലാത്ത അവസ്ഥയാണെങ്കിൽ: 32 നീക്കം
ഒരു കുതിര മാത്രം ഉണ്ടാവുകയും തേരുകളും ആനകളും ഇല്ലാത്ത അവസ്ഥയാണെങ്കിൽ : 64 നീക്കം
മന്ത്രിമാർ മാത്രം ഉണ്ടാവുകയും തേരുകളും ആനകളും കുതിരകളും ഇല്ലാത്ത അവസ്ഥയാണെങ്കിൽ: 64 നീക്കം
മോശം അവസ്ഥയിലുള്ള കളിക്കാരൻ നീങ്ങുന്നതിനൊപ്പം നീക്കത്തിന്റെ എണ്ണവും ഉചരിക്കുന്നു. മെച്ചപ്പെട്ട അവസ്ഥയിലുള്ള കളിക്കാരന് നിശ്ചിത നീക്കങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ചെക്ക്മേറ്റ് ആക്കാൻ സാധിച്ചില്ലെങ്കിൽ കളി സമനിലയാകുന്നു. ജയസാധ്യതകൾ കണക്കിലെടുത്തു ഇരു കളിക്കാർക്കും നീക്കം എണ്ണുന്നതു് തുടരാനോ, നിർത്താനോ, വീണ്ടും എണ്ണാനോ സാധിക്കും.