ചേദി
ചേദി രാജ്യം | |
|---|---|
| 600 ബി.സി.ഇ–300 ബി.സി.ഇ | |
.png) ചേദിയും മറ്റു മഹാജനപദങ്ങളും | |
| തലസ്ഥാനം | സുക്തിമതി |
| ഭരണസമ്പ്രദായം | രാജഭരണം |
| ചരിത്രം | |
• Established | 600 ബി.സി.ഇ |
• Disestablished | 300 ബി.സി.ഇ |
| Today part of | ഇന്ത്യ |
ചേദി പുരാതന ഇന്ത്യയിലെ പതിനാറു മഹാജനപദങ്ങളിൽ ഒന്നായിരുന്നു.[1] ചേദി ജനപദം, മധ്യപ്രദേശിലെ ബുന്ദേൽക്കണ്ട് പ്രദേശത്തിൽ, യമുനാനദിക്കു തെക്കു കെൻ നദിയുടെ പരിസരപ്രദേശങ്ങളിലുമായിട്ടാണ് സ്ഥിതി ചെയ്തിരിന്നുവെന്നു അനുമാനിക്കുന്നു. ചേദിയുടെ തലസ്ഥാനം സുക്തിമതി എന്നു സംസ്കൃതത്തിലും സോത്തിവതി-നഗര എന്നു പാലിയിലും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.[2]
മഹാഭാരതത്തിൽ, ചേദി രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്നത് ശിശുപാലനാണ്, ഒരു മഗധയിലെ ജരസന്ധനും കുരു രാജാവായ ദുര്യോധനനും ആണ് സഖ്യകക്ഷികൾ . അമ്മാവന്റെ മകനായകൃഷ്ണന്റെ എതിരാളിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. പാണ്ഡവ രാജാവായ യുധിഷ്ഠിരന്റെ രാജസൂയ യാഗത്തിനിടെ കൃഷ്ണൻ അദ്ദേഹത്തെ വധിച്ചു. ഭീമന്റെ ഭാര്യ ചേദി സ്വദേശിയായിരുന്നു. കുരുക്ഷേത്രയുദ്ധസമയത്തെ ചേദിക്കാരായ പ്രമുഖർ ദമഘോഷൻ, ശിസുപാലൻ, ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട് ശിശുപല, ധൃഷ്ടകേതു, സുകെതു, ശരഭൻ , ഭീമന്റെ ഭാര്യ, നകുല ന്റെ ഭാര്യ കരേണുമതി, ധ്രിശ്തകെതുവിന്റെ പുത്രന്മാർ തുടങ്ങിയവരണ്. മറ്റ് ചേഡികളിൽ രാജാവ് ഉപരിചര വാസു, അദ്ദേഹത്തിന്റെ മക്കൾ, സുവാഹു രാജാവ്, സഹജ രാജാവ് എന്നിവരും ഉൾപ്പെടുന്നു. ആദ്യകാലങ്ങളിൽ പൗരവ രാജാക്കന്മാരും പിന്നീട് രാജ്യത്തിന്റെ മധ്യഭാഗത്ത് യാദവ രാജാക്കന്മാരും ഇത് ഭരിച്ചു.
ഭൂമിശാസ്ത്രം[തിരുത്തുക]
തലസ്ഥാനനഗരമായ സുക്തിമതിയുടെ സ്ഥാനം ഇനിയും തീർച്ചപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല. ചരിത്രകാരന്മാരായ ഹേമചന്ദ്ര റായ് ചൗധുരിയുടേയും എഫ് . ഇ. പർഗിറ്ററിന്റേയും അഭിപ്രായത്തിൽ ഈ നഗരം ഉത്തർ‌പ്രദേശിലെ ബാന്ദക്കു സമീപത്താണ്. [3] പുരാവസ്തുഗവേഷകനായ ദിലീപ് കുമാർ ചക്രബർത്തി മധ്യപ്രദേശിലെ റിവയ്ക്കടുത്തുള്ള ഇറ്റാഹ, സുക്തിമതിയായി പരിഗണിക്കുന്നു. [4]
പ്രാചീനഗ്രന്ഥങ്ങളിലെ പരാമർശങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
ഋഗ്വേദത്തിലെ ദാനസ്തുതി സുക്തത്തിൽ ചേദി ജനപദത്തിലെ രാജാവായ കാശുവിനെക്കുറിച്ച് പരാമർശിക്കുന്നു. [5] ജാതകകഥകളായ ചേദി ജാതകത്തിലും വെസ്സാന്തര ജാതകത്തിലും ചേദി ജനപദത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരണങ്ങളുണ്ട്. [6]മഹാഭാരതത്തിൽ ചേദി രാജാക്കന്മാരായ ശിശുപാലനേയും ധൃഷ്ടകേതുവിനേക്കുറിച്ചും പരാമർശിക്കുന്നു.
പുരാണചരിത്രം[തിരുത്തുക]
ചേദി വംശവും രാജ്യവും സ്ഥാപിച്ചത് വിദർഭയുടെ മകനും യാദവ രാജവംശത്തിൽ പെട്ട ചിദിയുമാണ്. ഇന്ദ്രന്റെ ആജ്ഞപ്രകാരം പൗരവ രാജാവായ വാസു ഉപാരീചരൻ പിന്നീട് ചേഡിയെ കീഴടക്കി ഭരിച്ചു. ശിശുപാലനാണ് ഉപചാരയുടെ പിൻഗാമി.
കുരു-പാഞ്ചാലന്മാർ, സൽവാസ്, മദ്രേയർ, ജംഗളന്മാർ, സുരസേനകൾ, കലിംഗർ, വോധന്മാർ, മല്ലന്മാർ, മത്സ്യർ, സൗവല്യർ, കുന്തളന്മാർ, കാശി-കോസലുകൾ, ചേടികൾ, കറുഷന്മാർ, ഭോജന്മാർ .. . (6,9)
പാണ്ഡവർ പ്രവാസത്തിന്റെ 13-ാം വർഷം ചെലവഴിക്കാൻ തിരഞ്ഞെടുത്ത രാജ്യങ്ങളിലൊന്നാണ് ചേദി.
കുരു രാജ്യത്തിനു ചുറ്റുമായി, പാഞ്ചാലം, ചേദി, മത്സ്യം, ശൂരസേന, പറ്റാചാര, ദസര്ന, നവരാഷ്ട്രം , കോസലമഹാജനപദ്ം സാല്വ, യുഗന്ധര, സൗരാഷ്ട്ര, അവന്തി, കുരുക്ഷേത്ര പോലുള്ള രാജ്യങ്ങൾ വിശാലവും മനോഹരമായ ധാന്യം കവിഞ്ഞും നിരവധി ആകുന്നു. (4,1)
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ Anguttara Nikaya: Vol I, p 213, Vol IV, pp 252, 256, 260 etc.
- ↑ Raychaudhuri, Hem Chandra (1923), Political history of ancient India, from the accession of Parikshit to the extinction of the Gupta dynasty, p. 66
- ↑ Raychaudhuri, Hem Chandra (1923), Political history of ancient India, from the accession of Parikshit to the extinction of the Gupta dynasty, p. 66
- ↑ Chakrabarti, Dilip Kumar (2000), "Mahajanapada States of Early Historic India", in Hansen, Mogens Herman (ed.), A Comparative Study of Thirty City-state Cultures: An Investigation, p. 387
- ↑ Chatterjee, Asim Kumar (1980). Political History of Pre-Buddhist India (in ഇംഗ്ലീഷ്). Indian Publicity Society.
- ↑ Thapar, Romila (2013). The Past Before Us (in ഇംഗ്ലീഷ്). Harvard University Press. ISBN 9780674726529.