Jump to content

അഫാർ ത്രികോണം

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(Afar Triangle എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
അഫർ ട്രയാംഗിളിന്റെ (മാപ്പിന്റെ മധ്യഭാഗത്ത് ഷേഡുള്ള പ്രദേശം) കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കൻ റിഫ്റ്റ് സോണുകളുടെ സ്ഥാന മാപ്പ്; ചുവന്ന ത്രികോണങ്ങൾ ചരിത്രപരമായി സജീവമായ അഗ്നിപർവ്വതങ്ങൾ കാണിക്കുന്നു.
മുകളിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്ന ലൊക്കേഷൻ മാപ്പിലെ ഷേഡുള്ള ഏരിയയുമായി പരസ്പരബന്ധിതമായ അഫാർ ത്രികോണം കാണിക്കുന്ന ടോപ്പോഗ്രാഫിക് മാപ്പ്

കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കയിലെ ഗ്രേറ്റ് റിഫ്റ്റ് വാലിയുടെ ഭാഗമായ അഫാർ ട്രിപ്പിൾ ജംഗ്ഷൻ മൂലമുണ്ടായ ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ നിമ്നഭാഗമാണ് അഫർ ട്രയാംഗിൾ (അഫർ ഡിപ്രഷൻ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നത്). ആദ്യകാല ഹോമിനിനുകളുടെ ഫോസിൽ മാതൃകകൾ ഈ പ്രദേശത്തുനിന്നും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതായത്, മനുഷ്യവംശത്തിന്റെ ഏറ്റവും ആദ്യം ലഭ്യമായ ഫോസിലുകൾ. ഇവിടം മനുഷ്യപരിണാമത്തിന്റെ തൊട്ടിലാണെന്ന് ചില പാലിയന്റോളജിസ്റ്റുകൾ കരുതുന്നു, (മിഡിൽ അവാഷ്, ഹദാർ കാണുക). എറിത്രിയ, ജിബൂട്ടി, എത്യോപ്യയിലെ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലാണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഇവിടെത്തന്നെയാണ് ആഫ്രിക്കയിലെ ഏറ്റവും താഴ്ന്ന സ്ഥലമായ അസ്സാൽ തടാകം, ജിബൂട്ടി, 155 മീറ്റർ (അല്ലെങ്കിൽ 509) അടി) സമുദ്രനിരപ്പിന് താഴെയാണ് ഇത്.

അവാഷ് നദി ഈ പ്രദേശത്തെ പ്രധാന ജലപ്രവാഹമാണ്, പക്ഷേ ഇത് വരണ്ട കാലാവസ്ഥയിൽ വരണ്ടുപോകുന്നു, മാത്രമല്ല ഉപ്പുവെള്ള തടാകങ്ങളുടെ ഒരു ശൃംഖലയായി അവസാനിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അഫർ നിന്മതടത്തിന്റെ വടക്കൻ ഭാഗങ്ങൾ ദനകിൽ ഡിപ്രഷൻ എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. താഴ്ന്ന പ്രദേശങ്ങൾ ചൂട്, വരൾച്ച, കുറഞ്ഞ വായുസഞ്ചാരം എന്നിവയാൽ ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവിക്കുന്നുണ്ട്. കൂടാതെ വർഷം മുഴുവനുമുള്ള ശരാശരി താപനില എടുത്താൽ ഭൂമിയിലേറ്റവും ചൂടേറിയ സ്ഥലങ്ങൾ ഇവിടെയാണ്.

അഫാർ ത്രികോണത്തിന്റെ അതിർത്തി ഇങ്ങനെയാണ്. (ടോപ്പോഗ്രാഫിക് മാപ്പ് കാണുക): പടിഞ്ഞാറ് എത്യോപ്യൻ പീഠഭൂമിയും എസ്കാർപ്‌മെന്റും; വടക്ക്-കിഴക്ക് (അതിനും ചെങ്കടലിനും ഇടയിൽ) ഡാനകിൽ ബ്ലോക്ക് ; തെക്ക് സോമാലി പീഠഭൂമിയും എസ്‌കാർപ്‌മെന്റും; തെക്ക്-കിഴക്ക് അലി-സാബി ബ്ലോക്ക് (സൊമാലിയൻ പീഠഭൂമിയോട് ചേർന്നുള്ളത്). [1]

മിഡിൽ അവാഷ് മേഖലയും ഹദർ, ഡിക്കിക, വൊറാൻസോ-മില്ലെ എന്നിവയുടെ സൈറ്റുകളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി പ്രധാനപ്പെട്ട ഫോസിൽ പ്രദേശങ്ങൾ അഫാർ മേഖലയിൽ നിലവിലുണ്ട്. ഇവിടെനിന്നും ആദ്യകാല ഹോമിനിനുകളുടെ ഫോസിലുകളും മനുഷ്യ ഉപകരണ സംസ്കാരത്തിന്റെ മാതൃകകളും വിവിധ സസ്യജന്തുജാലങ്ങളുടെ ഫോസിലുകളും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.

പരിസ്ഥിതി

[തിരുത്തുക]
അഫാർ മാന്ദ്യത്തിന്റെയും ചെങ്കടലിന്റെയും ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശങ്ങളുടെയും മോഡിസ് ഉപഗ്രഹ ചിത്രം, ഏദൻ ഉൾക്കടൽ, അറേബ്യ, ആഫ്രിക്കയുടെ കൊമ്പ്

ഭൂമിയിലേറ്റവും ചൂടേറിയ സ്ഥലങ്ങളിലൊന്നാണ് ഡാനകിൽ ഡിപ്രഷനിലെ ഡാലോൾ. വർഷത്തിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഇവിടേ മഴയില്ല; വാർഷിക മഴ ശരാശരി 100 മുതൽ 200 മില്ലിമീറ്റർ വരെയാണ് (4) ടു 7 in), തീരത്തോട് അടുക്കുമ്പോൾ മഴ ഇതിലും കുറവാണ്. ഡാലോളിലെ പ്രതിദിന ശരാശരി 1960 മുതൽ 1966 വരെയുള്ള ആറ് വർഷത്തെ ജൂലൈമാസത്തെ നിരീക്ഷണങ്ങളിൽ താപനില 30 °C (86 °F) ജനുവരി മുതൽ 39 °C (102 °F) ആണ്. ഡാനകിൽ മാന്ദ്യത്തിന്റെ താഴ്ന്ന പ്രദേശങ്ങളിലെ കാലാവസ്ഥ കാണുക .

ഡിജിറ്റൽ എലവേഷൻ മോഡലിന് മുകളിലൂടെ ലാൻഡ്‌സാറ്റ് ഇമേജ് വരച്ചുകൊണ്ട് ജനറേറ്റുചെയ്‌ത അഫാർ ഡിപ്രഷന്റെയും പരിസരങ്ങളുടെയും കാഴ്ചപ്പാട്.

അഫർ മേഖലയുടെ തെക്കേ ഭാഗം വഴി വടക്ക്-കിഴക്കു ഒഴുകുന്ന അവാഷ് നദി ഇവിടത്തെ ഉണ്ടാക്കുന്ന വീതികുറഞ്ഞൊരു പ്രദേശം സസ്യജന്തുജാലങ്ങളുടെയും പക്ഷിമൃഗാദികളുടെയും ദനകില് മരുഭൂമിയിലെ നാടോടികളായ അഫാറുകളുടെയും ജീവൻ നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കുന്നു. ചെങ്കടലിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 128 കിലോമീറ്റർ (80 മൈ) അകലെ ഈ നദി അവസാനിക്കുന്നത് ഉപ്പ് തടാകങ്ങളുടെ ഒരു ശൃംഖലയിലാണ്, അവിടെ ജലപ്രവാഹം എത്തുന്ന അതേ വേഗത്തിൽ ബാഷ്പീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. അഫാർ നിമ്നതടത്തിലെ ഏകദേശം 1,200 കി.m2 (460 ച മൈ) പ്രദേശം ഉപ്പ് നിക്ഷേപത്താൽ മൂടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഉപ്പ് ഖനനം പല അഫാർ ഗ്രൂപ്പുകളുടെയും പ്രധാന വരുമാന മാർഗ്ഗമാണ്.

അഫാർ ഡിപ്രഷൻ ബയോമിനെ മരുഭൂമി സ്‌ക്രബ്‌ലാൻഡ് എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത് . സസ്യങ്ങൾ കൂടുതലും വരൾച്ചയെ പ്രതിരോധിക്കുന്ന ചെടികളായ ചെറിയ മരങ്ങൾ (ഉദാ: ഡ്രാഗൺ ട്രീയുടെ ഇനം), കുറ്റിച്ചെടികൾ, പുല്ലുകൾ എന്നിവയിൽ ഒതുങ്ങുന്നു. വന്യജീവികളിൽ സസ്യഭുക്കുകളായ Grevy's_zebra, Gazelle, beisa എന്നിവയും ആഫ്രിക്കൻ കാട്ടു കഴുതയുടെ (Equus africanus somalicus) നിലനിൽപ്പിനുയോഗ്യമായത്രയും അവസാനത്തെ എണ്ണങ്ങളും കാണുന്നു.

പക്ഷികളിൽ ഒട്ടകപ്പക്ഷിയും സ്വദേശിയായ Archer's lark, സെക്രട്ടറി പക്ഷി, അറേബ്യൻ Kori bustard, Abyssinian roller, ക്രെസ്റ്റെഡ് ഫ്രാങ്കോലിൻ എന്നിവയും കാണുന്നു. സമതലത്തിന്റെ തെക്ക് ഭാഗത്ത് എത്യോപ്യയിലെ മില്ലെ-സർഡോ വന്യജീവി സംരക്ഷണ കേന്ദ്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു.

ഏറ്റവും പുരാതന ഹോമിനിനുകളുടെ അറിയപ്പെടുന്ന തുടക്കം അഫാർ ത്രികോണത്തിൽ നിന്നാണ്. മിഡിൽ അവാഷ് മേഖലയും ഫോസിൽ ഹോമിനിൻ കണ്ടെത്തലുകളുടെ ചരിത്രാതീതകാല സൈറ്റുകളും ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു പാലിയോ-ആർക്കിയോളജിക്കൽ ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു : ഹോമിനിഡുകൾ, ഹോമിനിനുകൾ ആവാൻ സാധ്യതയുള്ള ആർഡി, അല്ലെങ്കിൽ ആർഡിപിറ്റെക്കസ് റാമിഡസ്, ആർഡിപിറ്റെക്കസ് കടബ്ബ എന്നിവയും ഇതിൽപ്പെടുന്നു.[2]

1994-ൽ എത്യോപ്യയിലെ അവാഷ് നദിക്ക് സമീപം ടിം ഡി. വൈറ്റ് അന്നത്തെ അറിയപ്പെടുന്ന ഏറ്റവും പഴയ മനുഷ്യ പൂർവ്വികനെ കണ്ടെത്തി: 4.4 ദശലക്ഷം വർഷം പഴക്കമുള്ള ആർ. റാമിഡസ് . "ആർഡി " എന്ന് പേരിട്ട ഒരു സ്ത്രീ ഹോമിനിന്റെ ഫോസിലൈസ് ചെയ്ത അസ്ഥികൂടം, സുരക്ഷിതമായി ഖനനം നടത്താനും സംരക്ഷിക്കാനും മാതൃക വിവരിക്കാനും ഇക്കറ്യം പ്രസിദ്ധീകരിക്കാനും 15 വർഷമാണ് എടുത്തത്. [3]

ജിയോളജി

[തിരുത്തുക]
അഫാർ നിമ്നതടത്തിന്റെ ലളിതമായ ഭൂമിശാസ്ത്ര ഭൂപടം.

ടെക്റ്റോണിക് ട്രിപ്പിൾ-റിഫ്റ്റ്സ് ജംഗ്ഷൻ ( അഫാർ ട്രിപ്പിൾ ജംഗ്ഷൻ ) കാരണമാണ് അഫാർ ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടായത്. ഇവിടെ ചെങ്കടലും ഏദൻ ഉൾക്കടലും രൂപം കൊള്ളുന്ന പർവതനിരകൾ കരയിൽ ഉയർന്നുവന്ന് കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കൻ വിള്ളലുമായി യോജിക്കുന്നു. ഭൂമിയുടെ പുറംതോടിന്റെ ഈ മൂന്ന് പ്ലേറ്റുകളുടെ സംയോജനം ആബെ തടാകത്തിനടുത്താണ്. ഭൂമിയിലെ ഒരു സമുദ്രമധ്യവരമ്പിനെ പഠിക്കാൻ കഴിയുന്ന രണ്ട് സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് അഫാർ ഡിപ്രഷൻ, മറ്റൊന്ന് ഐസ്‌ലാന്റ് ആണ്. [4]

ഈ ത്രികോണത്തിനുള്ളിൽ, ഭൂമിയുടെ പുറംതോട് 1-2 സെന്റിമീറ്റർ (0.4–0.8) എന്ന തോതിൽ വർഷംതോറും സാവധാനം വിഘടിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. നൂറുകണക്കിന് മീറ്റർ നീളമുള്ള ഭൂപ്രദേശങ്ങളിൽ ആഴത്തിലുള്ള വിള്ളലുകളുള്ള ഭൂകമ്പങ്ങളുടെ തുടർച്ചയായ ആവർത്തനങ്ങളും താഴ്‌വരയുടെ തറ ഈ നിമ്നഭാഗത്തുലുടനീളം വ്യാപകമായി മുങ്ങുന്നതുമാണ് പെട്ടെന്നുകാണാവുന്ന അനന്തരഫലങ്ങൾ. 2005 സെപ്റ്റംബർ, ഒക്ടോബർ കാലത്ത് 3.9 അധികം മാഗ്നിറ്റ്യൂഡുകളുള്ള 163 ഭൂകമ്പങ്ങൾ അഗ്നിപർവ്വത പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടക്കുകയും ദബ്ബഹു-എർട്ട അഗ്നിപർവ്വതപ്രദേശത്ത് ഒരു അഗ്നിപർവ്വതസ്ഫോടനം ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്തു. 2 മുതൽ 9 വരെ കിലോമീറ്റർ ആഴങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള ഒരു ഡൈക്കിന്റെ ഓരത്തുകൂടി 2.5 ക്യുബിക് കിലോമീറ്റർ ഉരുകിയ പാറ താഴെ നിന്ന് പ്ലേറ്റിലേക്ക് കടന്നുവന്നു. ഇതുമൂലം ഉപരിതലത്തിൽ 8 മീറ്റർ വീതിയുള്ള ഒരു വിടവ് ഉണ്ടായി. ഡബ്ബാഹു വിള്ളൽ എന്നാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്. [5]

അഫാർ മാന്ദ്യത്തിൽ ഒരു ഗ്രാഫന്റെ ഉപഗ്രഹ ചിത്രം.

ടേരു-വിലും ഔറ വൊർദാസിലും അനുബന്ധ സ്ഫോടനങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ത്രിമാന ലേസർ മാപ്പിംഗ് വഴി റിഫ്റ്റ് അടുത്തിടെ റെക്കോർഡുചെയ്യാനായി [6]

ചെങ്കടലിൽ നിന്നുള്ള വെള്ളം ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാവുന്ന വെള്ളപ്പൊക്കത്തിൽ ഈ നിമ്നഭാഗത്ത് എത്തിച്ചേരുകയും ബാഷ്പീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നതിനാലാണ് ഈ പ്രദേശത്ത് ഉപ്പുനിക്ഷേപം കാലങ്ങൾ കൊണ്ട് ഉണ്ടായത്. ഏകദേശം 30,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പാണ് ഇത്തരത്തിലുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ വെള്ളപ്പൊക്കം ഉണ്ടായത്.[7] അടുത്ത ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾകൊണ്ട്, മണ്ണൊലിപ്പ് ഉണ്ടാവുന്നതിൽക്കൂടി അഫാർ മാന്ദ്യത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങൾ കടന്നുവന്ന് ചെങ്കടൽ താഴ്വരയിൽ വെള്ളപ്പൊക്കമുണ്ടാക്കുമെന്ന് ഭൂമിശാസ്ത്രജ്ഞർ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഏകദേശം 10 ദശലക്ഷം വർഷത്തിനുള്ളിൽ മൊത്തം 6,000 കിലോമീറ്റർ നീളത്തിലുള്ള കിഴക്കനാഫ്രിക്കൻ വിടവ് വെള്ളത്തിൽ മുങ്ങുകയും ഇന്നത്തെ ചെങ്കടൽ പോലെ വലുതായി ഒരു പുതിയ സമുദ്ര തടം രൂപപ്പെടുകയും സോമാലിയൻ ഫലകത്തെയും ഹോൺ ഓഫ് ആഫ്രിക്കയേയും ആഫ്രിക്കാ-ഭൂഖണ്ഡത്തിൽ നിന്ന് വേർതിരിക്കുകയും ചെയ്യും.

അഫാർ ഡിപ്രഷന്റെ തറ കൂടുതലും ബസാൾട്ട് ആയ ലാവയാണ്, . ഭൂമിയുടെ അഞ്ചു ലാവാ തടാകങ്ങളിൽ ഒന്നായ എർട്ട അലേ ഇവിടെയാണ്. അതുപോലെ ആണ് ദബ്ബഹു അഗ്നിപർവ്വതവും.[8]

ഇതും കാണുക

[തിരുത്തുക]

അവലംബം

[തിരുത്തുക]

അവലംബങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]
  1. "Geology of the Afar Depression". Afar Rift Consortium. Retrieved 27 October 2013.
  2. Shreeve, Jamie (July 2010). "The Evolutionary Road". National Geographic. Washington, D.C.: National Geographic Society. ISSN 0027-9358. Archived from the original on 2010-06-19. Retrieved 2015-05-28.
  3. White, Tim D.; Asfaw, Berhane; Beyene, Yonas; Haile-Selassie, Yohannes; Lovejoy, C. Owen; Suwa, Gen; WoldeGabrie, Giday (2009). "Ardipithecus ramidus and the Paleobiology of Early Hominids" (PDF). Science. 326 (5949): 75–86. Bibcode:2009Sci...326...75W. doi:10.1126/science.1175802. PMID 19810190. Archived from the original (PDF) on 2019-02-27. Retrieved 2021-03-07.
  4. Beyene, Alebachew; Abdelsalam, Mohamed G. (2005). "Tectonics of the Afar Depression: A review and synthesis". Journal of African Earth Sciences. 41 (1–2): 41–59. Bibcode:2005JAfES..41...41B. doi:10.1016/j.jafrearsci.2005.03.003.
  5. Wright, TJ; Ebinger, C; Biggs, J; Ayele, A; Yirgu, G; Keir, D; Stork, A (July 2006). "Magma-maintained rift segmentation at continental rupture in the 2005 Afar dyking episode" (PDF). Nature. 442 (7100): 291–294. Bibcode:2006Natur.442..291W. doi:10.1038/nature04978. PMID 16855588.
  6. Hottest Place On Earth, Episode 1 at bbc.co.uk Archived November 14, 2012, at the Wayback Machine.
  7. Morell, Virginia (January 2012). "Hyperactive Zone". National Geographic. 221 (1): 116–127.
  8. Hammond, J. O. S., J.- M. Kendall, G. W. Stuart, C. J. Ebinger, I. D. Bastow, D. Keir, A. Ayele, M. Belachew, B. Goitom, G. Ogubazghi, and T. J. Wright. "Mantle Upwelling and Initiation of Rift Segmentation beneath the Afar Depression." Geology 41.6 (2013): 635–38. DOI:10.1130/G33925.1

ഉറവിടങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ

[തിരുത്തുക]
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=അഫാർ_ത്രികോണം&oldid=3992493" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്