സിലിഗുരി ഇടനാഴി
ഇന്ത്യ പശ്ചിമ ബംഗാളിലെ സിലിഗുരി നഗരത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള ഒരു ഭൂപ്രദേശമാണ് ചിക്കൻസ് നെക്ക് എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന സിലിഗുരി ഇടനാഴി.[1][2] ഏറ്റവും ഇടുങ്ങിയ ഭാഗത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഈ ജിയോ-പൊളിറ്റിക്കൽ, ജിയോ-ഇക്കണോമിക് ഇടനാഴി വടക്കുകിഴക്കൻ ഇന്ത്യ ഏഴ് സംസ്ഥാനങ്ങളെ ഇന്ത്യൻ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു.[1] ഇടനാഴിയുടെ ഇരുവശത്തും നേപ്പാൾ, ബംഗ്ലാദേശ് എന്നീ രാജ്യങ്ങളും ഇടനാഴിയിൻറെ വടക്കേ അറ്റത്ത് ഭൂട്ടാൻ രാജ്യവും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. 1975ൽ ഇന്ത്യയുമായി ലയിക്കുന്നതുവരെ, ഇടനാഴിയുടെ വടക്ക് ഭാഗത്തായിരുന്നു സിക്കിം രാജ്യം.
പശ്ചിമ ബംഗാൾ സംസ്ഥാനത്തെ സിലിഗുരി നഗരം ഈ പ്രദേശത്തെ പ്രധാന നഗരവും ഭൂട്ടാൻ, നേപ്പാൾ, ബംഗ്ലാദേശ്, സിക്കിം, ഡാർജിലിംഗ്, വടക്കുകിഴക്കൻ ഇന്ത്യ എന്നിവയെ പരസ്പരം ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന കിഴക്കൻ ദക്ഷിണേഷ്യ കേന്ദ്ര കൈമാറ്റ കേന്ദ്രവുമാണ്.
ചരിത്രം
[തിരുത്തുക]ഇന്ത്യയുടെ വിഭജനം കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാൻ (ഇപ്പോൾ ബംഗാൾ വിഭജനത്തിന് ശേഷം ബംഗ്ലാദേശ്) രൂപീകരിക്കുന്നതിലൂടെ സിലിഗുരി ഇടനാഴി രൂപീകരിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു.[3]
1975 ൽ പൊതുജനാഭിപ്രായം വഴി ഇന്ത്യൻ റിപ്പബ്ലിക്കുമായി ലയിക്കുന്നതുവരെ സിക്കിം രാജ്യം മുമ്പ് ഇടനാഴിയുടെ വടക്ക് ഭാഗത്തായിരുന്നു. ഇത് സിലിഗുരി ഇടനാഴിയുടെ വടക്ക് ഇന്ത്യയ്ക്ക് ഒരു പ്രതിരോധം നൽകുകയും ചുംബി താഴ്വര പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് ഇന്ത്യയുടെ നിയന്ത്രണം ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.
സ്ഥലവും അളവുകളും
[തിരുത്തുക]ഇടനാഴിയുടെ അളവുകൾ വ്യാഖ്യാനത്തിൻ്റെ വിഷയമാണ്The dimensions of the corridor are a matter of interpretation.[4] . വിവരണങ്ങൾ ഇതിന് 170 മുതൽ 60 കിമീ (106 x 37 മൈൽ) വിസ്തീർണ്ണം നൽകുന്നു, ഇടുങ്ങിയ ഭാഗം 20–22 കിമീ (12–14 മൈൽ) ആണ്.[1][2] കമൽ ജിത് സിംഗ് 200 കിമീ (120 മൈൽ) 17 മുതൽ 60 കിമീ (11 മുതൽ 37 മൈൽ വരെ) വീതിയിൽ സ്ഥാപിക്കുന്നു, ഇതിന് ഏകദേശം 12,200 കിമീ2 (4,700 ചതുരശ്ര മൈൽ) വിസ്തീർണ്ണമുണ്ട്.[4].മറ്റൊരു വിവരണം അതിൻ്റെ അളവുകൾ ഏകദേശം 200 കിമീ (120 മൈൽ) നീളവും 20 മുതൽ 60 കിമീ (12 മുതൽ 37 മൈൽ) വരെ വീതിയിലും സ്ഥാപിക്കുന്നു, ഇത് ഏകദേശം 12,200 കിമീ2 (4,700 ചതുരശ്ര മൈൽ) വിസ്തീർണ്ണവും നൽകുന്നു[5]
.[6]
തെക്ക്-പടിഞ്ഞാറ് ബംഗ്ലാദേശ്, വടക്കുപടിഞ്ഞാറ് നേപ്പാൾ, വടക്ക് ഭൂട്ടാൻ എന്നിവയ്ക്കിടയിലാണ് ഇടനാഴി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.[6] സിക്കിമിനും ഭൂട്ടാനും ഇടയിൽ ചുംബി താഴ്വര ടിബറ്റൻ പ്രദേശമാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.[7] ഡോലം പീഠഭൂമിയുടെ തെക്കേ അറ്റം അല്ലെങ്കിൽ ദോക്ലാം ട്രൈബൌണ്ടറി പ്രദേശം ഇടനാഴിയിലേക്ക് ചരിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. ഏറ്റവും ഇടുങ്ങിയ ഭാഗത്ത്, കിഴക്ക് നേപ്പാളിലെ ഭദ്രപൂർ നദിയുടെ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മെച്ചി നദിയാണ് ഇടനാഴി സാധാരണയായി രൂപീകരിക്കുന്നത്.[8] വടക്ക് മെച്ചി പാലം മെച്ചിനഗറിനെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. [9]
നിലവിലെ സ്ഥിതി.
[തിരുത്തുക]കണക്റ്റിവിറ്റിയും ലോജിസ്റ്റിക്സും
[തിരുത്തുക]ഇന്ത്യ-ചൈന ബോർഡർ റോഡുകൾ, അഡ്വാൻസ്ഡ് ലാൻഡിംഗ് ഗ്രൌണ്ട് (എ. എ. എൽ. ജി. എസ്.), വടക്കുകിഴക്കൻ ഇന്ത്യ കണക്റ്റിവിറ്റി, ബിംസ്റ്റെക്, ബിബിൻ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ലുക്ക്-ഈസ്റ്റ് അന്തർദേശീയ കണക്റ്റി വിറ്റി പദ്ധതികൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി പദ്ധതികൾ ഇന്ത്യ ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.
ഇന്ത്യയുടെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളും വിദൂര വടക്കുകിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തമ്മിലുള്ള എല്ലാ കര ഗതാഗതവും ഈ ഇടനാഴി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഈ റൂട്ടിൽ ഒരു പ്രധാന ബ്രോഡ് ഗേജ് റെയിൽ പാതയുണ്ട്. സെൻട്രൽ ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ റെയിൽവേ ഇലക്ട്രിഫിക്കേഷന്റെ (കോർ) സഹായത്തോടെ ഈ ഇരട്ടപാത ഇടനാഴിയുടെ വൈദ്യുതീകരണം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. കൂടാതെ, പഴയ മീറ്റർ ഗേജ് ലൈൻ (അടുത്തിടെ ഒരു 1.676 മീറ്ററായി പരിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു) സിലിഗുരി ജംഗ്ഷനെ പശ്ചിമ ബംഗാളിലെ വടക്കൻ ദിനാജ്പൂർ ജില്ല ഇസ്ലാംപൂരുമായി ബാഗ്ഡോഗ്ര (ഇടനാഴിയിലെ ദേശീയ താൽപ്പര്യമുള്ള ഏക വിമാനത്താവളം) വഴിയും നേപ്പാളുമായി അതിർത്തി പട്ടണങ്ങളായ അധികാരി, ഗൽഗാലിയ, താക്കൂർഗഞ്ച്, നക്സൽബാരി, തായാബ്പൂർ എന്നിവയുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ദേശീയ പാത 10 സിലിഗുരിയെ അസമിലെ ഗുവാഹത്തി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു.
ഇന്ത്യയും ബംഗ്ലാദേശും തമ്മിൽ സ്വതന്ത്ര വ്യാപാര കരാർ ഇല്ല. ഇന്ത്യ-ബംഗ്ലാദേശ് വ്യാപാര കരാറിലെ 1980 ലെ ആർട്ടിക്കിൾ VIII പ്രകാരം സിലിഗുരി ഇടനാഴിയുടെ ബദലായ തെതുലിയ ഇടനാഴി നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നു, അതിൽ "ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള വാണിജ്യത്തിനായി തങ്ങളുടെ ജലപാതകൾ, റെയിൽവേ, റോഡുകൾ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനും ഒരു രാജ്യത്തെ രണ്ട് സ്ഥലങ്ങൾക്കിടയിൽ മറ്റേ രാജ്യത്തിന്റെ പ്രദേശത്തിലൂടെ ചരക്കുകൾ കൊണ്ടുപോകുന്നതിനും പരസ്പര പ്രയോജനകരമായ ക്രമീകരണങ്ങൾ നടത്താൻ ഇരു സർക്കാരുകളും സമ്മതിക്കുന്നു" എന്ന് പറയുന്നു. [അവലംബം ആവശ്യമാണ്] എന്നിരുന്നാലും, നിർദ്ദേശം ഇപ്പോഴും ചർച്ചയുടെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിലാണ്.
സുരക്ഷ
[തിരുത്തുക]ഇന്ത്യയ്ക്ക് നിരവധി സേനകൾ അതിർത്തികളിൽ നിലയുറപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്, കരസേനയും ഇന്തോ-ടിബറ്റൻ ബോർഡർ പോലീസും ചൈനയുടെ അതിർത്തിയിൽ നേപ്പാൾ, ഭൂട്ടാൻ അതിർത്തികൾക്ക് പുറമെ സശസ്ത്ര സീമാ ബൽ, ബംഗ്ലാദേശ് അതിർത്തി സുരക്ഷാ സേന എന്നിവയെയും വിന്യസിച്ചിട്ടുണ്ട്.[4] ഇന്ത്യൻ സൈന്യം, അസം റൈഫിൾസ്, പശ്ചിമ ബംഗാൾ പോലീസ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള സംസ്ഥാന പോലീസ് സേനകൾ എന്നിവയും ഈ സ്ട്രിപ്പിൽ പട്രോളിംഗ് നടത്തുന്നുണ്ട്.[4] 1971ൽ ബംഗ്ലാദേശ് രൂപീകരിച്ചതിനെത്തുടർന്ന് ഇടനാഴി ഉയർത്തുന്ന സുരക്ഷാ ഭീഷണി കുറഞ്ഞു. ഇടനാഴിയ്ക്ക് നിരവധി ആഭ്യന്തര ഭീഷണികളുണ്ട് .[10] യുണൈറ്റഡ് ലിബറേഷൻ ഫ്രണ്ട് ഓഫ് അസം (യു. എൽ. എഫ്. എ.), നാഷണൽ സോഷ്യലിസ്റ്റ് കൌൺസിൽ ഓഫ് നാഗാലാൻഡ് (എൻ. എസ്. സി. എൻ.) എന്നിവയാണ് ഈ ഇടനാഴി ഉപയോഗിച്ചതായി അറിയപ്പെടുന്ന തീവ്രവാദ ഗ്രൂപ്പുകൾ.[5]
ചൈനീസ് മുന്നേറുമോ എന്ന ഭീഷണി ഇപ്പോഴും ഇന്ത്യൻ സേനയുടെ പ്രഥമ പരിഗണന ആണ്. 130 km (81 mi) കിലോമീറ്ററിൽ (81 മൈൽ) താഴെയുള്ള ഒരു ചൈനീസ് സൈനിക മുന്നേറ്റം ഭൂട്ടാനെയും പശ്ചിമ ബംഗാളിന്റെ ഭാഗത്തെയും ഏകദേശം 50 ദശലക്ഷം ആളുകൾ ഉൾപ്പെടുന്ന വടക്കുകിഴക്കൻ ഇന്ത്യ വിച്ഛേദിക്കും. 1962ൽ ഇന്ത്യയും ചൈനയും തമ്മിലുള്ള യുദ്ധത്തിനിടയിലാണ് ഈ സാഹചര്യം ഉടലെടുത്തത്.[7] 2017ലെ ദോക്ലാം സംഭവത്തിൽ ഈ ഇടനാഴിയുടെ സുരക്ഷാ ഭീഷണി വർദ്ധിച്ചു.[11] വടക്കുകിഴക്കൻ ഇന്ത്യയിലെ ഏഴ് സംസ്ഥാനങ്ങളെ ചൈന വിച്ഛേദിക്കാനുള്ള സാധ്യത ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.[12]
ജനപ്രിയ സംസ്കാരത്തിൽ
[തിരുത്തുക]ഹംഫ്രി ഹോക്സ്ലി തന്റെ 2000 ലെ ഡ്രാഡ്രാഗൺ ഫയർ, എന്ന നോവലിൽ, വടക്കുകിഴക്കൻ പ്രദേശങ്ങളിലേക്കുള്ള ഇന്ത്യയുടെ കരമാർഗം ചൈന വെട്ടിക്കുറയ്ക്കുന്ന ഒരു സാഹചര്യം ഹ്രസ്വമായി എഴുതുന്നു.[5] ബ്രിഗേഡിയർ ബോബ് ബുടാലിയയുടെ അസ്സാസിൻസ് മേസ് (2011) ഡോക്ലാമും ജൽധാക്ക നദിയും ഉൾപ്പെടുന്ന അത്തരമൊരു സാഹചര്യവും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു.[4]
കുറിപ്പുകൾ
[തിരുത്തുക]- ↑ 1.0 1.1 1.2 Singh, Mayank (7 November 2021). "Army steps up efforts to safeguard Siliguri Corridor". The New Indian Express. Retrieved 2022-01-16.
- ↑ 2.0 2.1 Singh, Mohinder Pal (9 October 2019). "What if China wrings India's 'Chicken's Neck' – the Siliguri corridor? Here are some countermeasures". The Times of India. Archived from the original on 18 January 2022. Retrieved 2022-01-16.
- ↑ Atig Ghosh, The Importance of Being Siliguri (2018).
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 Singh, Lt Gen (Retd) KJ (9 July 2017). "India ready, theoretically: 'Threats' to Siliguri Corridor war-gamed". Tribune India. Retrieved 2022-01-21.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 Bhattacharya, Pinaki (2001). "The Shiliguri Corridor: Question Mark on Security". South Asia Terrorism Portal. Retrieved 2022-01-21.
- ↑ Marcus Franda, "Bangladesh, The First Decades", South Asian Publishers Pvt. Ltd, New Delhi, 1982, p-126
- ↑ 7.0 7.1 Partha S. Ghosh, "Cooperation and Conflict in South Asia", UPL, Dhaka, 1989, p-43
- ↑ Dixit, Kanak Mani (2002-08-01). "Chicken's Neck". Himal Southasian. Retrieved 2022-01-22.
- ↑ Khanal, Radha (26 November 2020). "Asian Highway now connected with Nepal". The Annapurna Express (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2022-01-22.
- ↑ ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ
<ref>
ടാഗ്;:5
എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല. - ↑ Singh, D. K. (2018-08-11). "This is the first official account of the India-China face-off in Doklam". ThePrint. Retrieved 2022-01-21.
- ↑ Asthana, Alok (1 August 2017). "Does It Make Military Sense for India to Mount the Barricades at Doklam?". The Wire. Retrieved 2022-01-22.
- ഗ്രന്ഥസൂചിക
- Ghosh, Atig (2018). "The Importance of Being Siliguri. Border-Effect and the 'Untimely' City in North Bengal". In Neilson, Brett; Rossiter, Ned; Samaddar, Ranabir (eds.). Logistical Asia: The Labour of Making a World Region. Palgrave Macmillan, Springer. ISBN 9789811083334. LCCN 2018935185.
- Gill, Prabhjote (16 December 2020). "After 55 years, India will inaugurate a new railway line with Bangladesh to save its 'Chicken's Neck' from China". Business Insider. Retrieved 2022-01-20.
- Sinha, Avijit (8 November 2016). "Glare on vulnerability of Siliguri corridor". Telegraph India. Retrieved 2022-01-20.
- Study for modal shift of cargo passing through Siliguri Corridor destined for North-East and neighboring countries to IWT (PDF), Ernst & Young (EY). Inland Waterways Authority of India, August 2017
- Sabu, Jithin (November 2020), Field Diary - Siliguri Corridor (PDF), CUTS International (Consumer Unity & Trust Society)
- Bhattacharjee, Rupak (2015), Security Vulnerabilities of India's Siliguri Corridor and their Implications, Society for Policy Studies (SPS), archived from the original on 2024-02-27, retrieved 2024-08-30
- Kumar, Brig Narender (January 2019), Internal Security Challenges to India: 2019 (PDF), vol. 163, CLAWS
- Meena, Rakesh Kumar; Bhattacharjee, Dhrubajyoti (2008). "Siliguri in Gorkhaland: A Political Nightmare for West Bengal?". Economic and Political Weekly. 43 (25): 15–16. ISSN 0012-9976. JSTOR 40277581.
- Scott, David (2008-09-23). "Sino-Indian Security Predicaments for the Twenty-First Century". Asian Security. 4 (3): 244–270. doi:10.1080/14799850802306468. ISSN 1479-9855.
- Middleton, Townsend (2020-05-15). "Connective Insecurities: Chokepoint Pragmatics at India's Chicken Neck". Ethnos. 88 (2): 204–225. doi:10.1080/00141844.2019.1705369. ISSN 0014-1844.
- Malik, Hasan Yaser (December 2015). "Siliguri: A Geopolitical Manoeuvre Corridor in the Eastern Himalayan Region for China and India". Contemporary Chinese Political Economy and Strategic Relations. 1 (3): 699–720.