ഗുരുദാസ് അഗർവാൾ

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(G. D. Agrawal എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
G. D. Agrawal
G. D. Agrawal
ജനനം
Guru Das Agrawal

(1932-07-20)20 ജൂലൈ 1932
മരണം11 ഒക്ടോബർ 2018(2018-10-11) (പ്രായം 86)
മരണ കാരണംFast-unto-death
അന്ത്യ വിശ്രമംChitrakoot,
Madhya Pradesh,
India
ദേശീയതIndian
മറ്റ് പേരുകൾSant Swami Sanand,
Swami Gyan Swaroop Sanand
പൗരത്വംIndian
വിദ്യാഭ്യാസംCivil engineering
Environmental engineering
കലാലയംBenaras Hindu University IIT Roorkee, University of California at Berkeley
തൊഴിൽEnvironmental Engineer
തൊഴിലുടമGovernment of India Central Pollution Control Board, Civil and Environmental Engineering at IIT Kanpur
അറിയപ്പെടുന്നത്Stopping construction of dams on the Bhagirathi River in 2009
സ്ഥാനപ്പേര്First Member-Secretary (CPCB), former Head of the Department (IIT)
കാലാവധി17 years at IIT Kanpur

ഒരു ഇന്ത്യൻ പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകനും, എഞ്ചിനീയറും, മത നേതാവും, സന്യാസിയും പ്രൊഫസറുമായിരുന്നു ഗുരുദാസ് അഗർവാൾ(20 ജൂലൈ 1932 - 11 ഒക്ടോബർ 2018). സന്ത് സ്വാമി സാനന്ദ് എന്നും സന്ത് സ്വാമി ഗ്യാൻ സ്വരൂപ് സാനന്ദ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. 1905-ൽ മദൻ മോഹൻ മാളവ്യ സ്ഥാപിച്ച ഗംഗാ മഹാസഭയുടെ രക്ഷാധികാരിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം.

ഗംഗാ നദിയിലെ നിരവധി പദ്ധതികൾ തടയുന്നതിനായി നടത്തിയ നിരവധി ഉപവാസ സമരങ്ങളിലൂടെ അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധേയനാണ്. 2009-ൽ അദ്ദേഹം നടത്തിയ ഉപവാസം ഭാഗീരഥി നദിയുടെ അണക്കെട്ട് നിർത്തിവയ്ക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു.[1]

ഗംഗയെ ശുദ്ധീകരിക്കാനും സംരക്ഷിക്കാനുമുള്ള സർക്കാർ വാഗ്ദാനങ്ങൾ പാലിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് 2018 ജൂൺ 22 മുതൽ നിരാഹാരം കിടന്ന ശേഷം 2018 ഒക്ടോബർ 11 ന് അഗർവാൾ മരിച്ചു.

ആദ്യകാല ജീവിതം[തിരുത്തുക]

1932-ൽ ഉത്തർപ്രദേശിലെ മുസാഫർനഗർ ജില്ലയിലെ കാന്ധലയിൽ ഒരു കർഷക കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ച അദ്ദേഹം പ്രാദേശിക പ്രൈമറി, സെക്കൻഡറി സ്കൂളുകളിൽ പഠിക്കുകയും റൂർക്കി സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് (ഇപ്പോൾ ഐഐടി റൂർക്കി) സിവിൽ എഞ്ചിനീയറിംഗിൽ ബിരുദം നേടുകയും ചെയ്തു. 1979-80 കാലഘട്ടത്തിൽ അദ്ദേഹം കേന്ദ്ര മലിനീകരണ നിയന്ത്രണ ബോർഡിന്റെ മെമ്പർ സെക്രട്ടറിയായിരിക്കെ, റൂർക്കി സർവകലാശാലയിൽ പരിസ്ഥിതി എഞ്ചിനീയറിംഗിൽ വിസിറ്റിംഗ് പ്രൊഫസറും ആയിരുന്നു.

2011 ജൂലൈയിൽ അദ്ദേഹം ഒരു ഹിന്ദു സന്യാസിയായി മാറി. സ്വാമി ജ്ഞാനസ്വരൂപ് സാനന്ദ് എന്നറിയപ്പെട്ടു.[2]

പരിസ്ഥിതി ആക്ടിവിസം[തിരുത്തുക]

പശ്ചാത്തലം[തിരുത്തുക]

പ്രാദേശിക പൗരന്മാരുടെ നിരവധി പ്രതിഷേധങ്ങളും പ്രാതിനിധ്യങ്ങളും ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, ഭാഗീരഥി നദിയുടെ 2,525 കിലോമീറ്റർ (1,569 മൈൽ) നീളത്തിൽ 125 കിലോമീറ്റർ (78 മൈൽ) വിസ്തൃതിയിൽ, ക്ലിയറൻസ് അല്ലെങ്കിൽ ഇതിനകം നിർമ്മാണത്തിലിരിക്കുന്ന 6 ജലവൈദ്യുത നിലയ അണക്കെട്ടുകൾ ആസൂത്രണം ചെയ്തു. ഗംഗോത്രി ഹിമാനിയിലെ നദിയുടെ ഉറവിടം മുതൽ ഹിമാലയൻ താഴ്‌വരയിലെ ഉത്തരകാശി എന്ന വിദൂര പട്ടണത്തിലേക്കാണ് ഈ ഓട്ടം. സാമ്പത്തിക വളർച്ചയ്‌ക്കായുള്ള ഊർജ്ജ തീവ്രമായ അജണ്ട പിന്തുടരുന്നതിനായി, ഇന്ത്യൻ ഗവൺമെന്റ് നദിയിൽ ജലവൈദ്യുത ഉൽപ്പാദന പദ്ധതികൾ തിടുക്കത്തിൽ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോയി. ഈ പ്രക്രിയയിൽ പ്രകൃതിയെ ആരാധിക്കുന്നതിനും ഇണങ്ങി ജീവിക്കുന്നതിനുമുള്ള പരമ്പരാഗത ഇന്ത്യൻ ധാർമ്മികതയെന്ന് പലരും വിശേഷിപ്പിക്കുന്നതിനെ തകർത്തു.[3]

ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ ഗംഗോത്രിയിൽ, ഗംഗാ നദിയുടെ ഉറവിടമായ ലോഹറിനാഗ് പാലാ ജലവൈദ്യുത പദ്ധതിയുടെ സ്ഥലമായ ഭാഗീരഥി നദി.

2009[തിരുത്തുക]

അഗർവാൾ 2009 ജൂൺ 13-ന് ഉത്തരകാശിയിൽ ഉപവാസം ആരംഭിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആവശ്യം വളരെ പരിമിതവും നിർദ്ദിഷ്ടവുമായിരുന്നു. അതായത് ഗംഗയുടെ ഉത്ഭവം മുതൽ ഈ 125 കിലോമീറ്റർ (78 മൈൽ) നീളത്തിൽ അതിന്റെ യഥാർത്ഥ ചാനലിൽ ഒഴുകാൻ അനുവദിക്കുക. ഗംഗയെ ഇപ്പോഴും മനുഷ്യന് ശല്യപ്പെടുത്താതെ കാണാൻ കഴിയുന്ന ഒരേയൊരു വ്യാപ്‌തിയാണിത്. നദിയുടെ സ്വതന്ത്രമായ ഒഴുക്ക് അതിന്റെ വിശുദ്ധ പദവിയുടെ നിർണായക ഘടകമാണ്.[4]

ജനുവരിയിൽ തന്റെ ഉപവാസം ആരംഭിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, അഗർവാൾ പറഞ്ഞു, "ജലം ...(ഗംഗയുടെ) ഒരു ഹിന്ദുവിന് സാധാരണ ജലമല്ല. ഇത് ഹിന്ദു വിശ്വാസത്തിന്റെ ജീവിതത്തിന്റെയും മരണത്തിന്റെയും പ്രശ്നമാണ്".[4]

ഉത്തരാഖണ്ഡ് മന്ത്രിയുടെ ആരോപണം[തിരുത്തുക]

ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ ജലവൈദ്യുത വിരുദ്ധ പദ്ധതികൾ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ഇത്തരം പദ്ധതികൾക്ക് പിന്നിൽ യുഎസിലെ സെൻട്രൽ ഇന്റലിജൻസ് ഏജൻസി (സിഐഎ) അല്ലെങ്കിൽ പാക്കിസ്ഥാന്റെ ഇന്റർ സർവീസ് ഇന്റലിജൻസ് (ഐഎസ്ഐ) ആയിരിക്കാം എന്ന് ദിവാകർ ഭട്ട് പത്രസമ്മേളനത്തിൽ ആരോപിച്ചു. സംസ്ഥാനത്തിന്റെയും ആത്യന്തികമായി ഇന്ത്യയുടെയും വികസനത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു. അതിനാൽ അവർ രാജ്യദ്രോഹികളാണ്, അവരെയും ജനങ്ങൾ എതിർക്കേണ്ടതുണ്ട്.[5]

2013[തിരുത്തുക]

ദേശീയ ഗംഗാ നദീതട അതോറിറ്റിയുടെ നിഷ്‌ക്രിയത്വത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ 2013 ജൂൺ പകുതിയോടെ അഗർവാൾ നിരാഹാരം തുടങ്ങി. നിരാഹാരം 101-ാം ദിവസത്തിലേക്ക് കടന്നതിനാൽ സെപ്റ്റംബർ 21-ന് അദ്ദേഹം വെള്ളം എടുക്കുന്നത് നിർത്തി. അഗർവാളിന്റെ നിരാഹാരത്തോടുള്ള സർക്കാർ നിസ്സംഗത കാരണം, ദേശീയ ഗംഗാ നദീതട അതോറിറ്റിയിലെ മൂന്ന് അംഗങ്ങളായ രാജേന്ദ്ര സിംഗ്, രവി ചോപ്ര, റാഷിദ് സിദ്ദിഖി എന്നിവർ രാജിവച്ചു.

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. "Dying for the Ganges: A Scientist Turned Swami Risks All". National Geographic Blog. Archived from the original on 2018-12-07. Retrieved 2022-05-12.
  2. Noted environmentalist embraces sanyas Times of India – 4 July 2011
  3. "Fast to death against Ganges dams Dis". Saving Iceland. 24 June 2008. Archived from the original on 24 July 2011. Retrieved 3 March 2010.
  4. 4.0 4.1 John Vidal (13 March 2009). "Himalayas hydroelectric dam project stopped after scientist on hunger strike against the project almost dies". reprint by International Rivers. Guardian News and Media Limited. Archived from the original on 2 October 2011. Retrieved 1 March 2010.
  5. "Diwakar Bhatt Alleges Environmentalist Prof GD Aggarwal as CIA Agent". Archived from the original on 18 October 2010. Retrieved 4 October 2010.

പുറംകണ്ണികൾ[തിരുത്തുക]

"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഗുരുദാസ്_അഗർവാൾ&oldid=4078928" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്