ഹൈമെനോകാലിസ്

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.

Spider lily
Hymenocallis caribaea flower
ശാസ്ത്രീയ വർഗ്ഗീകരണം e
കിങ്ഡം: സസ്യലോകം
ക്ലാഡ്: ട്രക്കിയോഫൈറ്റ്
ക്ലാഡ്: സപുഷ്പി
ക്ലാഡ്: ഏകബീജപത്രസസ്യങ്ങൾ
Order: Asparagales
Family: അമരില്ലിഡേസി
Subfamily: Amaryllidoideae
Genus: Hymenocallis
Salisb.[1][2]
Type species
Hymenocallis littoralis
(Jacq.) Salisb.[3][4]
Synonyms[5]
  • Liriopsis Rchb.
  • Choretis Herb.
  • Nemepiodon Raf.
  • Siphotoma Raf.
  • Tomodon Raf.
  • Troxistemon Raf.

അമരില്ലിഡേസി കുടുംബത്തിലെ[6] അമേരിക്കൻ സസ്യങ്ങളുടെ ഒരു ജനുസ്സാണ് ഹൈമെനോകാലിസ് /ˌhaɪmɪnəˈkælɪs/[7] (US) or /ˌhaɪmɛnoʊˈkælɪs/[8]

തെക്കുകിഴക്കൻ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ്, മെക്സിക്കോ, മധ്യ അമേരിക്ക, കരീബിയൻ, വടക്കൻ തെക്കേ അമേരിക്ക എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള 60 ലധികം ഇനം സസ്യങ്ങൾ ഹൈമനോകാലിസിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ചില ഇനം ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഊഷ്മള രാജ്യങ്ങളിൽ അലങ്കാരസസ്യങ്ങളായി വളർത്തുന്നു. ചിലത് ആഫ്രിക്കയുടെ ചില ഭാഗങ്ങളിലും വിവിധ ഉഷ്ണമേഖലാ ദ്വീപുകളിലും പ്രകൃതിവൽക്കരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. [5] കരീബിയൻ, തെക്കുകിഴക്കൻ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള പല ഇനങ്ങളും ചതുപ്പുകൾ, സ്ട്രീംബാങ്കുകൾ, കടൽത്തീരങ്ങൾ തുടങ്ങിയ നനവുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ വസിക്കുന്നു. ചില ഇനങ്ങളിൽ വെള്ളത്തിൽ പൊങ്ങിക്കിടക്കുന്ന വിത്തുകൾ കാണപ്പെടുന്നു. ചില മെക്സിക്കൻ ഇനങ്ങൾ ഇതിനു വിപരീതമായി കുന്നുകളിലും പർവതങ്ങളിലും പുൽമേടുകളിൽ വളരുന്നു.[9]

സ്ട്രാപ്പ് ആകൃതിയിലുള്ള ഇലകളുടെ ബേസൽ റോസറ്റുകളിൽ നിന്നാണ് പൂവിന്റെ തണ്ടുകൾ ഉണ്ടാകുന്നത്. അഗ്രഭാഗത്തുള്ള സുഗന്ധമുള്ള പൂക്കളുടെ ക്ലസ്റ്ററുകൾ പച്ച, വെള്ള, മഞ്ഞ എന്നീ നിറങ്ങളിൽ വലുതും മനോഹരവുമാണ്. ഗ്രീക്ക് പദങ്ങളായ ὑμήν ഹൈമെൻ, എന്നാൽ "മെംബ്രേൻ", എന്നും αλός കലോസ് എന്നാൽ മനോഹരം എന്നുമാണ് ഇതിൽ നിന്നാണ് ജീനസ് നാമം ലഭിച്ചത്. പുഷ്പങ്ങളുടെ കൗതുകകരമായ ആകൃതിയെ ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. അതിൽ ഇടുങ്ങിയതും വളഞ്ഞതുമായ ആറ് ദളങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു. ഇത് ആഴമില്ലാത്ത കപ്പ് ആകൃതിയിൽ ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഒരു സ്പൈഡറി ഡാഫോഡിൽ അല്ലെങ്കിൽ ലില്ലി ആയ ഇത് "സ്പൈഡർ ലില്ലി" എന്ന പൊതുനാമത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്നു.[9]

സ്പീഷീസ്[തിരുത്തുക]

Texas spiderlily – Hymenocallis liriosme

As of സെപ്റ്റംബർ 2014, ലോക ചെക്ക്‌ലിസ്റ്റ് തിരഞ്ഞെടുത്ത സസ്യ കുടുംബങ്ങളുടെ 65 ഇനങ്ങളെ സ്വീകരിച്ചിരിക്കുന്നു:[5][10][11]

  1. Hymenocallis acutifolia (Herb. ex Sims) Sweet - Mexico
  2. Hymenocallis araniflora T.M.Howard - Sinaloa, Nayarit
  3. Hymenocallis arenicola Northr. - Bahamas, Greater Antilles
  4. Hymenocallis astrostephana T.M.Howard - Guerrero
  5. Hymenocallis azteciana Traub - Jalisco, Nayarit, Zacatecas
  6. Hymenocallis baumlii Ravenna - Chiapas
  7. Hymenocallis bolivariana Traub - Monagas in Venezuela
  8. Hymenocallis caribaea (L.) Herb. – Caribbean spiderlily - West Indies
  9. Hymenocallis choctawensis Traub – Choctaw spiderlily - Louisiana to Florida Panhandle
  10. Hymenocallis choretis Hemsl. - southern Mexico
  11. Hymenocallis cleo Ravenna - Chiapas
  12. Hymenocallis clivorum Laferr. - Sonora
  13. Hymenocallis concinna Baker - Jalisco
  14. Hymenocallis cordifolia Micheli - Guerrero
  15. Hymenocallis coronaria (Leconte) Kunth – Cahaba lily - South Carolina, Georgia, Alabama
  16. Hymenocallis crassifolia Herb. - South Carolina, Georgia, North Carolina, Florida
  17. Hymenocallis durangoensis T.M.Howard - Durango
  18. Hymenocallis duvalensis Traub ex Laferr. – Dixie spiderlily - Georgia, Florida
  19. Hymenocallis eucharidifolia Baker - Guerrero, Oaxaca
  20. Hymenocallis fragrans (Salisb.) Salisb. - Jamaica
  21. Hymenocallis franklinensis Ger.L.Sm. – Franklin spiderlily - Florida Panhandle
  22. Hymenocallis gholsonii G.Lom.Sm. & Garland - Florida Panhandle
  23. Hymenocallis glauca (Zucc.) M.Roem. - central + southern Mexico
  24. Hymenocallis godfreyi G.L.Sm. & Darst – Godfrey's spiderlily - Florida Panhandle
  25. Hymenocallis graminifolia Greenm. - Morelos
  26. Hymenocallis guatemalensis Traub - Guatemala
  27. Hymenocallis guerreroensis T.M.Howard - Guerrero
  28. Hymenocallis harrisiana Herb. - central + southern Mexico
  29. Hymenocallis henryae Traub – Henry's spiderlily - Florida Panhandle
  30. Hymenocallis howardii Bauml - western Mexico
  31. Hymenocallis imperialis T.M.Howard - San Luis Potosí, Hidalgo
  32. Hymenocallis incaica Ravenna - Peru
  33. Hymenocallis jaliscensis M.E.Jones - Jalisco, Nayarit
  34. Hymenocallis latifolia (Mill.) M.Roem. – perfumed spiderlily - West Indies, Florida
  35. Hymenocallis leavenworthii (Standl. & Steyerm.) Bauml - Michoacán
  36. Hymenocallis lehmilleri T.M.Howard - Guerrero
  37. Hymenocallis limaensis Traub - Lima Province in Peru
  38. Hymenocallis liriosme (Raf.) Shinners – Texan spiderlily (yellow center) - south-central United States
  39. Hymenocallis littoralis (Jacq.) Salisb. - Mexico, Central America, northern South America
  40. Hymenocallis lobata Klotzsch - Venezuela
  41. Hymenocallis longibracteata Hochr. - Veracruz
  42. Hymenocallis maximilianii T.M.Howard - Guerrero
  43. Hymenocallis multiflora Vargas - Peru
  44. Hymenocallis occidentalis (Leconte) Kunth - southeastern + south-central United States
  45. Hymenocallis ornata (C.D.Bouché) M.Roem. - Guatemala
  46. Hymenocallis ovata (Mill.) M.Roem. - Cuba
  47. Hymenocallis palmeri S.Watson – alligator lily (yellow center) - Florida
  48. Hymenocallis partita Ravenna - Chiapas
  49. Hymenocallis phalangidis Bauml - Nayarit
  50. Hymenocallis pimana Laferr. - Chihuahua, Sonora
  51. Hymenocallis portamonetensis Ravenna - Chiapas
  52. Hymenocallis praticola Britton & P.Wilson - Cuba
  53. Hymenocallis proterantha Bauml - southern Mexico
  54. Hymenocallis pumila Bauml - Jalisco, Colima
  55. Hymenocallis puntagordensis Traub – Punta Gordo spiderlily - southern Florida
  56. Hymenocallis pygmaea Traub - North Carolina, South Carolina
  57. Hymenocallis rotata (Ker Gawl.) Herb. – streambank spiderlily - northern Florida
  58. †Hymenocallis schizostephana Worsley - Brazil but extinct
  59. Hymenocallis sonorensis Standl. - Sonora, Sinaloa, Nayarit
  60. Hymenocallis speciosa (L.f. ex Salisb.) Salisb. – green-tinge spiderlily - Windward Islands
  61. Hymenocallis tridentata Small - Florida
  62. Hymenocallis tubiflora Salisb. - Trinidad, Venezuela, Guianas, northwestern Brazil
  63. Hymenocallis vasconcelosii García-Mend. - Oaxaca, Puebla
  64. Hymenocallis venezuelensis Traub - Venezuela
  65. Hymenocallis woelfleana T.M.Howard - Durango, Sinaloa, Nayarit
formerly included[5]

ഒരു കാലത്ത് ഹൈമനോകാലിസിലെ അംഗങ്ങളായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്ന ഇനങ്ങൾക്ക് നിരവധി പേരുകൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ ഇപ്പോൾ മറ്റ് ജനീറയിലേക്ക് യോജിച്ചതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. തെക്കേ അമേരിക്ക സ്വദേശികളാണ് മിക്ക ഇനങ്ങളും. ക്ലിനാന്റസ്, യൂക്കാരിസ്, ഇസ്മെൻ, ലെപ്റ്റോചിറ്റൺ, പാൻക്രാറ്റിയം എന്നിവ അത്തരം ജനീറയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. ↑ "Genus: Hymenocallis Salisb". Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. 2010-01-27. Archived from the original on 2014-05-08. Retrieved 2014-05-07.
  2. ↑ Salisbury, Richard Anthony. 1812. Transactions of the Horticultural Society of London 1: 338
  3. ↑ lectotype designated by N. L. Britton & A. Brown, Ill. Fl. N.U.S. ed. 2. 1: 533 (1913)
  4. ↑ Tropicos, Hymenocallis Salisb.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 WCSP (2014), World Checklist of Selected Plant Families, The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew, retrieved 2014-09-04, search for "Hymenocallis"
  6. ↑ Stevens, P.F., Angiosperm Phylogeny Website: Asparagales: Amaryllidoideae
  7. ↑ Sunset Western Garden Book, 1995:606–607
  8. ↑ Johnson, A.T.; Smith, H.A.; Stockdale, A.P. (2019), Plant Names Simplified : Their Pronunciation Derivation & Meaning, Sheffield, Yorkshire: 5M Publishing, ISBN 9781910455067 {{citation}}: Unknown parameter |lastauthoramp= ignored (|name-list-style= suggested) (help), p. 76
  9. ↑ 9.0 9.1 RHS A-Z encyclopedia of garden plants. United Kingdom: Dorling Kindersley. 2008. p. 1136. ISBN 978-1405332965.
  10. ↑ "Hymenocallis". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved 2014-05-07.
  11. ↑ Tapia-Campos, E, JM Rodriguez-Dominguez, M. M. Revuelta-Arreola, J.M. van Tuyl, R. Barbra-Gonzolez. 2013. Mexican geophytes II: the genera Hymenocallis, Sprekelia, and Zephyranthes. Floriculture and Ornamental Biology 6 (Special Issue 1): 129-139.
Wikimedia Commons has media related to Hymenocallis.
വിക്കിസ്പീഷിസിൽ ഹൈമെനോകാലിസ് എന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഹൈമെനോകാലിസ്&oldid=3779387" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്