ശരീഫേറ്റ് ഓഫ് മക്ക
മക്കയിൽ ദീർഘകാലം ഭരണം നടത്തിയ ഒരു വംശമായിരുന്നു ഹാശിമികൾ. ഈ വംശത്തിലെ ഭരണാധികാരികളെ സൂചിപ്പിക്കാൻ യൂറോപ്യൻ ചരിത്രത്തിൽ ഗ്രാൻഡ് ശരീഫ് എന്ന് ഉപയോഗിച്ചുവന്നു. മുഹമ്മദിന്റെ ചെറുമകനായ ഹസൻ ഇബ്നു അലിയുടെ പിൻഗാമിയാണ് ഒരു ഷെരീഫ്. മക്കയിലെ ശരീഫുമാർ[1] എന്ന് ഭരണാധികാരികൾ വിളിക്കപ്പെട്ടു. ഈ ഭരണകൂടത്തെ മൊത്തത്തിൽ ശരീഫേറ്റ് ഓഫ് മക്ക ( അറബി: شرافة مكة ) എന്ന് അറിയപ്പെട്ടു.[2] എന്നാൽ അറബികൾ അമീർ അഥവാ എമീർ എന്നാണ് ഇവരെ വിളിച്ചുവന്നത്.[3]
968 മുതൽ 1925 വരെ സുദീർഘമായ കാലം ശരീഫ് കുടുംബം നിലനിന്നിരുന്നു[4]. 1201 മുതൽ ഖുതാദയുടെ പിൻഗാമികളായ ശരീഫുമാർ മക്കയും മദീനയുമടങ്ങുന്ന ഹിജാസ് ഭരിച്ചു തുടങ്ങി. 1925 വരെ തുടർച്ചയായി ഈ ഭരണം നിലനിന്നു വന്നു[5]. ഒരുകാലത്ത് സൈദീ ശീഈ ഭരണകൂടമായിരുന്ന ഹസനിദ് ശരീഫുമാർ മംലൂക്കുകളുടെ അവസാനത്തിലോ ഒട്ടോമൻ കാലഘട്ടത്തിലോ സുന്നികളായി മാറി. ശാഫിഈ മദ്ഹബ്[6][7] അവലംബിച്ചുവന്ന ശരീഫുമാർ, പക്ഷെ ശീഈ സ്വാധീനത്തിൽ നിന്ന് മുഴുവനായി പുറത്തുവന്നിരുന്നില്ലെന്ന് മംലൂക്ക്-ഒട്ടോമൻ ചരിത്രങ്ങളിൽ സൂചിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു.[8]
ഷെരീഫുകളുടെ പട്ടിക
[തിരുത്തുക]മക്കയിലെ ഷെരീഫിന്റെ ഭാഗിക പട്ടിക: [9]
- Muhammad Abu'l-Ja'far al-Thalab (967–980)
- Isa ibn Ja'far (976/977–994)
- Abu'l-Futuh al-Hasan ibn Ja'far (994–1039)
- Shukr al-Din (1039–1061)
- Abu Hashim Muhammad ibn Ja'far (1063 –1094)
- Qasim ibn Abi Hashim (1094 – 1123/24)
- Fulaytah ibn Qasim (1123/24 – Jun/Jul 1133)
- Hashim ibn Fulaytah (1133–1155)
- Qasim ibn Hashim (1155–1161)
- Isa ibn Fulaytah (1161 – Aug/Sep 1162)
- Qasim ibn Hashim (Aug/Sep 1162)
- Isa ibn Fulaytah (Aug/Sep 1162 – c. 30 Sep 1170)
- Malik ibn Fulaytah (? – ?)
- Isa ibn Fulaytah (c. 30 Sep 1170 – c. 5 March 1175)
- Da'ud ibn Isa (c. 5 Mar 1175 – c. 5 Feb 1176)
- Mukaththir ibn Isa (c. 5 Feb 1176 – c. 3 Jul 1176)
- Da'ud ibn Isa (Jul 1176 – 1176/77)
- Mukaththir ibn Isa (1176/77 – ?)
- Da'ud ibn Isa (? – 1191/92)
- Mukaththir ibn Isa (1191/92 – 1201)
- Qatada ibn Idris al-Alawi al-Hasani (1201–1220)
- Ibn Qatada al-Hashimi (1220–1241)
- al-Hassan abu'l-Sa'd (1241–1254)
- Muhammed Abu'l-Nubaj (1254–1301)
- Rumaitha Abu'l-Rada (1301–1346)
- Aljan Abu'l-Sarjah (1346–1375)
- Gap
- al-Hassan II (1394–1425)
- Barakat I (1425–1455)
- Malik al-Adil Muhammad (III) ibn Barakat (1455–1497)
- Barakat (II) ibn Muhammad (1497–1525)
- Muhammad Abu Numay (II) Nazim al-Din (1525–1583)
- Al-Hasan (III) ibn Muhammad Abu Numay (1583–1601)
- Idris (II) Abu 'Aun ibn Hasan (1601–1610)
- Muhsin (I) ibn Hussein (1610–1628)
- Ahmad ibn Abu Talib al-Hasan (1628–1629)
- Masud (I) ibn Idris (1629–1630)
- Abdullah (I) ibn Hasan (1630–1631)
- Zeid ibn Muhsin (1631–1666)
- Joint government of Saad ibn Zeid (1666–1672); Ahmad ibn Zeid (1669–1671); Muhsin ibn Ahmad (1667–1668); Hamud ibn Abdullah ibn Hasan (1670)
- Barakat (III) ibn Muhammad (1672–1682)
- Ibrahim ibn Muhammad (1682)
- Said (I) ibn Barakat (1682–1683)
- Ahmad ibn Zeid (1684–1688)
- Joint government of Ahmad ibn Ghalib (1688–1690) and Muhsin ibn Ahmad (1689–1690)
- Muhsin (II) ibn Hussein (1690–1691)
- Said (II) ibn Saad (1691–1694)
- Saad ibn Zeid (1693–1694)
- Abdullah (II) ibn Hashim (1694)
- Saad ibn Zeid (1694–1702)
- Said (II) ibn Saad (1702–1704)
- Abdul Muhsin ibn Ahmad (1704)
- Abdul Karim ibn Muhammad (1704–1705)
- Said (II) ibn Saad (1705)
- Abdul Karim ibn Muhammad (1705–1711)
- Said (II) ibn Saad (1711–1717)
- Abdullah (III) ibn Said (1717–1718)
- Ali ibn Said (1718)
- Yahya (I) ibn Barakat (1718–1719)
- Mubarak ibn Ahmad (1720–1722)
- Barakat ibn Yahya (1722–1723)
- Mubarak ibn Ahmad (1723–1724)
- Abdullah (III) ibn Said (1724–1731)
- Muhammad ibn Abdullah (1731–1732)
- Masud ibn Said (1732–1733)
- Muhammad ibn Abdullah (1733–1734)
- Masud ibn Said (1734–1752)
- Masaad ibn Said (II) (1752–1759)
- Jaafar ibn Said (1759–1760)
- Masaad ibn Said (II) (1760–1770)
- Ahmad ibn Said (1770)
- Abdullah (IV) ibn Hussein (1770–1773)
- Surur ibn Masaad (1773–1788)
- Abdul Muin ibn Masaad (1788)
- Ghalib ibn Masaad (1788–1803)
- Yahya (II) ibn Surur (1803–1813)
- Ghalib ibn Masaad (1813–1827)
- Abdul Mutalib ibn Ghalib (1827)
- Muhammad ibn Abdul Muin (1827–1836)
- Position vacant due to the rise of the Second Saudi State
- Muhammad ibn Abdul Muin (1840–1851)
- Abdul Mutalib ibn Ghalib (1851–1856)
- Muhammad ibn Abdul Muin (1856–1858)
- Abdullah Kamil Pasha ibn Muhammad (1858–1877)
- Hussein ibn Muhammad (1877–1880)
- Abdul Mutalib ibn Ghalib (1880–1882)
- Aun ar-Rafiq Pasha ibn Muhammad (1882–1905)
- Ali Pasha ibn Abdullah (1905–1908)
- Hussein Pasha ibn Ali (1908–1916)
- Ali Haidar Pasha (1916)
- Husayn ibn Ali (1916–1925)
- Ali ibn Husayn (1925)
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ Gerhard Böwering; Patricia Crone; Mahan Mirza (2011). The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought. Princeton University Press. p. 190. ISBN 978-0-691-13484-0. Retrieved 2013-06-14.
- ↑ Randall Baker (1979). King Husain and the Kingdom of Hejaz. The Oleander Press. p. 2. ISBN 978-0-900891-48-9. Retrieved 2013-06-10.
- ↑ David George Hogarth (1978). Hejaz Before World War I: A Handbook. The Oleander Press. pp. 49–50. ISBN 978-0-902675-74-2. Retrieved 11 June 2013.
- ↑ Joshua Teitelbaum (2001). The Rise and Fall of the Hashimite Kingdom of Arabia. C. Hurst & Co. Publishers. p. 9. ISBN 978-1-85065-460-5. Retrieved 2013-06-11.
- ↑ Jordan: Keys to the Kingdom. Jordan Media Group. 1995. p. xvi.
- ↑ Politics, Patronage and the Transmission of Knowledge in 13th - 15th Century page 339 https://books.google.co.uk/books?id=gHsMAQAAMAAJ&q=shia+sharifs+hijaz&dq=shia+sharifs+hijaz&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjw7OCn1pDjAhXCLFAKHWFnB9QQ6AEIUTAH
- ↑ Richard T. Mortel "Zaydi Shi'ism and the Hasanid Sharifs of Mecca," International Journal of Middle East Studies 19 (1987): 455-472, at 462-464
- ↑ "The Zaydi denomination of the (Ḥasanid) Sharifian rulers of Mecca and the Imāmi-Shiʿi leanings of the (Ḥosaynid) emirs of Medina were well known to medieval Sunni and Shiʿi observers. This situation gradually changed under Mamluk rule (for the development over several centuries, up to the end of the Mamluk period, see articles by Mortel mentioned in the bibliography below). A number of Shiʿite and Sunnite sources hint at (alleged or real) sympathy for the Shiʿa among the Hāshemite (officially Sunni) families of the Ḥejāz, or at least some of their members". Encyclopedia Iranica. www.iranicaonline.org/articles/shiites-in-arabia
- ↑ "Sharifs of Mecca". The History Files. Retrieved 2013-06-12.
സ്രോതസ്സുകൾ
[തിരുത്തുക]- Mortel, Richard T. (1987). "Zaydi Shiism and the Hasanid Sharifs of Mecca". International Journal of Middle East Studies. 19 (4): 455–472. JSTOR 163211.
- Mortel, Richard T. (1991). "The Origins and Early History of the Husaynid Amirate of Madīna to the End of the Ayyūbid Period". Studia Islamica. 74: 63–78. JSTOR 1595897.
- Mortel, Richard T. (1994). "The Ḥusaynid Amirate of Madīna during the Mamlūk Period". Studia Islamica. 80: 97–123. JSTOR 1595853.
- Numan, Nurtaç (November 2005), The Emirs of Mecca and the Ottoman Government of Hijaz, 1840-1908, The Institute for Graduate Studies in Social Sciences