ഹിന്ദു പരിഷ്കരണ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ

ഹിന്ദു പരിഷ്കരണ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ ഹിന്ദു പുനരുജ്ജീവനവാദം എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന നിരവധി സമകാലിക ഗ്രൂപ്പുകൾ മതപരമോ ആത്മീയമോ സാമൂഹിക അർത്ഥത്തിലോ ഹിന്ദുമതത്തിലേക്ക് പുനരുജ്ജീവനവും പരിഷ്കരണവും അവതരിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. ബംഗാളി നവോത്ഥാനകാലത്താണ് ഈ മുന്നേറ്റങ്ങൾ പ്രത്യക്ഷപ്പെടാൻ തുടങ്ങിയത്.

മതപരമായ വശം പ്രധാനമായും വേദാന്ത പാരമ്പര്യത്തെയും ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ നിഗൂഢ വ്യാഖ്യാനങ്ങളെയും (" നവ-വേദാന്ത ") ഊന്നിപ്പറയുന്നു, കൂടാതെ ഇവയുടെ സാമൂഹ്യ വശം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ഘടകമായിരുന്നു എന്നതാണ്, ആത്യന്തികമായി റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ സമൂഹത്തിലെ ഒരു "ഹിന്ദു" സ്വഭാവം ലക്ഷ്യമിട്ട് ആണ് ഇവ പ്രവർത്തിച്ചത് .

ചരിത്രം[തിരുത്തുക]

പതിനേട്ടാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽ കോളനിവൽക്കരണം ഇന്ത്യയിൽ നിലവിൽ വന്നു. മുസ്ലിം മേധാവിത്വത്തിൽ നിന്നും വെത്യസ്തമായി അത് ഭാരതജനതയെ വളരെ സ്വാധീനിച്ചു. പാശ്ചാത്യസംസ്കാരവും സമൂഹത്തിനുമേൽ അതിന്റെ സ്വാധീനവും ഒരു വശത്ത്. ഹിന്ദു സമൂഹത്തിലെ ജാതിവ്യവസ്ഥ, തൊട്ടുകൂടായ്മ, പോലുള്ള ദുരാചാരങ്ങളുടെയും അസന്തുലിതാവസ്ഥയേയും തുറന്നുകാട്ടിക്കൊണ്ട് ക്രിസ്ത്യൻ മിഷനറിമാർ നടത്തുന്ന മത പരിവർത്തനം മറ്റൊരു വശത്ത്. ഇത് ഹിന്ദു സമൂഹങ്ങളുടെ കണ്ണു തുറപ്പിച്ചു.

സാമൂഹിക പരിഷ്കരണ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

സാമൂഹ്യപ്രവർത്തനത്തിൽ മഹാത്മാഗാന്ധി, വിനോബ ഭാവേ, ബാബ ആംതെ, പ്രഭാത് രഞ്ജൻ സർക്കാർ എന്നിവരാണ് പ്രധാനം. ഹിന്ദു പാരിസ്ഥിതിക ആശയങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വനഭൂമികളുടെ സംരക്ഷണത്തിനായി സുന്ദർലാൽ ബാഹുഗുന ചിപ്കോ പ്രസ്ഥാനം സൃഷ്ടിച്ചു.

12-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ കർണാടകയിലെ കല്യാണിയിലെ അനുഭവ മണ്ഡപത്തിൽ ബസവണ്ണ നയിച്ച ലിംഗായത്ത് പ്രസ്ഥാനമാണ് ജാതിവ്യവസ്ഥയെ തകർക്കുന്നതിലും താഴേക്കിടയിലുള്ളവരെ പഠിപ്പിക്കുന്നതിലും പ്രധാന മുന്നേറ്റം. അതിൽ ജനങ്ങൾക്ക്അ ധികം ബന്ധമില്ലാത്ഥ വേദങ്ങളെ തള്ളി സമാന്തരമായ വചനങ്ങൾ സമാഹരിച്ചു.

മത പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

ബ്രഹ്മ സമാജ്[തിരുത്തുക]

രാജാ റാം മോഹൻ റോയ് 1828 ൽ കൊൽക്കത്തയിൽ സ്ഥാപിച്ച ഒരു സാമൂഹിക, മത പ്രസ്ഥാനമാണ് ബ്രഹ്മ സമാജ് . അതിനുശേഷം ബ്രഹ്മ സമാജ് പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഫലമായി 1850 ൽ രബീന്ദ്രനാഥ ടാഗോറിന്റെ പിതാവ് ദേബേന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ സ്ഥാപിച്ച ബ്രഹ്മമതം -

ആര്യ സമാജ്[തിരുത്തുക]

1875 ൽ ബോംബെയിൽ സ്വാമി ദയാനന്ദ സ്ഥാപിച്ച ഏകദൈവ ഹിന്ദു പരിഷ്കരണ പ്രസ്ഥാനമാണ് ആര്യ സമാജ് . വേദങ്ങളുടെ തെറ്റായ അധികാരത്തിൽ വിശ്വസിച്ചിരുന്ന സന്ന്യാസി ആയിരുന്നു അദ്ദേഹം. ^[1] ആര്യസമാജത്തിലെ അംഗങ്ങൾ ഒരു ദൈവത്തിൽ വിശ്വസിക്കുകയും വിഗ്രഹാരാധന നിരസിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ദയാനന്ദിന്റെ വേദങ്ങളുടെ വ്യാഖ്യാനം സവിശേഷവും സമൂലവുമായിരുന്നു; ഉദാഹരണത്തിന്, വേദങ്ങൾ ഏകദൈവ വിശ്വാസത്തെ വാദിക്കുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം പഠിപ്പിച്ചു. തത്ത്വമീമാംസയുടെ ആത്മാവു പഠിപ്പിക്കാൻ കാരണം, വേദങ്ങൾ വിഗ്രഹരാധനക്കു അനുകൂലമായി ഏതെങ്കിലും പരാമർശം ഉൾക്കൊള്ളുന്നില്ല എന്ന്ഊ ന്നിപ്പറഞ്ഞു പ്രാധാന്യം കർമ്മ ആൻഡ് പുനരവതാരം, ആശയങ്ങൾ ബ്രഹ്മചര്യം ഉം സംന്യാസ ( ത്യജിക്കൽ ). സൃഷ്ടിയുടെ തുടക്കത്തിൽ തന്നെ ദൈവം തന്റെ യഥാർത്ഥ വാക്ക് വെളിപ്പെടുത്തുന്നതിനാൽ വേദമാണ് ഏക സത്യഗ്രന്ഥമെന്ന് ദയാനന്ദ അവകാശപ്പെട്ടു (അല്ലാത്തപക്ഷം ഇന്നത്തെ വിവിധ മതങ്ങളുടെ ആരംഭം വരെ നിരവധി മനുഷ്യ തലമുറകളുടെ യഥാർത്ഥ അറിവ് നഷ്ടപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് അവൻ അപൂർണ്ണനാകും), തീർച്ചയായും, വിവേചനപരമോ പാരമ്പര്യപരമോ ആയ ജാതിവ്യവസ്ഥയിൽ അതിൽ സ്ഥാനമില്ല.

വേദങ്ങളുടെ അധികാരത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഒരു സാർവത്രിക ഘടനയാണ് ഇത് ലക്ഷ്യമിട്ടത്. 'ലോകത്തെ മുഴുവൻ ആര്യനാക്കാനാണ്' താൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നതെന്ന് ദയാനന്ദ പ്രസ്താവിച്ചു, അതായത് വേദങ്ങളുടെ സാർവത്രികതയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി മിഷനറി ഹിന്ദുമതം വികസിപ്പിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ഇതിനായി ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ആര്യ സമാജ് ഇസ്ലാമിലേക്കും ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്കും പരിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ട ആളുകളിലേക്ക് ഹിന്ദുമതം തിരികെ കൊണ്ടുവരുന്നതിനും സ്കൂളുകളും മിഷനറി സംഘടനകളും സ്ഥാപിക്കുന്നതിനും ഇന്ത്യയ്ക്ക് പുറത്ത് അതിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനുമായി ശുദ്ധി പ്രസ്ഥാനം ആരംഭിച്ചു. ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി ജവഹർലാൽ നെഹ്‌റു തന്റെ പുസ്തകമായ ദി ഡിസ്കവറി ഓഫ് ഇന്ത്യ ആര്യ സമാജിനെ ഹിന്ദുമതത്തിൽ മതപരിവർത്തനം അവതരിപ്പിച്ചതിൽ ബഹുമാനിക്കുന്നു ^[2]

ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ശാഖകളുള്ള സമാജിന് ഗയാന, ട്രിനിഡാഡ്, ടൊബാഗോ, സുരിനാം, കരീബിയൻ, നെതർലാന്റ്സ്, യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡം, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഇന്ത്യൻ വംശജരുടെ ഇടയിൽ ഗണ്യമായ അനുയായികളുണ്ട്.

നിയോവേദാന്ത[തിരുത്തുക]

പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിലും ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിലും നവ ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ (നവ-വേദാന്ത എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) വികാസത്തിലെ കേന്ദ്ര വ്യക്തിത്വമായിരുന്നു സ്വാമി വിവേകാനന്ദൻ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദർശങ്ങളും വാക്കുകളും നിരവധി ഇന്ത്യക്കാർക്കും ഇന്ത്യക്കാർ അല്ലാത്തവർക്കും ഹിന്ദുക്കൾക്കും ഹിന്ദുക്കൾക്കും പ്രചോദനമായി. രബീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ, ഗാന്ധി, സുഭാഷ് ബോസ്, സത്യേന്ദ്രനാഥ് ബോസ്, മേഘ് നാദ് സാഹ, സിസ്റ്റർ നിവേദിത എന്നിവരടങ്ങുന്ന പ്രമുഖരെ സ്വാധീനിച്ചു.

ഇന്ത്യയ്ക്ക് പുറത്ത്[തിരുത്തുക]

ഇന്തോനേഷ്യയിൽ നിരവധി പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ ജാവ, സുമാത്ര, കലിമന്തൻ, സുലവേസി എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഹിന്ദുമതത്തിലേക്ക് മടങ്ങിവരുന്നതിനെ അനുകൂലിക്കുന്നു. ആഗാമ ഹിന്ദു ധർമ്മം എന്നറിയപ്പെടുന്ന ബാലിനീസ് ഹിന്ദുമതം സമീപ വർഷങ്ങളിൽ വലിയ പുനരുജ്ജീവനത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു. ശ്രീ പ്രഭാത് രഞ്ജൻ സർക്കാർ ( ആനന്ദ മാർഗ്ഗത്തിന്റെ സ്ഥാപകൻ) ) സംഗീതത്റ്റിൽ ഒരു പുതിയ നവോത്ഥാന ആരംഭിച്ചു .

പടിഞ്ഞാറിന്റെ സ്വാധീനം[തിരുത്തുക]

ഹിന്ദു പാരമ്പര്യങ്ങളും പാശ്ചാത്യ മതത്തെ സ്വാധീനിച്ചു. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഹിന്ദു ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ ആദ്യ വിവർത്തനങ്ങൾ പടിഞ്ഞാറ് പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു, ആർതർ ഷോപെൻ‌ഹോവർ പോലുള്ള പാശ്ചാത്യ തത്ത്വചിന്തകർക്ക് പ്രചോദനമായി. ^[3] ഹെലേന ബ്ലവത്സ്കി 1879 ൽ ഇന്ത്യയെ മാറ്റി, അവളുടെ തിയോസഫിക്കൽ സൊസൈറ്റി, 1875-ൽ ന്യൂയോർക്കിൽ സ്ഥാപിച്ചത് അവളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അവസാന വർഷങ്ങളിൽ പടിഞ്ഞാറൻ ഹിന്ദു യോഗാത്മകതയിലേയ്ക്ക് തുടക്കമിട്ടു

ഇതും കാണുക[തിരുത്തുക]

പരാമർശങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

↑ Hastings J. and Selbi J. (Ed.) Encyclopedia of Religion and Ethics^{[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]} Kessinger 2003 part 3. p. 57.
↑ Thursby, G. R. (1975). Hindu-Muslim relations in British India : a study of controversy, conflict, and communal movements in northern India 1923–1928. Leiden: Brill. p. 3. ISBN 9789004043800.
↑ Renard 2010.

ഉറവിടങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ[തിരുത്തുക]

[1] Hastings J. and Selbi J. (Ed.) Encyclopedia of Religion and Ethics^{[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]} Kessinger 2003 part 3. p. 57.

[2] Thursby, G. R. (1975). Hindu-Muslim relations in British India : a study of controversy, conflict, and communal movements in northern India 1923–1928. Leiden: Brill. p. 3. ISBN 9789004043800.

[FOOTNOTERenard2010-3] Renard 2010.

[1]

[2]

[3]